«فرزان شهیدی» در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره انتخابات پارلمانی عراق گفت: پارلمان در نظام سیاسی عراق به دلیل نقشی که در معرفی نخست وزیر و تأیید کابینه دارد، دارای جایگاهی ویژه است. رهبران سیاسی عراق بر اساس یک قانون نانوشته، پست‌های کلیدی کشور شامل نخست‌وزیری، ریاست‌جمهوری و رییس پارلمان را بین طوایف قومی و مذهبی بزرگ این کشور تقسیم کرده‌اند به‌نحوی که نخست‌وزیری برای شیعیان، ریاست‌جمهوری در اختیار کُردها و ریاست پارلمان با اهل‌سنت است.
این کارشناس مسایل عراق بیان داشت: طبق قانون، بزرگترین فراکسیون پارلمان مسئولیت معرفی نخست وزیر را به‌عهده دارد که بعد از معرفی به رییس‌جمهوری، مامور تشکیل کابینه می‌شود و در نهایت نخست وزیر و اعضای کابینه باید از پارلمان رأی اعتماد بگیرند انتخابات عراق، پنجمین انتخاباتی پارلمانی بود که بعد از سقوط رژیم صدام به صورت زودهنگام برگزار شد.
شهیدی با اشاره به تظاهرات مردمی عراق در پاییز سال ۱۳۹۸ گفت: مطالبات معترضین و خواسته حداکثری مردم، تغییر ساختار سیاسی عراق بود. آنها خواستار برچیده شدن فساد در این کشور بودند و این تظاهرات منجر به برکناری دولت «عادل عبدالمهدی» شد.
وی افزود: در آن مقطع پارلمان عراق تصریح کرد که انتخابات زودهنگام برگزار می‌کند و این خواسته معترضان بود که تایید مرجعیت شیعه عراق را هم داشت. در این راستا یکی از وعده‌های دولت موقت «مصطفی الکاظمی» برگزاری انتخابات زودهنگام بود که قرار شد خردادماه سال جاری برگزار شود، اما به تعویق افتاد و در مهرماه برگزار شد.
این کارشناس مسائل عراق گفت: انتخابات این دوره با انتخابات‌های گذشته پارلمانی عراق تفاوت‌هایی داشت و با تصویب قانون جدید انتخابات تغییراتی به وجود آمد که در نتیجه آن بیش از گذشته شاهد ظهور چهره‌های مستقل بودیم.
شهیدی با اشاره به میزان مشارکت مردم عراق در انتخابات خاطرنشان کرد: علیرغم برخی نظر سنجی‌ها که میزان مشارکت را بالای ۵۰ درصد پیش بینی کرده بودند، طبق اعلام کمیساریای عالی انتخابات عراق مشارکت در این دور از انتخابات ۴۱ درصد بوده است.
وی علل کاهش میزان مشارکت را عوامل متعددی برشمرد و افزود: معترضین که در صحنه تظاهرات پاییز سال ۹۸ حضور پیدا کردند دچار نوعی سرخوردگی شدند، زیرا مهمترین ائتلاف‌ها و گروه‌های حاضر در انتخابات جدید همان افراد و احزاب گذشته بودند، البته افرادی هم به شکل مستقل در انتخابات حضور داشتند ولی کفه سنگین انتخابات همان احزاب سنتی بودند و این عامل رغبت مردم را برای مشارکت حداکثری تقویت نکرد. در این بین زمزمه‌های تهدید و ناامنی و شیوع کرونا هم مزید بر علت شد تا در نهایت مشارکت پرشوری در عراق برگزار نشود.
این کارشناس مسایل عراق بیان داشت: با توجه به تعدد و تکثر ائتلاف‌های سیاسی در عراق هیچ گروهی اکثریت مطلق کرسی‌ها مجلس را به دست نمی‌آورد و گروه‌های صاحب کرسی مجلس باید با ائتلاف، فراکسیون اکثریت را تشکیل دهند تا بتوانند نخست وزیر و دولت جدید را معرفی کنند.
وی همچنین با اشاره به بیانیه مرجعیت شیعه آیت الله سیستانی در مورد انتخابات پارلمانی عراق گفت: در بیانیه مرجعیت شیعه آمده است «رای دهندگان باید از تجربیات گذشته درس بگیرند و از این فرصت مهم برای ایجاد تغییر واقعی اداره دولت و حذف مفسدان استفاده کنند. تغییر در مدیریت دولت و حذف مفسدان زمانی ممکن می‌شود که همه آگاهان دور هم جمع شوند و انتخاب خوبی داشته باشند».
این کارشناس مسائل سیاسی اظهارکرد: بیانیه‌آیت الله سیستانی بیانیه ای مثبت برای دعوت به مشارکت آگاهانه بود و پیش بینی می‌شد که با صدور این بیانیه نرخ مشارکت بالا رود، اما میزان مشارکت زیر ۵۰ درصد شد.
شهیدی اضافه کرد: بیانیه آیت الله سیستانی به نوعی مشروط بود و ایشان به رغم دعوت مردم به مشارکت بالا، آگاهانه و مسئولانه مباحث گذشته و ناکارآمدی چهره‌های فاسد را مطرح کرد و با این لحن بر کسی تکلیف نکرد که در انتخابات شرکت کند و بیشتر از جنبه سیاسی وارد شد و کسانی هم که خود را مقید دانستند، در انتخابات شرکت کردند.
وی در بخش دیگری از این گفت و گو اظهار کرد: در حالی که حشد الشعبی یک سازمان مردمی تاثیرگذار در ساختار سیاسی عراق است و جایگاه قانونی و اجتماعی در دولت عراق دارد، اما در این انتخابات اعضای حشدالشعبی را جزو گروه‌های ویژه لحاظ نکردند و اعضای آن همانند بقیه مردم در انتخابات شرکت کردند. برخی از اعضای این سازمان در ماموریت بودند و این موضوع باعث اعتراض حشد الشعبی شد.
این کارشناس مسائل عراق همچنین درباره حضور احزاب کردی در انتخابات عراق گفت: در اقلیم کردستان عراق دو حزب «اتحادیه میهنی کردستان» جلال طالبانی و «حزب دموکرات کردستان» مصطفی بارزانی مطرح هستند. بر اساس نتایج اولیه و حزب دموکرات در این انتخابات پیشتاز است و رییس جمهور عراق هم از این دو حزب برگزیده می‌شود.
شهیدی با اشاره به نقش زنان در انتخابات عراق گفت: طبق قانون اساسی عراق ۲۵درصد کرسی‌های پارلمان در این کشور به زنان اختصاص یافته و از هر چهار نماینده باید یک نفر باید زن باشند، لذا تعداد نامزدهای زن در ائتلاف ها و بصورت مستقل بالا بوده و به نوعی جایگاه زنان طبق قانون اساسی در ساختار سیاسی عراق تثبیت شده است.
وی افزود: گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که بخش زیادی مشارکت کنندگان این دور انتخابات عراق زنان بودند و زنان عراقی در عرصه سیاسی این کشور در حد خود ایفای نقش کردند.
شهیدی انتخابات پارلمانی عراق را نقطه عطفی در تاریخ این کشور عنوان کرد و گفت: مردم عراق به این دلیل در انتخابات شرکت کردند که ساختار کارآمدی در این کشور برسرکار بیاید که فسادکمتری داشته باشد و به مشکلات آنها رسیدگی کند.
این کارشناس مسائل سیاسی عراق، اولویت مردم عراق را در ارائه خدمات از جمله در حوزه برق، آب و اشتغال دانست و ابراز امیدواری کرد که دولت جدید بر آمده از پارلمان بتواند حداقل بخشی از خواسته‌های مردم این کشور را برآورده کند.
شهیدی تاکید کرد: هر نتیجه ای از صندوق‌های رای بیرون بیاید تصمیم مردم عراق برای تعیین سرنوشت خودشان است و ایران هم رای و تصمیم مردم عراق را محترم می‌شمارد چرا که خواسته ایران عراق باثبات است.
وی همچنین با اشاره به حضور اشغالگران آمریکایی در عراق گفت: مصوبه پارلمان قبلی عراق و مطالبات مردمی این کشور خروج کامل نیروهای آمریکایی از این کشور است، البته اشغالگران آمریکایی وعده‌هایی دادند که تا پایان سال جاری میلادی به حضور مستشاری خود در این کشور پایان دهند و امیدواریم که دولت جدید این مطالبات را پیگیری کند.