مشهد- ایرنا- مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان رضوی گفت: با امضای تفاهم‌نامه سه‌جانبه بین این اداره کل، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌ طبیعی استان و پایگاه میراث‌ فرهنگی آسبادهای ایران، یک گام رو به جلو در مسیر ثبت‌ جهانی آسبادهای نشتیفان خواف برداشته شد.

سیدجواد موسوی روز یکشنبه در حاشیه نشست امضای این تفاهم‌نامه سه‌جانبه به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در حوزه میراث‌ فرهنگی و گردشگری کشاورزی بیشتر به ابزارها توجه شده است و حال آنکه باید به فرهنگ و میراث‌ کشاورزی توجه بیشتری شود و میراث کشاورزی فرصتی برای توسعه گردشگری استان است.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: برخی مقدمات برای بهره‌مندی از این ظرفیت در قالب ایجاد "موزه گندم" در شهر نشتیفان خواف فراهم شده است که گردشگران و علاقه‌مندان را با بخشی از میراث کشاورزی منطقه آشنا می‌کند.

وی با اشاره به برخی از میراث‌ کشاورزی خراسان رضوی افزود: پژوهش، مطالعه، ثبت و استفاده کاربردی از این میراث نیازمند همکاری همه‌جانبه دستگاه‌هاست و باید همه دستگاه‌ها کمک کنند تا از این میراث ازرشمند بهره برداری اقتصادی صورت گیرد.

موسوی درباره موضوع این تفاهم نامه اظهار کرد: همکاری و مشارکت در زمینه‌های علمی، پژوهشی، مشاوره‌ای و کارآفرینی در حوزه نفوذ آسبادها، به عنوان یک عنصر مهم در حوزه میراث‌کشاورزی و اهمیت پژوهش و معرفی و نقش عملکرد اجتماعی و اقتصادی گذشته آسبادها در منطقه خواف جزو موضوعات این تفاهم نامه است.

وی ادامه داد: توجه به موضوع حفاظت کالبدی و ساختاری آسبادها و بهره‌برداری بهینه از این آثار و لزوم ساماندهی و نمایش استاندارد محتویات مرتبط با آسبادها (گندم و جو) به عنوان غلات‌ حیاتی و موثر در معیشت و زندگی مردم در قرون گذشته، از دیگر موضوعات این تفاهم نامه است.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت:  کمک و مشارکت در تهیه و تکمیل پرونده ثبت آسبادهای ایران در فهرست میراث جهانی در قالب این تفاهم نامه انجام خواهد شد.

رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی نیز در این نشست به تاریخچه کشاورزی در جهان، ایران و خراسان اشاره و اظهار کرد: گندم به عنوان مادر غلات با مناطق مختلف استان سازگار شده و بر فرهنگ مردم مناطق مختلف استان نیز تاثیرگذار بوده است.

رضا اقنوم با بیان اینکه خراسان رضوی فرهنگی غنی در مصرف گندم دارد، ادامه داد: در موزه گندم که در آسبادهای نشتیفان راه‌اندازی شده، با مستندسازی، بخشی از فرهنگ، آداب، رسوم و انواع گندم تولیدی و مصرفی مردم منطقه برای مخاطبان به نمایش گذاشته شده است.

آسبادها (آسیاب‌های  بادی) نشتیفان در خواف خراسان رضوی، در شمار بزرگترین و ممتازترین مجموعه های خشت، گل و چوبی و البته قدیمی ترین بنا از این گونه در جهان است که با تلفیق هنر و فناوری، در خدمت مردمان این منطقه بوده اند که بعضا هنوز نیز فعال هستند.

از مجموع ۱۰۷ آسباد موجود در شهرستان خواف، ۳۶ آسباد مربوط به شهر نشتیفان است که اکنون ۶ آسباد همچنان فعالند و گندم نان مردم را آرد می‌کنند.
آسبادها در اساس نماد فناوری شرق کشور بوده و از انرژی پاک استفاده می‌کنند، ساختار این آثار از دو قسمت شامل یک ساختمان خشت و گلی تشکیل شده که در قسمت پایین آن سنگ رویین و زیرین و انبار ذخیره غلات وجود دارد و در قسمت بالایی چرخ و پَر آسباد با مصالح چوبی مستقر است.
شهرستان خواف در جنوب شرقی مشهد ۹۵ اثر تاریخی و فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی دارد.

اکنون هفت اثر تاریخی خراسان رضوی شامل منظر فرهنگی توس، مسجد ملک زوزن، محور سلجوقی - غزنوی خراسان در منطقه خواف و تایباد، جاده‌ ابریشم (مسیر شرقی- غربی از سرخس تا نیشابور و سبزوار)، آسبادهای نشتیفان در خواف، مجموعه تاریخی مذهبی حرم مطهر رضوی و کاروانسراهای ایرانی این استان نامزد ثبت جهانی شده و ثبت چند اثر دیگر از جمله سایت موزه بندیان درگز، مزار شیخ احمد جامی، مدارس مکتب هرات (متعلق به دوره تیموری) و مساجد دو ایوانه این استان در شمار آثار جهانی نیز مورد پیگیری است.

تاکنون بیش از هزار و ۷۵۰ اثر تاریخی در استان خراسان رضوی در شمار آثار ملی ثبت شده که ۲ اثر تاریخی و فرهنگی شامل قنات قصبه گناباد و دوتارنوازی این استان نیز در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است.