به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا سعید خطیب زاده صبح امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه با تبریک روز حافظ و تشریح گاهشمار سیاست خارجی درباره سفر امیرعبدالهیان به لبنان گفت: ایران و لبنان روابط‌شان را براساس خواست طرف ثالث تنظیم نکرده‌اند و روابط ما تاب آورانه نسبت به تحریم هاست.
وی با بیان اینکه اراده دو پایتخت گسترش روابط است،اضافه کرد: گفت و گوها به این خاطر بود که پروژه ها را بدون توجه به فشار و تحریم ها پیگیری کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه برخی اخبار منتشر شده درباره مشکل سوخت رسانی برای هواپیمای امیرعبداللهیان و سفر وی به سوریه به همین خاطر را خبرسازی خواند و گفت: درخواستی برای سوخت‌گیری هواپیمای وزیر در لبنان مطرح نبوده است. سفر امیرعبداللهیان از قبل به سوریه تنظیم شده بود.
از برگزاری موفقیت آمیز انتخابات عراق استقبال می‌کنیم
این دیپلمات ارشد درباره انتخابات پارلمانی عراق گفت: آنچه دیروز در عراق رخ داد، ادامه پروسه مردم‌سالاری در این کشور است. از برگزاری موفقیت آمیز انتخابات در عراق استقبال می‌کنیم و نفس برگزاری آن در زمان مناسب برگزار شد و فکر می‌کنیم این کشور در مسیر درست دموکراسی است.
خطیب زاده درباره حمله به پایگاه‌های ضد ایرانی در عراق هم گفت: بارها به دوستان عراقی و اقلیم کردستان گفتیم این مسأله با حسن همجواری نسبتی ندارد که پایگاه‌هایی در خاک عراق علیه ایران باشند. این پایگاه‌ها باید جمع شوند. این مسأله را اقلیم و دولت بغداد می‌دانند. این پایگاه‌ها نمی‌توانند به کارشان ادامه یابد. هرکجا لازم باشد براساس منافع خود عمل می‌کنیم.
وی درباره برگزاری نشست همسایگان افغانستان در ایران گفت: نخستین جلسه برخط میان وزرای امور خارجه افغانستان برگزار و مقرر شد نشستی در تهران با حضور وزرا داشته باشیم. نشست همسایگان در تهران همان است. برگزاری این نشست در دستورکار است ولی معلوم نیست چه زمانی برگزار شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: به پیشنهاد ایران قرار شد روسیه هم در این نشست حضور یابد.
روابط تهران-باکو طبیعی است/حریم هوایی و مرزهای ایران باز است
وی همچنین در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه آیا ایران در نشست مسکو درباره افغانستان شرکت می‌کند؟ گفت: پیشنهاد روسیه در دست بررسی است.
خطیب زاده همچنین درباره تنش میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت: روابط تهران و باکو طبیعی است و برهم زدن آن غیرطبیعی است.
وی با اشاره به پیوندهای عمیق دو کشور اظهار کرد: نگرانی‌های ایران گفته شده که این نگرانی‌ها براساس حسن همجواری و روابط خوب دو کشور است. البته آنها گفتند که این نگرانی‌ها را مرتفع می‌کنند. اصل اساسی ما رفتار برادرانه است. در جنگ جمهوری آذربایجان و ارمنستان هم تلاش ما گفت‌وگو بود. انتظار ما حسن همسایگی است. حریم هوایی و مرزها باز است. نباید ادبیات مسئولان موجب تشدید تنش شود.
گفت وگوهای ایران و عربستان بدون انقطاع ادامه دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره توافقات هیات اعزامی ایران با هیات عربستان گفت: قرار شده گفت و گوها در فضای عمومی پیگیری نشود. چهار دور با ریاض در بغداد گفت و گو کردیم. آخرین دور مربوط به زمانی بود که در نیویورک بودیم. الان هم این تماسها بدون انقطاع ادامه دارد.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: بیشترین تمرکز بر مسایل دوجانبه و منطقه ای به تخصیص مسایل خلیج فارس بوده است. سرنوشت یمن توسط مردم یمن رقم می‌خورد. عربستان باید اقدام به توقف جنگ و محاصره کند. تلاش ما برای عبور آرام منطقه از این شرایط است.
با همه گروه‌های افغانستانی به شمول طالبان در تماس هستیم
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه همچنین درباره سفر استاندار خراسان به افغانستان گفت: ما با افغانستان روابط مردمی و تجاری خوبی داریم. یکی از ویژگی‌های تجاری دو کشور مردمی بودن آن است. سفر استاندار هم اطمینان از مردمی بودن این روابط است. ما با همه طرف‌ها به شمول طالبان در تماسیم ولی زود است درباره دولت فراگیر افغانستان بحث شود.
مذاکرات وین در وزارت امور خارجه پیگیری می‌شود
خطیب زاده درباره آخرین تحولات مذاکرات هسته‌ای گفت: مذاکرات وین انجام می‌شود. مذاکرات در داخل وزارت خارجه پیگیری می‌شود چون گفت‌وگوهای فنی برای اطمینان از اجرای دقیق برجام است. قرار نیست متن جدیدی توافق شود. ترکیب تیم بر اساس نیازها است. قبلا از وزارتخانه‌های دیگر هم بودند و این بار هم اینچنین خواهد بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره زمان بازگشت به مذاکرات وین گفت: فرض من بر این است زمان بازگشت به مذاکرات کمتر از زمان بازگشت آمریکا به مذاکرات است. جمع بندی درباره مذاکرات وین شبانه روزی است. حتی یک ساعت بعد از جمع بندی و بررسی داخلی، زمان برای مذاکره را از دست نمی‌دهیم تا تاریخ را جمع بندی کنیم.
وی همچنین درباره رزمایش جمهوری آذربایجان دریای خزر گفت: منطقه بسیار حساس است. برخی تحولات هم این فضا را حساس‌تر کرده است. با برخی طرف‌های این رزمایش روابط نزدیکی داریم. مهم درک شرایط منطقه ای و رعایت اصول وضعیت خزر است.
خطیب‌زاده یادآورشد: در یک ماه اخیر هفت، هشت رزمایش در خزر برگزار شده که برخی نمایشی بوده است و این درست نیست. ما در زمان برگزاری رزمایش خود در مرزهای شمال غربی آن را به همسایگان خود از جمله باکو خبر داده بودیم. اگر این مسایل رعایت نشود مبتنی بر حسن همسایگی نیست.
باید مسیر دموکراتیک تصویب کنوانسیون خزر در مجلس ایران طی شود
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره گلایه وزیر خارجه روسیه از عدم تصویب کنوانسیون خزر در مجلس ایران گفت: این کنوانسیون گفت‌وگو و درباره آن توافق شد. از زمان امضای کنوانسیون، روح آن لازم الاجرا است ولی مراحل تصویب در کشورها متفاوت است. در ایران این کنوانسیون در مجلس باید تصویب شود. باید مسیر دمکراتیک تصویب این کنوانسیون در مجلس طی شود.
وی همچنین وضعیت وخیم شیعیان افغانستان گفت: ما درخصوص یک جزیی از کل افغانستان وارد گفت و گوی خاصی نشدیم. گفت‌وگوی ما این است که همه گروه‌ها به شمول شیعیان باید زندگی آرامی داشته باشند. ایران و افغانستان دو جغرافیای بهم پیوسته هستند. وضعیت شیعیان افغانستان برای ما خط قرمز بوده و همینطور که وضعیت سایر گروه‌ها و وضعیت زنان و آزادی بیان و... خط قرمز ما است.
خطیب زاده با بیان اینکه باید در مسیر گفت‌وگو کمک کنیم افغانستان وارد فضای تعاملی شده و دولت فراگیر تشکیل شود، گفت: نقش سایر کشورها دخالت نظامی و مداخله و... نیست بلکه تسهیل گفت‌وگوهای بین الافغانی است. در این راه دروغ و خبرسازی و... زیاد است. نقش ما این است تشخیص دهیم کدام خبر درست است و کدام درست نیست.
هیچ سفارتی بدون رایزن اقتصادی نیست/ اصل کار رایزنان بازرگانی در وزارتخانه های دیگر است
این دیپلمات ارشد درباره اعزام رایزنان بازرگانی از سوی وزارت صمت به سایر کشورها گفت: در تمامی کشورها رایزنان اقتصادی فعال هستند و هیچ سفارتی بدون رایزن اقتصادی نیست. وزارت خارجه از مجرای خود کارش را انجام می‌دهد و اگر چند ده میلیارد با همسایگان و سایر کشورها روابط اقتصادی داریم، ازاین مجرا است.
خطیب زاده با بیان اینکه رایزنان بازرگانی الان دو نفر هستند که بنا به تصمیم وزارت صمت بوده است، گفت: وزارت خارجه در این باره، کارهای اداری را انجام می‌دهد. اصل کار در وزارتخانه‌های دیگر است. وزارت خارجه در این باره با علاقه عمل می‌کند. البته مسائل کشور را همه می‌دانند.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه همچنین درباره حضور اسراییل در جمهوری آذربایجان گفت: ایران درخصوص امنیت ملی خود با کسی شوخی ندارد و همه همسایگان این موضوع را می‌دانند. اسراییل هر کجا رفته بی ثباتی، ترور و.... برده است. ما این مسأله را به باکو گفته‌ایم.
وی یادآورشد: اسراییل می‌خواهد منطقه را ناامن ببیند. تهران و باکو باید توجه کنند طرف ثالثی در این روابط مداخله نکند. ما حضور اسراییل در نزدیکی جغرافیا و همسایگی خود در هیچ کشوری را تحمل نمی‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره آخرین وضعیت اجرای ابتکار ۳+۳ گفت: از زمان جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان این ابتکار مطرح و ایران از آن استقبال کرد. آن زمان یک کشور آماده اجرای این ابتکار نبود و حتی گفتیم این ابتکار به شکل ۳+۲ اجرا شود. ایران آماده اجرای این ابتکار و سایر فرمت‌ها است. باید مسایل قفقاز در سازوکاری دیپلماتیک جلو برد.
خطیب زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا امیرعبداللهیان به باکو سفری خواهد داشت، گفت: در نیویورک ما به محل اقامت وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان رفتیم. هر سفری لازم باشد انجام می‌شود. مهم این است که روابط در همه سطوح میان دو کشور وجود دارد.
وی درباره دیپلماسی ورزشی ایران و عربستان و رفتن تیم‌های ایرانی به عربستان و نیامدن تیم‌های سعودی به ایران گفت: نشستی با وزارت ورزش داشتیم تا این مسأله به ریل اصلی برگردد. مهمترین توصیه من به آنها این بود رایزنی‌ها با آگاهی وزارت امور خارجه انجام شود.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا سوخت مجددی از سوی ایران به لبنان ارسال می‌شود، گفت: یکی از مشکلات اصلی لبنان برق است. در این زمینه یکی از راه‌های تامین برق در لبنان نیروگاه‌هایی است که از طریق کشتی در بنادر سوخت آنها تامین می‌شود. لبنان ساعت‌ها بدون برق است. بدیهی ترین راه‌حل آن، احداث نیروگاه در زمین است. ایران می‌تواند به حل این مسأله کمک کند. البته این کار نیازمند اراده جمعی در لبنان است.
برنامه ای برای حضور رییس جمهوری در اجلاس آب و هوایی وجود ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا رییس جمهوری در نشست اقلیمی در اسکاتلند شرکت می‌کند؟ گفت: رییس‌جمهور برای اجلاس آب و هوایی در اسکاتلند شرکت نمی‌کند. از اول هم برنامه ای برای حضور در نشست نبود. ایران عضو کامل این معاهده نیست و مراحل تصویب این مسأله در کشور در دست پیگیری است اما هیاتی از ایران در آن شرکت می‌کند.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین تحولات مرتبط با مذاکرات تهران و ریاض واینکه احتمال تغییر محل مذاکرات وجود دارد، گفت: در خصوص روابط ایران و عربستان و آنچه در بغداد اتفاق می‌افتد، عراق میزبان خوبی است. گفت‌وگوهای ما به یک مسیر جدی‌تری وارد شده و نقشه راهی در حال گفت‌وگو است. اجازه دهید مذاکرات در همان مجرا گفت‌وگو دنبال شود.
خطیب زاده تصریح کرد: ایران معتقد است روابط ایران و عربستان می‌تواند یکی از ستون‌های صلح و ثبات در منطقه باشد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در خصوص محورهای سفر وزیر امور خارجه به سوریه نیز گفت: رابطه ایران و سوریه سال‌ها است وارد فاز راهبردی و ممتاز شده است و طی سال‌هایی که می‌خواستند تروریسم را بر جغرافیای شامات حاکم کنند ایران اجازه نداد بهشت تروریست‌ها ایجاد شود.
وی با بیان اینکه روابط ایران و سوریه دارای ابعاد بزرگی است، گفت: ما در حوزه همکاری‌های اقتصادی با سوریه دچار عقب ماندگی هستیم و بخش عمده ای از مباحث در سفر وزیر امور خارجه به سوریه در خصوص پروژه هایی است که باید پیگیری شود. بخش خصوصی ما این درخواست را دارد که فعالیت‌ها اجرایی و عملیاتی شود و ماموریت ویژه ای هم به سفیر داده شده است.
این دیپلمات ارشد در پاسخ به این سوال که ایران دورنمای رابطه با جمهوری آذربایجان را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: ما تمامی اجزای یک رابطه راهبردی با جمهوری آذربایجان را داریم و اراده سیاسی در پایتخت‌ها هم چنین بوده است. امیدواریم این روابط بیش از پیش گسترش پیدا کند. گفت‌وگوهای صمیمانه، صریح و بی‌پرده در این راستا به ما کمک می‌کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات اخیر ظریف در مورد تحریم‌ها گفت: همه را دعوت می‌کنم به عدم انتخاب گزینشی از نکاتی که گفته می‌شود. وزارت امور خارجه وزارتخانه تخصصی است. ظریف در مقام وزیر خارجه چند بار این موضوع را توضیح داد. برداشتی که الان ارائه می‌شود برداشت دقیقی از فرمایشات ایشان نیست. آنچه مسلم است این است که در ادامه مسیر باید از این فضاسازی‌ها عبور کند و اجازه دهیم دولت جدید در مسیر خودش گفت‌وگوهای وین را پیش ببرد.
وی همچنین درباره اظهارات مرکل صدراعظم آلمان و اظهارات وی مبنی بر بازگشت فوری ایران به مذاکرات گفت: صدراعظم آلمان و کشورهای اروپایی توجه داشته باشند که اگر بی‌عملی اروپا نبود جسارت ترامپ نمی‌توانست اتفاق بیفتد و آمریکا از برجام خارج شود و تمام پایتخت‌های اروپایی به شمول برلین تماشاچی باشند.
این دیپلمات ارشد با بیان اینکه طرف‌هایی که به وین می‌آیند با این درک بیایند که راه فراری برای اجرای تعهداتشان ذیل برجام ندارند، گفت: آنها باید به ایران اطمینان بدهند که هیچ طرفی برجام را نقض نخواهد کرد و به بهانه‌های واهی تعهدات خود را زیر پا نمی‌گذارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: آلمان بسیاری از توافقات در دوره برجام را انجام نداد و مطمئن هستم صدراعظم آلمان از همه جزییات خبر دارد و اگر نباشد وزارت خارجه آلمان هم این موارد را به اطلاع وی خواهد رساند.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری درباره سفر علی باقری معاون سیاسی وزارت امور خارجه به پاکستان گفت: این سفر در چارچوب یازدهمین دوره کمیسیون سیاسی دو کشور و به دعوت قائم مقام وزارت خارجه پاکستان انجام شد. در این سفر درباره موضوعات مختلف از جمله افغانستان گفت‌وگو شد و درباره برخی نقاط مهم تبادل نظر و توافقات اولیه در حوزه ادامه رایزنی‌ها انجام شده است.
ایران بر اساس حسن همجواری هیچ کشوری را جایگزین کشور دیگر نمی‌کند
وی در پاسخ به سؤالی درباره گفت‌وگوهای ایران و ارمنستان و جایگزین کردن مسیری به جای مسیر ترانزیتی جمهوری آذربایجان گفت: هیچ وقت بحث جایگزینی مسیر را با هیچ کشوری نداشتیم ولی اینکه کالاهای ایرانی بدون اذیت و آزار ارسال شود، مورد توجه ماست.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ایران در هیچ توافقی برای جایگزین کردن، بستن یا بر علیه هیچ کشوری وارد نمی‌شود. ایران براساس سیاست حسن همجواری هیچ همسایه‌ای را جایگزین همسایه دیگر نمی‌کند.
خطیب زاده درباره مناسبات تهران و باکو نیز گفت: تمامی اجزای یک رابطه راهبردی و مشارکت جامع را با آذربایجان داریم و امیدواریم این روابط بیش از پیش گسترش یابد و نقش وزارت امور خارجه‌های دو کشور در این حوزه بسیار حائز اهمیت است.
وی همچنین درباره حمله تروریستی در مسجدی سید آباد قندوز هم گفت: آنچه در قندوز رخ داد، اقدام تروریستی بی‌سابقه بود و ما این حمله به اشد وجه محکوم می‌کنیم و معتقدیم طالبان مسئولیت حفظ امنیت را دارد. ایران بارها گفته است باید افغانستانی داشته باشیم که عاری از خشونت و تروریسم باشد. مردم نجیب افغانستان از تروریسم و کشتار خسته هستند.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره روابط اقتصادی ایران با عراق و اقلیم کردستان عراق گفت: روابط ما با عراق در بعد اقتصادی ممتاز است. بخشی از این روابط به روابط استانی و اقلیم برمی‌گردد که ظرفیت آن قطعا قابل ارتقا و رشد است. تاکنون توانستیم با عراق نقشه راه را داشته باشیم. معضلی که در این خصوص داریم عدم بازپرداخت بدهی توسط عراق است.
در حال تنظیم بندهای نهایی سند همکاری جامع ایران و روسیه هستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره توافقات ایران و روسیه گفت: توافقنامه جامع همکاری بین ایران و روسیه یک چارچوب حقوقی را ایجاد کرده و الان در جریان است. این موافقتنامه، چارچوب فضای مناسبی را برای گسترش روابط ایجاد کرده است. چند سال پیش نیاز به ارتقای سند شد و اسم آن سند جامع همکاری‌های راهبردی ایران و روسیه نام گرفت که توافقات قبلی آن انجام شده و در سفر قبلی لاوروف صحبت شده و در تهران در حال تنظیم بندهای نهایی آن هستیم.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه اضافه کرد: بعد از انجام آن و اخذ مجوزها در داخل کشور به مسکو می‌فرستیم و امیدواریم طی چند ماه آینده شاهد امضای این سند باشیم.
خطیب زاده در پاسخ به سؤالی درباره احتمال اتحاد راهبردی ایران با روسیه و چین گفت: محور شرق در حال برآمدن است و این محور قطعا پایتخت‌هایی دارید. شرق سیاسی، نظامی و اقتصادی و پایتخت‌های آنها تهران، پکن و مسکو است. اجازه دهیم روابط مسیر طبیعی خود را طی کند.