به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، روابط ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی روابط منحصر به فردی بوده است. برنامه هستهای صلحآمیز جمهوری اسلامی بازرسی شده ترین برنامه هستهای در در دنیا است و ایران بیشترین همکاری را با آژانس داشته است. حتی پس از کناره گیری آمریکا از برجام، جمهوری اسلامی در برجام ماند و به همکاری خود با آژانس ادامه داد و ۱۵ گزارش آژانس موید تعهد ایران به برجام بوده است. ایران حتی یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام و اعاده تحریمهای هسته ای و بعد از مشاهده بی عملی سایر شرکای برجام تعهدات خود را کاهش داد، در تماس و همکاری تنگاتنگ با آژانس اقدام کرده است.
توافق این هفته ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بازتاب گسترده ای در جهان داشته است اغلب کارشناسان و دیپلماتهایی که اظهار نظر کرده اند، این توافق را زمینهای برای احیای امیدواری نسبت به ازسرگیری مذاکرات هستهای برشمردند.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از سفر خود به ایران گفت: من از ایران وعدهای نگرفتم دنبال آن هم نبودم اما بر لزوم تداوم گفتوگو با آنها تاکید کردم باید گفتوگوهای ما با دولت جدید ادامه یابد.
او تاکید کرد: گفتوگوی خوبی در ایران داشتم بار دیگر توانستیم فعالیتهای ضروری راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را افزایش دهیم. به زودی دوباره به ایران میروم تا درباره مسائل مورد اختلاف با سران ایرانی گفتوگو کنم. هنوز تاریخ دقیق این سفر معلوم نیست. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هفته آینده برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی آژانس به وین سفر میکند. ما، در آنجا با هم دیدار میکنیم. سفر من بعد از دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در وین و به زودی خواهد بود.
انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپایی هم در صفحه توئیتر خود درباره این توافق نوشت: این اقدام مثبتی به منظور تداوم آگاهی از برنامه هسته ای ایران است و به دیپلماسی میدان می دهد. از تلاش ها تشکر می کنم. هدف اتحادیه اروپا اجرای کامل برجام از سوی همه طرفها است. به همین دلیل لازم است مذاکرات وین را هر چه زودتر از سر بگیریم.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که کشورش تصمیمی برای مطرح کردن قطعنامه علیه ایران در نشست شورای حکام ندارد. به گفته این مقام آمریکایی واشنگتن و همپیمانانش قصد ندارند در نشست جاری شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعنامهای را علیه ایران مطرح کنند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در بیانیهای اعلام کرد: ما از توافق حاصل شده درخصوص سرویس فنی تجهیزات نصب شده در تاسیسات هستهای ایران میان آژانس بینالمللی انرژس اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران استقبال میکنیم. مهمترین مسئله این بود که طرفین بر عزم خود نسبت به تداوم گفتوگو پیرامون تمامی مسائل مرتبط به فعالیتهای نظارتی آژانس اتمی در ایران تاکید کردند.
زاخارووا افزود: ما همچنین انتظار داریم که جو سازنده در نشست شورای حکام به آمادهسازی جهت برگزاری دور آتی مذاکرات وین جهت احیای برنامه جامع اقدام مشترک کمک کند. هنوز به ریشه کنونی مشکلات پیرامون برنامه هستهای ایران رسیدگی نشده است. به گفته این دیپلمات روس سریعترین راه برای احیای توافق هستهای نیازمند این است که تهران و واشنگتن به طور همزمان به تعهداتشان ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل کنند.
ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین هم در کنفرانس خبری گفت: چین از اجماع حاصل شده از طریق گفتوگو و همکاری میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخصوص مسائل پادمانی و نظارتی در ایران استقبال میکند. ما از طرفین میخواهیم نقشی سازنده در این زمینه داشته باشند.
لیجیان با بیان اینکه برجام تنها و موثرترین راه حل مسئله هستهای ایران است، اظهار کرد: طرفین از جمله آمریکا باید هر چه سریعتر تصمیم سیاسی اتخاذ کنند و گامهای راسخی برای پیشبرد و ازسرگیری مذاکرات درخصوص توافق هستهای بردارند. امیدواریم که طرفین در مسیر درست حرکت و شرایط و جو مناسب برای تلاشهای دیپلماتیک را مهیا کنند.
ماریا ادبار، سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز در کنفرانس خبری هفتگی ضمن استقبال از توافق نظارتی میان ایران و آژانس گفت: این اولین گام مثبت است اما پس از این سفر انتظار داریم که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بتواند طبق توافق انجام گرفته، فورا دوربینها در تاسیسات تحت تاثیر قرار گرفته را سرویس و کارت حافظه آنها را تعویض کند. ما امیدواریم که بازگشت فوری به مذاکرات وین انجام گیرد. این منطقیترین کاری است که در حال حاضر میتوان انجام داد.
دعوت کشورهای مختلف برای بازگشت به مذاکرات در حالی صورت می گیرد که امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور مان در گفتگوی تلفنی با دومینیک راب، وزیر امور خارجه انگلیس گفت که دولت سیزدهم به رغم آنکه در ابتدای کار در حال مشورت های داخلی در مورد نحوه ادامه مذاکرات وین است، به مذاکراتی که دارای نتایج ملموس بوده و حقوق و منافع مردم را تامین کند، اقبال خواهد داشت.
توافق میان آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران امیدها را برای ادامه مذاکرات هستهای میان جمهوری اسلامی و غرب افزایش داده است. اگرچه آمریکا و اعضای اروپایی برجام بر بازگشت فوری ایران به مذاکرات تاکید دارند،اما امیرعبداللهیان اخیرا اعلام کرد طرف مقابل خودش این درک را دارد که یک پروسه دو تا سه ماهه زمان میبرد که دولت جدید مستقر شود و برای هر گونه تصمیم برنامهریزی کند.