"شیرین هانتر" روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در پاسخ به اینکه آیا آمریکا ۲۰ سال پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به اهداف خود دست یافته است؟ اظهار کرد: به اعتقاد من، آمریکا در اهداف خودش که البته دست‌نیافتنی بود، شکست خورد.
وی افزود: در عین حال اشتباه‌های دیگری هم بعد از ۲۰۰۱ و حمله به افغانستان انجام داد که کار را پیچیده‌تر کرد؛ از جمله اینکه دست عربستان سعودی و پاکستان را در افغانستان باز گذاشت.
این تحلیلگر مسایل بین‌المللی اضافه کرد: ایران در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ با آمریکا در زمینه افغانستان تعامل داشت اما متاسفانه آنها که در راس حکومت آمریکا بودند، حاضر نشدند با ایران همکاری کنند.
شکست پروژه دولت - ملت سازی آمریکا
هانتر تصریح کرد: وقتی آمریکا به افغانستان حمله کرد، خواست دولت- ملت جدید بسازد و این بسیار ساده‌لوحانه بود چرا که دولت‌ها و ملت‌ها را نمی‌شود ساخت. ملت‌ها و دولت‌ها باید در طول تاریخ خودشان شکل بگیرند.
وی ادامه داد: در شکست پروژه دولت – ملت سازی آمریکا، هم اشتباه‌های بسیاری از طرف خود آمریکا صورت گرفت و هم در داخل افغانستان، فساد بسیار شدید و حرص و طمع رهبران افغانستان به شکست این پروژه بسیار کمک کرد .
این استاد روابط بین‌الملل اضافه کرد: در واقع اهداف غیر عملی، اشتباه‌های آمریکا، ویژگی‌های خاص افغانستان و فساد بسیار گسترده در بین رهبران افغانستان همگی منجر به شکست طرح‌های آمریکا شد.
هانتر با اشاره به اینکه شاخه‌های القاعده در نقاط مختلف و تحت عناوین دیگری همچنان وجود دارند، تصریح کرد: می‌توان گفت آمریکا در از بین بردن گروه‌های تروریستی که گاهی هم به اقدام تروریستی علیه آمریکا دامن می‌زنند، موفقیت نسبی پیدا کرد اما نتوانست ریشه این گروه‌ها را بخشکاند.
وی با بیان اینکه همیشه یک عنصر عامل شکست و ناکامی در یک موضوع نیست، ادامه داد جامعه افغانستان قبیله‌ای است و اختلافات داخلی و فساد در آن بسیار است. حکومتی که در افغانستان آن زمان روی کار آمد، نتوانست مقبولیت عمومی پیدا کند.
استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا تاکید کرد: همچنین اهداف در نظر گرفته شده درباره افغانستان عملی نشد چون آن اهداف اجراشدنی نبودند، بخصوص اینکه آمریکا سیاست‌هایی در بقیه نقاط منطقه در پیش گرفت که موفقیت در افغانستان را برایش مشکل کرد.
آمریکا نباید به افغانستان حمله می‌کرد
هانتر با تاکید بر اینکه آمریکا نباید هیچ وقت به افغانستان حمله می‌کرد و اگر می‌خواست حمله کند صرفا باید پایگاه‌های القاعده را از بین می‌برد، با اشاره به جنگ داخلی افغانستان در سال ۱۹۸۹ افزود: مشکل افغانستان فقط با حمله آمریکا در ۲۰۰۱ شروع نشد، ریشه مشکلات افغانستان داخلی و تاریخی است.
وی یادآور شد: پیش از آمریکا شوروی سابق به افغانستان حمله کرد و همه از گروه‌هایی که از بدترین گروه‌های افراطی بودند، حمایت کردند.
این استاد ایرانی دانشگاه آمریکا درباره تاثیر تصمیم و خروج آمریکا بر عرصه سیاست خارجی دولت بایدن و نیز تاثیر آن بر سایر تعهداتش در عرصه بین‌المللی هم گفت: مساله این است که آمریکا دیگر نمی‌تواند هم از نظر اینکه مردم این کشور تمایل ندارند و هم از نظر مالی، به جنگ‌های بی پایان ادامه دهد.
هانتر اظهار کرد: به نظر من مشکل اصلی این بود در مذاکراتی که آمریکا به ویژه زلمی خلیلزاد نماینده ویژه واشنگتن در امور افغانستان با طالبان کرد، همیشه به طالبان حسن نظر داشت و نتوانست مذاکرات را به سرانجام برساند .
وی ادامه داد: وقتی آمریکا در افغانستان حضور داشت نباید تمام خواسته‌های طالبان را قبول می‌کرد بلکه باید با چانه‌زنی، طالبان را به تشکیل حکومت ائتلافی قبل از خروج نیروهای خود از افغانستان، وادار می‌کرد.
سرنوشت نامعلوم افغانستان
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه جورج تاون، تصمیم آمریکا را برای خروج از افغانستان عجولانه دانست و گفت: لزومی نداشت دولت بایدن به این سرعت از افغانستان خارج شود.
هانتر افزود: البته بایدن اولویت‌های داخلی هم دارد که بهبود وضع اقتصادی آمریکا و مبارزه با همه‌گیری کووید-۱۹ با ادامه جنگ‌های دائمی سازگار نیستند.
وی تاکید کرد: نحوه اجرای خروج آمریکا خوب نبود اما بطور کلی علاوه بر اشتباه‌های واشنگتن، حتی به شخصیت‌هایی هم که در افغانستان کمک کرد، افرادی نبودند که هماهنگی و همدلی بین اقوام مختلف افغانستان ایجاد کنند.
استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا، محمد اشرف غنی رئیس جمهوری مستعفی افغانستان را فردی جاه طلب و مغرور توصیف کرد و گفت: او نتوانست با همه تاجیک‌ها و اقوام کار کند و نسبت به ایران نیز بدبین بود.
هانتر ادامه داد همه اینها به ایجاد وضع کنونی کمک کرد و البته هنوز هم معلوم نیست سرنوشت افغانستان چه خواهد شد.
استفاده ابزاری آمریکا از تروریسم
وی درباره شکست آمریکا در مبارزه با تروریسم هم اظهار کرد: تروریسم ابزاری برای بدست آوردن اهدافی شده است. بنابراین اگر کسی می‌خواهد تروریسم را ریشه کن کند باید عواملی را که باعث بوجود آمدن تروریسم می‌شود، ریشه کن کند.
این کارشناس مسایل بین‌الملل توضیح داد: اگر دولتی و ملتی در داخل کشورش با تروریسم روبروست باید بررسی کند که چرا برخی دست به اعمال تروریستی می‌زنند و در واقع اول به علت‌ها رسیدگی کند. متاسفانه در آمریکا ریشه‌های واقعی تروریسم بررسی نشد.
هانتر افزود: بعضی کشورها در عین حال که از یک نوع تروریسم بد می‌گویند اما از آن استفاده ابزاری هم می‌کنند. می توان گفت آمریکا نیز از این گروه‌های تروریستی استفاده ابزاری کرده است.
تبلیغات سلفی‌گری سعودی در افغانستان و پاکستان
این استاد دانشگاه با این ادعا که اگر القاعده به آمریکا حمله نمی‌کرد، هیچ یک از این اتفاق‌ها رخ نمی‌داد، گفت: طالبان تا وقتی که علیه ایرانی‌ها و هزاره‌ها بود، کسی صدایش در نمی‌آمد اما وقتی به سفارتخانه‌های آمریکا در کنیا و تانزانیا حمله کرد، آمریکا با این گروه مشکل پیدا کرد.
هانتر تصریح کرد تبلیغاتی که عربستان سعودی در افغانستان و پاکستان انجام می‌دهد و افکار وهابی – سلفی را توسعه می‌دهد به نفع غرب نبوده و نخواهد بود.
هانتر ادامه داد در مورد مساله افغانستان، پاکستان مسوولیت اصلی این کشور را برعهده دارد چرا که این پاکستان بود که وقتی نیروهای احمد شاه مسعود در سال ۱۹۹۲ به کابل رسیدند ، حکمتیار را وادار به ادامه جنگ کرد.
استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا ادامه داد: پاکستان حتی بر سر آمریکا هم کلاه گذاشت؛ ازسویی از واشنگتن پول می‌گرفت و ازسویی همان پول را به طالبان کمک می‌کرد.
شرط تعامل آمریکا با طالبان
هانتر در پاسخ به اینکه آیا آمریکا طالبان را به رسمیت خواهد شناخت؟ گفت: تصور نمی‌کنم آمریکا در آینده نزدیک طالبان را به رسمیت بشناسد اما اگر طالبان رفتار بسیار افراطی نداشته باشد و به منافع آمریکا زیان نرساند، واشنگتن با آنها تعامل خواهد کرد.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا برای خاتمه طولانی‌ترین جنگ این کشور در آستانه بیستمین سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر، ۱۷ روز تاریک و دلهره‌آور را برای آمریکایی‌ها و جهان و پایانی مرگبار و پر از درد و رنج را برای مردم افغانستان رقم زد تا در واقع پایان پروژه ناکام "ملت سازی" آمریکا را اعلام کند.
بایدن در روز ۳۰ اوت (۸ شهریور) همزمان با اعلام پایان حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان گفت در ۱۷ روز گذشته نیروهای آمریکایی "بزرگترین عملیات خروج هوایی در تاریخ آمریکا" را انجام دادند و بیش از ۱۲۰هزار شهروند آمریکایی، شهروند کشورهای متحد و شرکای افغان خود را از افغانستان خارج کردند.