به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «سعید خطیب‌زاده» صبح امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه که به شکل مجازی برگزار شد، با تبریک هفته دولت گفت: روز هشتم شهریور ماه که روز مبارزه با تروریسم است، یادآور شهادت رییس‌جمهور و نخست‌وزیر ایران توسط یک گروهک تروریستی و ضاله است که امروز در دامن مدعیان دروغین حقوق بشر جای گرفتند.
وی با اشاره به رای اعتماد بی‌سابقه نمایندگان به وزیر امور خارجه جدید ایران، به پیام‌های تبریک وزرای امور خارجه کشورهای مختلف به امیرعبداللهیان اشاره کرد و اظهار داشت: روز پنجشنبه نشست کرونای وزارت امور خارجه برگزار شد. وزیر بهداشت نیز در این جلسه در کنار دیپلمات‌های ارشد حضور داشتند و تصمیمات خوبی برای تسریع واردات و تامین واکسن کرونا گرفته شد که اثرات آن را مردم ایران در هفته‌های بعد خواهند دید.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره حواشی ایجاد شده برای سفر وزیر امور خارجه در نشست بغداد تصریح کرد: در مورد هر اجلاس بین‌المللی، براساس جزییات برگزاری و آمادگی کشورها تصمیم‌گیری می‌شود. اینکه رییس‌جمهور یا وزیر امور خارجه شرکت کنند، بر همین اساس است.
پرداختن به حواشی سفر وزیر خارجه به عراق درست نیست
به گفته خطیب‌زاده، ایران از هر ابتکاری که به صلح و ثبات عراق کمک کند و به نقش منطقه‌ای عراق کمک کند، استقبال می‌کنیم. آیت‌الله رییسی چندی پیش نیز به عراق سفر کردند و بعدا نیز شرکت خواهند کرد.
وی با بیان اینکه امیرعبداللهیان نیز سفر موفقی به بغداد داشتند، خاطرنشان کرد: پرداختن به حواشی که بخواهد متن را کمرنگ کند، درست نیست. این سفر دستاوردهای زیادی داشته است. همگان می‌دانند ایران در عراق و منطقه چه نقشی دارد. اجلاس بغداد در مسیر همگرایی‌های بیشتر بود و همانطور که امیرعبداللهیان گفتند، ما سرنوشتی در منطقه داریم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به رایزنی‌های ایران و عربستان ابراز داشت: در مورد ایران و عربستان گفت‌وگوی بیشتری نسبت به سابق انجام نشده است.
خطیب‌زاده درباره توییت اخیر غریب‌آبادی، سفیر ایران در آژانس هم بیان کرد: سفرای ایران در همه کشورها رایزنی‌هایی دارند و ملاقات آنها با سفرای مختلف به شکل منظم انجام می‌شود. نمایندگان ایران در آژانس نیز به طور مرتب رایزنی انجام می‌دهند. رایزنی‌ها چیز جدیدی نیست.
برای تجارت مشروع خود بسیار جدی هستیم
وی در مورد ارسال محموله‌های سوختی ایران به لبنان یادآور شد: ارسال محموله‌های سوختی ایران به مشتریان خود در کشورهای مختلف، یک مسئله حاکمیتی است که نفت و سوخت خود را به کدام مشتریان و کشورهایی بفروشیم. نه آمریکا و نه کشورهای مختلف در جایگاه فراقانونی نیستند که بخواهند جلوی تجارت مشروع را بگیرند.
این دیپلمات ارشد ادامه داد: ما برای تجارت خارجی مشروع خود بسیار جدی هستیم و همگان بدانند تجارت مشروع جزو اولیات و بدهیات حقوق بین‌الملل است. برای فروش محموله سوختی به لبنان نیز همین مسیر را رفتیم و تا زمانی که مشتری داشته باشیم، این مسیر ادامه می‌یابد.
به گفته خطیب‌زاده، مردم لبنان مردم ثروتمند هستندی، نیازمند اعانه نیستند و می‌توانند نیازهای خود را تامین کنند. فقط برخی از کشورها باید از سیاسی کردن مسائل دست بردارند و اجازه دهند مردم لبنان نیازهای خود را تامین کنند.
خبرنگاری با توجه با توجه به صحبت‌های رهبری انقلاب پرسید که آیا ایران طالبان را به رسمیت می‌شناسند؟ که سخنگوی وزارت امور خارجه پاسخ داد: آنچه رهبری فرمودند، سیاست‌های قطعی ایران در چهل سال گذشته بوده است. ایران همواره در کنار مردم افغانستان بوده است. اولویت ما تامین صلح، ثبات و پیشرفت جامعه افغانستان است.
صلح و ثبات در افغانستان در گرو تشکیل دولت فراگیر است
وی با بیان اینکه افغانستان همسایه عزیز ماست، عنوان کرد: در حوزه تمدنی مشترکی هستیم. جان و ناموس و آرامش مردم افغانستان باید توسط همه گروه‌ها رعایت شود. آنچه به نظر ما برای افغانستان صلح و ثبات می‌آورد، تشکیل دولت فراگیر که بازتاب‌دهنده ترکیب قومیتی و جمعیتی افغانستان است.
خطیب‌زاده افزود: در این مسیر، مسئولیت‌پذیری دولت آتی افغانستان و تعهدپذیری به تعهدات قطعی‌شان موثر است. منتظر خواهیم بود که این تعهد و تشکیل دولت فراگیر را مشاهده کنیم و براساس ایران و جامعه بین‌المللی تصمیمات خود را اتخاذ خواهیم کرد.
وی درباره نشست بغداد و تاثیر آن در همکاری‌های منطقه‌ای گفت: ما از هر ابتکار و اقدامی که به صلح و ثبات عراق کمک کند، پیشقدم بوده و خواهیم بود. امیدواریم این نشست‌ها گام موثری برای همگرایی منطقه بدون دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای باشد.
ابراز علاقه نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای دیدار با امیرعبداللهیان
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره زمان آغاز مذاکرات با توجه به رایزنی اخیر امیرعبداللهیان و جوسپ بورل اظهار داشت: گفت‌وگوی تلفنی بورل و امیرعبداللهیان برای تبریک انتصاب امیرعبداللهیان بود. ایشان ابراز علاقه کردند در اولین فرصت ممکن ملاقاتی با وزیر امور خارجه ایران داشته باشند. قطعا یکی از موضوعات مورد رایزنی، مذاکرات وین بود.
خطیب‌زاده با اشاره با محورهای رایزنی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امور خارجه تصریح کرد: بورل در این گفت‌وگو اشاره کرد که می‌داند تغییر و تحولات در ایران در حال وقوع است و باید اجازه داد که این انتقال دموکراتیک انجام شود ولی درخواست داشتند گفت‌وگوهای وین هرچه زودتر از سر گرفته شود. امیرعبداللهیان ضمن استقبال از ادامه دیپلماسی، تاکید داشتند حقوق حقه مردم ایران باید تامین شود که در هم برجام ذکر شده و هم در گفت‌وگوهای وین به آن اشاره شده است.
تاریخ دور جدید گفت‌وگوهای وین منوط به رایزنی و توافق همه طرف‌هاست
وی درباره تاریخ برگزاری دور جدید گفت‌وگوهای وین نیز اظهار داشت: تاریخ قطعی منوط به رایزنی میان همه طرف‌ها است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که آیا پرونده هسته‌ای از وزارت امور خارجه به شورای عالی امنیت ملی سپرده می‌شود، خاطرنشان کرد: مذاکرات وین برای رسیدن به یک متن جدید نیست. مذاکرات وین برای اطمینان از اجرای برجام به شکل نعل به نعل توسط آمریکا است و بنابراین آنچه در وین صورت گرفته، اطمینان از این مسیر است که اگر آمریکا به تمامی تعهدات خود ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ به شکل راستی‌آزمایی شده، برگردد ایران موافقت می‌کند که آنها در اتاق برجام نشسته و ایران هم اقدامات کاهشی خود را متوقف کند.
خطیب‌زاده با تاکید بر اینکه مذاکرات وین بیش از آنکه منتهی به متن جدید باشد، گفت‌وگوهای تکنیکی است که با جزییات فرابخشی به بخش‌های مرتبط انجام شده است، ابراز داشت: از این پس هم با اجماع حاکمیتی دنبال می‌شود. اینکه وزارت امور خارجه پیشانی گفت‌وگوها یا جاهای دیگر باشد، با تصمیم حاکمیت خواهد بود و اعلام خواهد شد.
دولت فراگیر و نه یک دولت اقلیت در افغانستان باید داشته باشیم
وی درباره تطهیر طالبان از سوی برخی رسانه‌ها هم بیان کرد: ما به دنبال آن هستیم که مردم افغانستان برای سرنوشت‌شان تصمیم‌گیری کنند. هیچ نیرویی بیرون از جغرافیا افغانستان حق ندارد در مورد آینده این کشور تصمیم‌گیری کند. این پیام را به تمامی کشورها و گروه‌ها دادیم که باید گفت‌وگوهای بین‌الافغانی را تسهیل کنیم و دولت فراگیر و نه یک دولت اقلیت در برابر اکثریت داشته باشیم.
این دیپلمات ارشد با تاکید بر اینکه طالبان به عنوان یک گروه بخشی از افغانستان و آینده این کشور است، یادآور شد: ایران تاکنون سیاست تداوم‌داری در مورد تسهیل گفت‌وگوهای بین‌الافغانی داشته است. آمادگی خود را برای دور دوم گفت‌وگوهای نشست تهران اعلام کردیم که منوط به آمادگی همه گروه‌ها برای حضور در این نشست است.
ایران در مورد امنیت ملی خود با کسی شوخی نداشته و مصالحه نمی‌کند
خطیب‌زاده درباره سیاست رژیم صهیونیستی در مورد ایران عنوان کرد: جز لبخند به این توهمات چه می‌توان گفت. بیش از چهل سال است که از این نمایش‌ها و تئاترها بازی کردند ولی آنچه بوده تثبیت ایران و افزایش قدرت جمهوری اسلامی ایران براساس خواست و اراده مردم بوده است.
وی با اشاره به اظهارات مطرح شده در دیدار بایدن و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گفت: ایران در مورد امنیت ملی خود با کسی شوخی نداشته و با کسی مصالحه نمی‌کند. رژیم صهیونیستی ریشه تمامی تروریسم، خشونت‌ها و تجاوزاتی است که در نیم قرن گذشته در این منطقه رخ می‌دهد. تصور نمی‌کنم این مسئله بر کسی پوشیده باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: آمریکا به این واقعیت توجه کند که تنها با تغییر رویکرد سلطه‌جویانه‌اش در این منطقه، هم می‌تواند منافع مشروعی در دنیا داشته باشد و منطقه هم روی آرامش بییند و برای کل منطقه و حتی آمریکا بهتر است.
برجام نیاز به میانجی ندارد/ آمریکا بر سیاست شکست‌خورده ترامپ پافشاری می‌کند
خطیب‌زاده در مورد تاثیر نشست بغداد و میانجیگری عراق در گفت‌وگوهای ایران و عربستان و ایران و آمریکا در مورد برجام اظهار داشت: برجام نیاز به میانجی ندارد. با آمریکا نه در وین و نه هیچ جاهای دیگر درباره برجام گفت‌وگوهای مستقیمی نداریم. گفت‌وگوها در وین میان ایران و گروه ۱+۴ است تا اطمینان یابیم آمریکا به صورت راستی‌آزمایی شده به کلیه تعهدات خود برمی‌گردد.
به گفته رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه، آنچه توسط آمریکا تا به امروز شکل گرفته، پافشاری واشنگتن بر سیاست‌های شکست خورده آمریکا در دوره ترامپ است. هنوز تغییری در رفتارهای آمریکا ندیدیم. با همان سیاست‌ها و رفتارها به دنبال نتایج بهتری هستند.
وی با تاکید بر اینکه ایالات متحده تنها مسیری که می‌توانند طی کنند، عمل به تعهدات خود و دست کشیدن از تروریسم اقتصادی است، تصریح کرد: آن وقت خواهند دید، مسیرها گفت‌وگوها در وین به خوبی طی می‌شود. آنچه در وین باقی مانده، به خاطر لج‌بازی و رفتار غیرمنطقی طرف آمریکایی و غربی است به محض تغییر رفتار در عمل، برجام قابل احیا و بازگشت کامل طرف‌ها به تعهدات‌شان مسیر خواهد بود.
اظهارات مکرون نشان‌دهنده دور بودن فرانسه از واقعیت‌های منطقه است
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا تهران و ریاض گفت‌وگوی جدیدی را آغاز کرده‌اند، خاطرنشان کرد: ایران و عربستان سه دور گفت‌وگو کردند و اگر لازم باشد دورهای بعدی هم برگزار می‌شود. از نقش سازنده عراق هم تشکر می‌کنیم.
وی درباره آخرین وضعیت کشتی حامل سوخت ایران به سمت لبنان هم ابراز داشت: جزییات فنی آن را باید از سازمان کشتیرانی پرسید. کشتی ایران، محموله فروخته شده به لبنان را حمل می‌کند و این مسیر تا مقصد ادامه خواهد داشت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ادعاهای رییس‌جمهور فرانسه در مورد عراق و اتهام‌زنی به همسایگان این کشور و گروه‌های شیعی در ایجاد بی‌ثباتی‌های در عراق بیان کرد: من گفته‌ام ترجمه دقیقی از سخنان ایشان را به من بدهند. امیدوارم سخنان ایشان چیز دیگری باشد ولی من نسبت به اظهارات نسنجیده رییس‌جمهور فرانسه که این تلقی را ایجاد کرده که همسایگان عراق مشکل این کشور هستند، ابراز تاسف می‌کنم.
به گفته خطیب‌زاده، این اظهارات نشان می‌دهد فرانسه از واقعیت‌های عراق تا چه اندازه فاصله دارد. اینکه رییس‌جمهور فرانسه می‌تواند در خیابان‌های موصل قدم بزند، حاصل فداکاری جوانان عراقی، گروه‌های شیعی و دیگر گروه‌ها است. بدترین چیز، استفاده سیاسی برای پیشبرد اهداف کشورهای خاص است.
هیچ بن بست غیر قابل حلی میان ایران و عربستان وجود ندارد
وی در پاسخ به این سوال که آیا بن بستی در گفت‌وگوهای ایران و عربستان شکل گرفته است؟ گفت: عربستان همسایه ما در این منطقه است. ما نقاط اشتراک بسیار زیادی برای صلح و ثبات در منطقه داریم. ایران هیچ گاه دست دوستی خود را از عربستان برای دوستی دریغ نکرده است.
این دیپلمات ارشد ادامه داد: هر وقت این اراده در ریاض پیدا شود که به سازوکارهای منطقه‌ای و دوجانبه فکر کند، با روی باز جمهوری اسلامی ایران مواجه شده است. این مسیر هم ادامه می‌یابد. هیچ بن بست غیر قابل حلی نیز وجود ندارد. تنها اراده سیاسی و اقدام در دو پایتخت می‌تواند به این مسئله کمک کند.
آزادی زندانیان ایرانی از دستورکار ایران خارج نشده است
خطیب‌زاده درباره آخرین وضعیت مبادله زندانیان ایرانی اظهار داشت: آزادی زندانیان ما که به بهانه‌های واهی توسط آمریکا به گروگان گرفته شده یا به بهانه‌های واهی و درخواست‌های غیرمعقول و غیرواقعی به درخواست آمریکا بازداشت شده‌اند، از دستور ما خارج نشده است.
وی با اشاره به کارشکنی آمریکا برای تبادل زندانیان تصریح کرد: اگر آمریکا این مسیر را تسهیل کند حتی برای گفت‌وگوها هم بهتر است. متاسفانه آنچه توافق شد به دلیل کارشکنی آشکار آمریکا در شب آخر انجام نشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره برنامه‌های امیرعبداللهیان در وزارت امور خارجه هم خاطرنشان کرد: وزیر امور خارجه برنامه‌های خود را در صحن علنی و کمیسیون‌های مجلس ارائه کرد. یکی از نقاط مورد تاکید ایشان، در خدمت قرار دادن همه توان وزارت امور خارجه در تحقق دیپلماسی اقتصادی است. وزارت امور خارجه نقش پل و تسهیل‌کننده را دارد و براساس اختیارات و منابعی که دارد، در آن محدودیت می‌تواند تلاش کند.
خطیب‌زاده با بیان اینکه دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها، نهادها و سازمان‌های زیادی در کشور داریم که مرجع انحصاری بسیاری از مراودات، صادرات، واردات، تخصیص ارز، رفت و آمدها و... هستند، ابراز داشت: وزارت امور خارجه در تمامی این موارد، نقش تسهیل‌کننده را دارد. البته با تمرکز بسیاری براساس برنامه جدید فعالیت می‌کنیم. وزارت امور خارجه تنها با تک‌صدایی نمی‌تواند فعالیت کنند بلکه کل بدنه دولت، وزارتخانه‌های مرتبط و نهادهای ذیربط باید کمک کنند.
سفر امیرعبداللهیان به عراق و سوریه دارای پیام‌های خاصی است
وی در پاسخ به سوالی درباره اهداف سفر وزیر امور خارجه به سوریه و اینکه آیا با توجه به خواست ایران برای حضور دمشق در کنفرانس بغداد، آیا این سفر به منظور دلجویی صورت گرفته یا سفری از پیش تعیین شده بود، بیان کرد: البته میزبان این اجلاس تهران نبود اما بنده پیش از این هم اعلام کردم اگر اجلاسی منطقه‌ای برای حمایت از عراق باشد، جای سوریه خالی است.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه اضافه کرد: یکی از اهداف همیشگی ما نزدیکی همسایگان‌مان بوده است. ما احساس می‌کنیم اجلاس عراق و سفر به سوریه در همین راستا است. سفر امیرعبداللهیان به عراق به عنوان اولین سفر خارجی، پیام خاص خودش را دارد و سفر به سوریه نیز پیام خاص خود را نسبت به سیاست‌های منطقه‌ای و تداوم آن در این حوزه دارد.
به گفته خطیب‌زاده، قطعا در دمشق گفت‌وگوهایی درباره نشست بغداد صورت گرفته اما مهمتر از آن، رابطه دوجانبه و محور مقاومت است که سوریه نقش قابل توجهی در این محور دارد.
در اجلاس شانگهای در سطح خوبی شرکت خواهیم کرد
وی درباره حضور ایران در اجلاس همکاری‌های شانگهای عنوان کرد: دعوتنامه برای حضور در این اجلاس دریافت شده و در حال بررسی هستیم. در سطح بسیار خوبی شرکت خواهیم کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که آیا ایران و مصر گفت‌وگویی در بغداد داشتند، گفت: عموما در جریان برگزاری اجلاس‌های بین‌المللی و منطقه‌ای رایزنی‌های مختلفی بین کشورهای شرکت‌کننده به سبک و سیاق‌های مختلفی انجام می‌شود. برخی از این مذاکرات دوجانبه، برخی چندجانبه و برخی نیز در حاشیه آن اجلاس انجام می‌شود. همانطور که خودتان مشاهده کردید در جریان نشست بغداد گفت‌وگوهایی بین امیرعبداللهیان و رئیس‌جمهور مصر صورت گرفت.
طرف‌های مقابل در اظهارات و رفتارهایشان دقت کنند
امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در برجام تغییراتی داده شود یا طرح جدیدی ارائه شود، اظهار داشت: برجام در ایران و عرصه بین‌المللی، سندی است که یک بار مذاکره، امضا و مهروموم شده است و امکان تغییر آن نیست. یا موفق می‌شویم از طریق مذاکرات وین اجرای کامل برجام را تضمین کنیم یا برجام احیا نخواهد شد. البته گزینه‌های مختلفی از سوی همه اطراف در صورت شکست مذاکرات وین وجود دارد ولی اساسا خیلی زود است که درباره آن قضاوت کنیم.
وی با تاکید بر اینکه ایران در وین براساس تصمیم نظام و تصمیم حاکمیتی با تیم حرفه‌ای مذاکره کرده است، تصریح کرد: در ایران تغییری در دولت به صورت دموکراتیک انجام شده و طبیعی است تغییراتی انجام شود اما به معنای تغییر تصمیمات حاکمیتی نیست. ایران هیچ وقت برجام را ترک نکرده و از آن خارج نشدیم بلکه این آمریکا بود که برجام را ترک کرد، از آن خارج شد و آن را نقض کرد.
این دیپلمات ارشد با بیان اینکه همچنان در برجام هستیم، خاطرنشان کرد: همه طرف‌ها باید دقت کنند روزهای آتی، روزهای مهمی است. در نحوه صحبت‌ها، مباحث، موضع‌گیری‌ها و تلاش‌ها در سازمان‌های بین‌المللی به ویژه آژانس دقت کنند. هر اقدامی که سازنده نباشد، قطعا مضر گفت‌وگوها در وین است.
خطیب‌زاده اضافه کرد: ایران مطابق رفتار طرف‌های مقابل تصمیم خود را اتخاذ می‌کند. آنچه مهم است، این است که در همکاری با ۱+۴ دور بعدی گفت‌وگوها را در وین از سر بگیریم.