تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۷

تهران- ایرنا-  عزت‌الله مهرآوران بازیگر و نمایشنامه‌نویس پیشکسوت ایرانی بود که در طول چند دهه فعالیت هنری خود در  صحنه تئاتر، سینما و تلویزیون به نقش‌آفرینی پرداخت. از جمله هنرنمایی‌های به یادماندنی وی می‌توان به سریال وضعیت سفید و لیسانسه‌ها اشاره کرد.

با وجود اینکه بیش از ۲ سال از ورود ویروس کرونا به ایران می‌گذرد و روند واکسیناسیون هم شدت گرفته اما همچنان این بیماری جان بسیاری از مردم و از جمله هنرمندان را می‌گیرد. اگرچه غم از دست دادن عزیزان در هرجای دنیا سخت و طاقت فرسا است و خسرانی برای جامعه به شمار می رود، اما از دست دادن آنهایی که سرمایۀ سیاسی، فرهنگی و ورزشی یک جامعه محسوب می‌شوند، این غم را دو چندان می‌کند. از جمله چهره‌های محبوب عرصه سینما و تلویزیون که در چند روز گذشته به ویروس کرونا و بیماری "کووید ۱۹" مبتلا شد، عزت الله مهرآوران بود که با ابتلا و مرگ خود، موجب ناراحتی اهالی سینما و تلویزیون شد.

هنرمندان درشرایط کرونا و وضعیت اقتصادی، بعضاً به نان شبشان محتاج هستند و این ها مسایلی است که باید دیده و به آنها پرداخته شود. وقتی هنرمندان بیمه بازنشستگی و آینده‌ای ندارند، روزگار سختی را سپری می‌کنند، باید در زمان حیات به سراغشان برویم. باید بیش از این به وضعیت زندگی و معیشت هنرمندان توجه شود؛ موضوعاتی که وجود دارد، بازتاب پیدا کند و دردهای این گروه دیده و شنیده شود. باید قدر همدیگر را در این دنیا بدانیم و به یاد هم باشیم و هرگز یاد و خاطره یکدیگر را فراموش نکنیم. اینها بخشی از سخنان مرجانه گلچین بازیگر ایرانی در خصوص ضرورت توجه به هنرمندان و هنرپیشگان است.

عزت الله مهرآوران در آخرین مصاحبه اش از عدم توجه با پیشکسوت ها گلایه کرد او گفت: پیشکسوتانی که روزی در تاریخ سینما و تلویزیون بودند، امروز خانه نشسین هستند و کمتر به آنها پیشنهاد کار می شود، دلیلش هم موضوع فیلم نامه ها است که متاسفانه در فیلم نامه ها نقشی که مناسب پیشکسوت ها و سالمندان باشد، کمتر به چشم می خورد. خود من در ۶۶ سالگی هنوز خانه ندارم، متاسفانه امکانات برای هنرمندانی که در صفحه های تئاتر عرق ریخته اند، بسیار کم و تعریفی ندارد، انتظار می رود با حمایت دولت کمی از بار زندگی از دوش پیشکسوتان برداشته شود.

تولد و تحصیلات

عزت الله مهرآوران در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۲۸ خورشیدی در مسجد سلیمان دیده به جهان گشود. پدرش اصالتا کُرد و کارمند شرکت نفت بود. وی کارشناسی خود را در  رشته تئاتر از دانشگاه خوزستان به پایان رساند.

 ورود به عرصه هنر و بازیگری

علاقه مهرآوران به بازیگری و تئاتر از دوران نوجوانی آغاز شد، وی در این خصوص می‌گوید: بازی من در تئاتر از ششم دبستان شروع شد، یادم می آید که نمایشی برای اجرا در مدرسه در حال تمرین بود که از من نیز خواسته شد در آن نقش پسر یتیمی را بازی کنم. بازی در این نقش و ورود به دنیای تئاتر شور و شوق عجیبی در من ایجاد کرد و باعث شد به مقوله تئاتر و نمایش نگاه جدی تری داشته باشم. بنابراین شروع به نوشتن کردم و اندیشه‌ های مختلفی را که در ذهن داشتم به روی کاغذ آوردم و از همین دوره سنی تمرین نمایشنامه‌ نویسی من آغاز شد. البته این هنرمند توانا فعالیت حرفه‌ای خود در سینما در ۱۳۵۳ خورشیدی آغاز کرد و پس از آن در فیلم‌هایی مانند آژانس شیشه‌ای ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا و مرد عوضی ساخته محمدرضا هنرمند بازی کرد.

درخشش و شهرت عزت الله مهرآوران در تلویزیون از ۱۳۶۵ خورشیدی با نقش آفرینی در سریال «داستان زندگی» به کارگردانی صادق عبداللهی شروع شد و سپس در سریال‌های «فروشگاه» و «بگذار آفتاب برآید» ادامه یافت، سریال‌های «پیامک از دیار باقی، وضعیت سفید، دزد و پلیس و هفت سنگ» از دیگر کارهای او در تلویزیون به شمار می‌آید. همچنین بازی در سریال «غریبانه» به کارگردانی قاسم جعفری در ۱۳۸۳خورشیدی سبب شهرت بیش از پیش وی شد. از آخرین کارهای عزت الله مهرآوران در سریال ها و مجموعه های تلویزیونی می توان به «پدر پسری، خوب، بد، جلف: رادیواکتیو، می‌خواهم زنده بمانم، بچه مهندس ۴، زن زندگی مرد زندگی و ساخت ایران» اشاره کرد. آخرین فیلمی که این بازیگر در آن ایفای نقش کرد، «خوابم می‌آد» ساخته رضا عطاران است.

وی در گفت وگویی می‌گوید از میان تمام فیلم‌هایی که به نقش آفرینی پرداخته است، به سریال وضعیت سفید علاقه بیشتری داشته است، بعد از ۵۵ سال کار کردن باید اعلام کنم که "وضعیت سفید" برایم دانشگاه است. به‌خاطر اینکه حتی اجسام بسیار کوچک، حیات خودشان را از دست می‌دهند و حیات دیگری پیدا می‌کنند. جالب است در سریال می‌بینید ما انسان‌ها و فامیل دعوا می‌کنیم و حیوانی در آن انتهای باغ رفتارِ معمولی خودش را دارد نه دعوا دارد و نه قهر می‌کند.

مهرآوران دارای نشان درجه یک هنری از سوی وزارت علوم و وزارت ارشاد اسلامی (دکتری تئاتر) و دریافت صلاحیت هنری از اداره تئاتر بود.

حضور در جشنواره‌ها

عزت الله مهرآوران در چندین دوره جشنواره تئاتر فجر حضور داشت که از این میان می‌توان به جشنواره فجر سال ۱۳۷۰ اشاره کرد. وی در این دوره «مال‌کنون» را به صورت مشترک با مریم معترف و در کنار آثاری نظیر سایه ماه به کارگردانی انوشیروان ارجمند، «مرگ یزدگرد» به نویسندگی بهرام بیضایی و کارگردانی گلاب آدینه، «دلدار» به نویسندگی و کارگردانی حسین نوری و «واقعه‌خوانی جهاز جادو» به نویسندگی محمد چرمشیر و کارگردانی آتیلا پسیانی به روی صحنه برد.

مهرآوران نمایشنامه نویسی توانا

مهرآوران علاوه بر نقش آفرینی در سریال‌های متعدد و در پرده سینما توانست، نمایشنامه‌ بسیاری از سریال‌ها را هم بنویسد از جمله این نمایشنامه می‌توان به حجله بید، مروارید، عاشق کشون، صدا کن لیلو، انتظار، جبال بارز، سجلی، غزل واژه قص، لال بهنگ، غربت، صدایم کن فاطمه، خیال، پنج شنبه در گنبد صندلی، طومار حیرت به قلم باد، خطر مجسمه عبید جدی است، ابریشم بانو، رکاب، کنیزک قابله، صاحب منصب عشق، هنرپیشه هملت، گفتگوی مکبث و اسفندیار رویین‌تن و گفت و گوی ژولیت و مجنون اشاره کرد.

خاموشی

سرانجام مهرآوران از چهارم مهر به واسطه عوارض ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری شد و در ۱۷ مهر ۱۴۰۰ خورشیدی دیده از جهان فرو بست.