به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، مراسم رونمایی از فیلم‌های «اکران حقیقت» به دلیل شیوع ویروس کرونا بدون حضور نمایندگان رسانه‌ها، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با حضور محمد حمیدی‌مقدم مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، حامد شکیبانیا معاون مستند، مرتضی رزاق‌کریمی قائم مقام مرکز، مصطفی رزاق‌کریمی، کتایون جهانگیری، فرشاد اکتسابی، محسن خانجهانی و مهدی باقری در ساختمان اصلی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه محمد طیب مدیر بازرگانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی گفت: به دلیل شرایط کرونا، سعی‌مان بر این است که این جلسه خیلی کوتاه باشد. بخش‌های مختلف مرکز تلاش‌های چندگانه‌ای را برای رونمایی از «اکران حقیقت» تقبل کردند، در این مراسم میزبان شما هستیم که در مرحله اول طرح، فیلم هایتان نمایش داده می‌شود.
محمد حمیدی‌مقدم مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، عنوان کرد: از سال ۱۳۹۸ که مصادف با ورود من به مرکز گسترش بود، نیاز به تحولی در حوزه عرضه فیلم‌های مستند داشتیم. در سال ۱۳۹۹ با ورود محمد طیب به مرکز برای ایجاد اتفاقاهای جدید در چند جهت، ریل‌گذاری شد.
وی ادامه داد: یکی از آسیب‌هایی که بررسی کردیم این بود که تولید فیلم مستند در مرکز گسترش در جایی گیر می‌افتد که آن هم بحث عرضه است. اتفاقاتی در نمایش فیلم هنری و مستند مثل اکران در سینماهای «هنر و تجربه» رخ داده است اما باز هم انبوهی از تولیدات به فرآیند پخش نمی‌رسیدند، به همین دلیل کارگروهی در مرکز گسترش با هدف اکران فیلم مستند شکل گرفت.
مدیرعامل مرکز گسترش تاکید کرد: از سال ۹۹ افق پیش روی‌مان اکران مستند بود. احساس می‌کردیم که هرچقدر به اکران مستند بها داده شود و به تقویت آن بیانجامد، خوب و موثر است. شکل واقع بینانه توقع از عرضه و اکران مستند، باید با خود فیلم نسبت درستی داشته باشد. خیلی وقت‌ها این بحث وارد حوزه احساسی می‌شود و توقع بیش از اندازه داریم. چیزی که در مرکز طراحی شد این بود که بتوانیم به صورت تدریجی، ارتباط ویژه‌ای میان مردم و سینمای مستند برقرار کنیم. یعنی پیوستگی، استمرار و سبدی که باعث می‌شود تا مخاطب در هر شرایطی بتواند فیلم مستند را بدون مشکل انتخاب کند.
حمیدی‌مقدم درباره همکاری با پلتفرم هاشور توضیح داد: سال گذشته در جریان اکران آنلاین و برخط جشنواره «سینماحقیقت» همکاری خوبی با پلتفرم هاشور با مدیریت فرزاد آذری‌پور داشتیم، احساس کردیم که این همکاری می‌تواند گسترش داده شود به همین دلیل پایگاهی را در سامانه هاشور ایجاد کردیم اما این همه کار نیست. اتفاق جدید این است که مستند باید وارد حوزه‌های ارتباط با مخاطب به صورت رو در رو و زنده شود. از این نظر مراکز فرهنگی- هنری، پاتوق‌های هنری هدف‌گذاری شده‌اند.
مدیر عامل مرکز گسترش تاکید کرد: اکران برخط چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» اشتیاقی ایجاد کرد که ادامه دارد. هنوز جشنواره پانزدهم شروع نشده، سیل مشتاقان برای اکران آنلاین آثارشان قابل توجه است. ما با فرصت نمایش در مراکز و پاتوق‌های فرهنگی در تهران و استان‌ها هماهنگ و همراه هستیم. این باعث ایجاد شاخه مویرگی «اکران حقیقت» می‌شود.
برگشت سرمایه حتی در شکل حداقلی خود
حمیدی مقدم درباره بحث برگشت مالی اکران فیلم‌های مستند تصریح کرد: یکی از نکات طرح «اکران حقیقت» این است که ما عام‌المنفعه و فقط برای کار فرهنگی، آن را آغاز نکرده‌ایم. دلایل ما در ابتدا ارتباط مستند با مردم و مخاطبان است، در مرحله بعد برگشت سرمایه حتی در شکل حداقلی خود اهمیت دارد. این نکته‌ای است که به عنوان تیتر انتخاب و اعلام کردیم که باید از مستند درآمدزایی کنیم، شاید در ابتدا خیلی‌ها به آن امیدی نداشتند اما خوشبختانه انجام شد و ادامه می‌یابد.
مدیرعامل مرکز گسترش عنوان کرد: حضور و حرکت‌های مختلفی در جشنواره‌ها داشتیم اما چقدر می‌توانیم از اقتصاد سینمای مستند در این چتر بزرگ جهانی بهره‌مند شویم؟ این مساله هیچ‌گاه اتفاق نیفتاده بود و اغلب مستندها تنها حضور جشنواره‌ای داشتند.
حمیدی‌مقدم در بخش دیگری از صحبت‌هایش ضمن اشاره به پیشبرد طرح‌های دیگری در مرکز گسترش همزمان با طرح «اکران حقیقت» بیان کرد: کاتالوگ دیجیتال و دو زبانه مرکز گسترش به زودی رونمایی می شود. این طرح باعث می‌شود تولیدات مرکز در تمام نقاط دنیا و به راحتی قابل پایش باشند، یعنی پخش‌کننده و خریدار، بدون نیاز به حضور فیزیکی ما در جشنواره‌های بین‌المللی، برای خرید فیلم به آثار مرکز دسترسی داشته باشند. خوشبختانه اولین مرحله از این تعامل، ۱۷ مردادماه شکل گرفت و پولی برای خرید چهار فیلم در حوزه پخش آنلاین و برخط کشور ژاپن به مرکز گسترش واریز شد. این موفقیت بزرگی است. شاید میزان پرداخت‌ها و درآمد، ابتدا کم باشد اما گام به گام جلوتر می‌رویم.
وی ادامه داد: طرح ویدیو لایبرری یا کتابخانه دیجیتال هم به زودی رونمایی می‌شود. طرحی، بسیار بزرگ و پیچیده در حوزه پژوهش و تحقیق که آن را هم با فرزاد آذری‌پور پیش می‌بریم. در این طرح امکان دسترسی به تمام داده‌های مرکز گسترش و منتخب جشنواره‌های «سینماحقیقت» در حوزه بین‌الملل و داخلی برای همه سینماگران، پژوهشگران، کسانی که بحث پژوهشی، تحلیلی انجام می‌دهند، ابتدا به صورت فیزیکی در مرکز و در گام بعدی به صورت آنلاین در هرجایی که حضور داشته باشند، فراهم می‌شود.
حمیدی مقدم گفت: این چند طرح همگام باهم پیش می‌روند و امیدوارم اتفاق بنیادینی در حوزه تولید و عرضه ایجاد کنند.
با پنج مستند «اکران حقیقت» را آغاز می‌کنیم
مدیرعامل مرکز گسترش در بخش پایانی صحبت‌هایش تصریح کرد: ۵ فیلم خوب در حوزه‌های مختلف داریم که با آن‌ها «اکران حقیقت» را آغاز می‌کنیم، همچنین قرار است در پکیج‌های مختلف این اکران تنوع ساختاری و طعم داشته باشیم که مخاطب را جذب کند، پکیج‌مان باید متفاوت باشد و تنها در حوزه مستند اجتماعی نباشد.
وی درباره مستندهای حاضر در پکیج اول «اکران حقیقت» عنوان کرد: در پکیج اول بر سر خاک ساخته محسن خانجهانی در حوزه محیط زیست، در جستجوی خانه خورشید به کارگردانی مهدی باقری در حوزه زیست بوم یا شهر را داریم که به عنوان مهم‌ترین پیوند انسان و محیط پیرامون بررسی می‌شود، در حوزه پرتره، مستند خاص و ویژه‌ای را در میان مستندهای معاصرمان به نام بانو قدس ایران اثر مصطفی رزاق کریمی داریم که خیلی‌ها مشتاق دیدن آن هستند، زیر این چتر باران می‌بارد اثر کتایون جهانگیری و ف- الف ساخته فرشاد اکتسابی از مستندهایی هستند که در حوزه اجتماعیِ جستجوگر حضور دارند.
وی تاکید کرد: بسیار خوشحال هستیم که مستندهای‌مان را نگه نداشتیم، یکی از نکات مهم این است که این چرخه سریع ادامه پیدا کند و مستندهای مرکز دیده شوند، پس از این، درگاه «سینماحقیقت» درگاه نمایش فیلم‌های ماست و مستندها بعد از آن، وارد چرخه اکران آنلاین، پاتوق‌های فرهنگی و سینماهای سراسری کشور می‌شوند. فیلم‌ها بعد از «اکران حقیقت» وارد فضای وی‌اودی‌ها می‌شوند. با فیلیمو و نماوا وارد درگاه‌های ثابتی شده‌ایم، همچنین گفتگوهای‌مان با نماوا جلو رفته است، بعد از وی‌اودی نیز وارد گفتگو با تلویزیون برای حق پخش تلویزیونی مستندها می‌شویم که آخرین مرحله پخش است.
این مدیر سینمایی مطرح کرد: این مسائل مضاف بر اتفاقات و رویدادهای جشنواره‌های خارجی است که اگر به مرحله انجام برسد، مستندها کارکرد خود را پیدا می‌کنند، مستندی در آرشیو مرکز باقی نمی‌ماند و جشنواره‌ها به ادامه مسیر دیده شدن فیلم‌ها کمک می کنند.
فیلمسازان و مدیران مرکز گسترش در پایان مراسم، پوستر فیلم‌های پکیج اول «اکران حقیقت» را امضا کردند.
«اکران حقیقت» که به همت واحد بازرگانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی طراحی و اجرا می‌شود ۲ مرحله دارد. در مرحله نخست، مستندهای تولید شده در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به صورت آنلاین و توسط پلتفرم هاشور نمایش داده می‌شوند. همزمان و با عادی‌تر شدن شرایط اجتماعی و کاهش روند ابتلا به ویروس کرونا، فیلم‌ها در بیش از ۵۰ مرکز فرهنگی و هنری و تعدادی از سینماها در سراسر کشور نمایش خواهند داشت.
در مرحله دوم مستندهایی که متعلق به مرکز گسترش نیستند اما شرایط اکران آنلاین و فیزیکی دارند و متقاضی اکران در «اکران حقیقت» هستند، نمایش داده می‌شوند.