روز پنجشنبه هشتم مهرماه ۱۴۰۰ خبری کوتاه مبنی بر درگذشت بانو «پروین خلیلی» همسر مکرمه «امام موسی صدر» منتشر شد. در این سال‌ها بارها در مورد اندیشه‌های ممتاز، مجاهدت‌ها و اقدامات تأثیرگذار امام موسی صدر در سطح لبنان و جهان اسلام، مطالب مختلفی گفته و نوشته‌شده که نشان‌دهنده جایگاه بالای این عالم بزرگ و رهبر تحول‌آفرین بوده‌است.
در این میان آن چیزی که کمتر به آن پرداخته‌شده نقش خانواده به‌ویژه همسر مکرمه ایشان بوده است. با نگاهی به زندگی پربرکت مرحومه پروین خلیلی، به یاد این جمله مشهور می‌افتیم که مردان موفق مدیون همسران شایسته خود هستند.
این بانوی بزرگوار که خود از بستر یک خانواده محترم و اهل دین و علم برخاسته بود در میانه دهه سی شمسی با امام موسی صدر که در آن زمان طلبه سطوح عالی حوزه در نجف اشرف بود، ازدواج کرد. وی با اخلاق نیکو و صبوری توانست، آرامش را به زندگی شخصی امام موسی صدر هدیه کند تا زمینه‌ساز فعالیت‌های مؤثر وی در جامعه شود. کمتر از پنج سال از این زندگی نگذشته بود که امام موسی صدر با توصیه مراجع تقلید و علمای لبنان به این کشور مهاجرت کرد. اگرچه برای هر بانوی جوانی دور شدن از خانواده سخت است ولی مرحومه خلیلی با درک وظیفه دینی و اجتماعی امام موسی صدر، با وی همراه شد.
در این دوره که امام موسی صدر وظیفه رهبری دینی و سیاسی شیعیان لبنان را پذیرفته بود و بیشتر وقت خود را صرف حل چالش‌های مادی و معنوی مردم می‌کرد، همانند سنگ صبوری زمینه‌ساز تداوم خدمات وی شدند به‌طوری‌که امام موسی صدر در این ایام شعری را با عنوان مهتاب در وصف وی سرود که در یک بیت آن به‌صراحت به این نکته اشاره کرده است: یاد مهر حیات‌بخش «مَه»م، زنده می‌دارد این تن مرده.
با آغاز جنگ داخلی لبنان ولی شرایط بسیار سخت شد زیرا به غیر از مشکلات عادی زندگی خانوادگی یک رهبر دینی و سیاسی، تهدیدات امنیتی نیز به آن افزوده شد. به‌طوری‌که برخی از اطراف جنگ داخلی برای تحت تأثیر قرار دادن مبارزات امام موسی صدر منزل ایشان را تهدید کردند و آن مرحومه در این شرایط نیز یاور امام موسی صدر برای تداوم حق‌طلبی ایشان بودند؛ اما شاید سخت‌ترین دوران زندگی این بانوی بزرگوار ربایش و اسارت امام موسی صدر و تداوم چهل‌وسه ساله این شرایط بود. در این دوران بانو خلیلی با وجود اخبار ضدونقیض با امید فراوان همواره منتظر و چشم‌انتظار بازگشت همسر خود امام موسی صدر بود.
یکی دیگر از ویژگی‌های بارز این بانوی بزرگوار تربیت صحیح فرزندانی بود که امروز همه آنها منشأ خدمات انسان دوستانه و فرهنگی هستند و ادب و اخلاق حسنه ایشان زبانزد است. به نظر می‌رسد نگاهی دقیق و عالمانه به زندگی و مجاهدت‌های بانوان بزرگوار و صبوری همچون بانو پروین خلیلی می‌تواند، چراغی راهی برای بانوان محسوب شود که در عین فراهم کردن آرامش در خانواده خود، منشأ خدمات موثر همسران و تربیت فرزندان صالح برای جامعه باشند که این امر وظیفه محققان و نویسندگان را در این زمینه سنگین می‌کند.
به قلم «حسین آجرلو»