سورنا ستاری روز دوشنبه در مراسم امضای تفاهم‌نامه سه جانبه «توسعه و به کارگیری فناوری‌های نوین مطالعات تکمیلی، اکتشاف و بهره‌برداری از آب‌های ژرف استان سیستان و بلوچستان» افزود: فناوری موضوعی راهگشا برای حل مشکلات کشور است که در سیستان و بلوچستان و سایر استان‌ها نیز می‌توان از این توان بهره برد، فعالیت‌های معدنی در سیستان و بلوچستان رونق دارد و کشور در بحث اکتشاف ضعف دارد، در حال حاضر فناوری‌های جدیدی برای توسعه این حوزه ورود کرده است که ما شرکت های تخصصی کمی در آن داریم و باید این فناوری‌ها را توسعه دهیم.
وی ادامه داد: معاونت علمی و فناوری در این سال ها فعالیت خوبی روی زنجیره تولید انجام داده است، به عنوان مثال در حوزه فولاد زنجیره تولید کاملی در کشور نداریم و در حوزه استحصال تیتانیوم و منیزیم نیز ضعیف هستیم، همچنین شورآبه‌ها یکی از حوزه‌هایی است که در کشور مغفول مانده است.
رییس ستاد توسعه فناوری‌های آب و انرژی همچنین بیان کرد: کشور سالی ۳۰۰ میلیون دلار پتاس وارد می‌کند که میزان زیادی برای کشوری است که ذخایر انبوه نمک دارد. پس باید روی این حوزه ها کار کنیم که پروژه‌های خوبی هم در حال انجام است.
ستاری آب را مانع توسعه در سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی دانست و گفت: مطالعات آب ژرف در این استان ها آغاز شده است، در خراسان جنوبی از ۳ پهنه مطالعات مربوط به ۲ پهنه انجام شده است. سیستان بلوچستان نیز استانی دارای معاون زیاد است و باید برای توسعه مشکل آب استان را رفع کرد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه دسترسی به آب ژرف این مشکلات را رفع می‌کند، افزود: فعالیت های مطالعاتی این حوزه کامل شده است، همچنین در حوزه اکتشاف نیز به دستاوردهای خوبی رسیدیم و در حال حاضر روی توسعه مدل علمی در حال کار هستیم تا به آب با کیفیت بالاتری برسیم. امیدواریم در چاه های جدید به آب شرب نیز دست یابیم. پس کیفیت آب دغدغه است.
ستاری بیان کرد: در هر دو استان تحول صنعت در قبال توسعه آب ژرف است، چرا که هزینه های انتقال آب بالا است. از سویی فناوری ها برای حفاری آب ژرف توسعه پیدا کرده است. در بحث حفاری نفت دکل های زیادی داریم که تعدادی از آنها بدون استفاده است و کارایی ندارد و می شود برای حفاری آب از آنها استفاده کرد. آب های ژرف حوزه بزرگی برای سرمایه گذاری است که شرکت های می توانند سهم بالایی از بازار آن داشته باشند.
در این مراسم نادر قلی ابراهیمی دبیر کارگروه تخصصی توسعه فناوری‌های آب، خشکسالی فرسایش و محیط زیست معاونت علمی گفت: این تفاهم نامه با هدف تامین آب مجتمع مس جان جان امضا می شود. برنامه‌ای جدید و اقدامی نوآورانه در شرق کشور آغاز شده است که نوید خوبی را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه دو راهکار در حوزه آب وجود دارد، ادامه داد: مدیریت مصرف و الزام مصرف منابع جدید این دو راهکار هستند که با توجه به شرایط منطقه سیستان استفاده از منابع جدید اولویت است، در این منطقه پیش بینی برای ۱۲ چاه تحقیقاتی انجام شد، ۲ چاه موجود است، کارهای حفر سه چاه دیگر نیز انجام شده و تحقیقات برای حفر چاه های دیگر نیز انجام شده است.
توسعه اقدامات دانش بنیانی و نوآورانه
همچنین احمد علی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان نیز بیان کرد: زنجیره های حمایتی خوبی در سطح استان با همکاری معاونت علمی و فناوری و ستاد اجرایی فرمان امام شکل گرفت و با اقدامات دانش بنیانی و نوآورانه فعالیت های خوبی انجام و منجر به رشد اقتصادی و کاهش بیکاری در استان شد.
کوروش پرویزیان مدیرعامل بانک پارسیان نیز حجم ارائه تسهیلات در حوزه دانش بنیان و صندوق های جسورانه را قابل توجه دانست و گفت: این تفاهم نامه در ادامه همکاری ها برای توسعه فعالیت های فناورانه در کشور است که به تامین آب منجر می شود.
آشنایی با آب های ژرف
طبق گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بروز بحران آب در استان سیستان و بلوچستان به معضلی زیست محیطی تبدیل شده که زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده است. آب های ژرف به عنوان منبع آب پنهانی مطرح است که منابع آبی را در سازندهای سنگی دارد و سفره های آب زیرزمینی را تشکیل می دهد که می تواند تجدیدپذیر باشد.
با تلاش متخصصان ایرانی نخستین بار دانش و راهکار شناسایی آب تا اعماق زمین به دنیا معرفی شد، چاه اکتشافی شماره ۱ سیستان در ۳ فاز عملیاتی در عمق ۳ هزار متری به بهره برداری رسید که امکان تولید هزار و ۵۰۰ متر مکعب آب را در روز دارد، چاه شماره ۲ سیستان نیز به عنوان نخستین چاه ارزیابی کارش تمام شده است.
موضوع این تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاری در حوزه آب‌های ژرف است تا با برنامه‌ریزی استفاده از فناوری‌های نوین مطالعات تکمیلی، اکتشافی و بهره‌برداری از این آب‌ها در سیستان و بلوچستان رونق گیرد و در کارخانه کنسانتره مس استفاده شود.
در این زمینه می‌توان به بستر سازی، نهادینه کردن و مستندسازی انجام مطالعات و تحقیقات مرتبط با موضوع تفاهم نامه، بهره برداری از آب‌های تجدید پذیر در محدوده طرح، شناسایی و انتقال فناوری های پیشرفته شناسایی آبخوان‌های پی‌سنگی و نیز کمک به بومی سازی دانش های فنی مربوط به بهره‌برداری آب های ژرف منطقه اشاره کرد.
این تفاهم‌نامه به امضای اسماعیل قادری فر رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری، نادر قلی ابراهیمی دبیر کارگروه تخصصی توسعه فناوری‌های آب، خشکسالی فرسایش و محیط زیست، احمد علی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان و سمیعی‌نژاد مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری پارسیان رسید، تا تسهیل گر و پشتیبان این موضوع باشد و از توانمندی فناوران کشور و تجارب بین الملل برای توسعه و به کارگیری فناوری‌های مورد نیاز بهره برده شود.