تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۰ - ۱۳:۱۶

تهران - ایرنا - رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از توسعه واحدهای ارائه خدمت دوستدار ایمنی در مراقبت های اولیه بهداشتی و نیز پوشش ۳۸ درصدی پزشک خانواده در کشور خبر داد.

به گزارش ایرنا از وبدا، جعفر صادق تبریزی با اعلام این خبر گفت: برنامه واحدهای ارائه خدمت دوستدار ایمنی در مراقبت های اولیه بهداشتی در کشور توسعه خواهد یافت.

وی که به مناسبت فرارسیدن 17 سپتامبر(26 شهریور) روز جهانی ایمنی بیمار با شعار «سال ۲۰۲۱؛ مراقبت های ایمن مادران باردار و نوزاردان» در وبیناری با حضور معاونان بهداشت و کارشناسان گروه ارتقای کیفیت و پایش و ارزشیابی مرکز مدیریت شبکه از دانشگاه های علوم پزشکی سخن می گفت، بیان کرد: حداقل ۵۰ درصد از مردم جهان توان دریافت خدمات سلامت را ندارند. سالانه ۱۰۰ میلیون نفر در جهان به دلیل پرداخت از جیب هزینه های سلامت به سمت فقر مطلق می روند و ۵۰ درصد بار بیماری ها در منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت (EMRO) مربوط به بیماری های غیرواگیر است، مرگ و میر نوزادان در تمام کشورها با درآمد پایین به شکل غیرقابل قبولی بالاست و بیماری سل، مالاریا و ایدز عامل اصلی بار بیماری های ناشی از بیماری های واگیر هستند. 

وی گفت: همچنین امروز دنیا با پاندمی کووید ۱۹ مواجه است و بار ناشی از این بیمار تمام جوامع و دولت ها را تحت تاثیر خود قرار داده، بنابراین باید به سمت ارتقای کیفیت خدمات، مراقبت ها و کل سیستم سلامت حرکت کنیم.

تبریزی درباره  ضرورت و اهمیت شبکه مراقبت های بهداشتی اولیه بیان داشت: شبکه نقطه ورود به نظام سلامت است. راهی است هزینه، اثربخش برای ساماندهی نظام سلامت و تامین مراقبت ها و خدمات سلامت برای همگان. همچنین شبکه موثرترین راه برای حل پایدار مشکلات و چالش های امروز و آینده سلامت جامعه است.

وی شبکه را بنیادی ترین راه برای دستیابی به «پوشش همگانی سلامت» (UHC) و اهداف توسعه پایدار دانست و گفت: شبکه مراقبت های اولیه بهداشتی بیشترین ارتباط را با عدالت در سلامت دارد.

وی علل توجه به «کیفیت» خدمات در شبکه را نیز چنین تشریح کرد: برای اجتناب از هرگونه آسیب و خطر برای گروه های هدف خدمات سلامت، برای تامین خدمات سلامت مبتنی بر شواهد برای افرادی که نیازمند خدمات هستند، برای تامین و ارائه خدمات سلامت به منظور پاسخگویی به ترجیحات، نیازها و انتظارات فرد، خانواده و جامعه، برای کاهش زمان انتظار و در بعضی اوقات کاهش تاخیرهای آسیب رسان و برای اجتناب از ضایعات.

تبریزی بیان کرد: در یک جمله برای تقویت «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه» (PHC) و ارتقای نتایج خدمات سلامت و برای اطمینان از دسترسی همه مردم به مراقبت های درست، در زمان درست و در مکان درست، نیازمند ارتقای کیفیت خدمات هستیم.

رییس مرکز مدیریت شبکه با بیان این که برای تقویت شبکه باید نظام یکپارچه آماری و اطلاعات بهداشتی قوی به عنوان زیر ساخت شبکه شکل بگیرد، گفت: هفت برنامه محوری در تقویت شبکه بهداشتی کشور عبارتند از تکمیل واحدهای ارائه خدمات شبکه و ارتقای استانداردهای ساختاری، توسعه برنامه پزشکی خانوداه و نظام ارجاع، ارتقای کیفیت در خدمات و مراقبت ها، توسعه برنامه هرخانه یک پایگاه سلامت، برنامه شهر سالم و ایمن و توسعه مشارکت های اجتماعی، توسعه آمادگی برای مقابله با بحران هایی مثل کووید ۱۹، توسعه آموزش دانشجویان علوم پزشکی در شبکه.

تبریزی ابعاد چهارگانه پوشش همگانی سلامت را پوشش خدمات، پوشش جمعیت، پوشش هزینه و ارتقای کیفیت نام برد و افزود: ارتقای کیفیت خدمات و مراقبت های اولیه بهداشتی زیربنا و اساس سه بعد دیگر بوده و تاثیر زیادی بر توسعه همه ابعاد دارد. 

وی افزود: تاکنون ۹۸ درصد جمعیت روستایی، عشایر و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر جمعیت و ۹۳ درصد جمعیت شهرهای بالای ۲۰ هزار نفر تحت پوشش کامل مراقبت های بهداشتی، درمانی اولیه قرار گرفته اند. ضمنا ۳۲.۵ درصد از جمعیت کشور در مناطق روستایی و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر زندگی می کنند و ۵.۶ درصد از جمعیت شهری که در دو استان فارس و مازندران زندگی می کنند و در مجموع ۳۸ درصد از کل جمعیت کشور تحت پوشش برنامه پزشک خانواده قرار گرفته اند.

تبریزی ادامه داد: همچنین ۱۱ میلیون نفر از جمعیت حاشیه نشین و سکونتگاه های غیررسمی نیز تحت پوشش برنامه های تحول شهری شبکه قرار دارند.

رییس مرکز مدیریت شبکه گفت: راه اندازی ۱۲۰ خانه بهداشت عشایری، اختصاص ۲۱۶ مجوز بهورز عشایری، اختصاص ۱۵ مجوز مامای عشایری، توزیع ۷۲ کانکس خانه بهداشت عشایری، سفارش ساخت ۷۸ کانکس خانه بهداشت عشایری و سفارش ساخت ۲۵ چادر خانه بهداشت برای مناطق صعب العبور بخش دیگری از برنامه پوشش جمعیت در بخش سازماندهی ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به جامعه عشایری بوده است.

وی برنامه های ارتقای کیفیت خدمات و مراقبت های واحدهای تابعه در شبکه را چنین برشمرد: پیاده سازی برنامه «ارزیابی و ارتقای مراقبت های اولیه سلامت» (PHCMI) در نظام شبکه، تدوین پروتکل های لازم برای بومی سازی الگوی (PHCMI) در سطح ملی و دانشگاهی، پایلوت برنامه در هفت دانشگاه منتخب، پیاده سازی چارچوب ارتقای کیفیت در «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه»(PHC،) طراحی و گسترش برنامه واحدهای دوستدار ایمنی در «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه»(PHC)، طراحی مدل اعتباربخشی مراکز خدمات جامع سلامت و انجام پایلوت آن در استان سمنان ، ارتقای نظام پایش و ارزیابی عملکرد سیستم گزارش دهی و بازخورد، آموزش و توانمندسازی ارزیابان و ناظرین و استفاده از ظرفیت مراکز تحقیقاتی و آموزشی برای ارزشیابی کیفیت خدمات.

اجرای چارچوب کیفیت در نظام شبکه در ۱۳ دانشگاه

 دکتر تبریزی اقدامات انجام شده در ارتقای کیفیت را اصلاح تشکیلات و ساختار سازمانی دانشگاه ها و شبکه های بهداشتی و درمانی، طراحی، برنامه ریزی و پیاده سازی نظام پایش و ارزشیابی «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه»(PHC)، برگزاری کارگاه های تربیت ارزیاب (مبتنی بر کلان مناطق)، پیاده کردن چارچوب کیفیت در «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه» (PHC) ایران در ۶ حیطه، ۳ سطح ارزیابی و ۴۰ شاخص و اجرای چارچوب کیفیت در ۱۳ دانشگاه علوم پزشکی کشور، راه اندازی سایت اختصاصی کیفیت در شبکه (phcq.ir) برای ارتباط مناسب با دانشگاه ها، برشمرد.

وی در پایان با اعلام این که به زودی برنامه واحدهای ارائه خدمات دوستدار ایمنی در «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه» (PHC) اجرا می شود، تصریح کرد: برای ارتقای موفق کیفیت در سطح «مراقبت های بهداشتی اوَلیَه» (PHC) مدیران شبکه باید کیفیت را به عنوان یک ارزش محوری در نظر گرفته و همه سیاستگذاران، مدیران سطوح مختلف و همه کارکنان سلامت باید تعهد نسبت به کیفیت را در عمل نشان دهند.