نحوه خروج عجولانه و غیرمسوولانه نیروهای آمریکایی از افغانستان موجب نگرانی متحدان واشنگتن درخصوص پایبندی به تعهداتش شده است.
طالبان بسیار سریعتر از آنچه مقامات آمریکایی تصور می کردند بر افغانستان مسلط شد و این تسلط چنان برای واشنگتن سنگین و گران آمد که وقتی خبرنگار سی ان ان آن را سایگونی دیگر برای آمریکا دانست، آنتونی بلینکن وزیر خارجه این کشور، مقایسه افغانستان با ویتنام را رد کرد اما واقعیت این بود که افغانستان حتی بدتر از ویتنام برای واشنگتن شده است.
هریس روز یکشنبه وارد سنگاپور خواهد شد و روز سه‌شنبه به‌عنوان نخستین معاون رئیس جمهوری آمریکا به ویتنام سفر می‌کند.
معاون رئیس جمهوری آمریکا درباره جنوب شرقی آسیا در مرکز هند و اقیانوسیه، گفته است این منطقه برای امنیت ملی، رفاه اقتصادی و سلامت مردم ما حیاتی است.به نظر می رسد با وجود بحران افغانستان، حوزه اقیانوس هند-آرام از اولویت‌های دولت بایدن است.
با وجود برقراری مناسبات نظامی نزدیکتر بین آمریکا و ویتنام پس از چهار دهه از پایان جنگ ویتنام در سال ۱۹۷۵، دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفته است محدودیت هایی برای روابط با ویتنام وجود دارد تا زمانی که هانوی در زمینه حقوق بشر به پیشرفت هایی دست یابد.
ویتنام از منتقدان سرسخت داعیه چین بر دریای جنوبی چین است و از سخت افزارهای نظامی آمریکا بهره می برد.
پیش از سفر هریس، لوید آستین وزیر دفاع آمریکا نخستین مقام بلندپایه دولت بایدن بود که به منطقه شرق آسیا سفر کرد.
وزیر دفاع آمریکا در این سفر تلاش کرد تا به کشورهای جنوب شرق آسیا اطمینان دوباره دهد که به رغم غیبت چند ماهه مقامات ارشد آمریکا در این منطقه زیر نظر چین، واشنگتن همچنان در منطقه جنوب شرق آسیا سرمایه‌گذاری می کند.
آستین طی اظهاراتی در سنگاپور اعلام کرد که سفر وی با هدف تعمیق روابط واشنگتن با هم پیمانانش در این منطقه بوده است.
به گزارش رسانه های آمریکایی، دولت بایدن به دنبال نگاه جدیدتر در قبال جنوب شرق آسیا همزمان با توجه ویژه چین به این منطقه است.
روزنامه نیویورک تایمز پیش از این، در گزارشی نوشته بود این دیدگاه در عرصه سیاسی آمریکا وجود دارد که چین با یکسری اقداماتش از جمله بازدیدهای مقامات پکن از کشورهای جنوب شرق اسیا، ارائه وام ها و همچنین اخیرا توزیع واکسن از سوی چین، همچنان در منطقه جنوب شرق آسیا ریشه دوانده است.
با توجه به تمرکز دولت بایدن بر منطقه آسیا به عنوان یکی از محورهای سیاست خارجی دولت جدید واشنگتن، مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که منافع آمریکا در این منطقه همچنان مهم به شمار می رود.
تحلیلگران نیز معتقدند اقدامات دیپلماتیک بیشتری از سوی کاخ سفید در این منطقه شکل خواهد گرفت چرا که شماری از مقامات جنوب شرق آسیا نارضایتی خود را نسبت به عدم رایزنی های رو در رو میان آنها و مقامات آمریکایی ابراز کرده اند.
به نوشته نیویورک پست، اکنون که هریس خود را برای سفر رسمی به سنگاپور و ویتنام آماده می کند، احتمالا با پرسش هایی درباره اینکه بحران افغانستان چه تاثیری بر سیاست های واشنگتن در قبال چین خواهد داشت، مواجه می شود.
"مری میلر" نماینده جمهوری خواه کنگره آمریکا در واکنش به سفر آسیایی کاملا هریس خطاب به وی گفت: تو باید برای ایجاد امنیت در مرزهای ما، به جنوب آمریکا سفر کنی. به خصوص حالا که پنج هزار زندانی القاعده به وسیله نیروهای طالبان از زندان آزاد شدند.
خبرگزاری رویترز در این زمینه نوشت این سفر در حالی انجام می شود که متحدان آمریکا از بایدن گلایه دارند برخلاف وعده‌هایش درباره تعهد به تعاملات بین‌المللی، در زمینه تصمیم برای خروج از افغانستان تا پایان ماه جاری میلادی با آنها به اندازه کافی مشورت نکرده است.
سفر هریس به جنوب آسیا، با هدف تعمیق روابط با کشورهایی صورت می‌گیرد که از دید آمریکا برای مقابله با گسترش نفوذ چین حیاتی هستند.
یک مقام کاخ سفید به رویترز گفته است هریس در این سفر بر روی دفاع از قوانین بین‌المللی در دریای جنوبی چین، تقویت رهبری منطقه‌ای آمریکا و گسترش روابط امنیتی تاکید دارد.
"مورای هیبرت" کارشناس مرکز مطالعات بین‌المللی و راهبردی واشنگتن با اشاره به شکست آمریکا در جنگ ویتنام افزوده است سقوط ناگهانی دولت افغانستان، درخصوص توان آمریکا در حفظ قدرت و متعهد ماندن به وعده‌هایش به متحدان، بار دیگر نگرانی‌هایی ایجاد خواهد کرد.
همچنین مدیر برنامه شرق آسیای اندیشکده مرکز استیمسون در این باره اظهار داشت آنچه در افغانستان رخ می‌دهد برای کشورهای زیادی به شدت نا امید کننده و تأسف برانگیز است. نگرانی از این است که روزی که ایالات متحده تصمیم بگیرد شما دیگر مهم نیستید و وسایلش را جمع کند و برود و نتوانید در این‌باره کاری کنید و قطعا چین در تلاش است بر روی این روایت سرمایه‌گذاری کند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا نیز گفته است سفر هریس نشان خواهد داد که آمریکا قرار است در منطقه بماند اما نگرانی‌ها درباره افغانستان ممکن است این پیام را مخدوش کند اما یک مقام آمریکایی دیگر مدعی شده است بین ضمانت دادن برای باز بودن خطوط دریایی در آسیا که اولویت آمریکا است و تداوم دخالت در جنگ داخلی کشوری دیگر، تفاوت وجود دارد.
این در حالی است که خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی نوشته است نتایج نظرسنجی ها نشان می دهد میزان محبوبیت کامالا هریس معاون رئیس جمهوری آمریکا در پی سکوتش درباره بحران افغانستان در حال کاهش است.
هفته گذشته هریس یک گزارش درباره اوضاع افغانستان دریافت کرد اما تاکنون به طور علنی در این زمینه از وی سوالی نشده است.
براساس نتایج نظرسنجی موسسه راسموسن ریپورتز، ۵۵ درصد آمریکاییان معتقدند هریس صلاحیت لازم را ندارد یا اصلا صلاحیت لازم را ندارد که رئیس جمهوری آمریکا شود.
از طرف دیگر ۴۹ درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی وی را واجد شرایط یا بسیار واجد شرایط برای تصدی سمت فرمانده کل قوا می دانند.
تنها چند روز پس از آنکه طالبان کنترل کابل را در دست گرفت، هریس در یک سخنرانی تلویزیونی ظاهر شد اما به فاجعه در حال وقوع در افغانستان اشاره ای نکرد و به جای آن به سخن گفتن درباره بحران کرونا پرداخت.
وی البته در توییتر درباره افغانستان از تصمیم بایدن درباره خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان دفاع کرد و نوشت: پایان دادن به مداخله نظامی آمریکا در افغانستان تصمیم صحیحی بود و اکنون ماموریت آمریکا اکنون منتقل کردن اتباع آمریکا و متحدانش و افغان های آسیب پذیر به مکانی امن خارج از افغانستان است.