به گزارش خبرنگار بهداشت و سلامت ایرنا، احمد حاجبی روز یکشنبه در نشست خبری به مناسبت هفته سلامت روان (۱۸ تا ۲۴ مهر) که به صورت مجازی برگزار شد، افزود: بر این اساس این بررسی ها ، ١۴ درصد افراد مبتلا به کرونا، یک عضو خانواده خود را در دوران کرونا از دست دادند و میزان مشکلات روانشناختی در این افراد ۴٠.٨ درصد بوده و باید توجه داشت در همه جای دنیا کرونا موجب اختلالات روانی شده است.
وی اظهار داشت: بر اساس آمارهای جهانی یک میلیارد نفر از اختلال روانی رنج می‌برند و افسردگی از علل اصلی بیماری‌ها در جهان مطرح است.
حاجبی تاکید کرد: از هر ٧ کودک ١٠ تا ١٩ سال یک کودک به اختلال روانی مبتلا بوده و آمارهای جهانی نشان می‌دهد که اختلال روانی از سنین نوجوانی آغاز می‌شود و بار این مشکلات برای جهان بسیار بیشتر است.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با اشاره به لایحه حمایت از بیماران روانپزشکی اظهار داشت: کمیسیون حمایت از بیماران مبتلا به روانپزشکی در مجلس پیگیری شد و در اسفند سال ٩٨ لایحه از دولت به مجلس رفت و در سال ٩٩ تغییراتی در کمیسیون بهداشت پیدا کرد و اکنون به سطح بالاتری ارجاع داده شده است.
وی افزود: این لایحه به زودی در صحن علنی مجلس مطرح می شود، این در حالیست که ١٨ سال روی آن کار شده و امیدواریم زودتر به سرانجام برسد.
حاجبی در مورد کرونا نیز گفت: کرونا بیماری است که افراد را با استرس مواجهه می کند و از آنجا که بعد از دست دادن یکی از افراد خانواده نتوانستند سوگواری کنند از این رو سلامت روان آنها مورد هدف قرار گرفته است.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: در حوزه بهداشت، استفاده از نظام بهداشت اولیه بهترین راهکار و برنامه است و عارضه طولانی مدت کرونا شامل مشکلات روانشناختی اضطراب و افسردگی می شود.
حاجبی گفت: بعد از همه گیری ویروس کرونا، جامعه و عموم افراد با اضطراب و نگرانی ناشی از این همه گیری مواجه شدند. علت اصلی آن، ناشناخته بودن و رفتارهای غیرقابل پیش بینی این ویروس بود. همچنان جامعه جهانی با رفتارهایی از ویروس مواجه می‌شود که مبهم است و به دنبال تحقیقات بیشتر هستند.
وی ادامه داد: به دنبال این موارد بحرانی، انتظار ترس و اضطراب در جامعه وجود دارد. این گونه واکنش ها، طبیعی هستند و به دنبال حوادث و بحران‌ها دیده می‌شود. بنابراین به این واکنش‌ها نباید برچسب بیماری بزنیم. در اوایل اسفند با جامعه‌ای مواجه شدیم که اضطراب شدید داشت. بخش سلامت روان وزارت بهداشت از ابتدا به روش‌های مختلف تلاش کرد که نیاز جامعه را شناسایی کرده و مداخلاتی انجام بدهد.
ارائه خدمت ۲ هزار روانشناس در بحران کرونا
حاجبی افزود: یکی از زیرساخت هایی که از روزهای اول استفاده شد، نظام مراقبت های بهداشتی اولیه بود. حدود دو هزار روانشناس در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه به کار گرفته شده اند که در سراسر کشور فعال هستند و براساس اضطراب ناشی از کرونا از طریق ارتباط ویدیویی با مردم در ارتباط بودند. زیرساخت دیگر که از هفتم اسفندماه استفاده شد و از ۲۳ اسفند مداخله سلامت روان در آن آغاز شد، سامانه تلفنی ۴۰۳۰ بود.
وی افزود: تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار تماس تلفنی از طریق سامانه ۴٠٣٠ ثبت شده که بین ٨ تا ٩ هزار تماس توسط کارشناسان و مشاوران سلامت روان پاسخ داده شده است که از طریق این سامانه توانستیم نیازهای سطح جامعه را برداشت کنیم. و به ما کمک کرد که خدمات پویای سلامت روان را به مردم ارائه و خدمات خود را متناسب با نیاز جامعه تنظیم کنیم.
مشاوره برای سوگ ناشی از فوت بیماران کرونایی
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت اظهار داشت: به تبع اعلام بیش از هفت هزار فوت در اثر کرونا، خانواده هایی داریم که بازمانده افراد فوت شده ناشی از ویروس کرونا هستند. این افراد نتوانستند شرایط عزاداری و کفن و دفن را اجرا کنند و در نتیجه این نگرانی وجود دارد که نکند این سوگ پیچیده شود. از یک ماه پیش خدمات و بسته خدمتی با عنوان مشاوره در سوگ آماده شده و ارائه می شود. به این صورت که با کلیه خانواده ها تماس گرفته می شود و پس از اخذ رضایت، این خدمات به خانواده‌ها ارائه می‌شود.
اختلال مصرف و شیوع مصرف مواد مخدر
وی در پاسخ به سوالی درخصوص میزان مصرف مواد مخدر در کشور اظهار کرد: در مورد مصرف مواد مخدر، اختلال مصرف مواد و شیوع مصرف مواد مخدر مطرح است. بر اساس آخرین آمارها که در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته، اختلال مصرف مواد مخدر ۲.۱ درصد است. ولی شیوع مصرف مواد مخدر در کشور ۵.۴ درصد است.
باور نادرست مصرف الکل برای پیشگیری از کرونا
حاجبی بیان کرد: در اسفند ماه باور نادرستی در افراد مبنی بر مصرف الکل برای جلوگیری از کرونا ایجاد شده بود و در نتیجه مسمومیت هایی بابت مصرف الکل اتفاق افتاد. در یک ماه گذشته با این موضوع روبرو نشدیم و به نظر می رسد مردم آگاهی لازم را پیدا کرد.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص طرح سراج گفت: در حال حاضر هر دانشگاه علوم پزشکی در یک شهر، طرح سراج را اجرا می‌کند. بعد از این‌که تسلط کامل به زوایای مختلف آن ایجاد شد می تواند گسترش پیدا کند. طرح سراج قبل از شیوع کرونا، در جلسه شورای اجتماعی کشور هم مطرح و با ملاحظاتی تصویب شد.
وی ادامه داد: سازمان اجتماعی کشور که زیرمجموعه وزارت کشور است از این طرح حمایت می‌کند. در سال ۹۹ نیز ۱۵ محل دیگر به طرح سراج اضافه خواهد شد. این طرح حرکت رو به جلو دارد، اما برای اجرا به استانداردهایی نیاز دارد. پیش بینی می‌کنیم تا پایان سال ۹۹ بتوانیم سرعت گسترش را ببینیم. شورای اجتماعی کشور و به خصوص استانداری و مدیرکل‌های اجتماعی استانداری با دانشگاه های علوم پزشکی در استان‌ها برای اجرای طرح سراج همکاری می‌کنند.
رواج خشونت در خانواده ها در دوران کرونا
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درخصوص تعارضات خانوادگی در دوران کرونا، عنوان کرد: این‌که در جریان قرنطینه خانگی با مشکلاتی در ارتباط خانوادگی مواجه شویم قابل پیش بینی است. زیرا همه گیری ویروس کرونا به طور کلی شیوه زندگی را تغییر داده است. همه مهارت های ما برای شیوه زندگی قبلی تنظیم شده بود. وقتی قرنطینه خانگی طولانی می شود و خانواده ها باید ساعت بیشتری در منزل تعامل داشته باشند، ممکن است تعارضاتی در ارتباط اتفاق بیفتد.
وی افزود: با چند بسته مداخله ای حمایتی و استفاده از روان شناسانی که در سامانه ۴۰۳۰ کار کرده‌اند در این زمینه ارتباط مستقیمی با جامعه برقرار کردیم.
ارائه خدمات سلامت روان به کادر درمان
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص ارائه خدمات سلامت روان به کادر درمان بیان کرد: عمده خدماتی که کادر درمان برای نیازهای مشاوره ای دریافت کردند در دانشکده های پزشکی ارائه شد. همکاران ما به فراخور زیرساخت ها در دانشگاه های علوم پزشکی، مداخلات غیردارویی و گروهی را برای کادر درمان تدارک دیدند. البته شکل ارائه خدمت در دانشگاه‌ها بر اساس زیرساخت ها متفاوت بود.
وی افزود: تجربه نشان می دهد که افراد تیم درمان به چند علت مستعد مداخلات روانشناختی هستند. افزایش ساعت کاری و دوری از خانواده ها و حتی قرنطینه شدن پس از ساعت کاری از جمله این موارد است. محیط خانواده می‌تواند در جذب مشکلات کمک کند و این وضعیت برای کادر درمان در این دوران وجود نداشت. وقتی همه ابعاد را کنار هم می‌گذاریم می‌بینیم فشارهایی به کادر درمان در این شرایط وارد می‌شود. در این زمینه یکی از شیوه‌ها، مداخلات گروهی است.
حاجبی ادامه داد: این خدمت به صورت مداخله گروهی برای کادر درمان بسیار مناسب است که در شرایط گروهی افراد می‌توانند بازگویی روان شناسی داشته باشند. البته تکنیک‌هایی در این جلسه های گروهی استفاده می‌شود که افراد شرایط بهتری داشته باشند
آگاهی میزان اضطراب را کم می‌کند
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص کاهش میزان اضطراب با افزایش آگاهی نسبت به کرونا تاکید کرد: دانش و آگاهی نسبت به هر مقوله ای می‌تواند میزان اضطراب را کم کند. تلاش کردیم در زمینه کرونا اطلاع رسانی کنیم. وقتی سامانه ۴۰۳۰ راه اندازی شد، بیشترین تماسی که گزارش می‌شد به دلیل نگرانی در مورد چگونگی برخورد با این ویروس بود.
امکان شیوع اختلال وسواس در دوران پساکرونا
وی درباره احتمال افزایش وسواس در دوران پساکرونا گفت: با شرایط خاصی روبه‌رو بودیم. ممکن است علائم افراد در مورد وسواس در آینده بیشتر شود. همچنین افرادی که زمینه‌ای برای وسواس داشتند می‌تواند با اضافه شدن عامل مضاعف، دچار تشدید علائم شوند.
غربالگری سلامت روان از پاییز آغاز می شود
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص انجام غربالگری سلامت روان گفت: غربالگری سلامت روان یکی از دغدغه‌های ما در نظام سلامت است. البته باید آن را پیمایش سلامت روان نامید. با استفاده از ابزارهایی که وجود دارد و پرسشگرهایی که آمادگی لازم را دارند می‌توانیم برای غربالگری سلامت روان به سمت جامعه برویم. در پیمایش ها با نمونه گیری روی جامعه کار می شود که می تواند آن تعداد نماینده وضعیت کشور باشد. بر اساس طراحی‌هایی که انجام شده این اقدام باید در پاییز امسال اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: اگر شرایط کشور خوب باشد و نگران انتقال ویروس نباشیم و با حفظ فاصله گذاری و اصول بهداشتی، داده های کشوری در زمینه سلامت روانی جمع می‌شود. تمام پروتکل‌ها نوشته شده و ابزار آماده است و در تابستان به روان شناسان آموزش ها ارائه می‌شود و احتمالا غربالگری سلامت روان از شهریور ماه یا ابتدای پاییز آغاز می شود.
1071