کاشان - ایرنا - فرماندار آران و بیدگل با اشاره به افزایش نرخ فرونشست زمین در شمال استان اصفهان گفت: نرخ فرونشست سالانه زمین در این شهرستان به ۱۴ سانتیمتر رسیده است.

به گزارش ایرنا، اسماعیل بایبوردی روز شنبه در نشست ستاد پیشگیری، هماهنگی و بحران آران و بیدگل با بیان اینکه مهمترین دلیل فرونشست‌ها، بهره‌برداری غیراصولی و بیش از میزان تغذیه آبخوان است، افزود: مقدار فرونشست سالانه در این شهرستان در منطقه‌های مختلف بین هشت تا ۱۴ سانتیمتر است.

 وی ادامه داد: مقدار فرونشست زمین در سفیدشهر و نوش‌آباد بین ۱۰ تا ۱۱ سانتی‌متر و در ابوزیدآباد بین ۱۲ تا ۱۴ سانتی‌متر رسیده است.

فرماندار آران و بیدگل اظهار داشت: تغییر اقلیم همراه با کاهش بارش‌ها و بروز خشکسالی گسترده و به دنبال آن پایین رفتن بیش از حد سطح آب‌های زیرزمینی، تشدید پدیده فرونشست را به همراه داشته این پدیده تهدیدی جدی برای منطقه به شمار می‌آید.

وی، فرونشست زمین در آران و بیدگل را «زلزله خاموش» برشمرد و افزود: تخریب سفره‌های آب زیرزمینی و عدم امکان ذخیره طبیعی آب درآبخوان، تداخل آب شور و شیرین، تغییر شکل شبکه آبراهه‌ها به دلیل تغییر شیب، آسیب به شریان‌های حیاتی شهرها مثل پل‌ها، راه‌ها، خطوط راه آهن، مجاری فاضلاب‌ها، خسارت به سازه‌های شهری و مسکونی، خرابی پوشش چاه‌ها، خسارت جدی و جبران ناشدنی به ناحیه های صنعتی و کشاورزی و ایجاد شکاف زمین در ارتباط با فرونشست از جمله خسارت‌های ناشی از فرونشست زمین است.

بایبوردی با تاکید بر ضرورت ورود دستگاه‌های متولی تاسیسات شهری و روستایی به موضوع استحکام‌بخشی تاسیسات افزود: دستگاه‌های متولی باید بحث تاب‌آوری این تاسیسات در مقابل فرونشست زمین را در دستور کار خود قرار دهند.

وی با اشاره به استفاده بهینه از آب‌های نامتعارف و پساب در جریان چرخه آب با توجه به ملاحظه‌های فنی و محیط زیستی و بهداشتی ادامه داد: از آنجا که به دلیل افزایش سرعت نرخ فرونشست در ۲ دشت کاشان و کشیده شدن زبانه‌های فرونشست به داخل شهر آران و بیدگل وجود دارد، لزوم پایش مداوم فرونشست به وسیله اندازه‌گیری ابزار دقیق -جی‌پی‌اس‌های ۲ فرکانس- ضروری است.

بایبوردی بر ضرورت توجه بیشتر به نواحی تغذیه آبخوان‌ها از نظر رفع موانع و یا جلوگیری از گسترش پهنه‌های نفوذ ناپذیر به منظور تسهیل ورود نزولات جوی و رواناب ها به آبخوان تاکید کرد و گفت: توسعه و گسترش استخرهای تغذیه مصنوعی و پایش مداوم عملکرد آنها و لایروبی و افزایش راندمان طرح های تغذیه مصنوعی موجود برای جلوگیری از فرونشست کارساز است.

وی با اشاره به مطالعه‌های امکان‌سنجی انجام طرح‌های تغذیه مصنوعی و پخش سیلاب در مناطق اضافه کرد: نتیجه‌های طرح الگوی کشت برای مناطق مختلف با توجه به پتانسیل‌های آب، خاک و اقلیم مناطق مختلف، تغییر الگوی کشت و عدم کشت محصول‌های غیر راهبردی و استفاده از روش‌های نوین آبیاری تحت فشار و  قطره‌ای به‌جای آبیاری غرقابی و گلخانه‌ای سرلوحه قرارگیرد.

فرماندار آران و بیدگل با اشاره به کاهش ۸۱ درصدی بارش‌های امسال نسبت به سال گذشته اظهار داشت: خشکسالی و مدیریت غیرهوشمند و نادرست منابع آبی، زمینه فرونشست زمین را فراهم می‌کند.

وی تاکید کرد: اجرای طرح ‌های مرتبط با طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی با اولویت برخورد قانونی با هرگونه حفر چاه‌های غیرمجاز، تقویت و استقرار گروه‌های گشت و بازرسی، تهیه و نصب کنتور حجمی و هوشمند آب و برق، ایجاد سامانه پایش و کنترل برداشت از چاه‌ها ضرورت دارد.

بایبوردی اجرای طرح‌های مصرف بهینه آب و صرفه‌جویی در بخش‌های شرب، صنعت و فضای سبز مطابق با الگوی سازگاری با کم‌آبی و اجرای طرح‌های تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، آبخیزداری و پخش سیلاب با هدف پیشگیری از اثرهای فرونشست زمین را خواستار شد.

وی تصریح کرد: باید تمهیدات مهندسی در پایداری خطوط انتقال برق، شبکه‌های تامین  و توزیع آب، گاز، خطوط انتقال نفت و گاز با انجام مطالعه‌ها ارزیابی و پایدارسازی زیرساخت‌ها و تاسیسات مرتبط در برابر پدیده فرونشست زمین اتخاذ شود.

شهرستان آران و بیدگل با جمعیت بیش از ۱۰۳ هزار نفر در فاصله ۲۱۵ کیلومتری شمال اصفهان واقع است.

پدیده فرونشست، پایین رفتن تدریجی سطح زمین و دلیل اصلی آن برداشت بی‌رویه از سفره‌های آبی زیر زمینی است و در سال‌های گذشته این پدیده با توجه به مصرف بی‌رویه آب، تبدیل به مساله‌ای مشکل‌ساز و سرطان خاموشی شده که بیشتر دشت‌های ایران را تهدید می‌کند.