تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۰

پدیده‌های تعالی و توسعه اتفاقی نیستند؛ ماهیت کلانشهرها را می‌توان به شکل یک هرم انعطاف پذیر متصور شد که از سه ضلع ساختار کالبدی متروپلیس،مدیریت شهری و مهم‌تر، از شهروندان تشکیل شده است. چنانچه هر یک از این اضلاع تاثیرگذار از شاهراه تعالی و تکامل فاصله گیرد، آینده روشنی در انتظار شهر و شهروندان نیست.

از همین رو، برای هماهنگی اجزای این هرم چاره ای جز برقراری ارتباط موثر نداریم. رسانه و مدیوم های ارتباطی نقش ارزنده ای در این میان ایفا می کنند.
رسانه ها به سردمداری خبرنگاران برخاسته از توده های ناب مردمی هستند و با مشکلاتی که اقشار میانی و فرودست هرم اقتصادی جامعه با آنها دست و پنجه نرم می کنند، به خوبی اشراف دارند. از این رو فرصت گرانبهایی در اختیار آنها قرار گرفته تا در مقام مدعی العمومی خردمند در برابر مدیران پرسشگری کرده و مطالبات عمومی جامعه را مطرح کنند.
هر شهر - فارغ از این که در کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه قرار داشته باشد – از پستوهای پلشت و چرکینی در عذاب است که محفل امنی برای معتادان متجاهر، بزهکاران، سوداگران مرگ و سلسله آسیب های اجتماعی فراهم می کند. از سوی دیگر معمولا مدیران شهری رغبت چندان برای سرکشی به این گونه مناطق آلوده نداشته و تمایل دیرینه ای برای کلنگ زنی و روبان چینی از خود نشان می دهند. در این جاست که مدیوم های رسانه ای وظیفه دارند در مقام نمایندگان افکار عمومی این سکانس های آلوده را به صورت متداوم به ضلع قدرتمند مدیریت شهری یادآوری کرده و به این موضوع اشاره کنند که فجایع مناطق آلوده منحصر به حاشیه های تاریک نخواهد شد و شمالی ترین جغرافیای کلان شهرم از عذاب آن در امان نیست.
اگرچه رسانه و اصحاب رسانه در راس هرم کالبدی کلانشهرها قرار ندارند، اما وظیفه ارتباطی آنها آن قدر تاثیرگذار و پیچیده هست که می توان آنها را سردمدار و نماینده ضلع شهروندان دانست. در جامعه ما ارتباط با مدیران برای شهروندان به راحتی محقق نمی شود و این در حالی است که اصحاب رسانه رابطه روزمره ای با عناصر تصمیم ساز داشته و می توانند سخنگوی معتمدی از جانب مردم باشند.
حال این پرسش مطرح می شود که در کلان شهر شیراز نقش رسانه ها در فرآیند توسعه شهری چیست؟ به گواه تاریخ، روزنامه نگاری و کاغذ اخبار شیراز در ایران و خاورمیانه پیشتاز است و آیا این دگردیسی در گذر زمان به سوی قطب های ترقی رهسپار شده یا مسیر تکرار و زوال را طی کرده است؟ آیا رسانه ها در شیراز سخنگوی معتمدی برای افکار عمومی بوده و هستند؟
در وهله اول باید به این امر اذعان کرد که جامعه رسانه ای شهر راز عملکرد شرافتمندانه دارند و بسیاری از زحمت کشان این عرصه از جانبداری های کورکورانه و تسویه حساب ها مبرا هستند. با این حال کلانشهر شیراز با همه اهالی فرهنگ‌مدارش هنوز ناگفته های بی شماری دارد که از تریبون رسانه ها مطالبه نمی شود و مسکوت مانده است. این خلا و کاستی می تواند دلایل بی شماری داشته باشد و نمی توان به سادگی خبرنگاران را به کم کاری و روزمرگی محکوم کرد. دلیل این ماجرا هر چه که باشد، اصحاب رسانه باید به رسالت سنگینی که بر دوش دارند آگاهی داشته و در نقش یک هماهنگ کننده مجرب و کارآزموده در میان شهر و شهروندان و مدیریت شهری به مطالبه گری بپردازند.
در حقیقت یکی از پیش نیازهای تعالی و تکامل هر شهر را رسانه هایی تشکیل می دهند که به پستوها و ناکجا آبادهای آن جغرافیا سرکشیده و چالش ها را با نگاهی منصفانه گزارش دهند. به موازات این اصحاب رسانه قابلیت پمپاژ امید را در قلم رفیع خود دارند. آنها می توانند با ارایه گزارشی از اقدامات انجام شده این تفکر ناصواب را از افکار عمومی جامعه کمرنگ کنند که رسالت مدیران شهری به کمیسیون ماده صد و آسفالت معابر و گسترش فضای سبز خلاصه می شود. بلکه رسالت اصلی شورای اسلامی شهر و شهرداری ارتقای کیفیت زندگی شهروندان در همه زمینه هاست. این امر گاهی با گسترش رویکردهای مذهبی و سرمایه گزاری در بافت تاریخی روی می دهد و در برهه ای با پرداختن به نیازهای روانی شهر و شهروندان. در حقیقت معنویت زندگی شهروندان گستره عظیمی است که مدیران شهری باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند و از زاویه های متنوعی مورد توجه قرار گیرد.
امروزه اهالی شیراز به رسانه هایی نیاز دارند که در "سنگ سیاه" و حاشیه‌های کلانشهر مشکلات بیشمار مردم را انعکاس دهد و به موازات آن از نقش موثر پروژه های شهری برای جامعه سخن گویند. شاید از یاد برده باشیم که شیراز یعنی سومین حرم اهل بیت (ع) و پایتخت فرهنگ و هنر ایران برای تعالی و تکامل نیازمند رسانه های منصف و مستقل و کارآمد است و منهای این ها هیچوقت رابطه موثری میان  ساختار کالبدی کلان شهر، مدیریت شهری و مهم تر از شهروندان برقرار نمی‌شود.
این گسست بزرگ سد محکمی در برابر توسعه و تکامل شیراز می سازد و برای از میان برداشتن آن مدیران شهری باید طاقت خود را در برابر انتقادات منصفانه افزایش داده و رسانه ها خواسته های برحق مردم را بدون تفکرات و جانبداری های جناحی منعکس کنند. با تحقق این ماجرا قدم هایی برای خدمت‌رسانی راستین به مردم برداشته شده است.
برای آن که جهان‌شهر شیراز با همه قابلیت های ارزنده اش در گذر ایام به شکل و شمایل یک روستاشهر در نیاید به رشد متوازن نیازمندیم. پدیده تعالی شهر را می توان از پستوهای متروپلیس آغاز کرد و رسانه ها می توانند چشم بینای مدیران، گوش شنوای مردم و زبان گویای دردمندان باشند. پدیده های تعالی و توسعه هیچوقت اتفاقی نبوده است.

به قلم حمیدرضا جورکش مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری شیراز و عضو هیات رئیسه شورای هماهنگی روابط عمومی‌ دستگاه‌های اجرایی استان فارس