به گزارش ایرنا، با نزدیکی به مهرماه، دوباره با دغدغه سال تحصیلی جدید، دوراهی والدین برای حضور دانش‌آموزان در مدرسه ها و تلاش مسوولان برای فراهم کردن شرایط تحصیل حضوری همراه هستیم.
سختی تحصیل مجازی و تبعات آن برای دانش آموزان امری بسیار مهم است و از طرفی ضعف در فراگیری دانش و مهارت کافی، نبود تمرکز کافی در محیط خانه و دوری از شور و نشاط حضور در مدرسه برای دانش آموزان، می‌تواند در بلندمدت مشکلاتی را برای دانش آموزان و کودکان و نوجوانان به همراه داشته باشد.
نگرانی والدین از سلامت فرزندانشان و نگرانی مسئولان از تبعات آینده آموزش مجازی برای نظام تعلیم و تربیت کشور هردو بجا و منطقی است.
بررسی های میدانی نیز نشان می دهد برای تعداد بسیاری از خانواده ها به دلیل درآمد کم، همچنان تامین هزینه اینترنت و خرید تلفن همراه برای فرزند خود و یا در بعضی منازل با توجه به تعداد دانش آموز بیشتر، خرید تبلت برای استفاده از بستر فضای مجازی و شاد، به یک معضل تبدیل شده است که در چنین شرایطی نمی توان انتظار داشت این دانش آموزان بتوانند با دغدغه‌های فراوان، به خوبی از آموزش های راه دور استفاده کنند.
این روزها دانش آموزان نیز با توجه به دغدغه والدین خود و صحبت های مختلف ناشی از ترس از ابتلا به کرونا، دچار دلهره، ترس و اضطراب از حضور در مدارس شدند که این امر نیز نیاز به بررسی کارشناسان حوزه روانشناسی دارد.
یونیسف نیز در اطلاعیه ای خواستار بازگشایی مدارس به صورت حضوری شد و توصیه هایی برای بازگشایی سریع مدارس ارائه کرد که شامل اولویت‌بخشی به بازگشت کودکان به کلاس‌های درس، افزایش بودجه آموزش و پرورش، طرح های مبتکرانه برای حمایت بیشتر از کودکان هنگام بازگشت به مدارس و ایجاد تحول در کلاس های درس با بهره گیری از رویکردهای نوآورانه است.
نهاد اصلی تحول در جامعه آموزش‌وپرورش است و کانون اصلی این تحول مدرسه است و کارگزار اصلی تحول نیز معلمان هستند. مدرسه محل آموزش و آماده شدن انسان‌ها در جامعه است که در آن روابط اجتماعی و رفاقت‌ها ایجاد می‌شود اما امروزه با تعطیلی فیزیکی مدارس، باید در آینده‌ای نزدیک خلاء این آموزش‌ها و تمرینات را در زندگی فرزندان جامعه شاهد باشیم.
طبق آمارهای رسمی، از ۲۰۷ کشور جهان، در ۱۰۷ کشور مدارس باز، ۷۰ کشور مدارس نیمه باز و ۳۰ کشور تعطیل هستند که ایران با برپایی آموزش مجازی، یکی از این کشورها است که با تعطیلی مدارس روبرو بود.
افت تحصیلی شدید دانش آموزان در آموزش مجازی
یکی از معلمان متوسطه دوم دامغان به ایرنا گفت: دانش آموزان در ایام کرونا و آموزش مجازی به شدت افت تحصیلی داشتند، چراکه انگیزه لازم برای درس خواندن وجود نداشت، بستر تقلب بسیار مهیا بود و وقت خود را برای درس خواندن صرف نمی‌کردند.
پرینوش الهیاری ۴۵ ساله که دارای ۲۴ سال سابقه کاری است، ادامه داد: ارائه آموزش مجازی در ابتدای شیوع کرونا کار بسیار درستی بود چون نمی‌توانستیم آموزش را تعطیل کنیم اما به دلیل نبود زیرساخت های لازم، با مشکلات زیادی رو به رو شدیم.
وی خاطرنشان کرد: مدارس در کنار بحث آموزش، باید فضای تربیتی و پرورش فکری دانش آموزان را در برنامه خود داشته باشند که متاسفانه در مدارس کشور فقط آموزش مد نظر قرار داشت و در مورد تربیت و یا پرورش مهارتی، به خوبی عمل نشده است.
الهیاری به مشکلات آموزش مجازی اشاره کرد و گفت: بزرگترین مشکل فضای مجازی این بود که تعدادی از دانش آموزان برای گرفتن نمره از معلم به دروغ، نیرنگ و تقلب روی آورده بودند که این عادت های بد، خیلی زود در وجودشان نهادینه می‌شود.
دلزدگی از آموزش و دوری از دوستان، مشکل اصلی آموزش مجازی است
مادر یکی از دانش آموزان پایه سوم ابتدایی در گفت و گو با ایرنا، افزود: با توجه به مجازی شدن تحصیل، یکی از اصلی ترین دغدغه والدین دوری فرزندان از شور و هیجان و دوری از دوستان و جای خالی کسب مهارت های اجتماعی مختلف است.
فاطمه مخبریان ادامه داد: دانش آموزان در زمان حضور در مدرسه می‌توانند با حضور در کنار دوستان خود به بازی و سرگرمی بپردازند، با شرکت در زنگ ورزش انرژی خود را تخلیه کنند و شور و هیجان رده سنی خود را در کنار دوستان تجربه کنند.
وی اظهار داشت: اتمام دوران کرونا به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست و نمی‌توان کودکان را از حق طبیعی بودن در کنار همسالان خود محروم کرد.
مخبریان تصریح کرد: بدون شک والدین نیز نگران شرایط کرونا هستند و امیدواریم در صورت تصمیم‌گیری برای بازگشایی مدارس، تمامی دستورالعمل‌های لازم به درستی اجرایی شود.
یادگیری دروس در فضای مجازی بسیار سخت است
یکی از دانش آموزان مقطع متوسطه در گفت و گو با ایرنا، افزود: تحصیل حضوری به مراتب از مجازی بهتر است چرا که یادگیری در محیط مدرسه آسان و در حقیقت تحصیل حضوری خیلی بهتر از مجازی می‌تواند در مهارت آموزی دانش آموز تاثیرگذار باشد.
مهرانه طالبی اضافه کرد: بهره‌گیری و آموختن دروس در آموزش مجازی، سخت و به تلاش بیشتر از سوی دانش‌آموزان نیاز دارد.
وی ادامه داد: طی حدود ۲ سال اخیر که درگیر کرونا هستیم، به لطف دبیران و وقت بیشتری که برای دانش آموزان صرف می‌کنند، آموزش مجازی به خوبی پیش می‌رود که امیدواریم در سال تحصیلی جدید با تصمیم‌های کلان کشوری و به دور از مشکلات بهداشتی بتوانیم در فضای مدرسه از وجود معلمان به صورت کامل بهره ببریم.
آموزش مجازی تحمیلی به نظام آموزش و پرورش
دبیر مقطع ششم ابتدایی در گفت و گو با ایرنا، گفت: آموزش مجازی به نوعی به آموزش و پرورش تحمیل شد و از آن‌جا که تعطیلی امر آموزش اصلا اقدام درستی نبود، آموزش مجازی ممکن و در دسترس‌ترین اقدام بود اما با توجه به نداشتن زیرساخت مناسب هرگز به خوبی اجرایی نشد.
اسماعیل قدرت آبادی با ۱۴ سال سابقه در نظام آموزشی کشور، ادامه داد: امر آموزش در بستر مجازی به درستی محقق نمی‌شد که در کنار این امر، با حذف ارتباطات چشمی و عاطفی، قطعا امر تربیت معلم در این روش به حداقل رسید و بیشتر این نقش به عهده اولیا بود.
وی با بیان اینکه با آموزش مجازی شاهد تغییر سبک زندگی دانش آموزان خود بود، اظهار داشت: با یک نگاه کلی و تحقیق میدانی از دانش‌آموزان می‌توان به این نکته رسید که فعالیت‌های بدنی و فکری دانش‌آموزان در ایام کرونا به میزان چشمگیری کاهش یافته است.
دانشجوی مقطع دکتری مدیریت آموزشی، اضافه کرد: مدرسه محل آموزش و آماده شدن انسان‌ها در جامعه است که در آن روابط اجتماعی و رفاقت‌ها ایجاد می‌شود اما امروزه با تعطیلی فیزیکی مدارس، باید در آینده‌ای نزدیک خلاء این آموزش‌ها و تمرینات را در زندگی فرزندان خود شاهد باشیم.
وی افزود: امیدوارم در آینده‌ای نزدیک با برطرف شدن همه موانع، مجدد شاهد برگشتن زندگی، شور و شوق و امر تعلیم تربیت در مدارس باشیم.
اثر منفی استرس ناشی از مشکلات تحصیل مجازی در یادگیری
دانش آموز مدرسه دخترانه حضرت زینب (س) دامغان، به مشکلات آموزش مجازی اشاره کرد و افزود: قطعی اینترنت، خاموشی‌های ناشی از کمبود برق، نبودن آنتن و مشکل ارتباط گیری در خط های تلفن همراه، از جمله دغدغه‌های ما دانش آموزان در آموزش مجازی است.
فاطمه اسماعیلی ادامه داد: در تحصیل حضوری گیرایی و تمرکز بیشتری روی درس وجود دارد و بهتر می‌توان درس ها را فراگرفت و به خاطر سپرد که امیدارم در سال تحصیلی جدید امکان آموزش حضوری فراهم شود.
وی تلاش را لازمه هر یادگیری دانست و اضافه کرد: بدون شک مهارتی را که می‌توان در آموزش حضوری کسب کرد، بیش‌از آموزش در بستر فضای مجازی است.
اسماعیلی اظهار داشت: علی رغم وقت خوبی که دبیران برای تحصیل ما به کار می‌برند و با زحمت مضاعف آنها که در بعضی دروس دشوارتر آموزش ها به صورت فیلم در اختیار ما قرار می‌گیرد، ذخیره لایوها به مدت ۲۴ ساعت و نبود تکرار آموزش ها را می‌توان از دیگر مشکلات آموزش مجازی عنوان کرد.
وی تصریح کرد: آموزش در فضای مدرسه سبب یادگیری بیشتر، تمرکز بهتر، دوستی بین دانش آموزان، تعامل بهتر بین دانش آموز و دبیر، کاهش تقلب و تکیه افراد به دانسته های خود می‌شود.
این دانش آموز ۱۸ ساله دامغانی خاطرنشان کرد: تبعات و مشکلات اجتماعی و روان شناختی ناشی از فقدان ارتباط با همسالان می‌تواند سبب افسردگی و پرخاشگری شود و همچنین استفاده بیش از حد از تلفن همراه نیز باعث ضعیف شدن چشم می‌شود.
حس رقابت در کسب علم و دانش در فضای مجازی وجود ندارد
مادر یک خانواده که دارای سه محصل در مقطع ابتدایی و دبیرستان است، به ایرنا گفت: در تحصیل حضوری حس رقابت وجود دارد و دانش آموزان با نظم و انضباط اجتماعی خاص در محیط مدرسه حاضر می‌شوند اما در آموزش مجازی اینگونه نیست و فرزند فقط با مادر خود، روابط فردی و رافت و مهربانی را آموزش می‌بیند که تاثیر آن در بلند مدت نگران کننده است.
سمیه جهانیان اضافه کرد: بدون شک تحصیل حضوری از مجازی بهتر است و امیدواریم تمامی تمهیدات لازم برای بازگشایی مدارس انجام شود تا بتوانیم در فضای حقیقی دانش آموزان خود را از دانش کافی بهره‌مند کنیم.
وی افزود: یکی دیگر از فواید آموزش حضوری، بودن کودکان و نوجوانان در بین همسن و سالان خود و کسب روابط اجتماعی بالا است.
جهانیان ادامه داد: کسب دانش کافی و دروس مهارتی نیازمند حضور دانش آموز در کنار آموزگار است در حالی که در منزل استاد مادر و پدر هستند که با آموزش محدود خود در کنار فرزندان قرار دارند و آموزش مهارتی که در منزل کسب می‌کنند بدون شک کامل و دقیق نیست.
وی خاطرنشان کرد: در مدارس دانش آموزان، صبر و تحمل در برابر بسیاری از مسائل را کسب می‌کنند، در حالی که طی ۲ سال اخیر به دلیل کسب نکردن دانش کافی، بسیار شاهد افسردگی فرزندان و پرخاشگری آنها بودم.