بیرجند - ایرنا - حجم معاملات مسکن در شهر بیرجند کاهش چشمگیر داشته و به عقیده کارشناسان این حوزه، سیاست‌های دولت سیزدهم نوید خروج از رکود بازار مسکن و رونق این صنعت اشتغالزا را پیش‌رو قرار داده است.

به گزارش ایرنا بررسی‌های میدانی در مرکز استان نشان می‌دهد قیمت مسکن از ابتدای سال جاری ثابت بوده و گاهی کاهش محسوس هم داشته است ولی معاملات در بازار مسکن همچنان روند کاهشی دارد.

هرچند نوسان قیمت‌ها و مشکلات اقتصادی، کاهش توان درآمدی مردم و انتظار برای تامین مسکن از طریق طرح‌های دولت به عنوان علل اصلی رکود حاکم بر بازار معاملات مسکن در سال جاری نام برده می‌شود اما با وجود گران شدن مصالح ساختمانی، ساخت و سازها در شهر بیرجند روند مطلوبی ندارد و گاهی انبوه‌سازان شهرهای دیگر را برای سرمایه‌گذاری و ساخت و ساز انتخاب می‌کنند.

همانگونه که وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده در راستای اجرای "قانون جهش تولید مسکن" احداث چهار میلیون واحد مسکونی در برنامه چهار ساله دولت سیزدهم برنامه‌ریزی شده است.

رستم قاسمی گفت: احداث چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال کار بزرگی است که با تشکیل اولین جلسه شورای عالی مسکن به ریاست رییس‌ جمهوری برای اجرایی شدن آن سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی انجام شد.

محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی ۲۸ شهریور امسال در نامه‌ای به رییس جمهوری "قانون جهش تولید مسکن" را ابلاغ کرد و یکی از موضوعاتی که در ماده یک این قانون مطرح است،‌ موضوع ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال است.

آیت الله سید ابراهیم رییسی نیز یکم مهر ماه این قانون را برای اجرا به وزارتخانه‌های مربوطه ابلاغ کرد.

به گفته وزیر راه و شهرسازی برای آنکه طبق زمان‌بندی به انجام کار برسیم و با توجه به اینکه ساخت مسکن حداقل به ۲ سال زمان نیاز دارد، نیاز است تا ساخت ۲ میلیون واحد مسکونی آغاز شود.

وی با اشاره به اینکه برای دهک‌های پایین جامعه زمین‌های دولتی پیش‌بینی شده است اعلام کرد: در شهرهای کوچک ۴۰ درصد قیمت مسکن زمین است که مقرر شد در اجرای قانون جهش تولید مسکن بدون دریافت پول به مردم واگذار شود.

قاسمی گفت: تسهیلات بسیار مناسبی در قانون جهش تولید مسکن که مجلس مصوب و ابلاغ کرده، پیش‌بینی شده است همچنین خدماتی وجود دارد که دولت به رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهد.

سامانه وزارت راه و شهرسازی به‌زودی راه‌اندازی می‌شود و موضوع جهش تولید مسکن آن گونه که مسوولان اعلام کردند، متقاضی محور است از این رو با توجه به تجربه‌های دریافتی از مسکن مهر و مسکن ملی در مناطقی خانه احداث خواهد شد که متقاضی واقعی وجود داشته باشد.

با این وجود به گفته کارشناسان مسکن در سال جاری قیمت اجاره‌بها در شهر بیرجند بین ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش یافته و اجاره‌بهای املاک تجاری تا ۴۰ درصد هم رشد داشته است.

افزایش زیاد قیمت اجاره‌بها در مرکز استان برخی مستاجران را حاشیه‌نشین کرده چرا که برخی افراد توان پرداخت هزینه اجاره‌بها در محلات داخل شهر را با توجه به تورم موجود ندارند.

رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند معتقد است که مردم در شهر بیرجند به نسبت با توجه به تعداد زیاد مسکن و تراکم کم جمعیت، گران زندگی می‌کنند و علت آن نیز سرمایه‌گذاری زیاد مردم در این بخش است که شغل‌های کاذب زیادی را هم ایجاد کرده است.

نکته قابل تامل دیگر اینکه ۳۰ درصد انبوه‌سازان بیرجند به سایر شهرها از جمله مشهد مهاجرت کردند چرا که ساخت و سازها صرفه اقتصادی بیشتری در این کلانشهر دارد.

بررسی میدانی خبرنگار ایرنا حکایت از ادامه رکود در بخش مسکن همراه با ثبات قیمت‌ها دارد و تابستان سال گذشته شرایط برعکس بود و خانه در رکود، رشد قیمت را تجربه می‌کرد اجاره‌بها نیز در سال جاری افزایش داشته و به‌صورت میانگین ۳۵ درصد بیشتر شده است.

عرضه مسکن بالا، تقاضا پایین

یکی از مشاوران املاک در منطقه سجادشهر بیرجند به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای امسال در بخش مسکن، خرید و فروش آنچنانی صورت نگرفته است و می‌توان گفت که در این بخش رکود داریم.

علی نظرپور افزود: ثبات قیمت را در بازار مسکن داریم و در حال حاضر عرضه مسکن برای فروش زیاد و تقاضا پایین است.

وی اظهار داشت: سیاست دولت درخصوص ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی بر بازار مسکن تاثیرگذار است زیرا برخی مردم منتظر تامین مسکن خود از این محل هستند.

این مشاور املاک گفت: امسال علیرغم افزایش شدید قیمت مصالح ساختمانی، قیمت مسکن افزایش آنچنانی نداشته‌ و گاهی کاهش محسوس هم داشته است.

وی درباره افزایش قیمت اجاره‌بها در سال جاری گفت: در زمینه اجاره‌بها تقاضا زیاد داریم ولی عرضه مسکن پایین است چرا که در چند سال اخیر ساخت و ساز در مرکز استان نسبت به دوره‌های قبل کمتر بوده است همچنین به دلیل شیوع کرونا، برخی مستاجران قراردادها را با موجر تمدید کرده‌اند.

نظرپور ادامه داد: قیمت اجاره از ابتدای امسال به‌صورت میانگین ۳۰ تا ۳۵ درصد رشد داشته است البته در برخی موارد افزایش ۵۰ و ۶۰ درصدی هم داشته‌ایم.

مردم چشم انتظار اجرای سیاست‌های دولت سیزدهم

معاون شهرسازی و معماری شهرداری بیرجند هم گفت: مردم منتظر هستند که سیاست‌های دولت واضح‌تر و مشخص‌تر اجرایی شود تا نسبت به خرید و تامین مسکن خود اقدام کنند.

حمید فخیم‌زاده افزود: در سال جاری قیمت مصالح ساختمانی افزایش یافته است و تعدادی از سازندگان وقفه‌ای در کارشان ایجاد کردند تا بتوانند سرمایه خود را مدیریت کنند و واحدها را به قیمت مورد انتظارشان به فروش برسانند.

وی گفت: با توجه به سیاست‌های دولت جدید درخصوص ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، مردم برای کاهش قیمت مسکن انتظار می‌کشند و در حال حاضر قیمت مورد انتظار خریدار و فروشنده با یکدیگر فاصله دارد که این موضوع رکود بازار مسکن شهر بیرجند را در پی دارد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری بیرجند بیان کرد: معمولا ۶ ماه ابتدای سال، فصل ساخت و ساز و ۶ ماه دوم به‌خصوص ماه‌های پایانی سال فصل خرید و فروش است.

وی افزود: رکود بر بازار مسکن بیرجند به دلیل انتظار مصرف‌کننده و خریدار است و سازندگان و مالکان با توجه به گرانی مصالح ساختمانی می‌خواهند املاک خود را با قیمت مورد انتظار به فروش برسانند، مردم هم به دنبال کاهش قیمت هستند.

فخیم‌زاده گفت: از ابتدای سال جاری کاهش قیمت محسوس در بازار مسکن شهر بیرجند داشتیم و پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش قیمت مصالح ساختمانی در ماه‌های آینده افزایش قیمت مجدد مسکن را داشته باشیم، البته سیاست‌های دولت در این زمینه تاثیرگذار است.

وی اظهار داشت: در حال حاضر ثبات قیمت را در بازار مسکن داریم و عرضه مسکن برای فروش زیاد و تقاضا پایین است که نبود توان خرید مردم هم تاثیرگذار است و خریدار منتظر شرایط جدید است.

رکود در بازار مسکن بیرجند

اما رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند همچنان معتقد است که از ابتدای سال جاری تاکنون شاهد رکود در بازار مسکن مرکز استان هستیم.

علیرضا اربابی گفت: علیرغم اینکه در سال جاری آهن‌آلات و مصالح ساختمانی گران شده اما این افزایش تاثیری در افزایش قیمت مسکن نداشته است.

وی اظهار داشت: معاملات در بازار مسکن استان نسبت به سال گذشته تا ۴۰ درصد کاهش یافته که علت آن گرانی مسکن و کاهش قدرت خرید مردم است.

رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند افزود: البته برخی فروشندگان به دلیل افزایش قیمت مصالح ساختمانی، قیمت املاک خود را افزایش داده‌اند از طرفی به خاطر تورم، قدرت خرید مردم پایین آمده و همچنان رکود بر بازار مسکن حاکم است.

وی عنوان کرد: جابه‌جایی دولت و وعده‌های دولت جدید هم به‌طور طبیعی بر بازار مسکن تاثیرگذار بوده است و در حال حاضر مردم منتظر تصمیم و تدبیر دولت سیزدهم درخصوص تامین مسکن خود هستند.

اربابی گفت: خرید و فروش زمین در خراسان جنوبی نیز دچار رکود شده و معمولا معاملاتی در این زمینه انجام نمی‌شود ضمن اینکه افت قیمت‌ها را هم داشته‌ایم.

افزایش اجاره‌بها در مرکز استان

وی افزود: از ابتدای امسال اجاره‌بها در بیرجند بین ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته و اجاره‌بهای املاک تجاری گاهی تا ۴۰ درصد بیشتر شده است.

رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند گفت: مالکان به این موضوع قانع نیستند چرا که دفترچه‌ ضریب املاک در اداره کل امور مالیاتی داریم که سال ۹۵ و ۹۶ تصویب شده و امروز مالکان باید مالیات پرداخت کنند.

وی افزود: در حال حاضر که مالکان برای پرداخت مالیات به اداره کل امور مالیاتی مراجعه می‌کنند، قیمت ضریب اجاره‌بها خیلی بالاست و باید مالیات بالایی پرداخت کنند به همین دلیل قیمت اجاره‌بها را بالا می‌برند که این موضوع چالش جدی بین مالکان و مستاجران ایجاد کرده است.

اربابی گفت: واقعا این موضوع مشکل جدی بین موجر و مستاجر ایجاد کرده چرا که این دفترچه ضریب املاک که براساس آن باید مالکان مالیات پرداخت کنند، ضریب اجاره‌بهای املاک بالا می‌خورد و مالکان باید مالیات بیشتری پرداخت کنند لذا آنان هم قیمت اجاره‌بها را بالا می‌برند.

وی با اشاره به پرداخت تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی ودیعه مسکن به مستاجران گفت: دریافت این تسهیلات تا آذر ماه ادامه دارد و فرصت خوبی برای مستاجران است.

رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند تصریح کرد: گرانی قیمت اجاره مسکن در شهر بیرجند خیلی از مستاجران را حاشیه‌نشین کرده است، البته در حاشیه‌ شهر آب، برق و گاز با تعرفه روستایی حساب می‌شود که این موضوع هم مورد استقبال برخی مستاجران قرار گرفته است.

انبوه‌سازان خراسان جنوبی در مشهد 

وی درباره فعالیت انبوه‌سازان مسکن گفت: در حال حاضر به دلیل نبود صرفه اقتصادی مسکن، حدود ۳۰ درصد انبوه‌سازان استان در شهر مشهد ساخت و ساز دارند چرا که در این شهر ساخت و ساز راحت‌تر و به دلیل توریستی بودن صرفه اقتصادی بیشتری دارد.

اربابی ادامه داد: امسال در شهر بیرجند بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش ساخت و ساز را داشته‌ایم.

وی به نقش اثرگذار مردم در کاهش قیمت مسکن اشاره کرد و گفت: سزای گرانی، نخریدن از سوی مردم است که متاسفانه مردم این موضوع را در نظر نمی‌گیرند و با افزایش قیمت‌ها بیشتر از خرید استقبال می‌کنند.

رییس اتحادیه مشاوران املاک بیرجند بیان کرد: علیرغم گرانی مصالح ساختمانی هر متر مربع بین چهار تا پنج میلیون تومان است که با قیمت زمین ۱۰ میلیون تومان می‌شود اما قیمت هر متر مربع آپارتمان بین ۱۴ تا ۱۵ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود که واقعا گران است.

وی افزود: اگر در سطح کشور یک تخم مرغ را یک ریال گرانتر بفروشیم تعزیرات حکومتی و دستگاه‌هی نظارتی ورود پیدا می‌کنند اما در زمینه ساخت و سازها و خرید و فروش مسکن هیچ گونه نظارت و قیمت کاشناسی نداریم، پس باید مردم با نخریدن خود اجازه دهند تا قیمت مسکن به تناسب برسد.

خراسان جنوبی به مرکزیت بیرجند دارای ۱۱ شهرستان است و حدود ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.