تهران- ایرنا- اثرگذاری جنگ بر تولیدات هنرمندان در قالب نشست‌های تخصصی «عکاسی و اثرات پس از جنگ» و «اثرگذاری بحران سوریه بر نمایشنامه‌های سوری» به مناسبت هفته دفاع مقدس در دانشگاه سوره بررسی شد.

 به گزارش گروه فرهنگی ایرنا ا دانشگاه سوره مجموعه نشست‌های «مقاومت در قاب هنر» به همت دانشکده هنر دانشگاه سوره با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، سازمان بسیج دانشجویی کشور و رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا، به مناسبت هفته دفاع مقدس با عنوان «عکاسی و اثرات پس از جنگ» و «اثرگذاری بحران سوریه بر نمایشنامه‌های سوری» دیروز (سه‌شنبه، ششم مهر) در دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای جلسه، کامران شریفی، مدیر گروه عکاسی دانشگاه سوره، ضمن بیان مقدمه‌ای در باب موضوع ادامه روند جلسه را به مهدی منعم سپرد. 

مهدی منعم درباره عکاسی در جنگ گفت:  انسان از تاریخی که به دنیا می‌آید جنگ را تجربه می‌کند. بنابراین آدمی نه می‌تواند دائم به صلح امید داشته باشد و نباید از جنگ بترسد. می‌توان جنگ را جزئی از خانواده شرور جهانی دانست که نمی‌توانیم با آن مقابله کنیم. همچنین، جنگ‌ها ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با شرایط فرهنگی و اجتماعی ما دارند.

وی افزود: به مدد رشد فناوری در ارتباطات جمعی و به‌ویژه در هنرهای تجسمی؛ به دلیل اینکه عکس می‌تواند دست به احساسات مخاطب بزند و او را منقلب کند، به نحوی می‌تواند در خدمت صلح نیز قرار گیرد.

منعم درباره سبک عکاسی خود گفت: در سال‌های پس از جنگ تلاشم این بود که بتوانم از افرادی که در جنگ یا به واسطه جنگ مجروح شدند عکس تهیه کنم و نشان دهم جنگ به چه اندازه می‌تواند ویرانگر باشد و تا سال‌ها چه اثرات مخربی برای قربانیان آن در پی داشته باشد. به همین سبب تمام تلاشم را برای رفع خشونت و دفاع از صلح به کار گرفتم.

منعم به مشخصه موجود در عکس‌هایش اشاره کرد و گفت: مشخصه‌ای در عکس‌های من وجود دارد و آن این است که سوژه با همان حالت طبیعی روحی و جسمانی، نوع پوششی که به صورت معمول دارد و با همان پشت‌زمینه عکاسی می‌کنم و هیچ‌گونه دخل و تصرف و عامل زائد خارجی در تصاویر وجود ندارد. همچنین، آن چیزی که در عکس‌ها وجود دارد حاصل تجربه میدانی من بوده است.

منعم خاطر نشان کرد: بسیاری از افرادی که در این عکس‌ها وجود دارند و قربانی جنگ شدند به صورت ناخواسته و در حین انجام فعالیت‌های روزمره زندگی خود و در چشم بر هم زدنی قربانی جنگ شدند و آسیب دیدند. من با آدم‌هایی مواجه بودم که نه تنها جسمشان آسیب دیده بود بلکه روحشان نیز دچار صدمه و رنجش شده بود.

من به عنوان یک عکاس باید به چند نکته توجه و به گونه‌ای با این آدم‌ها برخورد می‌کردم که روح و روانشان بیش از این آسیب نبیند تلاش کردم در وهله اول علاوه بر کسب سواد و دانش عکاسی، سواد عاطفی خود را افزایش دهم. یعنی بتوانم به آن درکی برسم که شرایط روحی و روانی این انسان‌ها را به طور کامل حس کنم و سپس عکاسی کنم. پس درک عاطفی برایم اهمیت بیشتری داشت چون تا اندازه‌ای توانایی عکاسی را داشتم و آن چیزی که نداشتم سواد عاطفی برای درک شرایط روحی و روانی آن آدم‌ها بود که سعی کردم در این زمینه نیز آگاهی نسبتاً خوبی پیدا کنم.

در ادامه جلسه، مهدی منعم به تبیین روش و روند کار خود پرداخت و افزود: در ابتدا بدون آنکه وسایل کار همراه خود داشته باشم، به منزل آن افراد رفته و گفتمانی انجام داده و از تجربه‌های یکدیگر باخبر می‌شدیم. این اقدام به این منظور بود که بتوانم متناسب با حالات روحی و خلقی آن فرد عکاسی کنم. البته، در این حین موضع‌گیری از سوی سوژه وجود نداشت. وی در این باره تأکید کرد: زبان گفت‌وگو و دیالوگ بسیار مهم بوده که برخی عکاسان دیگر به آن بی‌توجهی کرده و از آن غافل هستند. عکاسی اجتماعی یک معامله دو جانبه بوده و تعهد اخلاقی ایجاد می‌کند.

منعم، در خصوص ابزار و امکانات عکاسی خود گفت: ارزشمندترین وسیله کار برای من مغزم است و مهم نیست با چه دوربین و مگاپیکسلی عکاسی می‌کنیم و باید همیشه ابزار را متناسب با نوع کار خود انتخاب کنیم.

در پایان، مهدی منعم به نمایش آثار عکاسی خود پرداخت و توضیحاتی درباره تصاویر و جریانات نهفته در آن ارائه کرد.

اثرگذاری بحران سوریه بر نمایشنامه‌های سوری

رنا هاشم‌جونی درباره آثار تولیدی در دفاع مقدس گفت: دفاع مقدس از پر افتخارترین و ماندگارترین حماسه‌های ملت فهیم، بصیر و انقلابی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و دارای پیامدها و دستاوردهای ارزشمندی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر در سوریه یکی از ضرورت‌هایی که باید در کشور ما مورد توجه قرار گیرد. تقویت حس وطن‌گرایی در میان اقوام گوناگون است. سوریه کشوری است که انواع فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلفی در آن حضور دارند و همین اتحاد و یکپارچگی دست در دست هم داد و سبب پیروزی محور مقاومت در سوریه علیه تکفیری‌ها و دشمنان شد.

هاشم‌جونی خاطر نشان کرد: اکنون سوریه در جریان جنگ فرهنگی دنبال نجات فرهنگ است. بنابراین باید در جبهه فرهنگی بجنگیم. تئاتر یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین عوامل فرهنگی بوده؛ زیرا بسیار به مردم وابسته است. این جنگ آثار منفی خود را بر تئاتر سوریه گذاشت و آن را مجبور کرد در چهار سال اولیه در سایه دستکاری و ویرانی قرار گیرد.

در ادامه جلسه، رنا هاشم‌جونی در رابطه با نمایشنامه‌های سوری گفت: در سال ۲۰۱۳ میلادی و پس از آن، چیزی شبیه به یک قیامت خجالتی در نمایشنامه سوری مشاهده شد. بنابراین نظریات بسیاری ارائه شد و تئاتر سوریه در سال‌های جنگ آنچه بود را به طور مستقیم ترجمه نمی‌کرد و مخاطب را دچار تردید می‌کرد. وی ادامه داد: تئاتر به زمان نیاز دارد که آن‌چه را اتفاق افتاده درک و پیامدهای آن را جذب کند.

 هاشم‌جونی خاطر نشان کرد: گاهی وحشت از بحران و آسیب‌های روانی ناشی از جنگ می‌تواند جریان خلاقیت را متوقف کند. در طول ده سال گذشته چندین نمایشنامه ارائه شده و از برخی از آن‌ها استفاده و معامله شده است. نمایشنامه سوری که طی ده سال ارائه شد، به گونه‌ای بود که دارای یک زبان تصویری، صوتی، موسیقی، جلوه‌های مختلف و تصاویر منعکس شده در قالب تئاتر مدرن، ویدئو یا نمایشی بود که با خوانندگی همپوشانی داشت و پیش از این ارائه نشده بود.