به گزارش ایرنا، استان مرکزی علاوه بر اینکه دومین قطب صنایع مادر تخصصی، چهارمین قطب صنعت کشور محسوب می‌شود و در زمره ۱۰ استان نخست کشور در بخش کشاورزی است و ۹۰ هزار بهره‌بردار معادل ۲۰ درصد شاغلان این خطه درعرصه کشاورزی فعالیت می‌کنند.
۶۷۰ هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد که یک و ۲ دهم درصد تولیدات مازاد حاصل از آن‌ها به سایر مناطق ارسال می‌شود و در این میان، یک‌هزار و ۱۱۵ هکتار از این اراضی استان زیر کشت گلخانه‌ای شامل ۴۹۵ هکتار فضای گلخانه‌ای و ۶۲۰ هکتار در فضای باز است.
کشت گل و گیاه‌های زینتی و سبزی و صیفی در اراضی گلخانه‌ای این استان برای پنج هزار و ۶۰۰ نفر اشتغال ایجاد کرده است.
۱۵۰ میلیون بوته گیاهان فصلی و نشایی، ۲۷۰ میلیون شاخه گل شاخه بریده، ۵۲ میلیون گلدان گل گلدانی و ۸۸ میلیون اصله درخت و درختچه زینتی سالانه در استان مرکزی تولید می‌شود و استان مرکزی در زمینه تولید گل‌های فصلی و نشایی مقام نخست، گل شاخه بریده مقام دوم، گل گلدانی و درخت و درختچه‌های زینتی مقام سوم را دارد که نشان از جایگاه قدرتمند کشاورزی این خطه به‌ویژه کشت و کار گلخانه‌ای است.
با وجود همه این ظرفیت‌ها، تولیدکنندگان محصولات گلخانه‌ای استان مرکزی با چالش‌های مختلفی همچون قیمت بالای تجهیزات، سازه‌های گلخانه‌ها، نهاده‌ها و مواد اولیه تولید دست و پنجه نرم می‌کنند.
زمین اجاره‌ای واحدهای گلخانه‌ای از مشکلات جدی گلخانه‌داران استان مرکزی است که امنیت شغلی فعالان این بخش را تهدید می‌کند چرا که این طیف با خرید تجهیزات و صرف هزینه‌های بالا همواره نگرانی اتمام قرارداد و انتقال تجهیزات را در سر دارند و این مهم در تمرکز بر تولید اثر منفی دارد.
رفع مشکل کمبود نهاده‌ها مهمترین مطالبه گلخانه داران
یکی از گلخانه‌داران شهرستان اراک گفت: نهاده‌های خارجی کیفیت بالایی در روند تولید دارند اما این روزها به سختی در بازار می‌توان آن‌ها را تامین کرد و اگرهم یافت شود قیمت سرسام‌آوری دارند که برای تولیدکننده مقرون به‌صرفه نیست.
«امیر فیضیان» کمبود سموم خارجی را از دیگر مشکلات گلخانه‌داران عنوان کرد و افزود: اکنون به‌دلیل نبود سموم خارجی با کیفیت فعالان این بخش برای تولید محصول مجبور به استفاده از سموم چینی هستند که تاثیر آن‌ها نسبت به سموم اروپایی خیلی پایین است و بر راندمان تولید و کیفیت محصول اثر خوبی ندارد.
وی ادامه داد: نبود ساماندهی جامع برای فروش محصولات کشاورزی، افزایش قیمت لوازم مورد نیاز برای نگهداری سازه از دیگر مشکلات گلخانه‌داران استان مرکزی است.
این گلخانه‌دار که به تولید گل رز به روش هیدروپونیک می‌پردازد، خاطرنشان کرد: قیمت پلاستیک سازه گلخانه‌ها با وجود تولید این محصول در کشور امسال نسبت به سال‌های گذشته حدود چهار برابر افزایش یافته است.
فیضیان گفت: نبود زیرساخت صادرات گل و گیاهان زینتی در استان مرکزی و پایین بودن توان خرید مردم، کاهش درآمد اقتصادی و فروش محصولات برای گلخانه داران را به همراه داشته است.
وی اظهار داشت: شیوع ویروس کرونا دیگر عوامل کاهش درآمد اقتصادی گلخانه‌داران تولید گل و گیاهان زینتی در استان مرکزی است و با شیوع این ویروس و کاهش برگزاری مراسم عروسی میزان فروش گل روز و تقاضای بازار داخلی به شدت کاهش دارد و این معضلی مضاعف برای گلخانه‌داران است.
این گلخانه‌دار اراکی گفت: اکنون با وجود افزایش چند برابری نرخ برخی نهاده‌ها و تجهیزات مورد نیاز گلخانه‌داران تولید گل و گیاهان زینتی، قیمت فروش گل ثابت باقی مانده است.
فیضیان افزود: قطع برق تابستان در واحدهای گلخانه‌ای استان مرکزی افزایش هزینه‌های جانبی از جمله پرداخت حقوق کارگران با وجود تعطیلی واحد و هزینه خرید سوخت برای فعالیت ژنراتورها را برای تولیدکنندگان این بخش به همراه داشت.
زمین‌های اجاره‌ای و نبود امنیت شغلی گلخانه داران
مدیرعامل مجموعه تعاونی الهام‌باران کویر که در حوزه گلخانه داری استان مرکزی فعالیت دارد، معتقد است: زمین اجاره‌ای گلخانه‌داران از جمله مهمترین مشکلات فعالان این حوزه محسوب می‌شود و فعالان این بخش با وجود خرید تجهیزات گران و صرف هزینه‌های بسیار پس از اتمام قرارداد باید نسبت به جمع آوری و تحویل زمین اقدام کنند.
«آناهیتا حق‌بین» افزود: با وجود اینکه ۲ سال اخیر در حوزه تولید محصولات گلخانه‌ای کارآفرین نمونه استان مرکزی شده‌ام اما، چالش زمین اجاره‌ای به شدت آزار دهنده است و اقداماتی که در جهاد کشاورزی برای تقاضای زمین انجام داده‌ام هنوز نتیجه‌ای نداشته است.
وی ادامه داد: نیاز است برای افزایش تولید و توسعه گلخانه‌های استان برخی از زمین‌های ملی را در اختیار فعالان این بخش قرار دهند و تعطیلی واحدهای گلخانه‌ای به دلیل نبود زمین و استقرار این واحدها در زمین‌های اجاره‌ای علاوه بر کاهش تولید محصولات گلخانه‌ای، بیکاری و کاهش اشتغال در استان به همراه دارد.
این گلخانه‌دار اراکی ادامه داد: افزایش قیمت محصولات اولیه تولید و نهاده‌ها در کنار مخاطرات شیوع کرونا، تولید کننده گلخانه‌ای را در بین مشکلات احاطه می‌کند و اگر در چنین شرایطی حمایت برای تامین زمین نباشد و هرسال تولید کننده استرس جابه‌جایی را در سر بپروراند، از پا درمی‌آید و توان جبران ضرر و زیان‌های مذکور و غلبه بر مشکلات سنگین کنونی را ندارد.
ایجاد ۲۱ هکتار عرصه گلخانه‌ای در استان مرکزی
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی نیز گفت: هدفگذاری امسال جهاد کشاورزی استان برای ایجاد ۲۵ هکتار فضای گلخانه‌ای بود که تاکنون ۲۱ هکتار این فضاهای تولید کشاورزی محقق شده است.
«علی‌اصغر زارعی» افزود: این فضاهای گلخانه‌ای بیشتر در شهرستان محلات، ساوه و اراک است.
وی یادآور شد: ۲۷۰ میلیون گل شاخه بریده و ۵۲ هزار تن محصولات سبزی و صیفی سالانه در گلخانه‌های استان مرکزی تولید می‌شود که ظرفیتی قابل ملاحظه است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی، پرداخت تسهیلات به گلخانه‌داران را از جمله برنامه‌های حمایتی سازمان جهاد کشاورزی برای افزایش سطح زیر کشت گلخانه در استان مرکزی عنوان کرد و گفت: ۸۰ درصد منابع مورد نیاز برای ایجاد طرح‌های این حوزه در استان به‌صورت تسهیلات در اختیار متقاضایان قرار گرفته و بقیه توسط فعالان این بخش تامین می‌شود.
زارعی خاطرنشان کرد: قیمت بالای تجهیزات و قطعات سازه‌های گلخانه، نهاده‌ها و مواد اولیه تولید، سود بالای تسهیلات و نبود تشکل منسجم از جمله مهمترین مشکلات گلخانه‌داران استان مرکزی است.
وی با یادآوری زمین اجاره‌ای برخی واحدهای گلخانه‌ای استان مرکزی گفت: گلخانه‌هایی که قبل از سال ۸۹ و تصویب قانون بهره‌وری در شهرک‌های گلخانه‌ای استان ایجاد شد ،سند آن‌ها به نام متقاضیان صادرشده و واحدهایی که بعد از این قانون در استان استقرار می‌یابند امکان صدور سند برایشان نیست و این مهم برای تولیدکنندگان دغدغه‌ای جدی شده است که در صورت اصلاح این قانون می‌تواند آرامش و پشتوانه مطلوبی برای بهره‌برداران به‌حساب آید.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: توسعه و بازسازی ۷۰ هکتار عرصه گلخانه‌ای امسال با هدف بهبود الگوی کشت و تولید محصولات کیفی در این استان آغاز شد و ۴۰ هکتار فضای گلخانه‌ای امسال به اراضی گلخانه‌ای استان مرکزی افزوده شد و اصلاح و بازسازی ۳۰ هکتار از عرصه‌های کشت گلخانه‌ای نیز در دستور کار است.
زارعی ادامه داد: پارسال نیز ۳۰ هکتار اراضی گلخانه‌ای در این استان ایجاد شد و ۳۸ هکتار از اراضی گلخانه‌ای این خطه نیز در این مدت اصلاح و بازسازی شد.
وی خاطرنشان کرد: ایجاد ۲۰ هکتار فضای گلخانه‌ای و بازسازی ۱۸ هکتار از این فضاها سال گذشته برای سازمان جهاد کشاورزی استان تعهد شده بود که عملکرد این حوزه در استان بیشتر از تعهدات محقق شد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی یادآور شد: ۱۵۰ میلیارد ریال منابع مالی پارسال به‌صورت تسهیلات برای ایجاد، اصلاح و بازسازی گلخانه‌های استان مرکزی پرداخت شد و اکنون نیز محدودیتی برای پرداخت تسهیلات برای ایجاد گلخانه در استان وجود ندارد.
زارعی ادامه داد: یک‌هزار و ۱۱۵ هکتار اراضی گلخانه‌ای در استان مرکزی وجود دارد که ۴۹۵ هکتار این اراضی در فضای گلخانه‌ای و ۶۲۰ هکتار در فضای باز ایجاد شده و کشت گل و گیاه‌های زینتی و سبزی و صیفی در اراضی گلخانه‌ای این استان نیز برای پنج هزار و ۶۰۰ نفر اشتغال ایجاد کرده است.
وی گفت: ۱۵۰ میلیون بوته گیاهان فصلی و نشایی، ۲۷۰ میلیون شاخه گل شاخه بریده، ۵۲ میلیون گلدان گل گلدانی و ۸۸ میلیون اصله درخت و درختچه زینتی سالانه در استان مرکزی تولید می‌شود و این استان در زمینه تولید گل‌های فصلی و نشایی مقام نخست، گل شاخه بریده مقام دوم، گل گلدانی و درخت و درختچه‌های زینتی مقام سوم را به خود اختصاص داده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی بیان کرد: این استان تنها صادر کننده بیدقرمز در کشور است و ۱۷ میلیون دلار انواع گل و گیاهان زینتی پارسال از این خطه به خارج از کشور صادر شد و یکی از فعالان حوزه تولید گل و گیاهان زینتی استان رتبه نخست تولید این محصولات را از آن خود کرد.
زارعی معتقد است: بالا بودن هزینه تولید به‌دلیل کوچک بودن واحدهای تولیدی استان مرکزی، نوسانات ارزی و وجود مشکلات بانکی از جمله مهمترین مشکلات فعالان بخش گلخانه‌ای استان مرکزی است و وجود مشکلات بانکی موجب شده صادر کنندگان این محصولات نتوانند برای فروش محصولات خود نسبت به بازکردن اعتبارنامه (ال سی) اقدام کنند.
وی ادامه داد: تکمیل و تجهیز پایانه صادراتی گل و گیاه محلات، ایجاد نمایشگاه محلات برای معرفی محصولات گلخانه‌های گل و گیاهان زینتی تولیدی استان مرکزی، جذب سرمایه‌گذار خارجی برای ورود فناوری‌های جدید به کشور و ایجاد گلخانه‌های روزآمد از جمله راهکارهای افزایش صادرات این محصولات به خارج از کشور است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی با یادآوری وجود هشت هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی گلخانه‌ای در کشور گفت: پنج هزار هکتار این اراضی در فضای باز و سه هزار و ۵۰۰ هکتار در فضای بسته ایجاد شده است.
وی ادامه داد: ایران در زمینه تولید گل و گیاهان زینتی رتبه پانزدهم را در سطح جهان و پنجم را در آسیا به خود اختصاص داده و برخی گل‌ها از جمله گونه پامچال و برخی ارقام پیازی تنها در این کشور تولید می‌شود.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطرنشان کرد: سرانه مصرف گل و گیاه در کشورهای اروپایی ۲۰۰ شاخه و این رقم در کشور ۱۵ شاخه در سال است.
زارعی ارزش صادرات گل و گیاهان زینتی از کشور در سال گذشته را ۲۵ میلیون دلار عنوان کرد و گفت: توان صادرات این محصولات در کشور ۸۰۰ میلیون دلار در سال است.
وی ادامه داد: ایران رتبه ۱۰۷ صادرات گل و گیاهان زینتی را در جهان به خود اختصاص داده و روسیه، عراق، کشورهای اوراسیا، ارمنستان و تاجیکستان از جمله عمده کشورهای مقصد صادرات این محصولات از کشور است.
تقویت صنایع تبدیلی نیاز پایه مجتمع گلخانه‌ایب امان‌آباد اراک
استاندار مرکزی معتقد است: ایجاد واحد صنایع تبدیلی برای افزایش صادرات و درآمدزایی در این استان در مجتمع گلخانه‌ای امان آباد اراک ضروری است.
سید«علی آقازاده» افزود: نبود واحد بسته‌بندی و صنایع تبدیلی از جمله مهمترین مشکلات مجتمع گلخانه ای امان‌آباد این شهرستان به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: ایجاد واحد بسته بندی و صنایع تبدیلی در مجتمع گلخانه‌ای امان آباد اراک علاوه بر ایجاد اشتغال در این مجتمع افزایش صادرات، ارز آوری و درآمدزایی برای استان و کشور را به همراه دارد.
استاندار مرکزی خاطرنشان کرد: می‌طلبد که با جذب سرمایه گذار و ایجاد واحد بسته بندی، پایانه صادراتی محصولات کشاورزی از مجتمع گلخانه ای امان آباد اراک به سایر نقاط کشور و بازارهای خارجی فراهم شود.
آقازاده با یادآوری رفع مشکل آب مجتمع گلخانه‌ای امان آباد اراک افزود: رفع مشکل کم‌آبی این مجتمع در کنار حمایت دولت رونق تولید را در این منطقه به همراه داشته است.
استاندار مرکزی، تامین نقدینگی و سرمایه در گردش گلخانه داران امان‌آباد را به عنوان یکی از نیازهای جدی عنوان کرد.
استان مرکزی به‌عنوان دومین قطب صنایع مادر تخصصی، چهارمین قطب صنعت کشور محسوب می‌شود و در زمینه تنوع تولیدات صنعتی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان با وجود صنعتی بودن در زمره ۱۰ استان نخست کشور در بخش کشاورزی است که ۹۰ هزار بهره‌بردار شامل ۲۰ درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
۶۷۰ هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد که یک و ۲ دهم درصد تولیدات کشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال می شود.
این استان رتبه چهارم تولید بچه ماهی قزل آلا، رتبه اول در تنوع تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم تولید گل ها شاخه بریده، رتبه سوم در تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم سطح زیر کشت و تولید انار کشور، رتبه ششم تولید پسته، مقام هشتم تولید گل محمدی، مقام نهم در تولید انگور، رتبه سوم در تولید لوبیا و رتبه پنجم در تولید جو را به خود اختصاص داده است.
استقرار ایستگاه انار ساوه، پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیای خمین، وجود شعبه ششم تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، وجود ایستگاه تحقیقات ماهیان زینتی و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیز از ظرفیت‌های علمی و تحقیقاتی استان مرکزی است.