پس از پنج روز بحث و بررسی روز گذشته بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم با دفاعیات پایانی رییس جمهوری به پایان رسید و در نهایت اهالی خانه ملت به همه وزرای پیشنهادی سید ابراهیم رییسی به جز وزیر پیشنهادی آموزشوپرورش رای اعتماد دادند. در این میان بررسی روزنامهها، تارنماها و خبرگزاریهای داخلی نشان میدهد که رسانههای داخلی به بررسی جنبه های مختلف رای اعتماد به کابینه دولت سیزدهم پرداخته اند.
رسانههای اصلاحطلب
رای اعتماد حداکثری پشتوانه کابینه رئیسی
روزنامه آرمان ملی در گزارشی می نویسد: آخرین روز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم نیز به پایان رسید و پس از بررسی صلاحیت عزتا... ضرغامی وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، جواد اوجی وزیر پیشنهادی نفت، محرابیان وزیر پیشنهادی نیرو و حمید سجادی وزیر پیشنهادی ورزش مجلس وارد مرحله پایانی یعنی رای گیری در خصوص وزرای پیشنهادی شدند. در این راستا هر چند پیش بینی میشد که حداقل ۳ یا ۴ وزیر از جمله وزرای آموزش و پرورش، کار، فرهنگ، صمت و ورزش نتوانند رای اعتماد مجلس را کسب کنند اما در نهایت نمایندگان با رای بالای خود به ۱۸ نفر از ۱۹ وزیر پیشنهادی همه نفرات مدنظر رئیس جمهور را به جز حسین باغگلی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش راهی پاستور کردند. هر چند که برخی از وزرا مثل عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سجادی وزیر ورزش با رای شکننده توانستند اعتماد نمایندگان مجلس را جلب کنند. باید دید گزینه جا مانده کابینه یعنی وزیر آموزش و پرورش چه زمانی به مجلس معرفی خواهد شد.
یک دولت منهای یک وزارتخانه
روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت: «ماراتن کابینه ۱۳» بالاخره پس از ۵ روز کاری و برگزاری ۱۰ جلسه علنی در صحن پارلمان، در شرایطی به پایان رسید که از ۱۹ وزیر پیشنهادی ابراهیم رییسی برای حضور در این رقابت نفسگیر، درنهایت تنها یک نفر ناکام ماند و ۱۸ نفر از وزیران پیشنهادی با عبور از خط پایان این ماراتن، خود را برای تصدی ۱۸ وزارتخانه دولت آماده میکنند تا آنطور که رییسجمهوری از قضا در جریان نطق خود در صحن علنی دیروز مجلس و لابهلای آخرین دفاعش از کابینه پیشنهادی مورد تاکید قرار داد، از صبح امروز پنجشنبه در اولین جلسه رسمی دولت گردهم میآیند. در این میان اما نکته جالب توجه آن بود که تنها بازمانده قطار دولت سیزدهم، کسی نبود جز همان وزیر پیشنهادی که نامش به خاطر حرف نخست عنوان وزارتخانه متبوعش، صدر فهرست وزیران پیشنهادی قرار داشت و درنتیجه به عنوان نخستین وزیر پیشنهادی در صحن علنی پارلمان از کارنامه و برنامه خود در مقابل نمایندگان دفاع کرد اما درنهایت اظهاراتش نزد نمایندگان مجلس مقبول واقع نشد و از حضور در دولت بازماند؛ حسین باغگلی، وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش که در حالی با تنها ۷۶ رای موافق در مقابل ۱۹۳ رای مخالف و ۱۸ رای ممتنع از وزارت بازماند که اغلب وزیران پیشنهادی رییسی با بیش از ۲۰۰ رای به وزارت رسیدند.
همه به جز یک نفر
روزنامه شرق در گزارشی می آورد: همه وزرای پیشنهادی رئیسی رأی آوردند به جز یک نفر. باغگلی، وزیر پیشنهادی آموزشوپرورش. در شرایطی که طرح شفافیت آرای نمایندگان در مجلس اصولگرایان همچنان بلاتکلیف است، رأی اعتماد به وزرای کابینه رئیسی هم مخفی انجام شد و کسی از مردم متوجه نشد که کدام نماینده به کدام وزیر رأی مثبت یا منفی داد. بر اساس بند ۳ ماده ۱۲۲ آییننامه داخلی مجلس رأیگیری در زمان رأی اعتماد باید با ورقه و با کارت و به صورت مخفی انجام شود. روز گذشته در جریان آخرین جلسه رأی اعتماد به وزرای باقیمانده، قالیباف، رئیس مجلس خطاب تذکراتی قرار گرفت. محمد وحیدی، نماینده بروجرد در تذکر آییننامهای به مسئله حضور پراکنده نمایندگان در صحن علنی اشاره کرد و خطاب به قالیباف گفت: شما مدیری قوی هستید اما گاهی مردم شاهد بینظمی در صحن علنی هستند. شما از باب معلمی در اداره مدرسه با دانشآموان شلوغکار مواجه میشوید. این موضوع باعث زیر سؤال بردن مجلس میشود. محمدحسن آصفری هم در تذکر شفاهی خود گفت: آقای قالیباف شما تأکید دارید که زودتر تکلیف وزرا روشن شود و آنها بتوانند کار خود را شروع کنند.
سیزدهمین رای اعتماد
خبرگزاری ایسنا در گزارشی می نویسد: سیزدهمین دوره دولت جمهوری اسلامی ایران به ریاست سید ابراهیم رییسی از ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ آغاز شد. رییسی اسامی وزرای پیشنهادی خود را ۲۰ مرداد به مجلس یازدهم ارائه کرد و پس از حضور وزرای پیشنهادی در کمیسیونهای تخصصی پارلمان، از روز شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ جلسات بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در صحن یازدهمین مجلس شورای اسلامی به ریاست محمدباقر قالیباف آغاز شد و تا چهارشنبه عصر ادامه یافت تا ترکیب دولت سیزدهم مشخص شود. در پایان بررسی صلاحیت نوزده وزیر پیشنهادی ابراهیم رییسی، رییس جمهور دولت سیزدهم تنها حسین باغگلی نتوانست برای وزارت آموزش و پرورش از مجلس رای اعتماد بگیرد. البته نگاهی به سیزده دوره تشکیل دولت در نظام جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد عبور از سد مخالفت ها در مجلس با افراد پیشنهادی رییس جمهور امری راحت نبوده و نیست، پدیده ای که گاها باعث شده همانند دوره اخیر روسای جمهور نه با ترکیب کامل وزرای پیشنهادی خود، بلکه با عددی کمتر از آنچه تصور می کردند سکان اداره کشور را در دست بگیرند.
دفاع خوب و اشراف کامل بر حوزه کاری عامل رأی اعتماد بالای مجلس به خاندوزی بود
خبرگزاری ایلنا در گفت و گو با محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی می آورد: تجربه کاری و اشراف آقای خاندوزی با توجه به صحبتهایی که در نطق دفاعی خود کردند باعث شد که بتوانند این رأی خوب را از مجلس دریافت کنند. آقای خاندوزی چون از ابتدا در حوزه اقتصاد بوده و شناخت خوبی از این حوزه دارد، من فکر میکنم یکی از بهترین وزرای کابینه است. البته عدم حضور رسمی ایشان در وزارت اقتصاد ممکن است یک سری کمبودهایی را داشته باشد که آن هم انشاءالله با ارتباطی که با نخبگان و بدنه کارشناسی وزارتخانه دارند، میتواند کمک کند که برطرف شود. در یک سالی که ما با ایشان همکار بودیم در بحثهایی مانند کمکهای یارانهای و شیوه این کمکها، در بحث تامین نهادههای دامی و در بحث کسب و کارها با توجه به همکاریهایی که داشتیم بعید میدانم اینطور باشد. ایشان بیشتر نگاهشان این است که دولت را باید از فضاها خارج کنیم. لذا آنچه که تاکنون از ایشان دیدیم، اگر با همین دست فرمان پیش بروند اقتصاد خیلی دولتی نخواهد شد.
رسانههای اعتدال گرا
آغاز دولت مردمی برای ساختن ایران قوی
روزنامه ایران در گزارشی می نویسد: ۵ روز بررسی صلاحیت ۱۹ وزیر پیشنهادی کابینه سیزدهم در بهارستان، در نهایت منجر به رأی اعتماد مجلسیها به ۱۸ گزینه پیشنهادی شد. بر اساس آرای نمایندگان این تنها حسین باغگلی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش بود که نتوانست نمایندگان را برای توانمندیهای خود جهت تصدی وزارت آموزش و پرورش قانع کند و از همراهی با دیگر وزرای معرفی شده برای حضور در کابینه باز ماند. باغ گلی چهارمین وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش بعد از تغییر قانون اساسی و حذف سمت نخست وزیری است که نتوانست رأی اعتماد نمایندگان را جلب کند. پیش از او علی اکبر اشعری در دولت نهم، سوسن کشاورز در دولت دهم و محمدعلی نجفی در دولت دوازدهم هم نتوانستند رأی اعتماد بگیرند. آیتالله سید ابراهیم رئیسی در جلسه عصر دیروز مجلس حاضر شد و آخرین دفاع خود از اعضای کابینه را انجام داد. سپس با خروج رئیس جمهوری و وزرای پیشنهادی از مجلس، رأیگیری به صورت ورقهای انجام شد که بر اساس آنها ۱۸ گزینه پیشنهادی توانستند رأی موافق و اعتماد مجلسیها را کسب کنند و بدین ترتیب کابینه سیزدهم به ریاست آیتالله رئیسی رسمیت یافت.
۵ برنامه محرابیان
روزنامه ایران در گزارشی نوشت: علی اکبر محرابیان ۵۲ ساله که قرار است در دولت سیزدهم به وزارت نیرو برود، در دولت احمدینژاد وزیر صنایع و معادن بوده و طی سالهای اخیر در ستاد فرمان اجرایی امام کار کرده است، در دفاع از برنامه پیشنهادی خود در صحن علنی مجلس، گفت: در اجرای برنامهها، خود را به رعایت مفاد قوانین بالادستی ملزم خواهم کرد و با هرگونه فساد و رانت در وزارت نیرو مبارزه میکنم تا در یک فضای سالم و رقابتی، چالشهای این وزارتخانه حل شود. وی با بیان اینکه برای حل مشکل آب و برق باید کارگاهی به وسعت ایران بنا کنیم، اذعان داشت: مکلف خواهم شد، علاوه بر جبران عقبماندگیها طوری برنامهریزی شود تا در افق بلند مدت قطعی آب و برق نداشته باشیم. محرابیان با بیان اینکه سومین بار است که برای کسب رأی اعتماد در مجلس حاضر شدهام، گفت: وزارت نیرو در دولت کار و تلاش تمام ظرفیت خود را به کار میبندد تا نسبت به رفع دغدغههای مردم اقدام کند.
مقایسه آراء کابینه اول روحانی و رئیسی
خبر آنلاین در گزارشی می آورد: شباهت بررسی برنامه های دو کابینه اول روحانی و رئیسی در مجلس شورای اسلامی این است که هر دو کابینه خود را به مجلسی اصولگرا ارائه کردند؛ هرچند جلسات رای اعتماد به وزرای پیشنهادی روحانی در سال ۱۳۹۲ و در مجلس نهم جنجالی و پرحاشیه بود اما اکثریت آنها توانستند رای خوبی از مجموع ۲۸۴ رای ماخوذه بگیرند؛ رئیسی هم که دولتی همسو با مجلس یازدهم را با خود داشت و این مجلس از حامیان جدی او در جریان انتخابات ریاست جمهوری بود هم از ابتدا با برخی چهره های معرفی شده برای وزارت مخالف بود و جلسات بحث برانگیزی در جریان بررسی برنامه های آنها برگزار شد اما در نهایت کابینه او در مجموع با رای قاطع نمایندگان از ۲۸۶ رای ماخوذه مواجه شد و فقط حسین باغگلی برای تصدی گری وزارت آموزش و پرورش رای نیاورد. دولتِ روحانی نخستین دولت در دهه ۹۰ و دولت رئیسی آخرین آن است؛ در دولت یازدهم علی طیبنیا بیشترین رای را از مجلس کسب کرد و عباس آخوندی با کمترین میزان آرا راهی وزارت راه و شهرسازی شد.
رئیسی جا پای روحانی گذاشت
خبر آنلاین در گزارشی می نویسد: در همان روزهایی که گمانه زنی ها درباره کابینه پیشنهادی رئیسی اوج گرفته بود نام دریادار سیاری و امیرحاتمی برای حضور در کابینه رئیسی و به عنوان وزیر دفاع بارها و بارها شنیده شد اما رئیسی دست رد به گمانه زنی ها زد و امیر آشتیانی را به عنوان گزینه وزارت دفاع به نمایندگان معرفی کرد. حسن روحانی در دولت دوازدهم، امیر حاتمی یک چهره ارتشی را به عنوان وزیر دفاع دومین کابینه اش انتخاب کرد. مسیری که روحانی در آن قرار گرفت و از قضا استقبال نیز شده بود در کابینه رئیسی هم ادامه یافت و رئیس دولت سیزدهم نیز یک مقام نظامی ارتش را برای وزارت دفاع دولتش انتخاب کرد تا جا پای رئیس جمهور سابق بگذارد.
رای اعتماد مجلس به ۱۸ وزیر پیشنهادی
روزنامه جمهوری اسلامی در گزارشی نوشت: پس از پایان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم، که از روز شنبه در مجلس شورای اسلامی انجام شد، نمایندگان مجلس به ۱۸ وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم رای اعتماد دادند. در جلسه علنی دیروز (چهارشنبه) مجلس شورای اسلامی و پس از پایان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم، اخذ آرا نمایندگان مجلس به ۱۹ وزیر پیشنهادی دولت حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی، به صورت ورقهای و مخفی انجام گرفت. تمام وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم به جز «حسین باغگلی» وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفتند. با این حساب رئیسجمهور سه ماه فرصت دارد گزینه تصدی وزارت آموزش و پرورش را به مجلس شورای اسلامی معرفی کند. پیش از اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس درباره وزرای پیشنهادی رئیسجمهور با حضور در صحن مجلس باردیگر از وزرای معرفی شده دفاع کرد.
رسانههای اصولگرا
همراهی حداکثری
روزنامه وطن امروز در گزارشی می نویسد: سرانجام دیروز در مجلس پس از نطق رئیسی و آخرین دفاع وی از گزینههای انتخابی برای کابینه سیزدهم، پروسه رایگیری نمایندگان آغاز شد تا به جز وزیر آموزشوپرورش سایر وزرای پیشنهادی رئیسجمهور راهی وزارتخانههایشان شوند. هرچند برخلاف دولتهای سوم، پنجم، هفتم و هشتم تمام وزرای پیشنهادی از طرف رئیسجمهور با تایید نمایندگان مجلس برای نشستن بر کرسی وزارتخانهها انتخاب نشدند اما تعداد آرای کسبشده وزرا، نشان از حمایت حداکثری بهارستان از پاستور داشت. در این میان امینحسین رحیمی، وزیر پیشنهادی دادگستری با کسب ۲۷۷ رای نصاب بالاترین رای موافق نمایندگان مجلس به یک وزیر را از آن خود کرد؛ نصابی که پیش از این با ۲۷۴ رای در اختیار علی طیبنیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم بود. از سوی دیگر به جز حسین باغگلی که با ۷۶رای در کسب وزارت آموزشوپرورش ناکام ماند، سیدحمید سجادی با ۱۶۵رای کمترین رای موافق نمایندگان را در میان وزرای دولت کسب کرد. در کنار سجادی، محمدمهدی اسماعیلی با ۱۸۱رای، حجتالله عبدالملکی با ۱۹۱رای و جواد اوجی با ۱۹۸رای تنها وزرای تاییدشده دولت سیزدهم بودند که کمتر از ۲۰۰ رای موافق را کسب کردند. همین مساله به تنهایی نشان از رای بالای بهارستان به گزینههای پیشنهادی رئیسجمهور دارد به گونهای که میانگین ۲۲۴ رای موافق نمایندگان به وزرای پیشنهادی را میتوان به عنوان امتیازی کمنظیر برای دولت سیزدهم در نظر گرفت.
اعتماد حداکثری
روزنامه جوان در گزارشی نوشت: بالاخره پس از پنج روز جلسات فشرده مجلس شورای اسلامی برای بررسی کابینه دولت سیزدهم، روز گذشته در ساعات پایانی کار بررسی صلاحیتها به پایان رسید و همانگونه که پیشبینی میشد، کابینه دولت دکتر رئیسی با کمترین ریزش از فیلتر مجلس شورای اسلامی عبور کرد و بر مدار و ریل خدمت قرار گرفت. با تشکیل کابینه سیزدهم اکنون نگاهها به خدمات شبانه روزی دولت مردمی دوخته شده تا در همسویی دولت، مجلس و قوه قضائیه که فرصتی تاریخی فراروی خدمتگزاران نظام اسلامی قرار گرفته، مشکلات پیش پای مردم و نظام اسلامی یکی پس از دیگری مرتفع و در سال تولید، پشتیبانیها و مانعزداییها صفحات پر افتخاری در مسیر رشد و بالندگی کشور رقم بخورد. در ساعات پایانی جلسه عصر دیروز مجلس شورای اسلامی و پس از آنکه رسیدگی به صلاحیت چهار وزیر پیشنهادی باقی مانده دولت به اتمام رسید، کار رأیگیری نهایی نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای تصدی ۱۹ وزارتخانه آغاز شد و بر اساس آن از مجموع وزرای پیشنهادی ۱۸ وزیر با رأی مجلس راهی پاستور شدند و فقط وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش با ۱۹۳ رأی مخالف از رسیدن به مقام وزارت باز ماند.
رای قوی به دولت مردمی
روزنامه رسالت در گزارشی می آورد: در پنجمین روز بررسی برنامه وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم، مجلس روز چهارشنبه تکلیف کابینه حجتالاسلام رئیسی را مشخص کرد. در آغاز جلسه علنی، برنامه صبح و عصر مجلس اعلام شد. بر اساس این برنامه ادامه بررسی برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، بررسی برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی نفت، بررسی برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی نیرو، بررسی برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان، دفاع پایانی رئیس جمهور از وزرای پیشنهادی و رأی گیری درباره وزرای پیشنهادی در دستورکار قرار گرفت. نشست بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت پایان یافت و در پایان رأی گیری از میان ۱۹ وزیر پیشنهادی معرفی شده، تنها حسین باغگلی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش موفق به کسب رأی اعتماد بهارستاننشینان نشد.
روز پرکار بهارستان
روزنامه صبح نو در گزارشی می نویسد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته و برای چهارمین روز متوالی بررسی صلاحیت و برنامههای وزرای پیشنهادی رئیسی را پی گرفتند؛ وزرایی که حالا در یک قدمی حضور در کابینه قرار گرفتهاند و با توجه پایان کار کابینه دولت قبلی، بهزودی عضوی از دولت خواهند شد و هر کدام سکان یک وزارتخانه را به دست خواهند گرفت. نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته و برای چهارمین روز متوالی بررسی صلاحیت و برنامههای وزرای پیشنهادی رئیسی را پی گرفتند. وزرایی که حالا در یک قدمی حضور در کابینه قرار گرفتهاند و با توجه پایان کار کابینه دولت قبلی، بهزودی عضوی از دولت خواهند شد و هرکدام سکان یک وزارتخانه را به دست خواهند گرفت. دراینمیان علیرغم حواشی اندکی که ایجاد شده، بررسی تخصصی و فنی و همراهی مجلس و دولت، نمایان است؛ مسالهای که در چندین دوره شاهد آن نبودهایم. نمایندگان مجلس روز گذشته صلاحیت و برنامههای وزرای پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، کشور و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی را موردبررسی قرار دادند.
سنگ تمام برای کابینه سیزدهم
روزنامه خراسان در گزارشی نوشت: پس از پنج روز بحث و بررسی بعدازظهر روز گذشته بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم با دفاعیات پایانی رئیس جمهور به اتمام رسید و در نهایت اهالی خانه ملت به همه وزرای پیشنهادی سید ابراهیم رئیسی به جز یک نفر رای اعتماد دادند. رای اعتمادی که نه تنها نشان از اعتماد تمام قد مجلس به کابینه پیشنهادی رئیسی بود بلکه در مقام آمار و ارقام نیز یکی از بالاترین رای اعتمادها را داشت. پس از پایان بررسی صلاحیت وزیر نیرو و ورزش و جوانان و پیش از آغاز رای گیری، آیت ا... سید ابراهیم رئیسی، رئیس کابینه سیزدهم پشت تریبون رفت و از وزرای پیشنهادی خود دفاع کرد. رئیسی در سخنان آغازین در ابتدا از دقت و تلاش مجلس، کمیسیون های تخصصی، نمایندگان، رئیس و هیئت رئیسه در بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی تقدیر و تشکر کرد و سپس توضیحی درباره سازوکار انتخاب وزرای پیشنهادی اش ارائه داد: «معرفی وزرای پیشنهادی براساس شاخصهایی بود که در زمان انتخابات قول داده بودم؛ شاخصهای کارآمدی، تخصص، مردمداری و فسادستیزی مورد تاکید ما بود. هم صلاحیت علمی و هم صلاحیت عملی مد نظر ما بود. در سایتی که معرفی کردیم نام دو وزیر اطلاعات و دفاع نبود چون بحث اطلاعاتی و نظامی است اما نام ۱۷ وزیر بارها در این سایت تکرار شده بود. اطلاعات افرادی را که مردم معرفی کردهاند به وزرا میدهیم تا پیشنهادهای مردم را در نظر بگیرند.»
۱۸ وزیر به کابینه سیزدهم رفتند
خبرگزاری تسنیم در گزارشی می آورد: آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور روز چهارشنبه ۲۰ مرداد اسامی کامل وزرای پیشنهادی (۱۹ وزیر) را تقدیم مجلس کرد. مجلس شورای اسلامی نیز از روز شنبه ۳۰ مرداد کار بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی را در دو شیفت آغاز کرد و نهایتا امروز چهارشنبه سوم شهریور کار بررسی صلاحیتها پایان یافت و از لحظاتی پیش رایگیری برای ۱۹ وزیر کابینه سیزدهم آغاز شده است. هیئت دولت علاوه بر معاونان و مشاوران رئیسجمهور و رئیس کل بانک مرکزی، ۱۹ وزیر دارد. همه وزرای پیشنهادی رئیسجمهور به جز باغگلی رای اعتماد گرفتند، بنابراین رئیسجمهور باید برای وزارت آموزش و پرورش سرپرست تعیین کند، سرپرست به مدت سه ماه میتواند در این وزارتخانه مسئولیت داشته باشد.