استمرار موج پنجم کرونا در قالب سویه دلتا در کنار تأثیرات عمیقی که بر کُند شدن فعالیتهای مختلف جاری در جامعه داشته است، فصل مهمی از تأثیرات خود را بر دامنه فعالیت هنرمندان عرصههای مختلف از جمله تئاتر رقم زده است.
درحالیکه از ابتدای اعلام آغاز محدودیتها به واسطه شیوع موج پنجم کرونا در تابستان ۱۴۰۰ شاهد تعطیلی تمام فعالیتهای سالنهای تئاتر دولتی بودیم؛ با این وجود پس از گذراندن تعطیلی ۶ روزه در پایتخت (۲۵ تا ۳۱ مرداد)، تعدادی از تماشاخانههای خصوصی که از انگشتان یکدست نیز کمتر هستند، به دلیل تعهد به گروههای نمایشی و مخاطبانشان در اجراهایی معدود و با گامهایی بسیار محدود ضمن رعایت شیوه نامه های بهداشتی فعالیت خود را آغاز کردند. هرچند دراینمیان کماکان مسئله عدم استقبال از سوی مخاطبان بارزترین تصویری است که میتوان در این تماشاخانهها آن را به نظاره نشست.
در کنار این مسئله در حوزه بدنه فعالیتهای مدیریت تئاتر، متولیان امر در سایه تغییر دولت و روی کار آمدن دولت سیزدهم تمرکز خود را از یک سو بر برنامههای تصویبشده، و از سوی دیگر بر حمایت هر چه بیشتر از گروههای نمایشی متضرر به سبب تعطیلی تماشاخانهها و سالنهای تئاتری به دلیل شرایط کرونایی کشور قرار دادند.
همین امر سبب شده بیشتر اخبار حوزه تئاتر طی روزهای اخیر متمرکز بر دامنه فعالیت و تمرکز بر رویدادهای جشنوارهای در روزها و ماههای آینده باشد. از جمله مهمترین اخبار تئاتر در این بازه زمانی (۱۵ تا ۱۸ شهریور ماه) میتوان به افزایش سالنهای مجموعه محراب، ضرورتی به نام توسعه متوازن هنر، کمک برای افزایش ظرفیتهای هنری شهر تهران، تمدید مهلت ارسال آثار به بخش دیگرگونههای نمایشی تئاتر فجر، معرفی هیأت انتخاب آثار یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان، «قصه شهرزاد به روایت سنمار» در پردیس تئاتر شهرزاد، آغاز به کار دوباره تماشاخانه هیلاج با دو نمایش جدید، بازخوانی و تأویل آثار جلال ستاری در جشنواره آیینی و سنتی و اکران اینترنتی شش فیلمتئاتر حسن دادشکر اشاره کرد.
افزایش سالنهای مجموعه محراب
سالنهای مجموعه تئاتر محراب به نام هنرمندان تئاتر ایران با حضور سیدمحمدمجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، قادر آشنا مدیر کل هنرهای نمایشی، احد جاودانی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و جمعی از هنرمندان تئاتر شانزدهم شهریور ماه افتتاح شد.
در این مراسم سالن اصلی، سالن کوچک، دو پلاتو اجرا و یک پلاتو تمرین مجموعه محراب پس از توسعه فضا به نام هنرمندان تئاتر گشایش یافت.
ضرورتی به نام توسعه متوازن هنر
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: امیدواریم مسیر توسعه زیرساخت های هنری با شکوه بیشتر ادامه پیدا کند و چنانکه سرمایه انسانی در هنر و تئاتر رشد داشته است، با افزایش زیرساخت ها و فضاهای هنری و مخاطبان هنر و ساماندهی رویدادهای هنری توسعه ای متوازن در هنر محقق شود.
حسینی در ادامه گفت: در ۴۰ سال گذشته براساس آمار بیش از ۱۵۰ هزار نفر در رشته تئاتر از مراکز آموزش عالی فارغ التحصیل شده اند که با توجه به افرادی که در آموزشگاه ها تئاتر آموخته اند، تعداد بیشتری دانش آموخته تئاتر هستند. در حال حاضر ۲۹۶ هزار نفر در رشته های مختلف هنری مشغول به تحصیل هستند.
این تعداد بیانگر سرمایه انسانی ممتاز، متفاوت و قابل اتکایی برای کشور است اما این منابع انسانی که سرمایه ثمین ما در فرهنگ و هنر هستند با توسعه فضاها و سالن های هنری تناسب ندارد و هنرمندان برای استفاده از فرصت های آفرینش هنری در مضیقه هستند و فقر و فقد ما در عرصه زیرساخت ها و سالن های اجرا و تمرین تئاتر به چشم می آید. در سال ۱۳۹۷ که بیشترین تعداد نمایش یعنی ۷۱۹۸ نمایش مجوز اجرا گرفت در مجموع حدود ۱۸ هزار نفر این امکان را پیدا کردند در صحنه های تئاتر کشور حضور داشته باشند.
کمک برای افزایش ظرفیتهای هنری شهر تهران
احد جاودانی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران در این مراسم گفت: معانت امور هنری در این دوره با شعار «ایران فقط تهران نیست» آغاز به کار کرد و نگاه ویژهای به شهرستانها داشت اما به جرات میتوانم بگویم هنوز استان تهران و شهرستانهای آن از نظر امکانات بسیار فقیر هستند. امیدواریم که در ادامه این روند شاهد کمکهای بیشتری برای افزایش ظرفیتهای هنری شهر تهران باشیم.
جاودانی در ادامه گفت: برگزاری جشنواره ها و رویدادهای هنری کمک زیادی به دیده شدن هنرمندان میکند و باید در این برنامهها نگاه ویژهای به هنرمندان تهران و شهرستان داشته باشیم.
مهرداد کوروش نیا، مدیر تالار محراب در ادامه مراسم گفت: مجموعه تالار محراب مزیتهای و مشخصه های زیادی دارد از جمله قرارگیری در مرکز شهر و دارا بودن بیش از ۲ هزار متر زمین و امکانات مختلف، اما از ظرفیتهای آن به نحو مناسب استفاده نشده است.
ما سعی کردیم به دانشجویانی که جذب میکنیم، نشان دهیم که این مجموعه سابقهای طولانی دارد و مفاخری مانند استاد علی نصیریان در آن به فعالیت پرداختهاند درنتیجه نمایشگاهی با ۶۰ قطعه عکس تاریخی برگزار و هر یک از سالنها را به نام یکی از هنرمندان فقید نامگذاری شد.
تمدید مهلت ارسال آثار به بخش دیگرگونههای نمایشی تئاتر فجر
مهلت دریافت آثار بخش دیگرگونههای نمایشی (تولیدات تازه) تا تاریخ ۱۵ مهر ماه تمدید شد.
بر این اساس متقاضیان میتوانند پیشنهاد نامه خود را به همراه ارسال نهایتا ۵ دقیقه تصویر ویدیویی که در آن کارگردان یا ایدهپرداز به معرفی و تشریح ایده خود میپردازد تا تاریخ ۱۵ مهرماه به دبیرخانه چهلمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر ارائه کنند. نتایج اولیه این بخش تا تاریخ ۲۰ مهر ماه اعلام خواهد شد.
متقاضیان میتوانند با مراجعه به نشانی www.fitf.ir نسبت به ثبت تقاضا اقدام کنند.
چهلمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر بهمن ماه ۱۴۰۰ به دبیری حسین مسافرآستانه برگزار میشود.
معرفی هیأت انتخاب آثار یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان
هیأت انتخاب آثار بخش صحنهای و تئاتر خیابانی یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان معرفی شد.
احمد جولایی، یداله وفاداری و محمد حمزهزاده انتخاب آثار بخش صحنهای و مهدی کاموس، مجید اشتیاقی و یداله وفاداری انتخاب آثار بخش تئاتر خیابانی این رویداد را بر عهده دارند .
یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان از شهریور تا مهر ۱۴۰۰ به همت کانون تئاتر دینی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانهای کشور و انجمن هنرهای نمایشی برگزار خواهد شد.
«قصه شهرزاد به روایت سنمار» در پردیس تئاتر شهرزاد
نمایش قصه شهرزاد به روایت سنمار به نویسندگی و کارگردانی حامد شیخی از هفدهم شهریور ماه ساعت ۱۸:۳۰ در پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه رفت.
قصه شهرزاد کاری از گروه تندیس است که پس از نمایشهای با من حرف بزن، مجلس آذر، گرسنهها، همبازی و برای لیلا ششمین کارگردانی حامد شیخی محسوب میشود.
این نمایش که شاهکار هدایت تهیه کنندگی آن را به عهده دارد حکایتِ سنمار معمار است که قصه شهرزاد را برای نعمان میخواند.
حامد شیخی، ملیکا زاهدی، علی اسدیان، امیرحسین انصاری، امیررضا باباولیان، صادق کاوانلویی، مجتبی جعفری پور، نوید نوبخت، محبوبه میرزاخانی، امیر فهادان، غزال شفیعی، نیکی میرصادقی، بهرام مصطفایی، سارا محبی، تداعی سعیدی فر، شاهکار هدایت، رویا شیخی، ساغر بهنام، سیمین میرشفیعیان بازیگران این اثر نمایشی هستند.
آغاز به کار دوباره تماشاخانه هیلاج با دو نمایش جدید
تماشاخانه هیلاج بعد از مدتی وقفه، فعالیت خود را با اجرای دو نمایش تازه آغاز کرد.
نمایش یک ساعت در سن پیر به نویسندگی فیروزه اصفهانیزاده (بر اساس نمایشنامه مارتین مک دونا) و کارگردانی شاهرخ دریانورد و «ب،ن،چ» به نویسندگی و کارگردانی نیما صمدی به ترتیب از تاریخ ١٥ شهریور و ٢١ شهریور ماه ماه ساعت ١٨ و ٢٠ در این تماشاخانه به صحنه رفته و خواهند رفت.
در نمایش یک ساعت در سن پیر شایان فصیح زاده، فهیمه شایان فر، عسل کلهور، شایان معماری، رضا شریف کاظمی ، ماهان ترابی ، سام عبادی ، ساحل شفیعی مهریار ، ارمغان سلطانی به عنوان بازیگر دریانورد را همراهی میکنند.
بازگشایی تماشاخانه هیلاج بعد از ضدعفونی کامل سالن صورت گرفته است و بلیت فروشی نمایشها طبق مقررات وضع شده از سوی ستاد ملی کرونا برای ۵۰ درصد از ظرفیت سالن خواهد بود.
نمایشها با حفظ پروتکلهای بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی روی صحنه خواهند رفت و علاقهمندان میتوانند با مراجعه به سایت تیوال برای خرید بلیت نمایشها اقدام کنند.
بازخوانی و تأویل آثار جلال ستاری در جشنواره آیینی و سنتی
حمیدرضا اردلان دبیر بخش سمینارهای بیستمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی، از نامگذاری این بخش به نام جلال ستاری خبر داد و در این باره گفت: جلال ستاری از جمله چهرههایی است که جامعه روشنفکری ایران را با جریانهای اندیشگی معاصر آشنا کرد. با عنایت به آثار گسترده و موثر این چهره به ویژه در حوزه آکادمی، جایزه جلال ستاری حدود ١٢ سال پیش طراحی شد و اکنون هر ۲ سال یک بار به صاحبان آثار داخلی و خارجی با عنوانهای اسطوره، آئین، نمایشهای سنتی و موضوعات میان رشتهای اهدا میشود.
وی افزود: این جایزه یک رویداد مستقل است که تاکنون در جوار سمینارهای بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی وابسته به جشنواره آیینی و سنتی کشور، اهدا میشود.
در هشتمین سمینار بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی که آذر ماه امسال برگزار میشود، یک روز به بازخوانی و تاویل آثار استاد ستاری و نام وی اختصاص یافته است. در این روز متخصصان حوزههای اسطوره، زبان شناسی، پدیدار شناسی و آیین های نمایشی درباره تاثیر آثار وی بر ایدههای نوین در نگاه به موضوعات هنر، علوم انسانی و میان رشتهای سخنرانی خواهند کرد.
اردلان ادامه داد: در ادامه برنامهها، میزگردی نیز به همین مناسبت برگزار خواهد شد. برای این میزگرد، با ناصر فکوهی که سالها به صورت حضوری با استاد ستاری هم سخنی داشت و کتاب پر محتوایی نیز چاپ کرد به همراه محمدرضا اصلانی که در یک دوره به موازات فعالیتهای جلال ستاری در حوزه شعر، سینما و مبانی فلسفه و هنر کار میکرد و با او ارتباط نزدیک داشت، مذاکره داشتیم. همچنین در حوزه اسطوره، اساتیدی چون رقیقه بهزادی و سودابه فضائلی و در گرایشهای زبان شناسی، پدیدار شناسی و نشانه شناسی با متخصصان دیگر داخلی و خارجی برای حضورشان در حال مذاکره هستیم.
بیستمین جشنواره نمایشهای آئینی و سنتی از ۹ آذر به دبیری داوود فتحعلی بیگی برگزار خواهد شد.
اکران اینترنتی شش فیلمتئاتر حسن دادشکر
پیرمرد و ببر، قصه نقلی، کودک غریب، گنجشکک اشیمشی، زشت و زیبا و افسانههای نو عنوان نمایشهایی به کارگردانی حسن دادشکر است که در قالب طرح نمایش نما در پایگاه مجازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نشانی th.kpf.ir اکران میشود.
نمایش گنجشکک اشیمشی که تولید سال ۱۳۷۷ کانون است از سوی داوود کیانیان به نگارش در آمد و پس از مدت کوتاهی حسن دادشکر آن را به شیوه عروسکی در مرکز تولید تئاتر کانون روی صحنه برد. این نمایش درباره گنجشکک اشیمشی است که علیرغم تذکرها و توصیههای دیگر پرندگان برای دوری از آدمها، تصمیم میگیرد به آدمها نزدیک شده و با آنها دوست شود ... .
قصه نقلی نیز به نویسندگی و کارگردانی حسن دادشکر که تولید سال ۱۳۸۲ است داستانِ نقلی پسر بچه روستایی باهوش و مهربانی را روایت میکند که میخواهد به دیدار مادربزرگش برود. اما در راه با جنگلبان برخورد میکند و او ضمن یادآوری خطرهای جنگل، بوقی به نقلی میدهد که در مواجه با خطر، آن را به صدا در آورد تا جنگلبان به کمکش بیاید ... .
نمایش زنده عروسکی کودک غریب عنوان نمایش دیگری از دادشکر است که در سال ۱۳۷۸ به نویسندگی داوود کیانیان در مرکز تئاتر کانون اجرا شد و اکنون به صورت اینترنتی در دسترس قرار دارد.
همچنین نمایش پیرمرد و ببر به نویسندگی علی خاکبازان و کارگردانی حسن دادشکر در سال ۱۳۹۵ به صحنه مرکز تئاتر کانون رفت. این نمایش درباره ببری است که گهگاه به احشام یک روستا حمله میکند و به آنها آسیب میرساند و از سوی اهالی گرفتار و در قفس نگهداری میشود. روزی عاقل مردی جهاندیده، ببر را در قفس میبیند و به خاطر التماس، ناله و گریه ببر، او را از قفس رها میکند اما ... .
تئاتر زشت و زیبا تولید سال ۱۳۸۳ کانون است که نویسندگی این نمایش را نیز دادشکر بر عهده داشت و درباره خداداد پسر جوانی است که از زشتی صورت و تمسخر اطرافیانش رنج میبرد و به دنبال علت زشتی خود است. او با راهنمایی مرشد، راهی سرزمین باختر میشود تا از سه حکیم دانا، علت زشتیاش را بپرسد ... .
نمایش افسانههای نو نیز در سال ۱۳۹۰ به نویسندگی داوود کیانیان و کارگردانی حسن دادشکر در مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون به صحنه رفت و قصه باثار پسر لقمان است که کودکی کنجکاو است و میخواهد مثل پدرش باشد. لقمان با بازی و نمایش به او میآموزد که چگونه به خواسته خود برسد.
بنا بر اعلام کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، حسن دادشکر فعالیتهای هنری خود را از دهه ۵۰ در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد و تا به امروز نمایشهای زیادی را برای مخاطبان کودک و نوجوان روی صحنه برده است.
طرح نمایشنما با شیوع بیماری کرونا از اواخر سال ۱۳۹۸ در مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری برای حمایت از هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان و ارتباط با مخاطبان به اجرا در آمد و تاکنون بیش از ۷۰ فیلمتئاتر در پایگاه کانون به صورت آنلاین در اختیار علاقهمندان قرارگرفته است.