طی نشدن فرایند طبیعی سوگواری و کوتاهی مراسم تشییع و خاکسپاری متوفیان و نیز برگزار نشدن مراسم ترحیم، به منظور رعایت پروتکل ها و پیشگیری از شیوع کرونا صورت می گیرد، تبعات روحی و روانی را بر خانواده های سوگوار تحمیل کرده و تاکنون نیز در پاسخ به این نیاز روانی و کمک به مشکلات عاطفی و روحی خانواده های جانباختگان کمتر راهکاری عملی ارائه شده است.
شمار جانباختگان کرونا در شهرستان سبزوار، در غرب استان خراسان رضوی، روز به روز در حال افزایش است و کووید ۱۹ تاکنون خانواده های زیادی را سوگوار و مصیبت زده کرده است که عمده این خانواده ها هنوز با غم از دست دادن عزیزان خود کنار نیامده و دچار افسردگی شده اند که نیاز به مداخلات روانشناختی موثر دارند.
یکی از راه های کمک به افراد سوگوار در شرایط کرونایی ارائه مشاوره های روانشناختی به خانواده های متوفی و برقراری گفتمان‌های مجازی برای کاهش اختلالات سوگ است که این موضوع باید از سوی نهادهای مختلف و مراکز مشاوره مورد توجه جدی قرار بگیرد.
التیام‌بخشی آلام خانواده‌های داغدار
یک کارشناس ارشد مشاوره خانواده گفت: در فقدان عزیزان همواره یکی از نیازهای بازماندگان احساس همدلی و دوست داشتن برای تخلیه هیجانات است که این فرایند در مراسم خاکسپاری با گریه کردن در آغوش نزدیکان صورت می گرفت که این حس همدلی در شرایط کرونایی محدود شده است.
محمود شایان تبار افزود: بیماران کرونایی علاوه بر مرگ های مظلومانه، تدفین غریبانه ای نیز دارند و در حالی که در گذشته برگزاری مراسم تشییع، خاکسپاری، آیین ختم، هفتم و چهلم درگذشتگان منجر به احیای روانی افراد سوگوار می شد، اما شرایط خاص سوگواری کرونایی، آلام و دردهای خانواده‌های داغدار را مضاعف کرده است.
وی تصریح کرد: قبل از بحران کرونا یکی از فرایندهای درمان سوگ و کمک به افراد داغدیده گفت و گو در فضای خانه پیرامون فرد متوفی و بیان خاطرات وی بود که منجر به تخلیه هیجانات و آرامش نزدیکان وی می شد اما در شرایط کنونی نبود امکان و شرایط مطلوب برای همدردی با خانواده های داغدار، غم بازماندگان را بیشتر کرده است.
سامانه رایگان مشاوره سلامت
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده گفت: به منظور جبران این خلاء، با همکاری انجمن روانشناسی و مشاوره روان پویش سبزوار، ارائه مشاوره رایگان سوگ به صورت حضوری و تلفنی امکانپذیر شده است که شهروندان می توانند با برقرای تماس با شماره ۴۴۲۶۷۰۰۶ از این خدمات بهره بگیرند.
شایان تبار افزود: این سامانه مشاوره تلفنی انواع خدمات روانشناختی و آسیب‌های اجتماعی را به شهروندان و نیز خانواده‌های متوفیان کرونا ارائه می کند.
وی تصریح کرد: عدم برگزاری مراسم سوگواری و تخلیه نشدن هیجان خانواده‌های متوفیان کرونایی، نیاز به مداخله درمانی سوگ را ضروری کرده است و ارائه مشاوره در این زمینه مانع شکل گیری اختلالات روانی و عوارض روانشناختی بازماندگان می شود.
سوگ‌یادهای مجازی جایگزین سوگواری حضوری
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده گفت: فضای مجازی بستر مناسبی برای کاهش آلام خانواده های سوگوار در شرایط کنونی است و همدردی با خانواده متوفیان از طریق گروههای خانوادگی، شبکه های مجازی و قرائت قرآن و فاتحه به کاهش اندوه افراد سوگوار کمک می کند.
شایان تبار افزود: بسترهای فضای مجازی هر چند جایگزین مراسم حضوری نمی شود، اما بدون شک چاپ اطلاعیه و بنر و انتشار آن در فضای مجازی و نیز برقراری تماس تلفنی و تصویری در ایجاد آرامش افرادی که عزیزان خود را بر اثر ویروس کرونا از دست داده اند، موثر است.
مشاوره سوگ، مداخله زودهنگام
یک روانشناس و روان درمانگر نیز گفت: قبل از شیوع کرونا، فرایند سوگ روال طبیعی خود را طی می کرد اما اکنون برگزاری آیین سوگواری وجود ندارد و این شوک روانی در کنار برچسب اجتماعی و کروناهراسی، تحمل غم از دست دادن عزیزان را دشوارتر کرده است.
علی اکبر دارینی افزود برای برون‌رفت از مشکلات روحی و روانی و مداخله زودهنگام، مشاوره سوگ با مشارکت متخصصان اجتماعی، روانپزشکان و روانشناسان انجام می شود.
وی تصریح کرد: در نشست های مشاوره سوگ که اغلب چهار تا پنج جلسه به طول می انجامد، مشاوره روانشناختی از طریق تکنیک‌های همدلی با ایجاد ارتباط با خانواده معزا، آنها را تشویق به پالایش هیجانی نموده و پذیرش سوگ را برای آنها تسهیل می کند.
تبعات اجتماعی ناشی از اختلال سوگ، نیازمند حمایت های روانشناختی
معاون پیشگیری بهزیستی سبزوار نیز گفت: شیوع کرونا به یکباره فرهنگ عزاداری را تغییر داده است و مرگ های غریبانه کرونایی و عدم برگزاری مراسم حضوری، سبب اختلال در فرآیند طبیعی سوگ و بروز آسیب های روحی و روانی بسیاری برای خانواده ها شده است.
کاظم شبانی افزود: در روانشناسی سوگ، برپایی آیین های سوگواری، خاکسپاری و ختم پاسخگوی نیاز روانی بود و به تخلیه هیجانی و تسلی بازماندگان درگذشتگان منجر می شد اما اکنون اختلال ایجاد شده در فرآیند سوگ بر اثر کرونا، نیاز به حمایت های روانشناختی از خانواده متوفیان را بیشتر کرده است.
وی تصریح کرد: خانواده هایی که دچار اختلال سوگواری و بیماری های افسردگی شده اند باید تحت حمایت های روانشناختی نهادهای خاص و مراکز مشاوره و روانشناسی قرار بگیرند اما این وظیفه هنوز بر زمین مانده است.
معاون پیشگیری بهزیستی سبزوار گفت: چنانچه مشاوره های سوگ و روانشناختی به موقع به خانواده‌های متوفی، که نیاز به مداخله درمانی دارند، ارائه نشود این افراد دچار آسیب های دیرپا و افسردگی های پس از سوگ خواهند شد.
شمار جان باختگان کرونا در شهرستان سبزوار تا کنون ۷۵۰ نفر بوده است که این رقم در کل کشور ۱۰۶ هزار و ۴۸۲ نفر اعلام شده است.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ۲۴ ساعت گذشته ۶۶۹ بیمار کرونایی جان خود را از دست دادند و شمار جان باختگان این بیماری به ۱۰۷ هزار و ۱۵۱ نفر رسید.
در همین مدت بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۳۳ هزار و ۷۸۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۴ هزار و ۹۱۸ نفر از آنها بستری شدند.
هم اکنون ۷ هزار و ۸۸۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند.
با تزریق ۷۶۵ هزار و ۱۳۴ دُز واکسن کرونا در شبانه روز گذشته، رکورد تزریق روزانه واکسن در کشور شکسته شد.
۳۰۶ شهر کشور در وضعیت قرمز، ۱۱۰ شهر در وضعیت نارنجی و ۳۲ شهر در وضعیت زرد قرار دارند.