تنها چند روز به اربعین حسینی مانده و میلیون ها نفر از مشتاقان زیارت اربعین با پای پیاده به سوی کربلا رهسپار هستند و یا خود را آماده می کنند تا پس از زیارت حرم امیرمومنان (ع) از نجف پیاده روی خود را آغاز کنند و در این میان میلیون ها ایرانی که تا سال ۹۸ همچون ماهیان درون اقیانوس با سیل جمعیت خود را به میعادگاه عاشقان حسینی می رساندند، حالا قدر زیارت را بهتر می دانند و دست به دعا بر می دارند که با نابودی ویروس کرونا در مقابل بارگاه حسینی حضور یافته و ثواب زیارت را برای روز واپسین ذخیره کنند.
آیین‌های حسینی از مهمترین و تأثیرگذارترین مراسم جمعی و اجتماعی شیعیان هستند که از حیث تأسیس، تکوین و کیفیت اجرا عمدتاً با زمینه‌هایی از فرهنگ عامه عجین شده‌اند. آیین پیاده‌روی اربعین با توجه به حضور میلیونی اقشار و ملیت‌های گوناگون شیعه از اقصی‌نقاط جهان، به ویژه در سال های اخیر گسترش چشم‌گیری داشته و به یکی از بزرگ‌ترین اجتماعات آیینی جهان تبدیل شده است.
کتاب پیاده روی اربعین رسانه شیعه به قلم حامد طالبی که اخیرا به همت انتشارات سروش در ۱۴۰ صفحه و در ۵۰۰ نسخه منتشر شده، با نگاهی جدید به موضوع پیاده روی اربعین پرداخته است. طالبی در این کتاب نوشت: پیاده‌روی اربعین از جمله رویدادهای بزرگی است که همه ارزش‌های خبری مانند بزرگی، تازگی، مجاورت، دربرگیری، شگفتی و برخورد را با هم دارد. چنین ویژگی کم نظیری پیاده‌روی اربعین را به موضوعی بسیار قابل توجه در علوم خبری و ارتباطی تبدیل می‌کند.
وی افزود: اربعین نقش مهمی در تداوم واقعه عاشورا دارد و اگر نقش‌آفرینی پیغام آورانه حضرت زینب (س) از عاشورا تا اربعین نبود، شاید نهضت حضرت امام حسین (ع) تداوم تاریخی به این‌گونه پیدا نمی‌کرد و حقایق واقعه کربلا به صورت فعلی به ما نمی‌رسید.
در سرفصل این کتاب موضوعاتی چون اربعین رسانه شیعه، روایت مقام معظم رهبری از نقش رسانه ای پیاده روی اربعین، رسانه در ارتباطات سنتی، کارکردهای ارتباطی اربعین، اربعین و ارتباطات میان فرهنگی و اربعین و شناخت ظرفیت ضدتروریستی مسلمانان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
روز شنبه مراسم رونمایی از این کتاب با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد سلگی رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و سعید کرمی مدیرعامل انتشارات سروش برگزار شد و طالبی از انگیزه خود برای تالیف این کتاب سخن گفت.
طالبی در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا درباره مهمترین پیام کتابش گفت: در این کتاب تاکید دارم که بگویم خود پیاده روی اربعین یک رسانه است و این موضوع، مهمترین مطلبی است که در این کتاب دنبال شده است؛ به ویژه از این منظر که آیا پیاده روی اربعین کارکردهای معمولی رسانه های دیگر را دارد یا نه، آیا همان کارها را انجام می دهد و آیا هنجارهایی که پیاده روی اربعین دارد، با هنجارهای رسانه ای تطبیق دارد یا نه.
وی افزود: این مسائل با نگاه حرفه ای تطبیق داده شده و در پایان نتیجه گیری شده که پیاده روی اربعین یک رسانه است و باعث می شود با وجود بایکوت های گسترده ای که از سوی رسانه های بزرگ دنیا صورت می گیرد، پیاده روی اربعین پیام خود را منتقل کند و کار رسانه نیز انتقال پیام از فرستنده به گیرنده است و به همین دلیل پیاده روی اربعین کار رسانه ای خودش را انجام می دهد و می توانیم آن را به عنوان یک رسانه به رسمیت بشناسیم.
طالبی درباره نقش خبرنگاران در این پیاده روی گفت: نقش رسانه ها و خبرنگاران زمانی در این برنامه محقق می شود که رسانه های دیگر آن را پوشش دهند ولی می بینیم رسانه های بین المللی بزرگ مانند رویترز این کار را انجام نمی دهند و پدیده پیاده روی اربعین خودش تبدیل به رسانه می شود و شرکت کنندگان در پیاده روی اربعین، خبرنگاران و رساننده پیام اربعین هستند، بدون این که عوامل رسانه های دیگر بخواهند کاری انجام دهند.
وی به انفعال رسانه های بین المللی و فرار از پوشش خبری پیاده روی اربعین اشاره کرد و گفت: کومه میلا اتفاقی است که هر سه سال یک بار در رود گنگ هندوستان اتفاق می افتد و یک آیین مذهبی بزرگ است. تفاوت این مراسم با پیاده روی اربعین این است که هر سه سال یک بار برگزار می شود ولی اربعین هر سال برگزار می شود. با این حال می بینیم که رسانه ها کومه میلا را به جهانیان نشان می دهند ولی پیاده روی اربعین چون ابعاد مختلفی مانند ابعاد سیاسی و بین المللی و جبهه مقاومت و اقتصادی و فرهنگی دارد آن را بایکوت می کنند با این حال می بینیم سالانه ۲۵ میلیون نفر در پیاده روی اربعین شرکت می کنند.