شورایاری‌ها براساس مصوبه جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در تاریخ چهارم آبان ۱۳۷۸ شکل گرفت. به این نحو بنیان فعالیت شورایاری‌ها از همان ابتدا براساس مقررات و چارچوب‌های حقوقی مدون ایجاد شد و ادامه یافت.
شورایاری یک نهاد مردمی و محلی است که هدف از آن برقراری ارتباط سازمان‌یافته از طریق نمایندگان‌شان و استفاده از قدرت و توان مردم در بهبود کیفیت زندگی شهری است.
شورایاری ها از زمان تشکیل تا سال ۱۳۹۹ پنج دوره فعالیت داشته اند اما با حکم دیوان عدالت مبنی بر برگزاری همه انتخابات ها توسط وزارت کشور ؛ مشکلاتی برای ادامه برگزاری انتخابات ایجاد شد.
«علیرضا نادعلی» سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در خصوص ادامه فعالیت شورایاری ها گفته است؛ بحث شورایاری‌ها از مسائل پیچیده شورای شهر است که باید این مشکل را حل کنیم.
وی ادامه داد: در موضوع شورایاری‌ها هم مشکل قانونی که برای آنها پیش آمده و هم موضوع حکم دیوان عدالت اداری وجود دارد که باید بررسی و حل شود.
وی با بیان اینکه اعضای شورایاری‌ها در محلات نیز انتظاراتی دارند، عنوان کرد: شورای شهر این موضوعات را پیش بینی کرده است و باید حل مسائل مختلف شورایاری‌ها را در درجه اول کاری قرار دهیم.
نادعلی تاکید کرد: با نظر جمع موضوع شورایاری‌ها و مشکلات آنان مجدداً بررسی و تدقیق می‌شود و در نهایت نتیجه اعلام خواهد شد.
به گزارش ایرنا؛ شورای اسلامی شهر تهران، در صد و بیستمین جلسه مورخ ۱۳۹۳/۱۰/۱۶، ماده ۵ مصوبه تشکیل شورایاری‌ها را اصلاح و برای تأیید به فرمانداری تهران فرستاد که روند تشکیل و برگزاری انتخابات شورایاری‌ها مورد اعتراض فرمانداری قرار گرفت و مصوبه مذکور مورد تأیید فرمانداری واقع نشد؛ با پیگیری شورای اسلامی شهر تهران، انتخابات دوره چهارم شورایاری شهر تهران برگزار شد.
اما راجع به برگزاری انتخابات شورایاری‌ها در سال ۱۳۹۴، طبق بررسی‌ها و گزارش تنظیمی سازمان بازرسی، وضع مصوبه توسط شورای اسلامی شهر تهران و اقدام به برگزاری انتخابات شورایاری، برخلاف اصول ۷، ۱۰۰و ۱۱۳قانون اساسی و مواد ۲، ۷۱ و ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران محسوب شده است.
چرا که به موجب اصول ۶ و ۷ قانون اساسی، شروط انتخاب‌کنندگان، انتخاب شوندگان و شیوه برگزاری انتخابات را قانون باید تعیین کند.
همچنین بر اساس اصل ۱۰۰ قانون اساسی، محدوده برگزاری انتخابات شوراها، روستاها، بخش ها و شهرها اعلام شده و تصریحی متضمن جواز برگزاری انتخابات تحت عنوان «شورایاری» بیان نشده است.
همچنین در هیچ یک از بندهای ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، وظیفه و اختیاری به شوراها در برگزاری انتخابات شورایاری‌ها محول نشده و در قانون مذکور، انتخاباتی به نام «شورایاری» پیش‌بینی و تصریح نشده است.
بنظر می رسد شورای اسلامی شهر تهران با ارایه طرحی از طریق شورای عالی استانها به مجلس شورای اسلامی می‌تواند با کمی اصلاحات، روند برگزاری قانونی انتخابات شورایاری های شهر تهران را پیگیری کند.
آخرین دوره انتخابات شورایاری سال ۹۸ برگزار و ۵۰۹ هزار و ۱۰۸ نفر از شهروندان تهرانی در این انتخابات شرکت کردند .