همدان- ایرنا- مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای استان همدان گفت: عامل اصلی ایجاد فروچاله ها کاهش سطح آب های زیرزمینی است به نحوی که طی ۳۰ سال گذشته حدود ۳۰ مورد فروچاله در مناطق مختلف این استان شناسایی و ثبت شده است.

«محمد ضروری» روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تمامی این فروچاله ها در شمال و شمال غرب استان همدان هستند به طوری که ۱۵ مورد آن در دشت کبودراهنگ و ۱۵ مورد دیگر نیز در دشت رزن-قهاوند ایجاد و ثبت شده اند.

وی اظهار داشت: نخستین فروچاله استان همدان در سال ۱۳۷۱ در محدوده روستای «همه کسی» شهرستان بهار و آخرین مورد آن نیز سال ۱۳۹۷ در نزدیکی روستاد «کِردآباد» شهرستان کبودرآهنگ ایجاد شده است.

ضروری با اشاره به اینکه نیروگاه برق شهید مفتح در محدوده دشت کبودرآهنگ قرار دارد، تصریح کرد: به طور مستقیم نمی توان گفت نیروگاه عامل اصلی ایجاد فروچاله است چراکه سال گذشته این نیروگاه معادل سه درصد مصرف آب منطقه را برداشت کرده و ۹۷ درصد دیگر مربوط به سایر بخش ها از جمله کشاورزی است.

وی خاطرنشان کرد: بیشترین عمق فروچاله ها در استان همدان مربوط به فروچاله روستای کردآباد با ۳۰ متر می شود و در مواردی نیز فروچاله هایی به عمق یک متر نیز در سطح استان ثبت شده است.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای استان همدان تصریح کرد: جریانات سطحی و زیرزمینی آب، از هزاران سال پیش موجب جابجایی رسوبات و تشکیل حفره ها و غارهای آهکی شده که با کاهش سطح آب های زیر زمینی، این حفره ها تخریب و در پی آن فروچاله ها ایجاد می شود.

وی ادامه داد: ایجاد فروچاله هزینه بسیار هنگفتی دارد که البته اگر در سال های آینده شاهد افزایش چشمگیر نزولات جوی باشیم، این حفره های زیر زمینی دیگر تشکیل نمی شود.

وی با اشاره به اینکه در کنار فروچاله، فرونشت زمین نیز یکی دیگر از معضلات مربوط به کاهش باراندگی ها و سطح آب منابع زیرزمینی است، اظهار داشت: پدیده لوله زایی(لوله کشی برای آبیاری اراضی) در سال های اخیر افزایش چشمگیری یافته به نحوی که کاهش سطح خاک موجب نمایان شدن قسمت انتهایی لوله های آبیاری کشاورزی شده است.

ضروری افزود: سالانه بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب برداشت مازاد آب در استان همدان داریم که این موجب افزایش شیب منفی هیدروگرافیک های مصرف آب به عنوان یکی از مهمترین دلایل ایجاد فروچاله ها می شود.

وی با اشاره به اینکه باید با برنامه ریزی دقیق و اصلاح الگوی کشت، آب های زیرزمینی مدیریت شود، افزود: در سه تا چهار سال گذشته اقدامات خوبی در راستای حفظ آب های زیرزمینی انجام شده و با توجه به انسداد چاه های غیر مجاز و افزایش میزان بارندگی، روند شیب تند افت آب های زیر زمینی متوقف شده است.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای استان همدان ادامه داد: در سال آبی گذشته میزان بارش ها ۴۲ درصد نسبت به سال قبل و ۲۲ درصد نسبت به دوره بلند مدت کاهش یافته است که این کاهش طی یک سال آینده اثرات خود را نشان می دهد.

استان همدان در دسته استان های سرد و خشک کشور محسوب می شود و میانگین بلند مدت بارش در این استان سالانه ۳۶۰ میلیمتر به ثبت رسیده است.