آب مهمترین عنصر مورد نیاز کشاورزی پایدار بویژه در مناطق گرمسیری است و با توجه به همین مساله مسوولان طی هشت سال اخیر با اختصاص آب از سدها و رودخانه زهره از سویی، تکمیل طرح های نیمه تمام و کلنگ زنی پروژه های جدید از سوی دیگر تلاش های گسترده ای برای تحقق این امر انجام داده اند.
تخصیص آب از سدهای چم شیر و کوثر،رودخانه زهره نخستین گام برای تحقق کشاورزی پایدار در گچساران بوده است به طوری که براساس آمارهای مسوولان آب منطقه ای گچساران حداقل ۲۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی گچساران از امامزاده جعفر تا خیرآباد، دشت انگشترک،آبرزی ،دژسلیمان و اراضی پایین سد چمشیر تخصیص آب دریافت کردند.
تخصیص آب
سرپرست امور آب گچساران می گوید:۶ هزار و ۶۰۰ هزار هکتار زمین دشت امامزاده جعفر ،چهار هزار و۵۰۰ هکتار از اراضی دشت لیشتر، یکهزار و۵۰۰ هکتار در خیرآباد و آبرزی ،۵۵۰ هکتار در رودبال، ۵۵۰ هکتار زمین باباکلان و۴۵۰ هکتار زمین تحت پوشش ایستگاه پمپاژ آب منطقه دژ سلیمان از جمله مناطقی هستند که در سال های اخیر تخصیص آب دریافت کرده اند.
سیدمعصوم افضلی اضافه کرد: همچنین مطالعات اولیه تخصیص آب ۹ هزار هکتار از زمین های دیم پایین دست سد چم شیر شامل دشت های گل، بلوط ،گازال ، گز،قره دشت ، پشه کان، بی بی جان آباد، کمبل ،آب شیرین انجام شده و تخصیص آب آن دریافت شده اگرچه گفته می شود احتمال دارد که فازهای تکمیلی مطالعات آن دوباره انجام شود.
تکمیل طرح های نیمه تمام آبرسانی به اراضی کشاورزی گچساران اقدام دیگر دولت برای تحقق کشاورزی پایدار در گچساران بوده به طوری که طرح سه هزار و۵۰۰ هکتاری آبرسانی به اراضی منطقه امامزاده جعفر تکمیل و در مدار بهره برداری قرار گرفت.
این طرح که در دهه ۸۰ استارت زده شده بود و بخشی هایی از آن در سال های یاد شده انجام شده بود به دلیل کمبود اعتبار سال ها راکد بود تا اینکه با پیگیری ها و تلاش های مسوولان محلی و تزریق اعتبارهای کلان در دولت دوازدهم تکمیل و بهره برداری شد.
طرح های به ثمر نشسته
رییس اداره امور آب گچساران عنوان کرد:آبرسانی به مناطق امامزاده جعفر، دژسلیمان ،آبرسانی به زمین های مناطق دیل و چرزو،بهبود وتوسعه کانال رودبال و آبرسانی به زمین های باباکلان از طرح های مهم بهره برداری شده تامین آب این شهرستان در سال های اخیر بوده است.
پروژه آبرسانی به زمین های کشاورزی امامزاده جعفر به عنوان برجسته ترین طرح تامین آب سال های اخیر دارای ۴۶ کیلومتر خط انتقال اصلی و حدود هفت کیلومتر خط لوله فرعی است و با بهره برداری از این پروژه سالانه ۳۶ میلیون مترمکعب آب از رودخانه زهره به زمین های کشاورزی دشت امامزاده جعفر گچساران انتقال یافت.
همچنین شروع عملیات اجرایی آبرسانی به فاز دوم منطقه امامزاده جعفر به مساحت سه هزار و ۱۰۰ هکتار گام برجسته ای برای تحقق کشاورزی پایدار در گچساران بوده به طوری که این طرح هم اکنون بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
تامین آب اراضی دشت مور به مساحت یکهزار و۲۰۰ هکتار با پیشرفت فیزیکی ۳۷ درصد گام دیگری برای کشاورزی پایدار در گچساران است.
آن طور که مسوولان امور آب گچساران می گویند: در سال های اخیر ۹ هزار هکتار از زمین های کشاورزی این شهرستان تامین شده است.
این در حالی است که تا پیش از سال ۱۳۹۲ تنها در مناطق خیرآباد به مساحت ۴۳۰ هکتار تامین آب شده بود و شبکه آبرسانی به دشت لیشتر شامل چهار ایستگاه پمپاژ،خطوط اصلی،کانال آب اجرا شده بود.
سرمایه گذاری پنج هزار و۲۰۰ میلیارد ریالی
رییس اداره امور آب گچساران می گوید:پنج هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال در هشت سال گذشته برای اجرا و مطالعه طرح های آبی این شهرستان هزینه شد.
افضلی اظهار داشت: آبرسانی به بیش از ۲۱ هزار هکتار از زمین های کشاورزی گچساران در هشت سال گذشته آغاز شده و تاکنون ۴۳ درصد آن معادل ۹ هزار هکتار از این زمین ها آبی شده است.
افضلی ابراز کرد: اجرا و تکمیل این طرح ها زمینه اشتغال بیش از ۲۰ هزار نفر را به صورت مستقیم و غیر مستقیم فراهم کرد و پیشرفت فیزیکی برخی این طرح های آبی هم اکنون ۳۵ تا ۹۵ درصد است.
پیش بینی اعتبار برای طرح های تامین آب
سرپرست اداره امور آب گچساران گفت: امسال یکهزار و ۱۱۹میلیارد ریال برای طرح های تامین آب این شهرستان پیش بینی شده است.
افضلی اضافه کرد:سال ۱۴۰۰ برای تکمیل طرح های ملی آبرسانی به امامزاده جعفر، خان احمد،دشت مور،لیشتر،کانال آبیاری رودبال و نازمکان، ساماندهی رودخانه های باشت و دیل ۷۷۰ میلیارد ریال اعتبار تصویب شده است.
افضلی با اشاره به اینکه همه این طرح ها دارای یک کد اعتباری هستند تصریح کرد: با توجه به مطالبات پیمانکاران و میزان پیشرفت فیزیکی این پروژه ها اعتبار ذکر شده بین آنان توزیع خواهد شد.
وی اضافه کرد:تکمیل طرح های بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی از اولویت های امسال امور آب گچساران است.
افضلی عنوان کرد: تکمیل آبرسانی به طرح فاز دوم امامزاده جعفر که در زمان حاضر بیش از ۸۰ پیشرفت فیزیکی دارد و سه هزار و ۱۰۰ هکتار وسعت دارد اولویت اصلی اختصاص بودجه در سال جاری است.
وی با بیان اینکه ۱۰۰ میلیارد ریال برای پروژه یکهزار هکتاری تنگ انگشترک و آبرزی در سال جاری تصویب شده است اضافه کرد: اگرچه این طرح تنها ۴۰درصد درصد پیشرفت فیزیکی دارد اما به دلیل خریداری تجهیزات قابلیت تکمیل و بهره برداری دارد.
افضلی تاکید کرد: همچنین برای ساماندهی رودخانه های دیل و باشت حدود نه میلیارد ریال در سال جاری تصویب شده است.
به گفته وی مطالعه طرح تامین نقاط دیم که هنوز تخصیص آب دریافت نکرده اند از دیگر محورهای اختصاص اعتبار امسال است که میزان آن چهار میلیارد ریال است.
ایجاد زیرساخت هایی مانند پمپاژها، کانال های آب و طرح های تغذیه مصنوعی در سه ماهه نخست سال جاری باعث شده که در شهرستان گرمسیری گچساران با وجود پراکنش نامناسب بارندگی بیش از ۴۳هزار محصول تولید کنند و این یعنی در مسیر فراموشی قرار گرفتن نابودی محصولات کشاورزی زمین های دیم در سال های با تنش آبی است.
این در حالی است که به گفته مسوولان آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد همه منابع آب های سطحی و زیرزمینی این شهرستان تحت تاثیر خشکسالی و تنش آبی قرار دارد اما با این وجود آب کافی در اختیار بهره برداران قرار دارد و خدمات ماندگار سال های اخیر سبب شده که مردم این شهرستان خشکسالی و تنش آبی را آنچنان که باید و شاید احساس نکنند .
البته شرکت آب منطقه ای با احداث پروژه هایی از جمله طرح های تغذیه مصنوعی ناصر آباد ،گرگدا و شیخ خواجه و بهره برداری اصولی در ماه های پر بارش مانند آذر و بهمن توانسته است بیش از چهار میلیون متر مکعب از روان آب سطحی در حوضه های بالادست طرح های مزبور را مهار و به سوی حوضچه تغذیه مصنوعی هدایت و به آبخوان دشت امامزاده جعفر تزریق کند که این امر باعث تقویت آب سفره های زیرزمینی و نجات از افت آب در این چاه ها شده است.
در حالی که در زمانی نه چندان دور سفره های زیر زمینی دشت امامزاده جعفر با ۲۰ متر افت آب معمولا دارای تنش آب در استان کهگیلویه و بویراحمد بود دولت تدبیر و امید با تکمیل و بهره برداری از طرح های آبرسانی خدماتی ماندگار برای مدیریت آب و نجات بخشی سفره زیر زمینی انجام داده است.