اگر نیت یک ساله دارید گندم بکارید، اگر نیت ۱۰ ساله دارید درخت بکارید و اگر نیت صدساله دارید «انسان» تربیت کنید؛ این جمله پرمغز و محتوا را ایرانیان از گذشته تا به امروز میرزامحمدتقی‌خان فراهانی(امیرکبیر) به یادگار دارند و به آن می‌بالند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که یک سازمان انسان محور است با این تفکر سال‌های زیادی است که مشغول به فعالیت است و همان‌طور که از اسمش برمی‌آید در طی این سال‌ها با ماموریت ارزشمند تربیت انسان‌هایی فرهیخته برای شناسایی استعداد و پرورش کودکان و نوجوان کشور نیز گام‌هایی بسیار موثری برداشته است.
نقش مربیان کودک و نوجوان در تربیت نیروهای باکیفیت
درواقع نیروی انسانی در کانون پرورش فکری نبض تپنده آن است به خصوص مربیان فرهنگی هنری و ادبی؛ چرا که مخاطبان خود را در راستای ماموریت سازمانی کشف، تربیت و پرورش می‌دهند.
از این رو تربیت نیروی انسانی باکیفیت، شایسته و خلاق ماموریت و کارویژه مهمی است که کانون پرورش فکری نوجوانان و جوانان استان هرمزگان برای سال‌های طولانی فعالیت خود تعریف کرده است.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان درحال حاضر دارای ۱۵ مرکز ثابت، ۲ مرکز پستی و ۲ مرکز سیار است و همچنین دارای هفت انجمن شامل قصه‌گویی، شعر، داستان، طنز، هنرهای نمایشی، عکاسی و سرود می‌باشد که نقش مربیان آن در برگزاری برنامه‌های مختلف فرهنگی، هنری، ادبی، علمی در قالب این انجمن‌ها با رویکرد تربیت نیروهای آینده‌ساز و متعهد بانشاط و مهارت‌آفرین حائزاهمیت است.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان در این باره معتقد است: تمام سرمایه این نهاد نیروی انسانی است بنابراین بیش‌ترین تمرکز باید روی رشد نیروهای انسانی قرار گیرد، زیرا توجه و سرمایه‌گذاری بر این قشر می‌تواند برای کانون شکوفایی به ارمغان بیاورد.
پروین پشتکوهی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: بررسی تعداد و موقعیت مراکز و مربیان گویای آن است که در بیشتر مراکز استان هرمزگان کانون با کمبود نیروی انسانی مواجه است و این امر موجب شده شاهد کاهش کمیت خدمات‌رسانی استاندارد در بسیاری از مناطق استان به مخاطبان کودک و نوجوانان باشیم واین امر در دراز مدت باعث کاهش بهروری می‌شود.
وی با بیان اینکه کانون پرورش فکری استان هرمزگان از لحاظ عملکردی ازجایگاه مناسبی برخوردار است، گفت: به رغم کمبودهای شدید در بخش نیروی انسانی و تعداد مراکز ثابت و سیار در استان پهناور و زیبای این استان با داشتن مناطق گسترده روستایی و فرهنگ‌ها و آداب رسوم مختلف بومی، توانسته است از مقبولیت خوبی درمیان اعضا،خانواده‌ها و حتی اولیای تربیتی استان برخوردار گردد.
پشتکوهی ادامه داد: از طرفی کانون استان به رغم نداشتن پایگاه در برخی از شهرستان‌ها توانسته است فعالیت‌های خود را از طریق ظرفیت ایجاد شده در فضای مجازی به کودکان و نوجوانان استان گسترش داده و در این زمینه توانسته آموزش مهارت‌های فردی، اجتماعی و حرفه ای را نیز در راس امور قرار دهد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان دراین باره به برگزاری کارگاه‌های تخصصی مجازی از سال گذشته تا کنون اشاره کرد و افزود: از سه کارگاه مجازی تخصصی در تابستان سال ۹۹ این تعداد درحال حاضر به ۹۰ کارگاه تخصصی برخط رسیده است.
به گفته وی، هم اکنون حدود یکهزارو و ۱۰۰ نفر هنرجو در این کارگاه‌ها به توانمندسازی خود مشغول هستند و این نشان از برنامه‌ریزی هدفمند، به‌کاری ظرفیت‌های درونی کانون و بیرونی کانون دارد که توانسته چشم‌انداز روشنی را برای فردای فرزندان ایران اسلامی ایجاد کند.
پشتکوهی همچنین جایگاه کانون زبان ایران را مثبت ارزیابی کرد و بیان داشت: کانون هشت زبان زنده دنیا شامل انگلیسی، فرانسه، چینی، عربی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ایتالیایی، اسپانیای را درحال آموزش دارد و حدود سه‌هزار نفر در تابستان امسال مشغول زبان آموزی هستند.
«کتاب‌خوانی» شیرین‌ترین بخش کانون
ذات فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برخلاقیت و نوآوری و کتاب بنا شده و یکی از شیرین‌ترین و جذاب‌ترین و عمیق‌ترین راه‌های انتقال پیام‌های تربیتی به مخاطبان خود «کتاب و کتاب‌خوانی» است، از این رو تولید محتواهای مناسب و ارائه آن در فضایی پرنشاط یکی از رسالت‌های زیربنایی کانون در راستا آشنایی کودکان و نوجوانان با حوزه کتاب و کتاب‌خوانی محسوب می‌شود.
مدیرکل کانون پرورش فکری هرمزگان با اشاره به وجود ۱۶۸هزار جلد کتاب در کانون این استان، گفت: همواره یکی از فعالیت‌های خوب و موثر کانون معرفی کتاب، روخوانی کتاب، معرفی نویسنده، نقدوبررسی کتاب وغیره بوده و است.
پشتکوهی افزود: در شرایط کنونی نیز با توجه به محدودیت‌های کرونایی و نبود دسترسی کودکان و نوجوانان به کتابخانه‌های کانون، برگزاری نشست‌های تخصصی درحوزه کتاب، کتاب‌خوانی با اعضا و فعالان این حوزه به صورت مجازی یکی از موفقیت‌های کانون در این بخش است.
وی ابرازداشت: مربیان کانون توانسته‌اند محتوای کتاب‌ها را به شیوه‌های جذاب و با روش‌های جدید و نو در قالب کارگاه‌های مختلف دربستر فضای مجازی به مخاطبان عرضه نمایند، به نحوی که کودکان و نوجوانان همچنان توانسته‌اند ارتباط خود را با کتاب‌ها حفظ کنند.
این مسوول با اشاره به نقش نشست‌های نقد ادبی و بررسی کتاب‌های نویسندگان و استقبال اعضای کانون از این نشست‌ها، آفرینش‌های ادبی یکی از با قدمت‌ترین بخش‌های کانون پرورش فکری است که با ادبیات به دنیای مخاطبان خود واردشده و به کشف و پرورش استعدادهای ادبی می‌پردازد و در این دوساله در حوزه نوشتن خلاق، شعرسرایی خلاق و داستان‌نویسی کارگاه‌های مجازی تخصصی برگزار کرده است.
فعالیت‌های جدید کانون هرمزگان و «اتاق رازگشا»
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همواره درحال تغییر و تحول مثبت است و با تکیه بر این هدف‌گذاری تلاش می‌کند تخصصی‌ترین و به روزترین فعالیت‌های فرهنگی هنری و ادبی، علمی و اسلامی را برای مخاطبان خود به ارمغان آورد.
درحال حاضر ۶۰ عنوان فعالیت به صورت تخصصی و عمومی در کانون پرورش فکری تعریف شده که به دلیل شرایط کرونایی به صورت مجازی و برخط درحال انجام است.
مدیرکل کانون پرورش فکری هرمزگان گفت: درحال حاضر نیز کانون استان درحال برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی اتاق‌های بازی رومیزی و اتاق فرار(اتاق رازگشا) از فعالیت‌های جذاب برای گروه‌های سنی مختلف است که می‌تواند بستر مناسبی را برای حضور و تعامل بیشتر مخاطبان با کانون فراهم سازد.
پشتکوهی ادامه داد: یکی از اقدامات بسیار ارزنده کانون پرورش فکری هرمزگان که می‌توان آن را در سطح کشوری ارزیابی کرد، راه‌اندازی مرکز تخصصی علوم بندرعباس در سال ۹۵ است که شامل بخش‌های متنوعی از اکوسیستم‌های دریایی و خشکی، بخش سنگ‌ها و کانی‌ها، صدف‌ها و مرجان‌ها، سخت پوستان، حشرات، پروانه‌ها، بخش فیزیک با انواع تجهیزات کمک آموزشی و سرگرمی‌های علمی، بخشرباتیک وبخش آسمان‌نما و بخش رصدخانه است.
وی گفت: این مرکز توانسته بخش زیادی از سوالات بازدیدکنندگان را پاسخ دهد و مهم‌تر از آن منشا سوالات بسیاری برای علاقه‌مندان گردد. علاوه بر آن هرساله چندین هزار دانش آموز از این مرکز بازدید دارند.
به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان هرمزگان، درحال حاضر نیز نشست‌ها و بازدیدهای مجازی و رصدهای شبانه برای علاقه‌مندان به‌صورت آنلاین برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.
خلاقیت و مهارت‌آفرینی در کانون باید حرف اول را بزند
در حوزه خلاقیت‌ها و شناسایی استعداد و پرورش فرزندان این سرزمین در مسیراستعدادهایشان، کانون پرورش فکری توانسته است در بخش‌های مختلف حرف اول را بزند.
بسیاری از شیوه‌های آموزشی و تربیتی غیرمستقیم کانون که از دیرباز در کانون مرسوم بوده است امروز در دانشگاه‌ها تدریس و مورد استقبال قرار گرفته و بسیاری از معلمان در حوزه آموزش و پرورش که با کانون در طرح‌های مشترک فرهنگی همکاری داشته‌اند، توانسته‌اند از تجربیات مربیان کانون بهره‌مند شده و شیوه‌های غیرمستقیم و همراه با خلاقیت و هیجان را در دستور کار آموزشی خود قرار دهند.
در این حوزه، خلاقیت را در تمامی محصولات کانون می‌توان دید هم در فضاهای آموزشی و کتابخانه‌ها و هم در فعالیت‌ها و آثار تولید شده اعضا و مربیان کانون در محصولات فرهنگی دید.
"پشتکوهی" در این زمینه به طراحی کتاب‌ها، ساخت انیمیشن‌ها، ساخت فیلم‌های کوتاه و بلند کانون و سایرمحصولات نظیر سرگرمی‌ها و غیره در زمینه راه‌اندازی پویش‌های فرهنگی مختلف ادبی وهنری، برگزاری کارگاه‌ها و جشنواره‌های قصه‌گویی، تولید پادکست‌های قصه‌های بومی محلی و معرفی بخش مکاتبه‌ای مرکز آفرینش‌های ادبی در ۲ بخش حضوری وغیرحضوری اشاره کرد.
برگزاری مهرواره‌های استانی و منطقه‌ای جذاب، خلاق وطنز کانون با محوریت ایجاد نشاط، شادی و امید در بین کودکان و نوجوانان، برپایی نمایشگاه و فروشگاه مجازی دست سازه‌های مربیان و اعضا در هفته ملی کودک و نشست‌های علمی به صورت مجازی از دیگر فعالیت‌های مهم کانون در دوساله اخیر است که مدیرکل کانون پرورش فکری هرمزگان به آن‌ها اشاره کرد.
از حضور درمیان سیل‌زدگان تا دریافت مجوز عروسک‌های بومی در شورای اسباب‌بازی
شاید بتوان کانون را تنها نهاد تخصصی کودک و نوجوان دانست که می‌تواند خدمات خود را به صورت سیار و بنا بر ضرورت‌های خاص در مناطق مختلف شهری و روستایی ارائه دهد.
در این حوزه نیز کانون پرورش فکری استان هرمزگان با داشتن ۲ مرکز سیار روستایی خدمات ارزنده‌ای را به کودکان شهر و روستایی استان ارائه می‌دهد، با حضور فعال مراکز سیار کانون در مناطق فین و برخی از روستاهای بندرعباس، کودکان و نوجوانان این مناطق توانسته همپای کودکان ساکن در شهرها که به مراکز ثابت دسترسی دارند از خدمات فرهنگی و امانت کتاب بهره‌مند شوند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان هرمزگان در این باره نیز گفت: از جمله مراکز سیار استان هرمزگان در بخش تعامل و همکاری با دفاتر تسهیلگری محلات حاشیه بندرعباس است که برنامه‌ریزی جدی در این حوزه در دست اقدام می‌باشد.
پشتکوهی افزود: از دیگر خدمات ارزشمند واحدهای سیار کانون حضور جهادی در پیک امید کانون در راستای اجرای برنامه‌های فرهنگی برای کودکان ونوجوانان مناطق آسیب‌دیده مانند سیل سیستان و بلوچستان و شرق جاسک در سال‌های گذشته بوده است.
وی با بیان اینکه کانون در شرایط بحرانی تمامی تلاش خود را به کار گرفت تا رسالت خود را با حضور در کنار کودکان و اجرای فعالیت‌های مناسب خوش درخشیده بدرخشد، از مهم‌ترین فعالیت کانون در سال جاری به ثبت و دریافت مجوز ۲ عروسک «دختولوک» و «کجوک» در دبیرخانه شورای اسباب‌بازی اشاره کرد.
بخش دیگری از خدمات ارزشمند این نهاد درسال گذشته توجه ویژه به‌مناطق کم‌برخوردار است.
برنامه‌های دردست اقدام و چتری که قراراست برسرهمه کودکان باز شود
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان درنظر دارد با تعامل وهمکاری با نهادهای دولتی و سایر موسسات، دامنه خدمات‌رسانی خود را در استان گسترش دهد.
کانون هرمزگان امسال نیز با شعار اینکه نباید هیچ کودکی در استان تشنه فعالیت‌های فرهنگی و هنری باشد و اعتقاد به‌این که؛ "چتر کانون باید برسرهمه کودکان و نوجوانان استان هرمزگان" باشد، برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را طراحی و درحال اجرا دارد.
این نهاد همچنین سعی در توجیه مسوولان استانی برجایگاه و نقش مهم کانون درحوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی و آشنایی خانواده‌ها با حقوق کودکان و نوجوانان دارد تا شرایط را برای رشد و تعالی کودکان و نوجوانان استان آماده‌تر کند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان هرمزگان در بخش دیگری درخصوص برنامه‌های پیش روی کانون به پیگیری برای تاسیس و راه‌اندازی مراکز فرهنگی هنری ثابت در شهرستان‌های رودان، بشاگرد، خمیر، پارسیان و کیش اشاره کرد.
پشتکوهی ادامه داد: البته در سال گذشته در شهرستان بندرخمیر انصافا مسوولان و مردم با تمام قوا مساعدت کرده و درحال حاضر منتظر رفع مشکل جذب نیرو هستیم تا راه‌اندازی مرکز خمیر نیز کامل صورت بپذیرد.
«هاتف» به دنبال جهت‌دهی اثربخش در پرورش استعدادها
وی، راه‌اندازی مراکز سیار در شهرستان‌های میناب، جاسک، سیریک، بستک، حاجی‌آباد و جزیره قشم، همکاری با دفاتر تسهیلگری محلات آسیب‌پذیر و راه‌اندازی پایگاه‌های کتاب در روستاهای مناطق کمتر برخوردار از دیگر برنامه‌های پیش روی کانون پرورش فکری هرمزگان عنوان کرد.
این مسوول با بیان اینکه درصدد ثبت عروسک‌ها از مناطق مختلف استان در دبیرخانه شورای اسباب‌بازی هستیم، عنوان کرد: همراهی با کانون پرورش فکری کشور در زمینه طرح «هاتف» به عنوان طرحی بنیادی برای تعیین مسیر و جهت‌دهی اثربخش استعدادهای کودکان و نوجوانان از دیگر برنامه‌های هدفمند کانون هرمزگان است.
به گفته پشتکوهی، طرح «هاتف» که بستر اصلی فعالیت‌های کانون در حوزه حضوری و مجازی است از زمستان سال گذشته به صورت آزمایشی اجرا شد و بر اساس این طرح فردی که به عنوان عضو وارد کانون می‌شود کارنامه‌ای خواهد داشت که ویژگی‌های فردی، خانوادگی، استعداد و توانمندی‌هایش در آن مشخص است تا مربی بداند عضو در چه زمینه‌هایی امکان رشد دارد.
مربیان قصه‌گویی به دنبال درخشش نام هرمزگان هستند
با قصه‌هاست که دنیا را می‌توان جایی بهتر برای زندگی رقم زد و به واسطه اثرگذاری آن، قصه و قصه‌گویی جایگاه ویژه‌ای در کانون دارد.
کانون پرورش فکری استان هرمزگان از استان‌های به‌نام در این بخش است و توانسته در دوره‌های مختلف میزبان جشنواره‌های استانی، منطقه‌ای و بین‌المللی باشد و هرساله شاهد هنرنمایی و کسب عنوان درسطوح مختلف جشنواره بین المللی توسط اعضا و مربیان هستیم.
مدیرکل کانون پرورش فکری هرمزگان دربخش پایانی سخنان خود به اهمیت بیست وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی اشاره کرد و بیان داشت: خوشبختانه استان هرمزگان در این حوزه نیز توانسته است خود را به‌عنوان استانی غنی به لحاظ قصه‌های بومی و محلی و قصه‌گویان توانمند در کشور مطرح کند.
پشتکوهی افزود: درهمین راستا فعالیت‌های جدیدی درحوزه فعالیت‌های عمومی و تخصصی تعریف شده و کودکان ونوجوانان می‌توانند استعدادهای خود را در این زمینه محک بزنند و همچنین کارگاه‌های فن بیان به عنوان یکی از ابزار مهارتی مهم در استان به عنوان یک نیاز اساسی برای کودکان ونوجوانان مرتب درحال برگزاری است.
وی گفت: از زمان فراخوان بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی مربیان کانون به صورت ویژه و شبانه‌روزی درحال تلاش و تکاپو برای برگزاری این دوره از جشنواره و درخشش نام هرمزگان هستند.
مدیرکل کانون پرورش فکری هرمزگان ادامه داد: امسال ۱۵۰ اثر از سوی هنرمندان این استان در بخش ملی به دبیرخانه بیست و سومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی ارسال شده است.
پشتکوهی به تمامی خانواده‌ها توصیه کرد: با همراه شدن با کانون پرورش فکری راه صعود به قله را برای فرزندان ایران عزیزمان مهیا کنیم تا در محیطی سرشار از نشاط ، شادی و خلاقیت با مربیان توانمند کانون فردایی بهتر را برای خود بسازند.
بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی امسال با محورهای موضوعی«امیدها و آرزوها، شادی‌ها و غم‌ها و ایثار و ازخودگذشتگی» به دلیل شیوع بیماری کرونا به صورت مجازی برگزار می‌شود.
این آثار مربوط به دختران و پسران ۱۲ تا ۱۸ سال، زنان و مردان ۱۸ سال به بالا و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها است.
گزارش از فرنگیس حمزه‌یی