غلامرضا قوسی روز چهارشنبه در هفدهمین نشست ستاد توسعه خاوران که به ریاست استاندار خراسان جنوبی برگزار شد افزود: در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی برخی موانع و مشکلات در زمینه دستورالعمل‌های ضوابط فنی و بهداشتی وجود دارد که به معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم اعلام کرده‌ایم.
وی سخت‌گیری بیش از حد یا زمان‌بر بودن صدور مجوزهای بهداشتی را از جمله این مشکلات دانست و گفت: همچنین کد آیسیک که برای بسته‌بندی و فرآوری صادر می‌کنیم مانند ادویه یا آرد یک کد داریم در حالی که در ضوابط بهداشتی باید برای هر کدام از محصولات کد وجود داشته باشد و سبب نگرانی شده و ممکن است مجوز صادر نشود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اظهار داشت: طبق ماده چهار و هشت ضوابط بهداشتی، عرضه محصولات تولیدی خانگی باید فقط در محل تولید باشد که این مساله فرصت حضور تولیدکنندگان در بازارهای فرا استانی را گرفته و نیازمند اصلاح مصوبه است.
وی تصریح کرد: برای برخی محصولات تولیدی استان استاندارد لازم تعیین نشده مانند شیره انگور یا حبه عناب که ضوابط لازم برای آنها تعریف نشده است.
قوسی گفت: براساس ماده چهار و پنج ضوابط بهداشتی، برخی محصولات کشاورزی که بسته‌بندی می‌شود باید بلافاصله توزیع و عرضه شود اما محصولات خشکبار استان قابلیت ماندگاری و نگهداری دارند و نیاز به عرضه فوری ندارد.
وی عنوان کرد: تولید و بسته‌بندی عسل در فهرست مشاغل خانگی ابلاغی از سوی وزارت بهداشت نیست در حالی که یکی از اولویت‌های سرمایه‌گذاری استان است.
معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم گفت: از سال ۹۵ تعداد ۱۵۹ قلم کالای قابل بسته‌بندی و صادراتی به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شده است.
حامد حسن‌نژاد زمان‌بر بودن صدور مجوز بهداشتی را یکی از مشکلات ذکر کرد و افزود: همچنین شاهد موازی‌کاری ادارات استاندارد و معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی هستیم که سبب مشکلاتی برای تولیدکنندگان شده است.
رییس هیات مدیره شرکت فرآوری حبه عناب خراسان جنوبی هم گفت: توجه به تولید، فرآوری و فروش محصول عناب در خراسان جنوبی نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارد.
افضلی افزود: سال ۹۵ حبه عناب را اختراع کردم همچنین بیش از ۱۰ محصول دیگر از عناب به ثبت رسیده که هنوز تجاری‌سازی نشده است و حبه عناب که تجاری‌سازی شده به دلیل مشکلاتی از جمله تدوین نشدن استاندارد میکروبی و مقایسه پودر عناب با سایر میوه‌جات چنانچه مورد حمایت قرار نگیرد دیر یا زود تعطیل خواهد شد.
وی بیان کرد: سایر میوه‌ها دست چین و خشک می‌شود اما عناب به عنوان محصول استراتژیک خراسان جنوبی روی درخت خشک و جمع‌آوری می‌شود که از محصول زیر الک یا ریزتر برای فرآوری استفاده می‌شود.
رییس هیات مدیره شرکت فرآوری حبه عناب خراسان جنوبی ادامه داد: معاونت غذا و دارو انتظار دارد از عناب درجه یک برای حبه استفاده کنیم در حالی که این نوع محصول نیاز به فرآوری ندارد و نباید این نوع محصول با پودر میوه‌های دیگر مقایسه شود.
وی گفت: چند سال است حبه تولید و توزیع می‌شود اما چهار ماه دیگر مدت پروانه به اتمام می‌رسد و قابل تمدید نیست چون قوانین سختگیرانه‌تر شده است.
افضلی اضافه کرد: دانشگاه علوم پزشکی بیرجند دو راه استفاده از عناب مرغوب یا تامین دستگاه اشعه گاما را پیشنهاد داده که برای این دستگاه ۲ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
وی گفت: درخواست داریم استانداردهای لازم برای محصولات استراتژیک استان که در سطح کشور مشابه ندارند در داخل استان تدوین شود و در اولویت قرار گیرد تا شاهد تعطیلی این واحد یا واحدهای مشابه آن به دلیل نبود استانداردها نباشیم.
رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند نیز گفت: تا جایی که بتوانیم با سرمایه‌گذار صنایع فرآوری و تبدیلی همکاری می‌کنیم اما باید بپذیریم محصولی که استانداردهای لازم را ندارد، نباید به دست مردم برسد.
محمد دهقانی افزود: فرد متقاضی نمی‌تواند استانداردها را رعایت کند بعد می‌گوید دانشگاه در صدور مجوزها تاخیر دارد در حالی که این گونه نیست.
وی بیان کرد: صدور مجوز بهداشتی واحدهای تولیدی و مشاغل خانگی از بقیه موضوعات مجزاست و ضوابط خاص خود را دارند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم گفت: تفاهم‌نامه‌ای درخصوص ۲۲ مورد از مشاغل خانگی بین وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی مبادله شده اما عسل، چای و پسته جزو مشاغل خانگی محسوب نمی‌شوند.
غلامرضا آهنی افزود: دستورالعمل ضوابط بهداشتی مشاغل خانگی برای تولید در آشپزخانه، بسته‌بندی و توزیع در همان مکان است چون صرف ماندگاری ندارند.
وی بیان کرد: در ارتباط با محصول عناب که استاندارد خاصی تعیین نشده است با استاندارد سایر محصولات کشاورزی تطبیق داده می‌شود به همین دلیل دچار مشکلاتی می‌شویم.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار داشت: تاکنون ۱۲ پروانه بهداشتی درخصوص محصول عناب صادر شده اما در مورد پودر عناب مجموعه حوزه وزارت بهداشت و جهاد کشاورزی اتفاق نظر دارند که پودر عناب نزدیک به میوه خشک محسوب می‌شود.
وی گفت: به محض اینکه مجوزهای واحد تولیدی تکمیل شود با بارگذاری مدارک در سامانه تیتک، خیلی فوری پروانه صادر می‌شود و نیاز به مراجعه حضوری نیست.
استاندار خراسان جنوبی هم در این باره گفت: باید با تشکیل جلسات مشترک بین سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل استاندارد، دانشگاه علوم پزشکی، جهاد دانشگاهی و سایر دستگاه‌های مربوطه با محوریت معاونت اقتصادی استانداری برای محصولات استان به ویژه عناب از مزرعه تا سفره تصمیم‌گیری و استانداردهایی تعریف و تدوین شود.
حمید ملانوری با بیان اینکه نباید فعالیت واحدهای تولیدی بخش کشاورزی از جمله تولید حبه عناب به دلایل متعدد تعطیل شود تصریح کرد: واحدی که بعد از چند سال فعالیت اکنون دچار یکسری مشکلات درخصوص استانداردهای بهداشتی شده باید مورد حمایت قرار گیرد تا منجر به تعطیلی واحد تولیدی و بیکاری تعداد زیادی نیروی انسانی نشود.
وی عنوان کرد: در جلسه‌ای که با حضور دستگاه‌های مربوطه در مورد محصولات استراتژیک استان برگزار خواهد شد باید استانداردهای لازم برای جمع‌آوری، خشک کردن، فرآوری محصول تا عرضه آن به بازار تدوین شود.
ملانوری گفت: محصولات شاخص استان برای ما خیلی مهم هستند و اگر قرار است این محصول ارزش افزوده ایجاد کند و سود آن به جیب کشاورز برود باید آنها را خاص ببینید.
زرشک، عناب و زعفران محصولات استراتژیک خراسان جنوبی محسوب می‌شوند و این استان در تولید زرشک و عناب رتبه اول کشور را دارد.