به گزارش ایرنا ، ایرانیان برای نخستین بار در جهان در زمان هخامنشیان اقدام به تاسیس واحد رسمی پست با عنوان «چاپارخانه» کردند که از طریق آن به وسیله اسبهای تندرو تمامی اخبار، گزارش ها و مکاتبات دولتی بین پایتخت با سایر ایالات انجام می‌شد. این اسبها در جاده‌هایی موسوم به «راه شاهی» تردد می‌کردند و در فاصله هر ۲۴ کیلومتر یک چاپارخانه قرار داشت که شخص چاپار پس از تعویض اسب خود با اسبی تازه‌نفس به راهش ادامه می‌داد.
به جا ماندن اسامی چون "چاپارخانه" در روستاهای گیلان نشان دهنده پیشینه و اهمیت پست در این استان حاشیه خزر است. قدمت بنای اداره پست و تلگرام رشت به سال ۱۳۱۲ باز می گردد. ساختمانی که به "پست ، موزه ، مدرسه رشت" تبدیل شد و یکی از محورهای کاری آن علاوه بر ارائه خدمات پستی و در معرض تماشا قرار دادن اشیاء و اقلام پستی از گذشته تاکنون و سیر تکامل پست، آموزش نسل جوان با هدف حفظ ارزش ها و میراث پستی ایران عنوان شده است.
با گذشت قرنها از آن زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی و روش های نوین ارتباطی و جابه جایی اقلام پستی به جای اسب با وسایل نقلیه، امروزه سیر مرسولات قابل ردیابی شده اما در مقابل نوعی بی توجهی به حوزه پست و در نتیجه مشکلاتی از قبیل دیر رسیدن مرسولات، خیس یا پاره و مخدوش بودن پاکت ها یا جعبه ها، شکسته شدن و آسیب دیدن اشیاء و گاه مفقود شدن برخی قطعات یا وسایل درون بسته های پستی با وجود هزینه های بالای دریافتی را شاهدیم.
فاصله طولانی بسته های پستی با مسئولیت پذیری
سارا حسن زاده یکی از مربیان ورزشی شناخته شده شهر رشت به خبرنگار ایرنا گفت: بسته ای از طرف اقوام از کشور نروژ برایم پست شده بود، با گذشت یک ماه از ارسال به دستم نرسید و حتی پیگیری حضوری ام از اداره پست گیلان بی جواب ماند.
وی افزود: وقتی مرسوله را از طریق سایت اداره پست استان ردیابی کردم متوجه شدم مرسوله به گیلان رسیده بنابراین مجدد به اداره پست مراجعه کردم و در مقابل پیگیری کارمند مربوطه گفت: چرا نگفته بودید گوشی درون بسته است، پاسخ دادم گوشی نیست بلکه "ایرپاد و پاوربانک" است. سپس گفت: امروز پنجشنبه است بروید بعد از تعطیلات بیایید باید مالیات آن پرداخت شود بعد تحویل دهیم.
حسن زاده گفت: بعد از تعطیلات مراجعه کردم بسته در قسمتی که ایرپاد و پاوربانک بود سوراخ شده و سیمش بیرون و ۲ مورد از وسایل نیز کم بود و با وجود پیگیری های مستمر و مراجعه به بازرسی و مدیر پست پاسخی نگرفتم و مقصر گم شدن وسایل را از مبدا عنوان کرده و گفتند فرستنده باید پیگیری کند و پول بیمه را بگیرد.
تحمیل هزینه اضافی به مشتری
مسئول امور عمومی یکی از ادارات رشت نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: بارها پیش آمده که پاکت بسته های پستی به خصوص نامه های اداری پاره یا باز شده است و به خصوص اگر درونش کتاب یا جسم حجیمی باشد انگار که محتویات آن مورد بررسی قرار گرفته است، در حالی که این بسته های مربوط به نهادی دولتی می باشد.
محمد فرد اظهار داشت: نامه‌ی سفارشی که از اداره می فرستیم بین چهار روز تا یک هفته بعد می رسد. پست سفارشی بابت یک نامه ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان می گیرد ولی ما مدام باید بابت دیر رسیدن مرسولات به اداره مرکزی جواب پس بدهیم.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر هنگام ارسال بسته کارتن های مشتری را نمی پذیرند و به جایش کارتن های خود شرکت را با قیمت های بالا به فروش می رسانند.
ریحانه که از هنرمندان گیلانی می باشد و کارهایش را از طریق بازار مجازی به فروش می رساند نیز گفت: تقریباً تمامی سفارشات مشتریانم را توسط پست ارسال می کنم و چند بار پیش آمده که کارم را به دلیل خیس شدن و یا خراب شدن بسته که در وسیله نقلیه خودشان صورت گرفته و مسئولیت با خودشان بوده برگشت داده اند.
وی افزود: وقتی برای رسیدگی به مساله به پست مراجعه کردم انگار که مساله عادی است و تقصیری متوجهشان نیست و نه تنها هزینه اش را بر نمی گردانند، بلکه مجبور می شود دوباره متحمل هزینه ارسال شود، می گویند وسایل شکستنی را درون بسته قرار ندهید، در حالیکه هزینه حمل اینگونه بسته ها را پیشتر دریافت می کنند.
تنهایی پستچی های گیلان
یکی از پستچی های با سابقه رشت که خواست نامش فاش نشود در مصاحبه با خبرنگار ایرنا در مورد وضعیت پست مرسوله ها گفت: بعد از شیوع کرونا و استقبال مردم از خریدهای اینترنتی حجم کار ما افزایش یافته ولی تعداد کارکنان همان اندازه است.
وی اظهار داشت: موقع تخلیه بسته های پستی از ماشین به انبار و تجزیه چون مقدار بسته ها زیاد و کیفیت بسته ها ضعیف است و چند بار از این سو به آن سو پرتاب می شود، محتویات گاهی بیرون می ریزد و گاهی می شکند.
این پستچی با سابقه با اشاره به این که در رشت حدود ۵۰ پستچی فعال هستند، گفت: به دلیل حجم بالای کار و کم بودن پستچی ها بسته های پیشتازی که باید یک روزه به مقصد برسد پنج تا ۶ روز طول می کشد.
وی افزود: من با ۲۵ سال سابقه با توجه به سختی کار قانوناً باید دیگر در اداره کار کنم ولی مجبورم درطول روز هشت تا ۹ ساعت کار کنم و روزانه ۱۵۰ بسته را در گرما و سرما برسانم‌که این مسئله هم بر کیفیت و هم بر کمیت کار تاثیر منفی دارد.
پاسخ پست گیلان برای مشکلات مشتریان
مسئول روابط عمومی پست گیلان درباره اتفاقاتی که پیرامون بسته های پستی رخ می دهد به خبرنگار ایرنا گفت: با شیوع کرونا کار پست افزایش و حجم مرسولات دهها برابر شده است که این مسئله قاعدتاً بر فعالیت این نهاد تاثیرگذار است.
مهدی سهیلی اظهار داشت: پیش از کرونا در پیک کار نهایتاً روزانه ۲ کامیون از رشت ارسال می شد اما کنون با افزایش میزان تبادلات پستی این میزان به روزی هفت تا هشت کامیون رسیده است.
وی با بیان این که پست پیشتاز باید ۴۸ ساعته و سفارشی ۷۲ ساعته برسد، رشد ترافیک مرسولات در برخی سرویس ها را باعث انباشت و تاخیر در رسیدن آنها دانست.
مسئول روابط عمومی پست گیلان اضافه کرد: از آنجایی که طبق قوانین استخدام کشوری اجازه استخدام و جذب نیرو نداریم از توان بخش خصوصی برای توزیع مرسولات مردم استفاده کرده ایم و برای تسریع در فرآیند تجزیه و باربری سریع تر در قسمت مبادلات پستی نیز از نیروهای شرکتی استفاده کرده ایم.
سهیلی در خصوص پاره بودن بسته های حاوی کتاب گفت: کتاب نباید با پاکت ارسال شود و ممنوع اعلام شده است.
وی در مورد مفقود شدن برخی اقلام از درون بسته های پستی خارجی نیز اظهار داشت: با بررسی های صورت گرفته مشخص شده مفقودی وسایل از بسته ها در گمرک خارجی صورت گرفته است.
اینکه پاسخ پست گیلان چه میزان از سوالات و مشکلات در برمی گیرد را باید به افکار عمومی واگذار کرد، اما به طور حتم عواملی همچون افزایش ناگهانی و چشمگیر مرسولات پستی ناشی از همه گیری ویروس کرونا و البته کمبود و محدودیت های نیروی انسانی در ادارات پست که پیشتر برابر با نیازهای معمولی تعریف شده بودند، می تواند بر عملکرد این نهاد اثر گذار باشد.
اما این مسئله نباید زمینه را برای آسیب به دارایی مردم که همچون امانتی در دستان پست قرار دارد فراهم کند و باعث خسارات مالی و حتی روحی به آنان شود. لازم است مسئولان برای افزایش کیفیت و ارتقا حمل و نقل پستی و بازآفرینی اعتماد مردم نخست برای تامین نیروی انسانی کافی چاره جویی کنند و دوم آنکه همواره خود را پاسخگوی مراجعین و مشتریان در هر دوسوی مبدا و مقصد بدانند.
رشد ۱۴۷ درصدی خریدهای اینترنتی
مدیرکل پست استان گیلان نیز درباره وضعیت پستی استان به خبرنگار ایرنا گفت: میزان خریدهای اینترنتی در استان در ۶ ماه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با رشد ۱۴۷ درصدی همراه بوده است.
مهدی سبحانی با اشاره به شیوع کرونا و افزایش رغبت مردم به خریدهای غیرحضوری و آنلاین اظهار داشت: در نیمه نخست سال جاری پست گیلان با ترافیک سه میلیون و ۱۸۶ هزار و ۴۵۰ مرسوله صادره مواجه بوده است.
وی ادامه داد: این مرسوله‌ها شامل پست سفارشی، پیشتاز، ویژه، عادی و تجارت الکترونیک است و با توجه به شرایط شیوع کرونا، در حال حاضر ترافیکی بالغ بر پنج و نیم میلیون مرسوله (صادره و وارده) در استان ثبت شده است.
بی شک اداره پست در عصر کنونی خاصه پس از بحران کرونا نقش مهمی را در جابه جایی مرسولات دارد و از سویی افزایش کار پست با افزایش درآمد همراه است، انتظار مردم این است که این حوزه کاربردی با ساماندهی بیشتری همراه باشد.
در حال حاضر ۶۰۴ واحد پستی در گیلان فعال است که نمایندگی های پستی، دفاتر پیشخوان خدمات، دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی را شامل می‌شود.