ایران تلنت با دعوت از نمایندگان اتاقهای بازرگانی اصفهان، قم، کرمان، کرمانشاه و خراسان جنوبی و همینطور صنایع و شرکتهای معتبری چون ایرانسل، دیجیکالا، علی بابا، کاله، بهروز، همراه اول، آپ، اسنپ، کافه بازار، هایوب، گلرنگ، سنایچ در تیرماه 1400 تلاش کرد فضایی برای گفتمان صنعت با نمایندگانی از دانشگاههای تهران، امیرکبیر، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، شهید بهشتی، خوارزمی، فردوسی و ... ایجاد کند.
این رویداد که با عنوان «مواجهه با بحران نیروی انسانی در ایران» به صورت مجازی برگزار شد، ضمن واکاوی ابعاد مختلف این بحران که امروز اغلب کسبوکارها را با معضل مواجه کرده، به بررسی راهکارها و تجربیات موفق صنایع و شرکتها در تعامل با دانشگاه پرداخت.
«معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری»، «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»، «انجمن بهرهوری ایران» و «اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهران و اصفهان» از سیاستگذاران این رویداد بودند. در ادامه گزارش کوتاهی از این رویداد را میخوانید و میتوانید برای مطالعه گزارش تفصیلی آن، به بلاگ تلنتکوچ مراجعه کنید.
عدم تناسب فارغالتحصیلان با صنعت، نداشتن مهارتهای نرم شغلی و موجهای مهاجرت؛ عوامل اصلی بحران نیروی انسانی
امروز بحران نیروی انسانی بیش از پیش در ایران جدی شده و به یکی از معظلات اصلی صنایع و کسبوکارها تبدیل شده است. بحرانی که بر روند تولیدات مختلف صنایع و شرکتها، سایه انداخته و سازمانها و نهادهای بسیاری را با چالش مواجه کرده است.
آسیه حاتمی موسس و مدیر عامل ایران تلنت، در ابتدای این رویداد به طرح مسئله «بحران نیروی انسانی در ایران» پرداخت و گفت: برای حل هر بحران، مسئله یا مشکل باید در ابتدا آن را به خوبی شناخت. باید این موضوع را از منظر مسئولان و مدیران دست اندرکار بررسی کنیم تا بتوانیم در ادامه به راهکاری مشخص برای این معضل برسیم.
در ادامه حمید پورجم، مدیر منابع انسانی «کافه بازار»، با بیان اینکه بحران نیروی انسانی به یکباره به وجود نیامده و باید در مورد تصمیمات و اتفاقاتی که موجب این بحران شدهاند تحقیق کرد، گفت: «مشکلات اقتصادی ایران دیگر بر هیچ کس پوشیده نیست و مهاجرت در اثر این مشکلات، باعث بحران نیروی انسانی در کشور میشود. البته که مهاجرت، همیشه وجود داشته اما تشدید مشکلات، باعث موج جدید مهاجرتها شده و با بهبود وضعیت شیوع کرونا، باز هم موج جدیدی از مهاجرتها را خواهیم داشت و این مساله، بحران را جدیتر میکند.»
وی با اشاره به این که با توانمند نبودن نیروی کار برای اشتغال در صنعت مواجه هستیم، عنوان کرد: «وقتی دانشگاه خودش را نسبت به سنجش صحیح خروجی دانشگاه پاسخگو نمیداند؛ این موضوع را بررسی نمیکند که آیا خروجی دانشگاه، متناسب با صنعت است یا خیر. به روز نبودن سیلابس درسی و عدم ارتباط آنها با صنعت را هم میتوان ریشههای دیگر این بحران دانست.»
کارجویان از کارفرمایان برنامه توسعه فردی و فرصت رشد سازمانی میخواهند
علی ارضپیما، مدیر سیستمها و نرم افزار شرکت قطعهسازی کروز، دیگر سخنران این رویداد بود. او با بیان اینکه شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر هیچ کس پوشیده نیست، عنوان کرد: «ریشه این بحران از نظر ما این است که سطح انتظارات کارجویان و کارفرماها از یکدیگر با توجه به کاستیهایشان متناسب نیست. انتظارات کارفرما از کارجویان، مهارتهای تخصصی و فنی و مهارتهای رفتاری است. کارجویان هم با توجه به شرایط موجود، خواهان نظام جبران خدمت بهروز و مبتنی بر شرایط واقعی افتصادی کشور هستند و یک برنامه توسعه فردی از جانب شرکت یا کارفرما میخواهند.»
کارجویان مسیر مشخصی برای پیشرفت کاری خود نمیبینند
علی ارضپیما در ادامه موضوع بحران نیروی انسانی در ایران را از زاویهای دیگر مورد بررسی قرار داد و گفت: «شرکتها به ویژه شرکتهای بزرگ با مقوله محدودیتهای هرم سازمانی مواجه هستند. محدودیتهای این هرم از یک سو و صبر کم نسل جدید از سوی دیگر باعث میشود تا افراد مسیر پیشرفت شغلی را برای خود نمیبینند؛ چرا که جایگاههای بالاتر اشغال شدهاند و فرد، رسیدن به آن جایگاهها را دور از ذهن میداند. بنابراین نیاز به مدلهای کاربردی و عملی برای ارتقای افقی داریم که دانشگاه میتواند برای ارائه این مدلها بر اساس واقعیتهای بومیجامعه ایران وارد عمل شود. با ارائه این مدلها به شرکتها بخشی از دغدغههای کارجوها و ماندگاری آنها در شرکتها حل خواهد شد.»
آیا در یافتن راهکار بحران نیروی انسانی موفق بودهایم؟
در پنلهای دیگر این رویداد نمایندگان اتاقهای بازارگانی و شرکتها تجربیات موفق خود برای مواجهه با این بحران را شرح دادند.
دکتر محسن لوح موسوی، عضو شورای راهبردی سرای نوآوری اتاق بازرگانی و دانشگاه، در این نشست هماندیشی گفت: «در نتیجه بحران منابع انسانی، به فکر راههایی برای تعامل اتاق بازرگانی و دانشگاه افتادیم. در این راستا، پویشی به نام کار همزمان با تحصیل به وجود آمد که در جریان آن دانشجو علاوه بر درس خواندن در دانشگاه، هفتهای دو تا سه روز را هم به کار در صنایع اختصاص میداد. این حرکت با همراهی دانشگاه آزاد اصفهان و کمک مجموعه ایرانتلنت شکل گرفت کو با امکانات فنی که ایرانتلنت در اختیار اتاق بازرگانی اصفهان قرار داد ما یک پل ارتباطی بین اعضای اتاق بازرگانی اصفهان و دانشگاهها شدیم. این طرح، باعث شد انگیزه خوبی بین دانشگاهیان و بنگاههای اقتصادی به وجود بیاید.
تجربه موفق ایرانسل در جذب کارآموز به کمک ایرانتلنت، الگویی قابل تکرار برای شرکتها
در بخش دیگر این پنل تجربه ایرانسل در جذب کارآموز در قالب همکاری مشترک ایرانسل و ایرانتلنت یاد شد. طی این فرایند ایرانتلنت در زمینه معرفی طرح، ارزیابی کارآموز، گرفتن آزمونهای خاص و پس از جذب در حوزه آموزش و پرورش افراد همواره در کنار شرکتهاست. برای جذب کارآموز در ایرانسل یک صفحه اختصاصی برای برند ایرانسل ایجاد شد که افراد با فرآیند جذب کارآموز برای ایرانسل آشنا شوند و رزومه خود را برای دسته شغلی مورد نظر ارسال کنند. با توجه به اهمیت مهارت زبان انگلیسی، سطح زبان متقاضیان، سنجیده شد و در نهایت با توجه به نتیجه آزمون زبان و ارزیابی رزومهها براساس معیارهای اعلامی شرکت ایرانسل، متقاضیان رتبهبندی شدند و 50 نفر نهایی به عنوان کارآموز به ایرانسل معرفی و در 5 دسته شغلی در مجموعه پذیرفته شدند. با برگزاری این طرح علاوه بر پاسخگویی به نیاز شرکت، برند کارفرمایی ایرانسل در جامعه دانشگاهی و بین نیروهای جونیور تقویت شد و نمونه ای از یک همکاری موفق میان صنعت و دانشگاه شکل گرفت.
فرصتی برای آغاز مسیر حرفهای دانشجویان
در انتهای این رویداد آسیه حاتمی از مجموعه «تلنت کوچ» به عنوان بستری که برای اتصال صنایع و شرکتها به دانشگاهها و همچنین کمک به کارآموزان و هدایت نیروهای تازه فارغالتحصیل به سمت اشتغال راهاندازی شده، یاد کرد. تلنتکوچ تلاش میکند تا به سهم خود بتواند صنعت و دانشگاه را هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک کند. از طرفی این مجموعه با ایجاد سامانههای اشتغال برای دانشگاههای کشور، ضمن راهنمایی مدیران دانشگاهها برای جذب فرصتهای شغلی از شرکتها، برای دانشجویان نیز بستری ایجاد کرده تا درپایان دوران تحصیلی خود به سرعت جذب بازار کار شوند و مسیر حرفهای خود را آغاز کنند.
.م.خ