به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، در آخرین روزهای شهریورماه، یاسر احمدوند با حکم محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان معاون امور فرهنگی این وزارتخانه منصوب شد. در این حکم اهتمام به سیاست‌هایی به منظور اعتلای اندیشه و قلم، سفارش شد که «حمایت از حقوق نویسندگان، اهل قلم و ناشران»، «تدوین طرح برای حمایت از حقوق صاحبان آثار (مؤلفان، مصنفان، مترجمان، ویراستاران، تصویرگران، ناشران) و تعیین ضمانت‌های اجرایی آن» و نیز «تعامل سازنده و تبادل نظر با صنوف مرتبط و فعالان حوزه نشر و کتاب» برخی از ۱۰ مورد آن را تشکیل می‌دادند. به این ترتیب با حضور احمدوند، نشست‌هایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تشکل‌ها و انجمن‌های حوزه نشر در مهم‌ترین نهاد قانون‌گذاری و مدیریت کتاب و نشر کشور، برگزار شده است. معاون فرهنگی در این جلسات، موضوعاتی که در دولت سیزدهم، مسائل کلیدی هستند را با ناشران در میان گذاشته است و ناشران نیز موضوعات مهم را مطرح کرده‌اند. این گزارش بازخوانی موضوعاتی است که در این جلسات مطرح شده‌اند.
رتبه‌بندی ناشران بر اساس کیفیت‌سنجی
یکی از موضوعاتی که در این چهار جلسه مطرح بوده تاکید بر رتبه‌بندی ناشران، بر اساس کیفیت آثاری است که منتشر کرده اند. این مساله که پیش از این بارها از سوی مدیران نشر و اعضای اتحادیه ناشران و کتابفروشان برای اختصاص یارانه و دیگر موضوعات پیشنهاد شده بود، این بار در مسیر اجرا قرار گرفته است. احمدوند اعلام کرده در اداره کتاب باید به سمت کیفیت‌سنجی اثر حرکت کنیم.
در گام اول این رتبه بندی، مجوزهای صادر شده ساماندهی می‌شوند و ارائه مجوزهای نشر بر اساس سازوکاری دقیق صورت می‌گیرد، در ادامه برای ناشر و اثری که به چاپ می‌رسد کیفیت‌سنجی انجام می شود، احمدوند گفته است معاونت امور فرهنگی نباید صرفا به دادن مجوزها اکتفا کند بلکه باید کتاب‌هایی که مجوز می‌گیرند نیز کیفیت‌سنجی شوند.
ساماندهی یارانه نشر
یکی از مسائلی که همیشه در میان ناشران و اهالی کتاب مورد بحث بوده است، یارانه اختصاص یافته به موضوعات مختلف در این حوزه است. امکان سوق دادن بخشی از یارانه‌های نشر به سوی انجمن‌ها، با برنامه ریزی مناسب، برای رشد کارهای نوین مثل فروش آنلاین کتاب در سایت های حرفه ای و به طور دقیق، نکته جالب توجهی است که در این جلسات مطرح شده است.
هدفمند کردن یارانه‌های نشر، موضوع مهمی است که احمدوند بر آن تاکید داشته است و با رد مساله خرید کتاب از ناشران که سال‌هاست در قالب یک طرح حمایتی صورت می گیرد. ایده جدیدی مبنی بر توجه به محتوا و رساندن هر کتاب به مخاطب ویژه خودش را مطرح کرد که در طرح پاییزه کتاب ۱۴۰۰ هم معاونت امور فرهنگی دنبال راهی برای اجرای آن خواهد بود.
خرید و توزیع هدفمند کتاب نیز نکته دیگری است که در قالب ساماندهی یارانه نشر و تغییر رویکرد هیئت انتخاب و خرید کتاب، صورت خواهد گرفت. در این چارچوب حمایت از ناشران آموزشی نیز روشمند شده و از نظرگاه دیگری به ناشرانی که نوع کار فرهنگی متفاوتی را بر عهده دارند، کمک خواهد شد.
مدیریت کتاب و نشر؛ همراهی مدیران و متخصصان
تشکیل شورای راهبردی نشر، از تازه ترین موضوعات در حوزه مدیریت نشر است که در این جلسات مطرح شده و مورد تایید معاونت امور فرهنگی نیز قرار گرفته است. بر این اساس از ناشران و انجمن ها و تشکل ها خواسته شده است که در این شورا، همکاری کنند. از سوی دیگر احمدوند، تصمیم‌گیری در حوزه نشر را به حضور انجمن‌ها و تشکل‌ها، مشروط کرده است و پرسیدن نظر متخصصان را اولویت کار قرار داده است. این روش برای گرفتن تصمیم های مهم و بزرگ در حوزه های مختلف نشر، به نوعی حمایت شناخته شده است، چون منافع بخش های مختلف در این دیدگاه، در نظر گرفته خواهد شد.
کاغذ، مساله همیشگی ناشران
کاغذ لازم برای تولید کتاب، هنوز و همچنان یکی از دغدغه های مهم ناشران است. پس از مشکلاتی که برای واردات کاغذ در سال گذشته به وجود آمد و یارانه دریافتی برای واردات دولتی نیز دچار مشکلاتی شد، قیمت این کالای اساسی برای ناشران چند برابر شد و اقداماتی برای واردات کاغذ و بهبود وضعیت آن در بازار صورت گرفت.
در جلسات برگزار شده مشخص شد معاونت امور فرهنگی در برنامه جدید خود، کنترل بازار کاغذ با تمرکز بر تهیه کاغذ از تولید کننده داخلی را در اولویت قرار داده است. تشکیل کمیته مساله کاغذ داخلی، به عنوان یکی از کارگروه های تازه تاسیس در معاونت فرهنگی و آغاز مذاکره برای تامین کاغذ نشر از طریق کارخانه‌های داخلی، از عزم جدی وزارتخانه محمدمهدی اسماعیلی برای برطرف کردن مشکل کاغذ نشر خبر می دهد.
قاچاق کتاب و بساط گستران؛ چالشی برای نشر ایران
احمدوند با تاکید بر ضرورت مقابله همه‌جانبه با تکثیر غیرقانونی کتاب، این مساله را یکی از مهم ترین مشکلات نشر دانسته است. وزیر فرهنگ و ارشاد نیز بارها به این موضوع پرداخته است. این مساله یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که در این جلسات بررسی شده اند.
تشکیل کارگروهی برای مبارزه با تکثیر غیرقانونی کتاب و صیانت از حقوق ناشران و پدیدآورندگان، از نخستین کارهایی بوده است که احمدوند در آغاز حضور خود در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد در دستور کار قرار داده است. گزارش هایی که خبرگزاری ایرنا با موضوع کتاب‌سازی، مهم‌ترین عامل رشد بساط‌گستران است و چرا نباید از بساط‌گستران، کتاب بخریم؟ به تفصیل علت این تصمیم گیری و تاکید معاون فرهنگی بر این موضوع را تشریح کرده است.
تقویت زیرساخت‌های عرضه کتاب
تاکید بر ضرورت تقویت زیرساخت‌های عرضه در حوزه نشر، یکی دیگر از موارد مهم در جلسات معاونت فرهنگی با ناشران بوده است، احمدوند با تاکید بر این که مهارت‌های کتابخوان کردن دیگران را فرا نمی‌گیریم و آموزش نمی‌دهیم، نحوه عرضه کتاب به مخاطبان را نیز بخش مهمی از مساله کتاب خوانی دانسته است. این موضوع که به مساله عدالت فرهنگی نیز پیوند می خورد، برای وزارت فرهنگ دولت سیزدهم از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بنا بر اعلام معاونت امور فرهنگی این نشست ها که تا کنون ۴ جلسه از آن برگزار شده است، ادامه خواهد داشت.