ساری – ایرنا - مسئول کانون تعزیه مازندران گفت: اجرای طرح ساماندهی و استقرار گروه‌های تعزیه در استان یکی از اولویت‌های مهم کانون تعزیه مازندران است. برای ترغیب گروه‌ها در این زمینه نیز برنامه‌هایی مبتنی بر ساختار جدید سوگواره در نظر گرفته‌ایم که به زودی اعلام خواهد شد.

علی عظیمی روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: یکی از اهداف اصلی و جدی مد نظر کانون تعزیه مازندران تغییر نگاه به تعزیه مازندران در استان و کشور با انجام برخی اقدامات پژوهشی، علمی و آموزشی است. انجام کارهای پژوهشی و علمی در حوزه تعزیه مازندران و ترغیب جوانان و نوجوانان علاقه‌مند به هنر تعزیه در استان برای فراگیری اصولی این هنر نمایشی اصیل ایرانی اولویت‌های این کانون است که با راه‌اندازی دبیرخانه دائمی سوگواره تعزیه مازندران دنبال خواهد شد.

وی با اشاره به افتتاح دبیرخانه دائمی سوگواره تعزیه مازندران در آمل، افزود: پنجشنبه هفته گذشته با حضور تعدادی از مسئولان دبیرخانه دائمی سوگواره تعزیه مازندران در آمل که پایتخت تعزیه مازندران محسوب می‌شود افتتاح شد. هدف از این اقدام و تاسیس دبیرخانه دائمی، کنار گذاشتن نگاه رویدادی و مناسبتی به تعزیه و توجه به آن در طول سال به عنوان یک هنر نمایشی اصیل است.

مسئول کانون تعزیه مازندران خاطرنشان کرد: این دبیرخانه علاوه بر فعالیت پیرامون سوگواره تعزیه مازندران، به عنوان شعبه آمل کانون تعزیه مازندران نیز فعال خواهد بود و به عبارتی نخستین دفتر کانون تعزیه مازندران در استان محسوب می‌شود. دفتر اصلی کانون تعزیه آمل قرار است پس از تکمیل تالار مرکزی ساری در این مجموعه فرهنگی راه‌اندازی شود.

عظیمی با بیان این که تعزیه مازندران سال‌هاست که مهجور و مظلوم مانده و توجهی که باید به آن بشود را شاهد نیستیم، تصریح کرد: در حالی که مازندران از خاستگاه‌های مهم تعزیه در کشور است و چهره‌های شاخصی از مازندران در تاریخ این هنر نمایشی اثرگذار بودند، می‌بینیم هنوز به دلیل برخی کم‌توجهی‌ها به جایگاه اصلی خود نرسیده و از این استان کمتر به عنوان یکی از مناطق شاخص در هنر تعزیه یاد می‌شود.

پیگیری مطالبات تعزیه در مازندران

این هنرمند و پژوهشگر هنر تعزیه خاطرنشان کرد: تشکیل کانون تعزیه مازندران و ثبت آن به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های انجمن هنرهای نمایشی مازندران به ما این فرصت را می‌دهد که صورت صنفی و سازمانی بتوانیم پیگیر مسائل تعزیه استان باشیم.

وی افزود: یکی از مسائلی که درباره تعزیه در مازندران باید پیگیری شود و به ان کم‌توجهی شده، سهم هنر تعزیه از موقوفاتی است که به تعزیه اختصاص دارند. حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد موقوفات مازندران مربوط به تعزیه‌خوانی و تعزیه‌داری سیدالشهداست. اما از این موقوفات برای تقویت هنر تعزیه در استان استفاده نمی‌شود. این کانون قرار است به همین مطالبات بر زمین مانده هنرمندان تعزیه که سال‌هاست مطرح نشد یا مورد توجه قرار نگرفت، رسیدگی کند.

مسئول کانون تعزیه مازندران خاطرنشان کرد: کانون تعزیه مازندران سال ۱۳۹۸ تأسیس شد و متأسفانه بلافاصله با شیوع کرونا مواجه شدیم و نتوانستیم برنامه‌های مد نظر را پیش ببریم. اما در این مدت برنامه‌هایی را برای بهبود وضعیت تعزیه در مازندران و تغییر نگاه به آن چه در جامعه و چه بین هنرمندان تعزیه‌ تدوین کردیم.

ساماندهی گروه‌های تعزیه استان

عظیمی اظهار کرد: ساماندهی و استقرار گروه‌های تعزیه در استان یکی از اولویت‌های مهم کانون تعزیه مازندران است که با جدیت دنبال خواهیم کرد و برای ترغیب گروه‌ها در این زمینه نیز برنامه‌هایی مبتنی بر ساختار جدید سوگواره که به زودی اعلام خواهد شد در نظر گرفته‌ایم.

وی افزود: تکریم پیشکسوتان، شناسایی نسخه‌نویس‌ها، ساماندهی هنر تعزیه در مازندران، تشویق جوانان علاقه‌مند و حمایت از نسل جدید و توجه به پژوهش در حوزه تعزیه مازندران با بهره‌گیری از تجارب پیشکسوتان و پژوهشگران حوزه تعزیه نیز از دیگر اهداف مهم کانون تعزیه در مازندران است که با راه‌اندازی نخستین شعبه کانون در آمل با جدیت بیشتری دنبال خواهد شد.

مسئول کانون تعزیه مازندران یادآور شد: با توجه به اثرگذاری و نقش حوزه هنری در فرهنگ و هنر استان‌ها، حدود یک ماه پیش دفتر تعزیه حوزه هنری مازندران را نیز راه‌اندازی کردیم تا با نگاهی علمی و پژوهشی به تعزیه فعالیت کند و در افزایش کیفیت و ارتقاء جایگاه تعزیه در مازندران نقش ایفا کند.

عظیمی افزود: ما در بخش پژوهش برای تعزیه مازندران بسیار عقب هستیم. منابع بسیار کمی درباره تعزیه مناطق مختلف مازندران وجود دارد. به همین دلیل لازم است که در حوزه پژوهش پیرامون اجزای مختلف تعزیه مازندران گام‌های جدی برداشته شود. یکی از اهداف جدی مد نظر کانون تعزیه مازندران در این مسیر، تغییر ساختار سوگواره تعزیه مازندران پس از سال‌ها فعالیت است.

تغییر ساختار سوگواره تعزیه

وی تصریح کرد: تا کنون ۱۱ دوره سوگواره تعزیه مازندران برگزار شد که ضمن قدردانی از برگزارکنندگان، هیچ خروجی مشخصی برای تعزیه مازندران نداشت. در هر دوره تعدادی از گروه‌ها دعوت شدند و طی ۱۰ شب مجالسی را اجرا کردند و مبالغی نیز به آن‌ها اهدا شد. چنین روندی از اجرای تعزیه را تا پیش از شیوع کرونا به صورت عادی هم در روستاها و شهرهای مازندران شاهد بودیم. سوگواره باید با نگاهی هدفمند و متفاوت از روند برپایی عادی مجالس تعزیه برگزار شود.

این هنرمند و پژوهشگر هنر تعزیه که با حکم مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران به عنوان دبیر دوازدهمین سوگواره تعزیه مازندران منصوب شده است، از برنامه‌ریزی برای تغییر شکل اجرایی دوازدهمین سوگواره تعزیه مازندران خبر داد و گفت: امسال برای سوگواره اهداف و برنامه‌هایی تعریف کردیم که طی روزهای آتی با انتشار فراخوان دوازدهمین سوگواره تعزیه مازندران جزئیات آن بیان خواهد شد. مهم‌ترین اقدام انجام شده برای این رویداد نیز تعریف سه بخش پژوهشی، رقابتی و اجرای مجالس تعزیه است.

عظیمی افزود: ساختار جدیدی را تعریف کردیم که به مرور سبب رشد کیفی و کمی تعزیه مازندران شود. بخش ویژه رقابتی به سوگواره اضافه شده که مختص جوان‌های فعال هنر تعزیه و نسل جدیدی است که تازه وارد این هنر نمایشی شدند. بخش پژوهشی، علمی و آموزشی نیز از دیگر قسمت‌های این دوره از سوگواره است و یک بخش هم به اجرای گروه‌های منتخب اختصاص دارد.

تعزیه به عنوان یکی از مهم‌ترین هنرهای آیینی تاریخ چند سده اخیر ایران در اغلب نقاط کشور به ویژه مازندران رواج داشته و مردم با آن ارتباط برقرار کردند. به گواه تاریخ چون مردم تبرستان نخستین جمعیتی در ایران بودند که از ابتدا به مذهب تشیع روی آوردند، در تار و پود فرهنگ و هویت این مردم عشق و علاقه به خاندان اهل بیت(ع) رنگ و بوی خاصی دارد. به همین خاطر تعزیه به عنوان نماد هنری واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش برای مردم تبرستان جایگاه والایی داشته است.