سخنرانی و مجری‌گری بدون ماسک، رفتاری ضدتبلیغی نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی در برابر ویروس تاجدار و کشنده کرونا به شمار می رود. این رفتار انگیزه مردم را در برابر استفاده از ماسک در زمان کرونا کمتر می‌کند. وقتی تصاویری از برخی مسوولان ماسک نزنند، مردم نیز تمایل خود را برای این موضوع از دست می‌دهند.
به دلیل اینکه ویروس کرونا از طریق تنفس قابل انتقال است، رعایت پروتکل‌های بهداشتی همچنان به عنوان یک ضرورت اهمیت دارد و مهمترین موضوع در این زمینه استفاده از ماسک است و این در حالی است که متاسفانه در هیچ یک از برنامه‌ها و نشست‌های تخصصی و علمی در نهادهای مختلف و برنامه‌های تلویزیونی سخنرانان و مجریان از ماسک استفاده نمی‌کنند.
وقتی به عنوان یک خبرنگار در یک برنامه خبری از مجری و یکی از سخنرانان سوال کردم که چرا ماسک نمی‌زنید، پاسخ جالبی داد که ما همه واکسن زده‌ایم و دیگر کرونا قابل انتقال نیست. اما آیا کودکان و نوجوانانی که ما مادران یا پدران آنان هستیم و هنوز واکسن نزده‌اند، می‌توانند قربانی این بی‌احتیاطی ما باشند؟ به گفته برخی ویروس‌شناسان و متخصصان حوزه ویروس شناسی، واکسن کرونا به تنهایی نمی‌تواند در شرایطی که اکثریت جامعه واکسن نزده‌اند، ایمنی ایجاد کند.
اینکه ویروس کرونا با دو دز واکسن دیگر انتقال پیدا نمی‌کند، از سوی ویروس شناسان و متخصصان اپیدمیولوژیست به طور کامل رد شده است زیرا کرونا زمانی قابل انتقال نیست که حتما بیش از ۷۰ درصد جامعه واکسن زده باشند و فاصله اجتماعی به طور صحیح رعایت شود. ذرات انتشاری هنگام صحبت افراد در صورتی که مبتلا به کرونا باشند، برای دیگران مشکل ساز است.
در حال حاضر اغلب برنامه‌های تلویزیونی و آن هم در محیطی بسته بدون ماسک برگزار می شود و هنگامی که مجری در یک گفت و گوی زنده هم باشد، اعلام می‌کند چون فاصله اجتماعی زیاد است و برای اینکه صدایمان بهتر به گوش مردم برسد پس بهتر است ماسک نزنیم تا این ارتباط بهتر شود. اما آیا این مساله مردم را به استفاده نکردن از ماسک تشویق نمی کند؟ آیا کرونا از فردی به فرد دیگر در شرایطی که ماسک نداشته باشند، حتی اگر فاصله را رعایت کرده باشند، قابل انتقال نیست؟
در برخی از این برنامه ها افرادی که پشت تریبون می‌روند، بلافاصله ماسک را از روی صورت خود برمی‌دارند و بدون ماسک شروع به سخنرانی می‌کنند. چرا چون معتقدند واکسن زده‌اند، فاصله با دیگر افراد زیاد است، کرونا از این فاصله قابل انتقال نیست و هزاران حرف بی‌پایه و اساس که هیچ یک از پزشکان و متخصصان آن را نمی‌پذیرند.
خلاصه کلام اینکه ماسک نزدن برخی مسوولان و مجریان تلویزیونی خود به عنوان یک مشکل جدی است که مردم را در مسیر دو راهی قرار داده است چون می‌گویند زمانی که آنها در نشست‌های خبری و گویندگان خبر و مجریان تلویزیونی در برنامه‌های خود از ماسک استفاده نمی‌کنند، پس ما هم نباید ماسک بزنیم.
این یک مساله جدی است که باید مورد توجه همه مسوولان اجرایی کشور باشد چون تا زمانی که ما به عنوان فرهنگ‌سازان عرصه‌های مختلف به این موضوع توجه نکنیم، مردم نمی‌توانند باور کنند که نزدن ماسک تا چه حدی خطرناک است و می‌تواند افراد را گرفتار کرونا کند. اگر ما به عنوان مروجان سلامت نیم نگاهی به وضعیت بیمارستان‌ها و صورت‌های خسته و زخمی پرستاران و پزشکان به خاطر استفاده مداوم از ماسک بیندازیم، هرگز کاری نمی‌کنیم که مردم رعایت پروتکل‌های بهداشتی را جدی نگیرند و هیچ ترسی هم از کرونا نداشته باشند.
علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران درباره وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌گوید: در حال حاضر متوسط رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی در تهران بین ۴۸ تا ۶۶ درصد است، اما آیا رعایت این پروتکل‌ها در برنامه و نشست‌های مسوولان و تلویزیون هم ارزیابی شده است.
اگر نگاهی به آمار مرگ و ابتلای ناشی از کرونا هم داشته باشیم که مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به پنج میلیون و ۷۸۴ هزار و ۸۱۵ نفر و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۲۴ هزار و ۷۵ نفر رسیده است، همین آمار می‌تواند دلیلی خوبی باشد تا مردم نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی حساسیت بیشتری داشته باشند.
علیرضا ناجی رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز نسبت به عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی برخی مسوولان و مجریان در برنامه‌های تلویزیونی هشدار داد و در پاسخ به سوال خبرنگار گروه آموزش ایرنا که آیا ماسک نزدن سخنرانان و مجریان برنامه ها رفتاری ضدتبلیغی نسبت به رعایت کردن پروتکل‌های بهداشتی توسط مردم نیست، گفت: این حرف کاملا درست است چون وقتی من مسوول، سخنران یا مجری در برنامه حضوری یا تلویزیونی یا حتی در فضای مجازی از ماسک استفاده نکنیم، به طور یقین مردم هم ضرورت رعایت پروتکل‌ها را احساس نخواهند کرد.
وی تصریح کرد: درست است این مساله واقعا به عنوان ضد تبلیغ است و زمانی که ما به عنوان یک فرد سخنران یا مشاور یا هر مسوولی به تلویزیون و رادیو دعوت می شویم، بیشتر باید رعایت کنیم و تحت هیچ شرایطی برای رعایت بهتر پروتکل‌های بهداشتی نباید ماسک را دربیاوریم چون این مساله پیغام رعایت نشدن پروتکل‌ها را به مردم می‌دهد.
ناجی گفت: یکبار من را مجبور به این عدم استفاده از ماسک در یک برنامه تلویزیونی کردند. همین مساله باعث شد کسانی که در فضای مجازی با هم در ارتباط بودند، نسبت به این مساله اعتراض کردند چون این موضوع بسیار بیشتر از دیگر مسایل به چشم می‌آید، معتقدم اگر ما به عنوان سخنران یا مجری پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نکنیم، مردم هم هیچ انگیزه‌ای برای این اقدام ندارند.
وی خاطرنشان کرد: عدم استفاده مسوولان از ماسک بسیار به چشم می‌آید و معتقدم اگر می‌خواهیم تبلیغ ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و در نهایت همه پروتکل‌های بهداشتی را داشته باشیم، باید تریبون صدا و سیما و برنامه‌ها و نشست‌ها به عنوان مهمترین مراکز این مسائل را رعایت کنند.
رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است: در صدا و سیما چون فضا بسته است و تهویه ندارد و از نظر بهداشتی میزان انتقال ویروس می‌تواند بسیار زیاد باشد، حتما باید از ماسک استفاده شود اما متاسفانه حتی در برنامه‌های پزشکی مرتبط با کرونا نیز از ماسک استفاده نمی‌شود که این مساله مانند پزشکی است که خودش سیگار می‌کشد اما به بیمارانش می‌گوید سیگار نکشید.
وی تاکید کرد: ممکن است عدم استفاده از ماسک یکبار یا دوبار به طور سهوی رخ دهد اما استفاده نکردن از ماسک در تمام برنامه‌ها قابل توجیه نیست. این وظیفه ماست و پیغامی برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی است که باید در هر شرایطی ماسک بزنیم.
ناجی اضافه کرد: اینکه برخی از سخنرانان و مجریان دلیل ماسک نزدن را نرسیدن صدای رسا به شنونده یا بینندگان آن برنامه عنوان می‌کنند، قابل پذیرش نیست و باید همه بر اصل رعایت پروتکل‌های بهداشتی اهتمام ویژه داشته باشیم.
ویروس فرد مبتلا در هر فضایی قابل انتقال است
رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که آیا ویروس فرد مبتلایی که در حال سخنرانی است، ممکن است به افراد حاضر در نشست منتقل شود، اظهار داشت: وقتی کسی صحبت می‌کند و نفس می‌کشد، می‌تواند ترشحات آلوده به ویروس کرونا را به هوا برساند و آلودگی ایجاد کند و امکان ابتلای افراد به آن ویروس هم وجود دارد. البته این مساله به فضا و فاصله با افراد نیز بستگی دارد اما در هر صورت یک کار غیربهداشتی است.
ناجی خاطرنشان کرد: عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ویژه استفاده نکردن از ماسک در زمان سخنرانی تنها مختص ایران نیست و حتی در ویدئوهایی که در سازمان جهانی بهداشت منتشر می‌شود، مشاوران، پزشکان و سخنرانان بدون ماسک هستند.
وی تصریح کرد: اینکه چرا برنامه های تلویزیونی و ویدئویی سازمان جهانی بهداشت از ماسک استفاده نمی‌شود یک مساله مهم و قابل تامل است و باید برای اینکه این فرهنگ را نهادینه کنیم حتما مسئولان بهداشتی این مساله را به خوبی رعایت کنند.
واکسن دلیلی بر دفع ویروس نیست
ناجی در واکنش نسبت به این برداشت اشتباه که برخی تصور می‌کنند چون واکسن زده‌اند، دیگر نیاز به استفاده از ماسک ندارند، توضیح داد: واکسن زدن دلیل بر دفع ویروس نیست. اکنون واکسن‌ها کفایت نمی‌کند و حتی افرادی که واکسن زده‌اند، ممکن است به درجات شدید و خطرناک بیماری مبتلا شوند.
وی معتقد است حتی کسانی هم که واکسن زده‌اند، باید رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ویژه استفاده از ماسک را در برنامه های خبری داشته باشند چون ممکن است ناقل بیماری برای دیگران باشند.
رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت: افرادی که واکسن تزریق کرده‌اند، می‌توانند برای دیگر افراد ناقل بیماری باشند پس از همه مردم می‌خواهیم که نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی اهتمام داشته باشند تا روز به روز شاهد کاهش آمار و در نهایت بومی شدن این بیماری در جهان و کشورمان باشیم.