به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، در مقدمه این کتاب که در ۱۵۱ صفحه منتشر شده، آمده است: مطبوعات ایران دوران طلایی خود را پشت سر گذاشته اند. روزنامه نگاری ایران اگر به معنای ژورنالیسم به طور کلی در نظر گرفته شود، همچنان دارای اهمیت است. امار روزنامه نگاری امروزه بیشتر در قالب های غیرچاپی در جریان است و مطبوعات که روزگاری در روزنامه نگاری دست بالا را داشتند گویی به حاشیه رانده شده اند.
این گزارش تلاش می‌کند ضمن ارایه آمار و اطلاعات جنبه‌های مختلف مطبوعات ایران و ترسیم تصویری کلی از نشریات چاپی در کشور در بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸، تحلیلی از وضعیت حاضر آن‌ها نیز ارائه دهد.
این کتاب متشکل از دو بخش و پنج فصل است. بخش اول، با عنوان توصیف و تحلیل وضع عمومی حوزه فرهنگی مطبوعات در کشور دربرگیرنده چهار فصل با موضوعات فرصت‌های بروز خلاقیت، تولید، دسترسی و مصرف است.
فصل اول توصیف و تحلیل وضع عمومی حوزه فرهنگی مطبوعات در کشور نام گرفته است. در این فصل تاریخچه‌ای از آموزش روزنامه‌نگاری در ایران ارائه شده و موضوعاتی چون رشته های دانشگاهی مرتبط با روزنامه نگاری، نگاه سیاستمداران به مطبوعات و دیدگاه مهندسی فرهنگی تحلیل و تبیین شده است.
در فصل دوم مباحثی چون ساختار کسب مجوز، به روز نبودن قانون مطبوعات، اثرگذاری فناوری های نوین ارتباطی بر مطبوعات، سبقت گرفتن مجله ها از روزنامه ها، سهم دولت در تولید محتوای مطبوعات، وضعیت معیشتی روزنامه نگاران و مشکلات تهیه کاغذ مورد بررسی قرار گرفته است.
توصیه‌هایی برای احیا و ارتقای نظام مطبوعاتی کشور
نویسنده در این گزارش با بیان اینکه مطبوعات ایران نسبت به دو دهه قبل، بسیار ضعیف شده‌اند و نظام مطبوعاتی کشور روبه زوال است، توصیه‌هایی برای احیا و ارتقای نظام مطبوعاتی کشور ارائه کرده است که در این میان می‌توان از تلاش برای تغییر ساختار حقوق مطبوعات، تشویق نظام سیاسی به بازکردن فضای مطبوعاتی، کمک به ترویج نشریه‌خوانی و شناساندن آن به مردم، گردآوری آمار بیشتر در حوزه مطبوعات، تلاش برای توسعه مطبوعات محلی، واگذاری سیاست‌گذاری‌ها و نظارت‌ها به تشکل‌های مطبوعاتی، آموزش‌های کاربردی و ضمن‌خدمت برای کاربرد فناوری‌های نوین، کمک نرم‌افزاری به مطبوعات برای آموزش روش‌های نوین مدیریت کسب و کار، کمک سخت‌افزاری به مطبوعات برای ساختن محتواهای غیرچاپی، توجه ویژه به بحران کاغذ، کمک به معیشت و بیمه روزنامه‌نگاران، پرداخت یارانه مطبوعات به مصرف‌کننده و تلاش برای ساماندهی نظام توزیع مطبوعات، نام برد.
پرداخت یارانه مطبوعات به مصرف کننده
پرداخت یارانه مطبوعات به مصرف کننده و تلاش برای توسعه مطبوعات محلی جزو پیشنهادهایی است که نویسنده در فصل پنجم با عنوان فرصت‌ها، تهدیدها و توصیه‌ها آورده است.
به اعتقاد نویسنده یکی از بهترین روش ها برای ارائه یارانه مطبوعات، می تواند این باشد که یارانه نه به مطبوعات بلکه به مخاطبان داده شود. تجربه سامانه اشتراک نشریات در اصل بر اساس همین فکر بود و نظیر آن اما با اجرای حساب‌شده تر می‌تواند این فکر را محقق سازد.
در بخشی با عنوان تلاش برای توسعه مطبوعات محلی نوشته شده است: صنعت مطبوعات از تعداد مجوزها گرفته تا تعداد چاپخانه و دکه‌های مطبوعاتی و دانشگاه‌های مادر آموزش ارتباطات به شدت مرکزگراست. صداهای متفاوت در مطبوعات وقتی حالصل خواهد شد که تمام نقاط کشور بتوانند قدرت تولید و توزیع محتوا را به قدری که شایستگی آن را دارند داشته باشند. این هدف با توسعه مطبوعات محلی محقق خواهد شد...