گردشگری در برهه کنونی که با انواعی متنوع همراه است میتواند قطبهایی را شکل دهد و در دل خود دهها امکان اشتغالزایی و فرهنگسازی ایجاد کند؛ برای مثال در گردشگری روستایی، علاوه بر نمایش جلوههای طبیعی، میتوان، صنایع دستی، محصولات کشاورزی و یا آیینهای خاص را به تماشا نشست. همچنین در گردشگری مذهبی با تاکید بر بهرهگیری از فضای معنوی و معرفتی اماکن مقدس و بقاع متبرکه میتوان به ترویج آموزههای دینی پرداخت، یا در گردشگری سلامت میتوان گونههای جدیدی از جاذبه های سلامت محور را معرفی کرد.
"گردشگری فرهنگی و ادبی" یکی از فاخرترین جلوه های فرهنگی محسوب میشود که در پرتو آن میتوان دهها رویداد و رخداد فرهنگی و هنری را رقم زد.
وجود مجموعههای کمنظیری از جمله خانههای مفاخر، کتابخانههای شخصی و بهویژه آرامگاههای شاخص همچون قطعه هنرمندان و فرهیختگان در بهشت زهرای تهران، مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی تخت فولاد اصفهان، مقبرهالشعرای تبریز و باغآرامگاههایی چون طوس و حافظیه همواره یکی از فضاهای خاطرهانگیزی است که علاوه بر جذابیتهای بصری و معماری آن برای گردشگران، میتواند محمل و مرکزی برای برپایی رویدادهای علمی - ترویجی یا تبلیغی - آموزشی و فرهنگی - هنری برای اهل فن قلمداد شود.
"مزار سهراب سپهری" شاعر و نقاش بلندآوازه کاشانی در جوار حرم مطهر حضرت سلطان علی بن امام محمد باقر (ع) در مشهد اردهال کاشان یکی از مزارهای مورد توجه دوستداران سهراب سپهری است که طی سال محل آمد و شد شاعران و ادبدوستان است.
با آنکه مزار سهراب سازه و نماد معماری ندارد اما هیچگاه جذابیت مزار او از دید علاقمندانش کم رنگ نشده است؛ تنها سنگ مزار ساده او که یکی دوبار هم "چینی نازک تنهایی سهراب را شکسته" مانع از جذابیت حضور علاقمندانش نبوده و در عین حال همواره این مطالبه و انتظار وجود داشته که پس از سنگ نوشته یادگار استاد رضا مافی هنرمند و دوست سهراب، سنگ مزاری فاخر برای او تعبیه و نصب شود.
این مهم پس از کش و قوس های فراوان به سرانجامی مبارک انجامید و سنگ مزاری فاخر در عین حال ساده به خط استاد سیدسعید کاظمی از خوشنویسان پیشکسوت کاشان آمادهسازی و با چند روز تاخیر در سالروز ولادت سهراب رونمایی و در مزارش نصب شد.
این آیین و استقبال خوب اهالی فرهنگ و ادب و همراهی خانواده سهراب نشان داد که مدیریت "گردشگری فرهنگی، ادبی" میتواند پیوستهای تازهای برای حوزه گردشگری تعریف کند.
وجود مقبره محتشم کاشانی و فیض کاشانی، بقعه بابا افضل مرقی، مزار شیخان کاشان، زیارت پنجه شاه و حبیب بن موسی و مزار دشت افروز و سیدابوالرضا راوندی در کاشان فرهنگی اگرچه جغرافیای پراکندهای دارد اما چنانچه هوشمندانه باز طراحی شوند هریک کانونی پر جنب و جوش از رویدادهایی خواهند بود که تاثیرهای عمیقی در گسترش گردشگری فرهنگی و ادبی شهر و کشور خواهد گذاشت.
این در حالی است که متاسفانه تعدادی از مزارهای مفاخر معاریف ادبی یا وضعیت عمرانی مناسبی ندارند و یا حتی اثری از آنها باقی نمانده است.
افزایش کارکردهای چندگانه این فضاها از جمله طراحی موزه، کتابخانه و گنجینه و تالار اجتماعات و نمایشگاهها در جوار برخی مزارهایی که از موقعیت جغرافیایی مناسبی برخوردارند سبب صیانت از اصالتها، ارزشها و هویتهای گاه فراموش شده یک جامعه یا یک فرهنگ خواهد بود.
امید آنکه با تدبیر نخبگان و خبرگان فرهنگی کاشان، رونق "گردشگری فرهنگی وادبی" از طریق بازپیرایی و بازآرایی فضاهای موجود و بازطراحی فضاهای از یاد رفته فزونی یابد و هر بقعه و مزار بزرگان و شخصیتها، پایگاه و مرکز ی برای گسترش دانش و فرزانگی باشد.
سنگ قبر و تابلوی یادمان سهراب سپهری شاعر، نویسنده و نقاش بلندآوازه کاشانی ۲۲ مهر ماه پس از ۴۰ سال برای دومین بار با مجوز خانوادهاش با همکاری گروهی از هنرمندان بینالمللی طی آیینی در صحن امامزاده سلطان علی بن محمد باقر(ع) مشهد اردهال رونمایی شد.
*رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان