به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، سیدعباس صالحی عصر سه شنبه (۱۹ مرداد) در آئین رونمایی از سامانه سواد رسانه‌ای و زیست مجازی (زینو) و سامانه نشان‌گذاری محتواهای فرهنگی (صدف) با حضور جمعی از مدیران فرهنگی وهنری و رسانه های دیجیتال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مقایسه منابع قدرت و ثروت از گذشته تا امروز گفت: در بحث‌های قدرت و ثروت ملی در نگاه کلاسیک، برداشتی وجود داشت به این معنا که قدرت ملی، موقعیت استراتژیک از نظر جغرافیایی و منابع نظامی بود.
وی افزود: در حوزه ثروت هم، منابع طبیعی، منابع معدنی چون طلا و نقره، منابع مالی چون سهام، بورس و حوزه‌های صنعتی و همچنین مهارت‌های انسانی مدنظر است، اما در نگاه جدید و عصر دیجیتال، عنصر اصلی قدرت و ثروت ملی «داده‌ها» است.
داده‌ها در عصر پساسایبری قدرت‌ساز و ثروت‌ساز هستند
صالحی خاطرنشان کرد: در عصر جدید، ما وارد فضایی جدید از قدرت و ثروت شده‌ایم. اینکه در داده‌ها چه اقداماتی می‌توان انجام داد خود به عنوان منابع ثروت و قدرت به حساب می‌آید و اگر نگاه به توسعه و ماندگاری ملی داریم باید روی داده‌ها کار کرد. این داده‌ها همانند منابع خام نفت و گاز سابق هستند.
در دوره پساسایبری و عصر دیجیتال، داده‌ها از طلا و جواهرات و منابع طبیعی بسیار مهم‌تر است. اینها قدرت‌ساز و ثروت‌ساز هستند. اگر چنین نگاهی به «داده» داشته باشیم تک‌تک داده‌ها مهم خواهد بود، بنابراین با تقسیم‌بندی جهان به سایبری و پساسایبری برخی حوزه‌های مفاهیم دگرگون و برخی تعاریف در قدرت و ثروت ملی تغییر کرد.
صالحی یادآور شد: اگر چنین نگاهی به جهان پساسایبری داشته باشیم درک ماهیت خود داده اهمیت پیدا می‌کند و این ماهیت، ما را به این سمت سوق می‌دهد که ذات‌شناسی داده را داشته باشیم.
داده‌ها سیال و متمرکز بر گریز از مالکیت هستند
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به خصوصیات منحصر به فرد داده‌ها افزود: اولین ویژگی داده‌ها سیال بودن آنهاست. منابع کهن قدرت و ثروت جنس فیزیکی داشتند اما منابع داده سیال و مثل هوا هستند. یکی از پیامدهای سیال بودن، مرزگریزی است و نمی‌توان داده را در قالب یک مرز نگه داشت.
با وجود این شرایط، گریز از قفس مالکیت را در داده خواهیم داشت. منابع فیزیکی در گذشته سخت و قابلیت برچسب زدن داشت، اما منابع سیال در حال فرار از مالکیت هستند و از این رو یک تفاوت بین منابع قدرت و ثروت نسبت به گذشته و حال داریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: در برخورد با جهان پساسایبر بحث مالکیت بسیار مهم خواهد بود و اینکه چگونه می‌توان برچسب مالکیت را حفظ کرد. سامانه صدف تلاش می‌کند تا بتواند نوع مالکیت با عناوین مختلف را احصا کند.
چگونه می‌توان بر این جهان بی‌انتها مدیریت کرد
صالحی تصریح کرد: خاصیت بی‌انتهایی در منابع داده ویژگی دوم است. منابع قدرت و ثروت در گذشته سقفی داشت که در نهایت به پایان می‌رسید. اما امروز منابع داده‌ها بی‌انتها است، انفجار اطلاعات را دیگر امروز شاهد نیستیم زیرا به طور پیوسته هستی‌های جدید خلق می‌شود و نمی‌توان تصور کرد این هستی‌ها به کدام سمت می‌رود. از این رو یکی از نکات مهم این است که چگونه می‌توان بر این جهان بی‌انتها مدیریت کرد.
وی یادآور شد: اعتبارسنجی داده‌ها نیز نکته مهمی است، به قدری داده‌ها در حال تولید است که اعتبارسنجی آن سخت است. در این میان باید به سمت کم کردن مسائل رفت زیرا حل کردن آنها سخت و دشوار است.، در واقع باید دایره مشکلات را کمتر کرد. سواد رسانه‌ای تا حدی می‌تواند بی‌انتهاییِ داده را کم کند، در این بخش باید کارهای زیادی انجام شود و سامانه (زینو) با این نگاه شروع به کار می‌کند.
تحولات فضای مجازی در لایه حکمرانی تحلیل نشود نتیجه اش انفعال است
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی در این آیین طی سخنان کوتاهی گفت: اگر تحولات فضای مجازی در لایه حکمرانی تحلیل نشود نتیجه اش انفعال است .
محمدرضا بهمنی، افزود: مولفه‌های کلیدی در این زمینه عبارتند از مطرح کردن نظام حکمرانی و الگوریتم‌های حکمرانی که در بستر پلتفرم ها می‌تواند محقق شود، هوشمند کردن حکمرانی به واسطه حکمرانی داده های کلان و توانمند کردن کاربران برای زیست مجازی، دانش افزایی و مهارت افزایی کارگزاران حاکمیتی در سطوح مدیریتی و کارشناسی و آن چه که امروز مطرح می شود ناظر به این سه مولفه کلیدی است.
مسئله بازنگری در سند شبکه ملی اطلاعات
وی ادامه داد: اتفاقاتی که در سال ۹۹ در مرکز ملی فضای مجازی و شورای عالی فضای مجازی به عنوان قرارگاه تحولات فضای مجازی کشور رخ داد، بسیار مبارک بود. در سال ۹۹، پیرو مطالبه‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی در ارتباط با شبکه ملی اطلاعات داشتند، مسئله بازنگری در سند شبکه ملی اطلاعات رخ داد و سبب شد که این سند به نوعی غنی‌سازی شود؛ به این معنی که مؤلفه محتوا در آن برجسته شده و مسیر حرکت آن به سمتی باشد که به تمامی زوایای برنامه توجه شود.
رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی خاطرنشان کرد: اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سامانه صدف ناظر به مسئله گمنامی در فضای مجازی دستگاه نشانه گذاری محتوای فرهنگی و حمایت از آنان است و سامانه زینو سواد مجازی که پایه‌گذاری نظام آموزش حکمرانی فرهنگ و فضای مجازی است.
رونمایی آثار
بهمنی با اشاره به آئین رونمایی از سامانه صدف (بستری برای نشان‌گذاری آثار و محتواهای فرهنگی دیجیتال) و سامانه زینو (بستری برای ارتقای سواد رسانه‌ای و به اشتراک‌گذاری دانایی نوین) آن را از دستاوردهای مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوازدهم برشمرد.
در این مراسم همچنین از مجموعه کتاب‌هایی شامل گفتارهایی در نسبت حکمرانی فرهنگی و تحولات فضای مجازی، مبانی حکمرانی و تحول سازمان‌های فرهنگی در فضای مجازی، فن‌آوری‌های فضای مجازی و مدیریت فرهنگی، فرصت‌ها و چالش‌های فضای مجازی در حکمرانی فرهنگی، فضای مجازی و نقش مردم در حکمرانی فرهنگی و فضای مجازی و تحولات فرهنگی هویتی و نیز کتاب‌های «مجموعه دوم» شامل تحول سازمان‌های فرهنگی در عصر فضای مجازی (تجربه‌نگاری برنامه تحول وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در فضای مجازی) همراه با ۱۰ عنوان گزارش تجربه‌نگاری است، با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد رضا بهمنی رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی محمد صادق افراسیابی معاون این مرکز و استاد دانشگاه، سید مجتبی حسینی معاون امور هنری و معاون امور مجلس وحقوقی مرکز ملی فضای مجازی و مدیران وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ومدیران مشاوره های سوادرسانه ایی و زیست مجازی رونمایی شد.