«احمد کاظمی» روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگارسیاسی ایرنا با اشاره به برگزاری رزمایش «فاتحان خبیر» در مرزهای شمال غربی کشور گفت: هدف اصلی از برگزاری این رزمایش، رساندن پیام به کشورهای منطقه مبنی بر ضرورت احترام به تمامیت ارضی و تغییر ناپذیری مرزها بین المللی است.
این کارشناس مسائل قفقاز تصریح کرد: ایران در چهارچوب قواعد حقوق بین الملل و با احترام به تمامیت ارضی کشورها با هر گونه تغییر مرزی به بهانه اهداف سیاسی و ژئوپلیتیک مخالف است.
کاظمی با بیان اینکه ایران برای تمامیت ارضی آذربایجان احترام قائل است، یادآور شد: جمهوری اسلامی طی 30 سال گذشته در وجوه مختلف سیاسی، اقتصادی و نظامی از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرده است که مستندات فراوانی در این خصوص وجود دارد.با این حال رصد تحولات یکسال اخیر منطقه نشان می‌دهد که جمهوری آذربایجان با تحریک و تحرکاتی از سوی رژیم صهیونیستی، ترکیه و در پشت پرده با آمریکا و انگلستان به دنبال ایجاد یک دالان جعلی و ساختگی بنام «زنگزور» در نوار مرزی ایران با ارمنستان است.
وی اضافه کرد: به نظر می‌رسد جمهوری آذربایجان به عنوان کشوری که بخشی از اراضی آن تحت اشغال بوده، در حال تبدیل به کشوری است که به دنبال طمع‌ورزی و اشغال خاک کشور همسایه است.
کاظمی با اشاره به جنگ ۴۴ روزه سال گذشته قره باغ، بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت: تحولات اخیر نشان می دهد که این جنگ اقدام برای آزادسازی اراضی تحت اشغال جمهوری آذربایجان نبوده بلکه این آزادسازی پوششی بین المللی با هدف قطع نوار مرزی ایران با ارمنستان بوده است و این پروژه با اهداف متعددی از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دنبال می‌شود.
این کارشناس مسائل قفقاز یادآورشد: قطع این نوار مرزی به منزله عدم ارتباط ترانزیتی ایران با اروپا و منحصر کردن مسیر جغرافیایی ایران به سمت جمهوری آذربایجان و ترکیه و ضربه پذیر کردن قدرت ژئوپلتیکی ایران در منطقه است. در واقع ایجاد گذرگاه «زنگزور» گذشته از مسائل ترانزیتی، با اهدافی مانند تهی کردن ظرفیت‌های ایران در حوزه ژئواکونومیکی و انتقال انرژی و اهداف امنیتی همچون ایجاد کانون ناامنی از طریق دمیدن به مسائل قوم گرایانه پیگیری می‌شود.
وی افزود: بخش اعظمی از ظرفیت ایران در سازمان همکاری شانگهای در مسیر ارمنستان قرار دارد و دشمنان ایران با آگاهی از این موضوع تلاش کردند که در جنگ ۴۴ روزه این نقطه مرزی را اشغال کنند که با درایت ایران و هشدارهای به موقع این موضوع منتفی شد.
کاظمی یادآور شد: به نظر می رسد برخی از رویکردهای دوستانه و حمایتی ایران نسبت به جمهوری آذربایجان از سوی آنها یک علامت و نشانه ضعف تلقی شده است و آنها تلاش دارند تحرکاتی را در پوشش رزمایش‌های نظامی مشترک با ترکیه و پاکستان داشته باشند. بدیهی است در چنین شرایطی ایران اجازه نمی‌دهد که مرزهای قانونی و بین المللی در راستای اهداف قومی و سیاسی از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای تغییر کند.
این کارشناس مسائل قفقاز با اشاره رزمایش مقتدرانه فاتحان خبیر گفت: همانطور که ایران در طول تاریخ نداآور صلح و ثبات در قفقاز بوده بعد از این هم با اتخاذ رویکرد احترام متقابل اجازه نمی‌دهد برخی از کشورهای منطقه برای تامین اهداف بیگانگان و یا هر هدف دیگری به تحولات تنش‌زا در منطقه دست بزنند.
ایران مخالف جدی تغییرات مرزی در منطقه است
کاظمی با اشاره به حاشیه مرزی ایران و ارمنستان گفت: طی سالهای اشغال اراضی جمهوری آذربایجان، ارتباط منطقه نخجوان با سرزمین اصلی‌جمهوری آذربایجان از طریق خاک ایران برقرار بود و جمهوری آذربایجان بدون هیچ گونه چشمداشتی از سوی ایران به صورت آزاد و با اختیارات خود از این منطقه مرزی ایران استفاده می‌کرد. با چنین سابقه‌ای از نظر اخلاقی انتظار داشتیم که هیچ بهانه و مشکلی برای تردد کامیون‌های ایرانی از سوی جمهوری آذربایجان مطرح نشود.
این کارشناس مسائل قفقاز گفت: نوع برخورد جمهوری آذربایجان با کامیون‌داران ایرانی، بر اساس سلسله توجیهات نامعتبر انجام شده و اوج رفتار ناشایست باکو در قبال حمایت‌های استراتژیک ایران بوده است.ایران همیشه حامی جمهوری آذربایجان بوده و به اذعان «حیدرعلی اف» رییس جمهور سابق این کشور، ایران در سالهای سخت و دشوار ناجی مردم نخجوان بوده است.
وی خاطرنشان کرد: امروز جمهوری آذربایجان در روستاهای کنار مرز ایران به اسراییل در پوشش فعالیت‌های به اصطلاح کشاورزی و صنعتی اجازه فعالیت داده و این در حالی است که حاضر نشده یک شرکت ایرانی در اراضی آزاد شده فعالیت کند.
کاظمی با اشاره به رایزنی سیاسی مقامات کشورمان با جمهوری آذربایجان گفت: ایران در سالهای گذشته و بویژه در یک سال اخیر همواره بر رویکرد سیاسی و مذاکرات دیپلماتیک برای آگاه کردن مقامات جمهوری آذربایجان مبنی بر خوداری از افتادن در دام توطئه‌های رژیم صهیونیستی و همچنین عدم پیوند زدن جمهوری آذربایجان به سوداگری‌های نوعثمانی‌گری تاکید داشته و در این زمینه مذاکرات متعددی انجام داده است اما ظاهرا رهبران جمهوری آذربایجان رویکرد ایران نسبت به این کشور را بر احترام مقابل و ارائه حمایت‌های اقتصادی سیاسی و نظامی به صورت یکجانبه می‌بینند و آن را به عنوان نقطه ضعف از سوی ایران تلقی کرده اند.
این کارشناس مسائل قفقاز با بیان اینکه جمهوری آذربایجان تنها کشور منطقه قفقاز است که از کمک‌های توسعه صادراتی ایران به صورت بلاعوض بهره مند شده است، گفت: در حالی که باکو پاسخ این سیاست‌ها را در ایجاد بستر جغرافیایی، امنیتی ،نظامی و سیاسی برای رژیم صهیونیستی و قدرت‌های مخالف ایران فراهم کرده است و با تبلیغات ضد ایرانی و فشار بر شیعیان این کشور و اقلیت‌ها نسبت به رویکرد دیپلماتیک ایران بی‌توجه بوده است. در این شرایط به نظر می‌رسد در این مقطع زمانی نیاز بود که ایران با شیوه دیگری اهتمام خود به احترام متقابل کشورها، حرمت مرزهای بین المللی و حسن همجواری خود را نشان دهد.
این استاد دانشگاه در مورد محتوای تولید شده رسانه‌ای در مورد مساله اخیر تهران- باکو گفت: هرگاه در ایران اجماع نظری درباره نوع مواجهه با کشورهای قفقاز از جمله جمهوری آذربایجان شکل می‌گیرد، ماشین رسانه‌ای این کشور که از پشتیبانی محتوایی و مالی رژیم صهیونیستی و عربستان برخوردار است به طرح مباحث قوم گرایی و تجزیه طلبانه اقدام می‌کند. کما اینکه شاهد بودیم در صحبت‌های «الهام علی اف» با خبرگزاری آناتولی، وی از اصطلاح «آذری‌های جهان» استفاده کرده و شروع به تبلیغاتی کرده‌اند با این تصور که از این موضوع بعنوان اهرم فشار علیه جمهوری اسلامی استفاده کنند.
این کارشناس مسائل قفقاز یادآور شد: اتفاقا اظهاراتی که رییس جمهور آذربایجان و برخی مقامات ترکیه مطرح می‌کنند پاشنه آشیل خود این کشورهاست و اگر به تاریخ مراجعه کنند می‌بینند که آذری‌های ایران در طول تاریخ پیشتاز و پیش قراول حفاظت از تمامیت ارضی ایران بوده اند. آذری‌های ایران در طول تاریخ در مقابل تجاوزات عثمانی‌ها (ترکیه امروزی) نسبت به سرزمین قفقاز مقاومت کردند.
کاظمی خاطرنشان کرد: حیدرعلی اف آرمان آذربایجان‌گرایی را به عنوان رویکرد اصلی جمهوری آذربایجان از سال ۱۹۹۳بنیانگذاری کرد و بین آذربایجان‌گرایی و ترک گرایی افتراق قائل شده و حتی در پارلمان جمهوری آذربایجان هم مصوباتی در این خصوص وجود دارد .این در حالی است که الهام علی اف از ایده آذربایجان‌گرایی عدول کرده است و آذربایجان را به نوعی از نظر فرهنگی و سیاسی تحت الحمایه «ترک گرایی» کرده است.
این کارشناس مسائل منطقه خاطرنشان کرد: جمهوری آذربایجان به خاطر پیگیری سیاست تک قومی و نارضایتی تالش‌ها و کردها از لحاظ مباحث قومیتی بسیار آسیب پذیر است. این کشور در سال۳- ۱۹۹۲شاهد تلاش‌های جمهوری خودمختار تالش بوده است با این حال شاهد هستیم که سیاست‌های«شوونیسم » در این کشور قطع نشده است و در این شرایط قطعا دمیدن بر سیاست‌های قوم گرایی می‌تواند آینده جمهوری آذربایجان را با مشکل مواجه کند.
کاظمی خاطرنشان کرد: در پیش گرفتن سیاست‌های قوم گرایی در جمهوری آذربایجان و ترکیه در شرایطی است که تحولات تاریخی نشان می‌دهد که آذری ها و ارمنی‌ها قبل از یک سده اخیر و قبل از اینکه امپراطوری عثمانی دست به کشتار ارامنه در سال ۱۹۱۵ بزند هیچ مشکلی باهم نداشتند، آنچه که در طول تاریخ نشان می‌دهد مشکل بین ارامنه وترک‌ها است نه میان ارامنه و آذری‌ها.
این کارشناس مسائل منطقه تاکید کرد: ترکیه در تلاش است که مشکلات تاریخی خود با ارامنه را به جمهوری آذربایجان تسری دهد و جمهوری آذربایجان هم در دام سیاست‌های ترکیه افتاده است و افتادن در دام سیاست‌های قومی ترکیه و تنش زا اسراییل در قفقاز می‌تواند ثبات سیاسی این جمهوری تازه تاسیس را با مشکلات جدی روبرو کند.
کاظمی با بیان اینکه ایران رایزنی‌های متعددی با مقامات جمهوری آذربایجان در مورد حضور رژیم صهیونیستی در منطقه انجام داده، گفت: جمهوری اسلامی تلاش کرده است توجه مقامات این کشور را به این نکته معطوف کند که اسراییل به عنوان دشمن قسم خورده جمهوری اسلامی به دنبال جای پا برای اقدامات جاسوسی علیه ایران است.علیرغم این هشدارها شاهد هستیم که مراکز آموزشی و اطلاعاتی اسراییل در جمهوری آذربایجان مستقر شده و بعد از بی‌نتیجه بودن این اقدامات و رایزنی دیپلماتیک، ایران در سطح نوینی تلاش کرده است پیام خود را به این کشور ارسال کند.