به گزارش ایرنا،در سی سخت کوچه و خیابانی نیست که از لرزش زمین در بهمن ماه سال ۹۹ در امان مانده باشد. کوچه های فرعی و خیابان های اصلی شهر همه وضعیتی مشابه دارند و ساخت و ساز هم کم و بیش در جریان است.
بسیاری از خانه ها در همان مرحله سقف متوقف شده اند و آنگونه که مردم می گویند تسهیلات اعطایی بیش از این جواب نداده است زیرا از روزی که ساخت و ساز را شروع کرده اند تا حالا که هفت ماه گذشته مصالح ساختمانی افزایش بهای ۷۰تا ۱۰۰ درصدی داشته است.
اگرچه هم مسئولان و هم رسانه ها به بهانه های مختلف به مشکلات خانه های احداثی پرداخته اند اما در این میان مستاجران به مشکل اساسی برخورده اند و هر روز که می گذرد شرایط برایشان دشوار تر می شود و البته کمتر هم حرفی از شرایط شان به میان می آید.
مستاجرانی که مجبورند در شهر سی سخت زندگی کنند اما خانه ای برایشان پیدا نمی شود و مجبورند رنج ها و زندگی را فعلا به دوش بکشند.
یکی از مشکلات شهر سی سخت حتی پیش از زمین لرزه کمبود خانه های استیجاری بود و بسیاری ترجیح می دادند همان تعداد محدود واحدهای مسکونی را به جای اجاره دائمی در اختیار گردشگران و مسافران بگذارند تا از این راه درآمدی بیشتر عایدشان شود.
اما پس از زمین لرزه بسیاری از خانه های قابل اجاره ، تخریب شد و یا آسیب جدی دید و از سویی زمین لرزه باعث شد گردشگرانی که با دور زدن محدودیت های کرونایی وارد سی سخت می شوند حضور در چادرو آلاچیق ها را به خانه ها ترجیح بدهند و در نتیجه شرایط برای صاحبان خانه ها سخت تر هم شد و همه این اتفاقات دست به دست هم داد که اجاره بها در این شهر سر به فلک بگذارد چنانچه گاهی از یاسوج مرکز استان نیز پیشی می گیرد.
در این شهر به طور میانگین برای اجاره یک خانه معمولی مستاجران نیاز به ۴۰ تا ۵۰ میلیون رهن و اجاره بهای ماهانه ۲ تا سه میلیون تومانی دارند که پرداخت چنین اجاره ای از توان آدمهایی که اغلب پیش از زمین لرزه، این شهر را به دلیل اجاره بهای کمتر انتخاب کرده بودند، خارج است.
افزایش اجاره بها باعث شده است مستاجران به دنبال زندگی در کانکس و یا چادر باشند. کانکس هم محدودیت هایی دارد زیرا پس از زلزله سی سخت محمد اسلامی وزیر وقت راه و شهرسازی و نماینده ویژه رئیس جمهور در شهر سی سخت گفته بود دولت بر اساس تجربه کرمانشاه به نتیجه رسیده که هزینه کانکس به عنوان اسکان موقت را در قالب همان تسهیلات مسکن در اختیار افراد بگذارد تا خودشان تصمیم بگیرند که برای تسریع ساخت منازلشان از آن استفاده کنند و یا با آن کانکس بخرند؛ که تمامی مردم شهر سی سخت آن را برای ساخت و ساز استفاده کردند و در نتیجه فقط ۳۰۰ دستگاه کانکس اهدایی مقام معظم رهبری و ۱۰۰ دستگاه کانکس سپاه بر اساس اولویت در اختیار متقاضیانی قرار گرفت که خانه های آنها غیر قابل سکونت بود.
این بدان معناست که مستاجران باز هم در اولویت قرار نداشتند و در نتیجه برای ماندن در این شهر ناگزیر به استفاده از چادر شدند.
زندگی چادری
در واقع زمین لرزه و تبعات آن باعث ایجاد سبکی از زندگی چادری و اولیه در این شهر شده است که تاکنون در هیچ کجای استان سابقه نداشته است و آن چنان که یک کارشناس توسعه می گوید: اگر به سرعت چاره اندیشی برای این جمعیت چادر نشین نشود باید در آینده منتظر آسیب های اجتماعی شکل گرفته ناشی از این نوع زندگی باشیم.
مریم صادق نیا می گوید: برخلاف بسیاری از نقاط استان که ارتباطات بسیار نزدیکی دارند مردم سی سخت به ندرت در زندگی همدیگر سرک می کشند که گاهی از این نوع رفتار آنها به «سردی» یاد می شد که البته آن را به جغرافیای سرد این منطقه نیز نسبت می دهند.
وی ادامه می دهد: حالا تصور کنید در هر کوچه و خیابان تعدادی خانه در حال ساخت است و مردم هم در چادر زندگی می کنند و در چنین شرایطی مردم مجبورند از آن دیوارو مرزهایی که در اطرافشان بوده بیرون بیایند که این موضوع باعث تغییر در سبک زندگی آنها می شود.
وی می گوید: مردمی با آن شرایط زندگی و رفتار و روحیات مجبورند در کوچه و خیابان در کانکس حمام بروند و از سرویس های بهداشتی مشترک استفاده کنند که این موضوع حتی به لحاظ روحی می تواند برایشان آزار دهنده باشد.
صادق نیا ادامه می دهد: آنها اغلب وسایلی را که به آن احساس تعلق داشته اند از دست داده اند و گاهی حتی تعمدا باقی مانده اشیای ارزشمند اطرافشان را خودشان دور می اندازند تا خود را به لحاظ روحی تخلیه کنند.
وی می گوید: بسیاری از مردم دست بافته های قدیمی خود را بیرون انداخته اند که اینها نشانه هایی از فشارهایی است که این روزها بر مردم این شهر وارد است.
البته موضوع سی سخت تنها مستاجران هم نیست. به این بحران باید مهاجران مستاجر را نیز اضافه کرد. ظفر پریسایی رییس شبکه بهداشت شهرستان دنا می گوید : ۲هزار و ۲۰۰نفر از اتباع خارجی که تقریبا همگی افغان هستند در شهرستان دنا زندگی می کنند که اغلبشان هم برای پیدا کردن شغل و کارگری در شهر سی سخت ساکن هستند.
اگر به جمعیت مستاجران این گروه که اغلبشان خانواده های پرجمعیتی هستند که پیش از زلزله نیز در خانه های قدیمی و مستهلک ساکن بودند و معمولا حتی اجاره بهایی هم پرداخت نمی کردند افزوده شود، بحران مستاجران و مهاجران بسیار جدی تر هم می شود.
جمعیتی که این روزها علاوه بر همه مشکلاتی که دارند به دلیل اتفاقاتی که در کشورشان در جریان است با بحران روحی و نگرانی برای سرنوشت خود و بازماندگانشان در افغانستان درگیر هستند و همین هم باعث شده به زندگی در چادرها بدون هیچ امکاناتی راضی باشند و در عین حال درد و رنج و فشار ناشی از شرایط شان را با مردم سی سخت به اشتراک بگذارند.که البته چادرها در این روزها و شب های سرد سی سخت نه جوابگوی نیاز مستاجران و نه مهاجران است.
از سویی باید تا زمانی که ساخت و سازها تمام می شود زیرساختهایی مانند حمام و سرویس های بهداشتی عمومی در شهر افزایش پیدا کند ضمن آنکه ایجاد چنین زیرساخت هایی برای آینده شهری که گردشگری مهمترین صنعت آن است یک گام رو به جلو و آینده نگرانه محسوب می شود.
در نهایت باید گفت موضوع مستاجران و مهاجران در شهر زلزله زده سی سخت بسیار جدی است و تسهیلاتی که قرار بود به مستاجران پرداخت شود به ندرت پرداخت شده است و همین هم باعث شده سختی های مستاجران پس از زمین لرزه بیشتر از سایرین شود.
آنها در شرایطی که امکان پرداخت رهن و اجاره در سی سخت را ندارند در دیگر شهرهای استان هم نمی توانند ساکن شوند .
زمین لرزه ۵.۶ ریشتری در ۲۹ بهمن ماه سال ۹۹ باعث تخریب ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی خانه های شهر سی سخت و شهرستان دنا شد. در برآوردها یک هزار واحد نیاز به بازسازی و ۱۹ واحد مقاوم سازی داشت همچنین ۶۸۰ واحد هم در روستاهای شهرستان نیاز به بازسازی داشت.
تعداد ۲ هزار و ۹۰۰ واحد هم تحت عنوان واحدهای تعمیری با درجه های "الف ، ب، ج" با لحاظ میزان خسارت مورد برنامه ریزی برای اقدام قرار گرفت .
هم اکنون در شهر سی سخت حدود ۶۱۰ واحد تا مرحله سقف کار شده است ، حدود ۱۵۰ واحد به بهره برداری رسیده و در روستاهای شهرستان هم تاکنون ۵۰۰ واحد سقف اجرا شده است .
منظور از بهره برداری این است که یک اتاق تا پیش از فصل سرما کامل و قابل سکونت شود.