به گزارش ایرنا، بر اساس مطالعات صورت گرفته وضعیت زنان در کشورها و مناطق مختلف آفریقا متفاوت است؛ رواندا تنها کشور جهان است که زنان در آن از ژانویه ۲۰۱۹ تاکنون بیش از نیمی از کرسی‌های پارلمان را در اختیار گرفته‌اند (۵۱.۹درصد). اما این در حالی است که مغرب تنها یک وزیر زن در کابینه دارد.
از طریق ایجاد منشور آفریقایی در مورد حقوق بشر و مردم که کشورهای عضو را ترغیب می‌کند تا به تبعیض و خشونت علیه زنان پایان دهند، تلاش‌های قابل توجهی در جهت برابری جنسیتی در این قاره انجام شده است. به استثنای مغرب و بروندی، همه کشورهای آفریقایی این منشور را تصویب کرده‌اند. با وجود گامهایی که در جهت برابری برداشته شده، زنان در آفریقا هنوز با موضوعات مختلفی در رابطه با نابرابری جنسیتی از جمله سطح نامتناسب فقر و تحصیلات، بهداشت زنان و تغذیه نامناسب، فقدان قدرت سیاسی، مشارکت محدود نیروی کار، خشونت خانگی، کودک‌همسری و ... مواجه هستند.
تارنمای آفریقایی فرانسوی‌زبان «ایده‌هایی برای توسعه» ( Ideas۴development )، در تحلیلی نوشت: زنان آفریقایی که پیشتر یا به حاشیه رانده شده بودند و یا این که در سطحی بسیار سنتی به عنوان زنان خانه‌دار به بچه‌داری اشتغال داشتند، دلسرد نمی‌شوند و برخی از آنها موفق شدند، رهبری خود برای توسعه ایده‌های تجاری و تجارت را تحمیل کنند.
«سندرین نگرتیگا» ( Sandrine Naguertiga) کارشناس مشاور در حوزه ارتباطات گفت: قاره آفریقا که مدت زمان مدید از نظر برابری جنسیتی و ارتقای شغلی برای زنان ناتوان عمل کرده بود، امروزه از روحیه خلاقیت و رهبری زنان که بیش از نیمی از جمعیت این قاره را به خود اختصاص داده‌اند، بهره‌مند است. هم‌اینک، ابتکارات کارآفرینی زنان در قاره آفریقا بسیار بیشتر از دیگر نقاط جهان است و اینها را بویژه در راس هرم ساختارهای کشاورزی، صنایع دستی و تجار در بازارها می‌توان یافت. واقعیت این است که نمی‌توان سطح یک زن آفریقایی را دیگر تنها به فروشندگی محصولات در بازار تنزل داد.
«مسُگبه توتره دیاباته» ( Massogbè Touré Diabaté) یکی از نمونه‌های برجسته شناخته شده در میان زنان کارآفرین در تبلیغات «بادام هندی» در ساحل عاج است. این زن یک مدیر باسابقه در راس شرکت بین‌المللی مخابرات هوانوردی است که خود را در جهان صنعتی تثبیت کرده و چالش‌های صنعتی شدن و توانمندسازی اقتصادی زنان را پیش روی خود دارد.
«مگات وید» ( Magatte Wade) دیگر زن موفق کارآفرین آفریقایی در غرب این قاره است که به عنوان یک تاجر واقعی محصولات طبیعی آفریقایی را در صنایع غذایی و نیز آرایشی به طور عمده در بازار آمریکا تبلیغ می‌کند. او که ۴۵ سال دارد، هم‌اکنون مدیریت دو شرکت را بر عهده دارد و به توسعه قاره کمک کرده است.
شخصیت قوی‌ای که زنان کارآفرین آفریقایی از خود نشان می‌دهند، به آنها کمک می‌کند تا با چالش‌ها و مشکلاتی که هر روز با آنها روبرو می‌شوند، کنار بیایند. زنان آفریقایی در عین حال باید نهاد خانواده را به بهترین شکل مدیریت کنند و اینها همگی ویژگی‌های اساسی برای کارآفرین شدن است.
«مختار دیوپ » (Makhtar Diop) قائم مقام رئیس بانک جهانی در آفریقای جنوبی در دسامبر ۲۰۱۶ در مجمع آفریقا - فرانسه در پاریس گفت که ظرفیت کارآفرینی زنان در آفریقا چشمگیر است و آنها عوامل اصلی تولید به شمار می‌آیند. او تاکید کرد که اینها، مصمم، بلندپرواز و مدبر، با وجود تبعیض جنسیتی و نابرابری‌هایی که هر روز با آنها روبرو هستند، همچنان در جوامع‌شان مشروعیت خود را به دست می‌آورند.
ریشه زنان کارآفرین در آفریقا بر اساس آنچه در ذهن متبادر می‌شود به زنان و مادرانی برمی‌گردد که محصولات غذایی‌شان را در غرفه‌های بازار بویژه در منطقه آفریقای فرانسوی‌زبان می‌فروشند. با گذشت زمان نسلی از زنان کارآفرین در حوزه‌هایی مانند معماری، مهندسی عمران، فناوری‌های جدید در حوزه اطلاعات و فناوری، ارتباطات، هوانوردی، زمین شناسی یا علوم که به طور سنتی مختص مردان است، به موفقیت‌هایی دست یافتند.
در این حیطه، «ادیت برو» ( Édith Brou) یکی از نمونه‌هایی است که توانسته در دنیای دیجیتال با وجود این که بسیار مردانه است، جلوه‌نمایی کند. او می‌گوید: آفریقا قاره فردا است و فناوری دیجیتال درهای بزرگی را برای شتاب بخشی تحول خود باز کرده است. به عنوان یک کارآفرین در حوزه دیجیتالی به دنبال استفاده از فرصت‌های موجود برای آفریقای دیگر هستم.
از نگاه این کارشناس، یکی از موانع اصلی برای زنان کارآفرین در آفریقا دسترسی به منابع مالی است. در آفریقا هنوز بسیاری از زنان حساب بانکی برای پس انداز شخصی ندارند و نرخ بانکی وامها برای آنها از مردان بیشتر است.
همچنین دسترسی زنان در آفریقا به اطلاعات دشوارتر است و به نظر می‌رسد که عامل واقعی نابرابری باشد. با این وجود برای تکامل فن‌آوری‌های جدید و ظهور این نسل جدید از زنان کارآفرین در آفریقا، برنامه‌های حمایتی، آموزشی و حمایت‌های بسیاری در حال پدیدار شدن است.
نگرتیگا می‌گوید، اگر زنان آفریقایی پیشتر و از روی ناچاری دست به کارآفرینی می‌زدند، اما امروزه بیشتر از روی میل و اختیار به این کار می‌پردازند؛ اقدامی که سازمان‌های تامین مالی را برای حمایت از برنامه‌ها در جهت سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که زنان آفریقایی آنها را رهبری می‌کنند، تشویق می‌کند.
هم‌اینک در قاره سیاه، سبک جدیدی از کارآفرینی که ترکیبی از سنت‌های بومی و واقعیت‌های دنیای اقتصادی و اجتماعی را شامل می‌شود، در حال توسعه است؛ از آنجا که این قاره دارای ویژگی‌های خاصی است، اکنون بر روی جمعیت زیاد جوانانی متمرکز است که در عین وابستگی بسیار قوی به فرهنگ‌های بومی، به سوی مدرنیته در حال حرکت هستند.
کشاورزی یکی از منابع اصلی ایجاد شغل در آفریقا است؛۸۰ درصد مواد غذایی آفریقا را زنان تولید می‌کنند. در حالی‌که تنها ۱۵ درصد زمین‌های کشاورزی در اختیار آنها است. یکی از راه حل‌های نوآورانه برای زنان، کشاورزی عمودی است. در این روش ۹۵ درصد کمتر از کشاورزی سنتی آب مصرف می‌شود و شرایط نامطلوب آب و هوا نیز بر محصولات کشاورزی تاثیری ندارد.
طبق تخمین بانک جهانی ارزش تجارت کشاورزی تا سال ۲۰۳۰ میلادی در مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا به ۱۰۰۰ میلیارد دلار آمریکا خواهد رسید.
بیش از یک چهارم زنان کشورهای این منطقه در حال حاضر کارآفرین هستند که بالاترین نرخ در سطح جهان است. اما این زنان نمی‌توانند مشاغل خود را توسعه بدهند، زیرا بودجه کمتری نسبت به مردان دریافت می‌کنند. این اختلاف بودجه ۲۰ میلیارد دلار آمریکا است.