آمارها از کاهش موارد مرگ و ابتلای کرونا در کشور حکایت دارند، نمودار کرونا با عبور از قله پیک پنجم اندک اندک سر خم می کند و نزولی می شود، به نظر می رسد، پیک پنجم با شیوع سویه دلتا از ویروس کرونا روزهای اوج خود را سپری کرده و باید انتظار داشت در روزهای آینده از میزان ابتلا و مرگ میرها کم شود. البته این انتظار شرط و شروطی دارد، به شرط آنکه تجمعات و ترددها از هر نوع آن به حداقل برسد و میزان رعایت پروتکل های بهداشتی به خصوص زدن ماسک و فاصله گذاری اجتماعی در اماکن عمومی به حداکثر برسد.
اظهارات آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری و بهرام عین اللهی وزیر جدید بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان می دهد که این بار دولت عزم خود را برای مهار کرونا جمع کرده و سیاست اقدام و عمل را جایگزین سیاست شعار و تعارف و تعریف از خود کرده است. رئیس جمهوری گفته از فعل ماضی در صحبت ها استفاده می کنیم بنابراین از مسئولان جدید انتظار می رود به جای گفتن واکسن وارد می کنیم یا واکسیناسیون را شتاب می دهیم از جملاتی مانند این ماه ۴۰ میلیون واکسن تزریق شد، استفاده کنند و از وعده های نامحقق تولید انبوه واکسن در داخل تا زمان تحقق قطعی آن بپرهیزند و تا آن زمان بی درنگ و بدون فوت وقت به واردات انبوه واکسن اقدام کنند.
عین اللهی گفته است: اولویت اول دولت و راهبرد اصلی وزارت بهداشت کنترل کرونا، افزایش واردات واکسن و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون است، متاسفانه وقتی دولت را تحویل گرفتیم با کمبود واکسن مواجه شدیم، اما رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور، وزیران ذیربط و وزارت بهداشت با تلاشی شبانه روزی برای تامین واکسن اقدام کردند و امروز این مژده را می دهم که واکسن به مقدار کافی وارد کشور شده و واردات همچنان ادامه دارد.
عاطفه عابدینی دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا به پژوهشگر ایرنا گفت: دولت جدید عزم خود را برای تسریع در واردات واکسن جزم کرده است. در روزهای گذشته چند محموله بزرگ واکسن وارد کشور شده و قرار است تا آخر شهریور ۴۰ میلیون واکسن وارد کشور شود. با ادامه این روند قرار است هر ماه حدود ۴۰ میلیون واکسن در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد که عمده آن واکسن های وارداتی خواهد بود، ستاد اجرایی فرمان امام نیز قول داده ماهانه بین سه تا پنج میلیون واکسن در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد. با ادامه این روند انتظار داریم حتی زودتر از بهمن و شاید در آذر یا دی ماه به واکسیناسیون بالای ۷۰ درصدی در جامعه برسیم.
بازگشایی مدارس
دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا در پاسخ به این پرسش ایرنا که با این وضعیت آیا بازگشایی مدارس از آبان ماه اقدامی صحیح و منطقی است، گفت: این یک تصمیم مهم است که باید با توجه به شرایط اپیدمی گرفته شود. امیدواریم بتوانیم به زودی واکسن های موثر برای کودکان را نیز در کشور داشته باشیم، واکسن سوبرانا در کوبا برای افراد بالای ۱۲ سال و یک نوع واکسن سینوفارم برای کودکان سه سال تایید شده اند. زمانی می توانیم با خیال راحت مدارس را باز کنیم که حدود ۷۰درصد دانش آموزان واکسن زده باشند. واکسیناسیون والدین و معلمان نیز با سرعت در حال انجام است. فعلا برنامه اول وزارت بهداشت سرعت بخشیدن به واکسیناسیون است و به زودی با ورود واکسن های جدید شرط سنی واکسیناسیون برداشته می شود.
سید جواد حسینی معاون وزیر آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید گفته است: شعار مهر امسال بازگشایی روان، تدریجی، ترکیبی و با کیفیت با رویکرد حفظ سلامت دانش آموزان است. بازگشایی حضوری مدارس به تدریج از آبان با رعایت برخی الزامات آغاز خواهد شد.
وی بازگشایی مدارس را مستلزم رعایت چند اصل از سوی مدیران دانست و گفت: اولین اصل در بازگشایی مدارس تقدم ذاتی تامین سلامت دانش آموزان است. برای این منظور سرانه های بهداشتی از سوی وزارت آموزش و پرورش به مدارس تخصیص یافته است و واکسیناسیون معلمان نیز در حال انجام است. پروتکل های بهداشتی و شیوه نامه های ستاد ملی مقابله با کرونا باید به صورت کامل در مدارس رعایت شود.
معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه بازگشایی باشکوه مدارس را مستلزم رعایت سه اصل مهم دانست و گفت: در آغاز مهر هیچ کلاسی نباید بدون معلم، مدیر و معاون باشد، تمام مدارس باید برنامه عملیاتی و اطلس یادگیری داشته باشند و همه دانش آموزان به موقع ثبت نام شده و کتب درسی را دریافت کنند.
وی افزود: محور اصلی آموزش‌ها در سال تحصیلی پیش رو آموزش‌های حضوری تدریجی است. این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی همه دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت است. موضوع آموزش‌های حضوری به کیفیت آموزش و جریان یاددهی یادگیری برمی‌گردد و هیچ آموزشی نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری شود و کیفیت آموزش حضوری تامین کند. آموزش‌های مجازی منجر به افت کیفیت در جریان یاددهی و یادگیری شده است و این مسأله موجب می‌شود بحث حضوری شدن به عنوان موضوعی جدی پیگیری شود، البته لطمه به عدالت به ویژه عدالت آموزشی از دیگر دلایل شروع مجدد آموزش های حضوری است. یکی از ارکان اصلی عدالت، عدالت آموزشی است و کوچ نظام تعلیم و تربیت به فضای مجازی موجب لطمه خوردن به گسترش عدالت به ویژه عدالت آموزشی در مناطق کم برخوردار شده است.
برنامه واکسیناسیون در دولت جدید
دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا درباره میزان موفقیت واکسیناسیون کرونا نیز به پژوهشگر ایرنا گفت: همزمان با افزایش واردات واکسن، مراحل تولید واکسن های داخلی نیز دنبال می شود، تولید واکسن اسپوتنیک در ایران انجام شد و با صدور مجوز، این واکسن نیز می تواند وارد چرخه مصرف شود، سه واکسن پاستوکووک، اسپایکوژن و رازی مراحل فاز سوم کارآزمایی بالینی را طی می کنند، انستیتو پاستور اعلام کرده این مرحله را تا پایان شهریور تمام می کند، اگر این واکسن نیز با همکاری کوبا تولید شود، در سرعت گرفتن واکسیناسیون از مهر ماه موثر است. با این وجود با توجه به اهمیت سرعت بخشیدن به واکسیناسیون در کوتاه مدت روی واردات واکسن از خارج متمرکز می شویم تا زمان را از دست ندهیم.
وی ادامه داد: رایزنی هایی برای واردات واکسن هایی مثل فایزر از کشوری غیر آمریکا نیز در جریان است و احتمال دارد در ماههای آینده این نوع واکسن نیز به کشور وارد شود. با ادامه این روند می توانیم در چند ماه آینده به واکسیناسیون بالای ۷۰ تا ۸۰ درصدی جامعه برسیم و به تدریج محدودیت ها را کم کنیم.
عابدینی درباره اثربخشی واکسن ها در کنترل همه گیری کرونا گفت: همه واکسن های کرونای تولید شده در دنیا حتی فایزر که از نوع واکسن های جدید mrna هستند، مدتی بعد از تزریق دز دوم با کاهش ایمنی زایی مواجه می شوند، در متون علمی اعلام شده کاهش ایمنی زایی واکسن ها بعد از ۸ ماه رخ می دهد به همین علت حتی افرادی که در آمریکا واکسن فایزر زده اند بعد از مدتی با خطر افزایش ابتلا و مرگ کرونا مواجه هستند و موارد مرگ داشته اند.
دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا ادامه داد: واکسن های دیگر مثل آسترازنکا و سینوفارم نیز همین طور هستد و مدت ایمنی زایی آنها محدود است، علاوه بر آن ایمنی زایی همه واکسن ها بر روی سویه های جهش یافته کرونا کم می شود مثلا درباره فایزر ایمنی زایی آن روی واریات دلتا حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد است، بنابراین بروز مواردی از ابتلا و حتی مرگ بعد از دز دوم واکسن ناشی از اشکال در واکسن نیز بلکه ناشی از روند اپیدمی است. ضمن اینکه در ایران، ما با روزهای اوج پیک پنجم با سویه دلتا مواجه بودیم، سویه دلتا واگیرتر و خطرناکتر از سویه های قبلی است. میزان چرخش ویروس در جامعه نیز بالاست و در عین حال میزان واکسیناسیوی هم زیر ۱۰ درصد بود بنابراین مشاهده مواردی از مرگ بعد از تزریق دز دوم در این شرایط خیلی عجیب نیست.
عابدینی گفت: زمانی می توانیم به یک اطمینان نسبی بعد از دز دوم واکسن برسیم که میزان واکسیناسیون در جامعه به بالای ۸۰ درصد برسد. برای این کار باید همه مردم به ترغیب دوستان و اعضای خانواده خود برای واکسن زدن اقدام کنند، کشور ایران با کشورهای دیگری که با خرافات و حرف های غیرعلمی مردم را از واکسن زدن دور می کنند، فرق دارد. مطمئن هستیم با افزایش واردات و تامین واکسن، با توجه به فرهنگ بالای مردم، حتما با استقبال انبوه مردم از واکسیناسیون مواجه می شویم. این تجربه در واکسیناسیون های قبلی و در همه استانها از جمله سیستان و بلوچستان مشاهده شده و مشکلی از نظر استقبال نکردن مردم از واکسیناسیون نخواهیم داشت.
دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا درباره آینده کرونا در ایران توضیح داد: سویه های جدید مختلفی از کرونا در دنیا دیده شده است که ممکن است همه آنها مهم نباشند. سویه ای از این ویروس مهم است که به واریات یا نوع غالب در جامعه تبدیل شود مثل دلتا و گر نه همزمان با دلتا سویه های دیگری مثل آفریقای جنوبی نیز در دنیا دیده شد که در ایران چندان مهم نبودند، بنابراین آینده کرونا در ایران خیلی قابل پیش بینی نیست. امیدواریم با گسترش واکسیناسیون شاهد شیوع انواع جدید ویروس کرونا در کشور نباشیم. هنوز دقیق نمی دانیم در ماههای آینده چه اتفاقاتی می افتد اما ممکن است یک یا دو ماه آیند با شیوع یک نوع ویروس جهش یافته دیگر در کشور مواجه شویم و وارد موج ششم شویم بنابراین باید آماده باشیم و یکی دو ماه فرصت داریم تا واکسیناسیون را در کشور گسترده کنیم.
بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت تاکنون حدود ۴۰ میلیون واکسن کرونای خارجی وارد کشور شده است. ۱۹ میلیون و ۶۲۰ هزار و ۵۹۶ نفر دُز اول واکسن کرونا و ۹ میلیون و ۸۳۲ هزار و ۸۴۸ نفر نیز دُز دوم را تزریق کرده اند. مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به ۲۹ میلیون و ۴۵۳ هزار و ۴۴۴ دُز رسیده است. محموله های جدید واکسن یک به یک به ایران می رسند و امیدها برای واکسیناسیون سریع و اثربخش در ایران رو به افزایش است.