جهش‌های پی‌درپی ویروس کرونا این سوال را ایجاد کرده که آیا واکسن‌های فعلی می‌تواند اثربخشی لازم را در ویروس جهش‌یافته هم داشته باشد یا اینکه همزمان با جهش‌ها لازم است دوزهای دیگری از واکسن تزریق شود. در حالی که سازمان جهانی غذا و دارو واکسن‌های کووید ۱۹ را به شکلی که امروز ارایه می‌شود به ترتیب تأیید می‌کند، سیستم‌های بهداشت هر کشور برای توصیه دوزهای اضافی و استفاده از واکسن بیشتر خارج از چهارچوب تأیید شده، آزاد هستند. صرف‌نظر از اینکه آیا دریافت‌کنندگان واکسن، دوز اضافه‌ای برای رسیدن به بالاترین ایمنی را نیاز دارند، نباید فراموش کنیم که درصد بسیار زیادی از مردم جهان هنوز به واکسن کرونا دسترسی ندارند. در این میان بررسی تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به بررسی جنبه های مختلف این اتفاق مهم پرداخته اند.
رسانه های اصلاح طلب
تاخیر نابخشودنی واکسیناسیون
روزنامه آرمان ملی در گزارشی نوشت: ویروس جهش یافته لاندا به همسایگی ایــران رسیده و کشور با کمبود واکســن مواجه است، در شرایطی که کارشـناسان و متخصصان پزشکی معتقدند که این ویروس تا آبان‌ماه به ایران می‌شود و ترکیب دو ویروس جهش یافته دلتــا و لاندا، فاجعه ساز خواهــد بود و بایـد هرچه سریع‌تر واکسیناسیون عمومی در کشور انجام شود، تعــدادی از مراکز واکسیناسیون تعطیل شده‌اند. در این شرایط همه چشم‌شان به اولین وعده وزیر بهداشت دوخته شده تا بدانند عین‌الهی تا چه اندازه مرد عمل است و می‌تواند تا یک‌ماه دیگر ۵۰ میلیون دُز واکسن خارجی و حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون دُز واکسن داخلی را برای رهایی مردم از این شرایط به ارمغان بیاورد. در حالی که همه استان‌های کشـور گرفتار پیک پنجم کرونا هستند، این پیک هنوز هم مهار نشده است و بیمارستان‌ها پر از مریض‌های مبتلا به سویه دلتا است، به‌تازگی خبرهایی هم درباره احتمال ورود واریانت جدید کرونا به نام لاندا شنیده می‌شود. این واریانت به گفته ویروس‌شناس‌ها شدیدتر از دلتا است و می‌تواند بر اثرگذاری واکسن‌ها غلبه کند. شناسایی موارد ابتلا به سویه لاندا در ترکیه حالا زنگ خطر ورود این جهش را در ایران به صدا درآورده است.
کابوسی به نام قارچ سیاه
به گزارش روزنامه ابتکار، دو ماه پیش هند از بروز یک بیماری خطرناک جدید خبر داد. کمتر از یک ماه و نیم بعد شماری از مبتلایان به این بیماری در سایر نقاط جهان نیز دیده شدند. بیماری که گفته می‌شود در مبتلایان به نوع شدید کرونا بروز می‌کند: قارچ سیاه. موج دوم کرونا در هند جمعیت قابل توجهی را درگیر کرد. هند ۴۵ درصد کل مبتلایان به کرونا در جهان و ۳۴ درصد مرگ و میر ناشی از این بیماری را به خود اختصاص داده است. در اوایل موج دوم در حالی که هند همه تلاشش را می‌کرد که به یک وضعیت با ثبات برسد، یک تهدید دیگر این کشور را با چالش روبه‌رو کرد؛ بیماری قارچ سیاه مرتبط با کرونا.
قارچ سیاه یک بیماری نادر، اما کشنده است که در صورت عدم دریافت درمان مناسب، بیمار را از پا در می‌آورد. هند در ماه می ابتلای ۱۱ هزار و ۷۰۰ بیمار به قارچ سیاه را گزارش داده بود. نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری قارچ سیاه بسیار بالاست. از سوی دیگر به گفته پزشکان، استفاده از داروهای قارچ سیاه ساید افکت‌های شدیدی دارد و ممکن است به مشکلات کلیوی، اختلال عملکرد سیستم عصبی یا حتی سکته منجر شود. خود درمانی برای این بیماری اکیدا ممنوع شده است. داروهای قارچ سیاه باید حتما تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار بگیرند در غیر این صورت مصرف دوز بالای آن‌ها ممکن است بسیار خطرناک باشد.
فاجعه کمبود پرستارمحمد شریفی‌مقدم دبیرکل خانه پرستار در گفت وگو با روزنامه آفتاب یزد، اظهار داشت: اساسا کمبود پرستار از سال‌های گذشته در ایران وجود داشته است.به تدریج به دلیل کم توجهی وزارت بهداشت به مسئله استخدام پرستاران از سال‌ها پیش این کمبود به وجود آمده است. کمبود پرستار این روزها به فاجعه نزدیک است. تعداد پرستار بر اساس جمعیت مشخص می‌شود.برای مثال در بلژیک به ازای هر هزار نفر از جمعیت، بالای ۱۰ نفر کادر پرستاری وجود دارد یا در اروپا این عدد حدود ۸ نفر است. برای دریافت خدمات متوسط پرستاری باید به ازای هر ۱۰۰۰ نفر از جمعیت ۵ الی ۶ پرستار و حداقل به ازای هر ۱۰۰۰ نفر باید ۳ پرستار وجود داشته باشد.اما طبق آخرین آمار در سال ۲۰۱۷ ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۶/۱ کادر پرستاری دارد.یعنی می‌توان گفت بر اساس این آمار مردم ایران نصف حداقل مراقبت‌ها را دریافت می‌کنند. آمار تعداد پرستار در مقایسه با کشورهای دیگر در حد کشورهای عقب افتاده است.
ایمنی حاصل از تزریق واکسن کرونا چه زمانی ایجاد می‌شود؟
به گزارش ایسنا امیرحسن زرنانی متخصص ایمونولوژی بالینی، درباره ایمنی زایی حاصل از واکسیناسیون کرونا، گفت: پاسخ‌های ایمنی که به دنبال دریافت واکسن ایجاد می‌شود همانند پاسخ‌هایی است که به دنبال یک عفونت طبیعی ایجاد می‌شود. این اجزا به همراه فرمولاسیون‌هایی که شامل مواد تحریک کننده سیستم ایمنی بدن است وارد بدن می‌شود و توسط برخی سلول‌ها برداشت شده و به سلول‌های سیستم ایمنی عرضه می‌شود. در این فرایند طیف وسیعی از پاسخ‌های ایمنی آنتی بادی و سلولی در بدن القا می‌شود. مدت زمانی که این پاسخ‌ها شروع به فعالیت می‌کنند در عفونت طبیعی و واکسن تقریبا مشابه یکدیگر هستند و حدودا یک هفته بعد از برخورد با ویروس یا تزریق واکسن پاسخ‌های آنتی‌بادی آرام آرام شکل می‌گیرند و طی مدت زمان خاصی شروع به فرایند بلوغ می‌کنند. با رخ داد این بلوغ این نوع فعالیت‌های آنتی‌بادی از نظر تیتر و قدرت اتصال به ویروس افزایش می‌یابد. بنابراین با تزریق واکسن اولین پاسخ‌ها حدود ۷ تا ۱۰ روز بعد مشاهده می‌شود، اما پاسخ‌ها به دنبال تزریق واکسن کوتاه مدت هستند.
واکسیناسیون گسترده کارگران در دستور کار است
حجت الله عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا اظهار داشت: کارگران مولدترین بخش جامعه هستند و بار اقتصادی کشور بر دوش ایشان است، از این رو سلامت کارگران یک موضوع بسیار مهم است. کارگران غیر از این که در محیط کار و محیط خانه باید از لحاظ سلامت ایمنی داشته باشد در محیط عمومی هم باید سلامتشان حفظ شود. الحمدالله در شهر قم ابتکار خوبی به خرج داده شد و مرکز اختصاصی واکسیناسیون کارگران در نظر گرفته شده است. این مرکز چند خصوصیت ویژه دارد؛ کارگران به مراکز متفرقه نمی روند که معطل بخش واکسیناسیون باشند و کار تولیدشان هم متوقف شود بلکه اینجا مراجعه می کنند تا کارشان زودتر انجام شود، از طرفی این مرکز واکسیناسیون بسیار منظم و با سرعت بالا عمل می کند و انشاءالله این مرکز در قم الگویی برای سراسر کشور باشد تا شاهد واکسیناسیون گسترده کارگران باشیم. باید قبول کنیم که در این بخش عقب هستیم و باید با شتاب بیشتر در بخش واکسیناسیون کارگران پیش برویم. برنامه هایی اجرایی شده که البته کافی نیست و باید بیشتر از این ها انجام شود. در ارتباط با تقویت بخش تولید و رفع آسیب های ناشی از کرونا برنامه های متنوعی داریم که انشاء الله به زودی اعلام خواهد شد.
آیا واکسن‌ها بر کرونای دلتا اثر دارند؟
به گزارش فرارو، براساس تحقیقات انجام شده بر روی واکسن‌های کرونا مشخص شده که واکسن‌های فعلی همچنان بر سویه‌های جدید کرونا موثرند، با این تفاوت که اثربخشی این واکسن‌ها بر سویه‌های جدید کمتر از سویه‌های اولیه کرونا است. طبق تحقیقات اداره سلامت همگانی انگلستان، یک نوبت واکسن استرازنکا فقط ۳۳ ایمنی در مقابل سویه دلتا ایجاد می‌کند، در حالیکه این رقم برای آلفا ۵۰ درصد بوده است. پس از نوبت دوم، اثربخشی استرازنکا به ۶۰ و فایزر به ۸۸ درصد برای دلتا رسیده است. در تحقیق دیگری که دانشگاه آکسفورد انجام داد هر دو واکسن فایزر و استرازنکا بر سویه دلتا و کاپا که در هند شناسایی شد موثر بودند و شواهدی از فرار گسترده این سویه‌ها از سیستم ایمنی بدست نیامد. ۲۷ تیرماه ناظر کارآزمایی بالینی واکسن برکت از اثربخشی این واکسن کرونا روی گونه هندی ویروس کرونا خبر داد. دکتر محمدرضا صالحی می‌گوید: «اثربخشی واکسن برکت روی واریانت ویروس دلتاکرونا در تست خنثی‌سازی (cVNT) مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص شد سرم افرادی که در فاز یک و دو واکسن کوو ایران برکت شرکت و واکسن دریافت کرده بودند، دارای آنتی‌بادی به میزان موثری در برابر کرونای دلتاست.» به گفته صالحی، پیش از این هم اثر خنثی‌سازی این واکسن روی واریانت انگلیسی و واریانت آفریقای جنوبی آزمایش و موفقیت واکسن در مهار این سویه ثابت شده بود.
رسانه های اعتدال گرا
پاسخ به یک سوال تکراری اما مهم؛ مبتلایان به کوید۱۹ چه بخورند؟
خبرگزاری خبرآنلاین در گزارشی آورده است: تغذیه مناسب برای سلامتی بدن، به‌ویژه زمانی که سیستم ایمنی در حال دفاع از بدن در برابر نوعی عامل بیماری‌زاست اهمیت بسیاری دارد. در دوران نقاهت کوید۱۹ باید رژیم غذایی مناسبی اتخاذ کرد تا بدن بتواند بهتر از پس این بیماری برآید. بیماری کوید۱۹ معمولا موجب بی‌اشتهایی، احساس تهوع، از دست دادن حس چشایی و بویایی و بلعیدن سخت غذا می‌شود. در واقع این بیماری روی نوع و مقدار غذایی که باید مصرف کنید اثر منفی می‌گذارد. اما باید گفت که برای اینکه سیستم ایمنی بدن‌تان در بهترین حالت خودش باقی بماند تا بتواند با این بیماری بجنگد و دوران نقاهت‌تان با موفقیت بگذرد باید به تغذیه‌تان اهمیت بدهید. اگر به کرونا مبتلا شده‌اید، بدن‌تان بیش از هر زمان دیگر به پروتئین و کالری نیاز دارد تا بتواند با این نوع عفونت مبارزه کند.
شتاب در واکسیناسیون
روزنامه ایران در گزارشی می نویسد: وعده‌های مسئولان وزارت بهداشت و امور خارجه از آغاز یک هفته پرواکسن در کشور حکایت دارد. آن هم در شرایطی که منحنی پیک ابتلا در موج پنجم به قله نزدیک شده و حتی در برخی استان‌ها گفته می‌شود شیب ابتلا و فوتی‌ها روندی ثابت و گاهی روبه کاهش را نشان می‌دهد. آمارها بنابر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت از وضعیت تزریق واکسن نیز بدین ترتیب است که تاکنون ۱۹ میلیون و ۹ هزار و ۶۲۳ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۹ میلیون و ۵۸ هزار و ۲۰۴ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۲۸ میلیون و ۶۷ هزار و ۸۲۷ دوز رسید. با احتساب آمار اعلامی از سوی وزارت بهداشت، از ظهر روز نهم تا ظهر ۱۰ شهریور بالغ بر ۵۶۶هزار و ۲۴۱ دوز واکسن در کشور تزریق شده است. گرچه از هفته‌های گذشته مدام شاهد رکوردشکنی‌های تازه‌ای از تعداد دوز تزریق روزانه واکسن در کشور بودیم اما در روزهای منتهی به آخر هفته کار واکسیناسیون در برخی برندهای واکسن با کندی مواجه شده و در مواردی نیز سرگردانی گروه‌های اعلام شده جهت واکسیناسیون را در اغلب استان‌ها به دنبال داشته است با این حال مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند این وقفه کوتاه مدت ناشی از عدم واردات واکسن در هفته جاری بوده است. البته طبق وعده وزیر بهداشت از این پس هفتگی ۵ میلیون واکسن وارد کشور می‌شود. بنا به اعلام معاون بهداشت وزارت بهداشت؛ ایران با آغاز تزریق واکسن به افراد زیر ۶۰ سال عملاً وارد فاز چهارم برنامه ملی واکسیناسیون علیه کرونا شده و زمزمه‌هایی از وعده واکسیناسیون عمومی با واردات حجم انبوهی از واکسن به کشور از هفته آینده به گوش می‌رسد. در عین حال در حال حاضر موعد واکسیناسیون گروه‌های سنی ۵۰ سال به بالا فرارسیده است و حتی در برخی استان‌های جنوبی و مرزی افراد ۴۰ سال به بالا هم واکسن کرونا را دریافت می‌کنند.
رسانه های اصولگرا
«لامبدا» از مبدأ تا مقصد
روزنامه رسالت در گزارشی نوشت: می گویند باید ششدانگ حواسمان را جمع کنیم تا طبق معمول غافلگیر نشویم، می گویند سویه لامبدا به کشورهای همسایه از جمله ترکیه، پاکستان و قطر رسیده و اگر آماده نباشیم و اقدامات کنترلی و پیشگیرانه را به دست فراموشی بسپاریم، کارمان زار است و امسال هم پاییز پرمخاطره دیگری را با تلفات بالایی تجربه خواهیم کرد. ویروس شناسان در تحلیل این سویه، هشدارهایی داده اند که نگران کننده است، اینکه لامبدا نسبت به انواع دیگر و حتی سویه دلتا مسری‌تر است و برخی آن را به موج ششم و کندی واکسیناسیون گره زده اند و تأکید می کنند، ورود این سویه به کشور حتمی است و برخی گمانه زنی ها حکایت از آن دارد که لامبدا پاییز به کشورمان وارد می شود. درحالی که همچنان درصد کمی از جامعه هدف واکسینه شده‌اند و بر همین اساس احتمال می‌رود که موج ششم بیماری، با سویه لامبدا آغاز شود، آن هم درست وقتی که هنوز موج پنجم به پایان نرسیده است و از گفته های کارشناسان می توان به این مسئله پی برد که این سویه واکسن گریز است و میزان ابتلای کودکان و نوجوانان به آن بیش از دیگر سوش های کروناست. این روزها که هنوز مورد اثبات‌شده‌ای از سویه لامبدا در داخل کشور شناسایی نشده است، با کمبود تخت عادی و ICU مواجه هستیم و بیماران در راهروی بیمارستان‌ها نگهداری می شوند تا خدمات درمانی را دریافت کنند و اگر ناگهان سروکله لامبدا پیدا شود، وضعیت از این هم بدتر خواهد شد.
مقایسه پوشش واکسیناسیون در ایران و جهان
خبرگزاری مهر به نقل از علیرضا دلاوری معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران آورده است: در کل جهان درصد پوشش واکسیناسیون حدود ۳۹.۵ درصد است و حدود ۵ میلیارد و ۲۹ میلیون نفر واکسن دریافت کرده‌اند و سرعت روزانه واکسن حدود ۴۱.۱ درصد دوز است و اما در کشورهای فقیر حدود ۱.۷ درصد دوز است. در کشور ما به طور متوسط این آمار برای چند روز پیش است که حدود ۴۸ صدم درصد به ازای هر صد نفر واکسن را تزریق می‌کنیم که فاصله کمی با برنامه‌ریزی صورت گرفته از سوی وزارت بهداشت که ۱.۱ درصد است، داریم.
وی در ادامه راهبردهای ۶ گانه طرح شهید سلیمانی را واکسیناسیون عمومی کووید ۱۹ مطابق سند ملی، بیماریابی فعال؛ شناسایی افراد در معرض تماس نزدیک و رهگیری هوشمند، آموزش همگانی و اطلاع‌رسانی، حمایت و حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر (سالمندان افراد دارای بیماری زمینه‌ای) و افراد مبتلا به کووید ۱۹، تقویت فرایند درمان سرپایی و نظارت بر پروتکل‌های بهداشتی و اعمال قانون عنوان کرد. ۳۴ پایگاه تجمیعی واکسیناسیون و ۱۶۱ تیم واکسیناسیون در سطح دانشگاه علوم پزشکی تهران فعال هستند و تقریباً ۲۶ درصد از جمعیت تحت پوشش ما نوبت اول واکسن را دریافت کرده‌اند. به ازای هر ۹۰ هزار جمعیت یک پایگاه تجمیعی داریم در صورتی‌که در دانشگاه‌های علوم پزشکی دیگر استان تهران این‌طور نیست. نخستین دانشگاهی هستیم که در زمینه واکسیناسیون کووید ۱۹ خانواده پرسنل را هم واکسینه می‌کنیم.
چرا واکسن کرونا را دیر وارد کردیم؟
به گزارش خبرگزاری فارس، نیم میلیون دوز! این، آمار تزریق روزانه واکسن در ایران است. شاید هنوز کم به نظر برسد، اما اگر نگاهی بیاندازیم به مسیر پرفراز و نشیبی که ایران برای دسترسی به واکسن مطمئن طی کرده، ماجرا زمین تا آسمان فرق می‌کند.همه چیز از آخرین روز بهمن ۱۳۹۸ شروع شد. فقط ۲ روز به انتخابات مجلس شورای اسلامی مانده بود که وزارت بهداشت ایران از شناسایی ۲ فرد مبتلا به ویروس کرونا خبر داد. هر دو بیمار فوت شده بودند. کابوس ۲ماهه مردم حالا به واقعیت تبدیل شده بود. کرونا آمده بود و دیگر چاره‌ای نبود جز مبارزه با آن. این مبارزه ساده نبود. نه دارویی برای درمان شناخته شده بود و نه واکسنی برای پیشگیری. اگر هم وجود داشت، تحریم آمریکایی نمی‌گذاشت به ایران برسد؛ کشوری که جلوی ارسال ماسک را می‌گرفت، می‌گذاشت دارو رد شود؟ ایران چاره‌ای نداشت جز اینکه روی پای خود بایستد و البته مثل همه این سال‌ها، همزمان سعی کند تحریم‌های ظالمانه را هم دور بزند.