مشاهدات خبرنگار ایرنا از نقاطی که فاصله ای با بافت اصلی و مرکزی شهر دارند نشان می دهد که هر چقدر از کانون شهرها فاصله گرفته می شود به همان اندازه رعایت پروتکل های بهداشتی در آن مناطق کمرنگ و کمرنگ تر می شود.
ماسک نزدن ، عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی ، برگزاری دورهمی و حضور در مراسم و تجمعات و همچنین اجتماع در مکان های پرتردد و شلوغ از جمله مواردی است که در این نقاط از شهرهای مازندران دیده می شود .
نقاط دورتر از بافت شهری در مازندران غالبا مناطقی را شامل می شوند که افراد کم درآمد در آنجا سکنی می گزینند. شدت بی توجهی به پروتکل های بهداشتی در این مناطق موضوعی است که مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران از آن به عنوان یکی از دغدغه ها برای پیشگیری و کنترل بیماری کووید ۱۹ یاد می کنند.
مازندران نیز همچون دیگر نقاط کشور بعد از یک دوره حدود سه ماهه قرار داشتن در پیک پنجم کرونا ، در روند نزولی قرار گرفت ولی بنا به گفته کارشناسان و مسئولان حوزه بهداشت طی دو هفته اخیر بار دیگر روند بستری و مراجعه سرپایی بیماران کرونایی افزایشی و وضعیت استان شکننده شده است.
بازدید میدانی خبرنگار ایرنا از سه منطقه پل سه تیر و بهشتی محله در قائمشهر و مهدی آباد در ساری نشان می دهد که اهالی این مناطق اعتقادی به رعایت پروتکل های بهداشتی ندارند و معتقدند که کرونا هم بیماری مثل دیگر بیماری هاست که نیاز به مراقبت بیشتری ندارد .
به طور مثال در مغازه نانوایی در بهشتی محله قائمشهر افراد بدون فاصله و بدون ماسک برای مدت زمانی که نوبتشان شود و معمولان چندین دقیقه به درزا می کشد ، در کنار یکدیگر در صف می ایستند. پرسش و جو با چند نفر از افرادی که در این وضعیت قرار دارند گویای این مساله است که آنها آنچنان بیماری را جدی نگرفته اند و یا اینکه برخی از آنها اطلاع درست و آگاهی لازم درباره شیوه انتقال بیماری ندارند .
تداوم ساده انگاری ها
رقیه مطلبی یکی از بانوانی که در این جمع حضور داشت در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با اظهار این که اعتقادی به بیماری کرونا ندارد ، گفت : کرونا همچون سرماخوردگی است که با مصرف دارو و استراحت کردن برطرف می شود و نیازی به استفاده از ماسک و دیگر مواردی که می گویند ، نیست .
او که به گفته خودش تجربه ابتلا به کووید ۱۹ را بدون بستری شدن در بیمارستان اوایل امسال داشت ، افزود : هرچند این بیماری نسبت به سرماخوردگی شدت و عوارض بیشتری دارد و در طول مدت بیماری ضعف زیاد و عوارض بدی همچون تب و لرزهای شدیدی داشتم ، اما باز هم خوب شده ام.
وی در پاسخ به این سئوال که چرا از ماسک برای جلوگیری از ابتلا به بیماری استفاده نمی کند ؟ ادامه داد : فکر می کنم که ابتلا به این بیماری به ماسک زدن یا نزدن ربطی ندارد و با همین شیوه ای که این ۲ سال طی کردم توانستم از آن نجات پیدا کنم .
او در این باره که با نزدن ماسک می تواند عامل بیماری دیگران و افراد با بیماری زمینه ای بشود ، گفت : اگر منظورتان ناقل بودن من است که با توجه به اینکه اخیرا به این بیماری مبتلا شدم بدنم پادتن لازم را دارد و نمی توانم فرد ناقل باشم ، ضمن این که با آمارهایی که مسئولان اعلام می کنند مبنی بر واکسیناسیون اکثر افراد در مازندران مطمنا وضعیت ابتلا به بیماری در استان کاهش دارد و زدن ماسک و این مواردی که عنوان می کنند ، ضرورتی ندارد .
رمضان بابایی یکی از اهالی منطقه پل سه تیر قائمشهر که برای خرید روزانه اش به مغازه مراجعه کرد و در کنار دوستان و همسایه هایش به گپ و گفت نشست ، بدون این که ماسک زده باشد و یا فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کرده باشد ، می گوید که چون واکسن زده دیگر کرونا نمی گیرد.
او که بیش از ۶۰ سال سن دارد و بیمار دیابتی است ، افزود : هفته های گذشته هر دو دُز واکسن کرونا را تزریق کردم و مدت زمان دو هفته برای ایجاد ایمنی در بدنم را هم پشت سر گذاشته ام و به همین دلیل هم ایمنی در من ایجاد شده است که بتوانم در محیط های خارج از منزل براحتی تردد بکنم و در کنار دوستانم باشم .
وی در این باره که نزدن ماسک و عدم رعایت فاصله با وجود تزریق واکسن می تواند منجر به ابتلای او به کرونا شود ، گفت : مدت حدود ۲ سال با زدن ماسک و رعایت پروتکل های بهداشتی سعی کردم که مبتلا نشوم و خوشبختانه از این بیماری رهایی یافتم و اکنون نیز با تزریق واکسن بدنم ایمن است و دیگر نیازی نمی بینم که ماسک بزنم و یا فاصله ها را رعایت کنم .
زهرا نعمتی هم از اهالی مهدی آباد ساری است که نه تنها اعتقادی به استفاده از ماسک ندارد ، حتی در باره تزریق واکسن نیز نگاه منفی دارد. او که از متولدین دهه ۵۰ است ، علت عدم تزریق واکسن احتمال لخته شدن خون و سکته وی دیگر عوارضی می داند که به گفته خودش در شبکه های اجتماعی مطرح می کنند.
این بانوی مازندرانی همچنین کم شدن اکسیژن خون و مشکل در خون رسانی به مغز را دلیلش در عدم استفاده از ماسک عنوان کرد و افزود : برخی افراد صاحب نظر و کارشناس در کانال تلگرامی که افراد زیادی نیز در آن عضو هستند درباره استفاده از ماسک و مشکلات اینچنینی مطلب نوشته اند و من هم ترجیح می دهم که با استفاده از ماسک مشکلی برای خودم ایجاد نکنم.
واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌ها لازم و ملزوم
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مازندران ضمن تاکید بر تزریق واکسن کرونا گفت : مردم مطلع باشند علاوه بر جدی گرفتن تزریق واکسن برای جلوگیری از جهش های بعدی و شدت یافتن بیماری باید پروتکل های بهداشتی در این زمینه را همچنان رعایت بنند تا در سلامت بمانند .
دکتر احمد علیخانی در خصوص ابتلا برخی افراد به کرونا با وجود تزریق هر دو دُز واکسن ، افزود : همیشه انجام واکسیناسیون به معنای اثربخشی صد درصدی نیست و حتی به معنای ایمنی ثابت و مادام العمری نمی باشد پس برای این منظور افراد باید بدانند ضمن تزریق واکسن باید پروتکل های بهداشتی از جمله رعایت فاصله و استفاده از ماسک را در محیط های بسته و شلوغ رعایت کنند تا از ابتلا به بیماری جلوگیری شود .
وی ادامه داد : ویروس کرونا به جهش های بیشتر نیاز دارد که وارد بدن انسان به عنوان میزبان مناسب برای تکثیر بشود و با جهش هایی که پیدا می کند بر شدت بیماری نیز اضافه می شود که همان طور در روند این بیماری دیده ایم که بیماری در مراحل نخست سبک تر و عوارض کمتری داشت و به مراتب و با جهش هایی که صورت گرفت این بیماری شدت گرفت .
این متخصص عفونی گفت : اینکه متخصصان و پزشکان تاکید بر تسریع در تزریق واکسن کرونا دارند برای همین منظور است تا از جهش های بیشتر ویروس جلوگیری بشود و دیگر ویروس میزبانی در بدن انسان ها نداشته باشند که بتواند جهش یابد .
وی افزود : تزریق واکسن باعث می شود ضمن اینکه موارد ابتلا به بیماری کاهش یابد ، تعداد ناقلان ویروس نیز در جامعه روند نزولی بیابد و بدین طریق کاهش جهش ویروس را شاهد باشیم.
علیخانی گفت : واکسن های موجود کرونا از نوع واکسن هایی است که با تزریق تاکنون عوارض خاصی را برای افراد به وجود نیاورده است که بگوییم سلامت فرد به خاطر تزریق واکسن مختل شده است ، پس از این نظر مردم مطمن باشند که واکسن های کرونا واکسن های بدون عوارض و یا با عوارض حداقلی هستند که تزریق آن مشکلی برایشان ایجاد نمی کند که به خاطر آن واهمه ای داشته باشند .
پروتکل‌های نجات بخش
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم با تاکید بر رعایت پروتکل های بهداشتی به عنوان اصل مهم در پیشگیری و مقابله با بیماری کووید ۱۹ گفت : حدود ۲ سال از شیوع این بیماری می گذرد اما برغم توصیه های مکرر همچنان برخی از مردم نسبت به رعایت این نکات که شامل زدن ماسک و رعایت فاصله است بی دقت هستند .
دکتر قاسم اویس افزود : آنچه مسلم است تمامی افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند یا جان خود را از دست داده اند این پروتکل های بهداشتی را رعایت نکرده اند چرا که براساس یافته ها و تجربیات علمی عدم رعایت این نکات عامل انتشار ویروس و ابتلا افراد به بیماری می باشد .
وی ادامه داد : برغم جدی و حساس بودن این موضوع اما باز هم شاهدیم که افراد پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند که این مساله در زمان فعلی که پیش بینی می شود وارد موج ششم کرونا بشویم حساس تر است .
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به اینکه میزان رعایت پروتکل های بهداشتی در استان به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است ، گفت :بخش بیشتری از بی خیالی و بی توجهی مردم به رعایت این نکات بهداشتی ناشی از برخی باورهای غلط درباره بیماری کرونا است .
وی یکی از این باورهای غلط را واکسیناسیون یعنی ایمنی کامل در برابر بیماری دانست و افزود : در حال حاضر بخش بیشتری از مردم استان مازندران یعنی حدود ۸۵ درصد از مردم استان دُز اول این واکسن را تزریق کرده اند و با این باور که واکسن ایمنی زایی کامل را ایجاد می کند برخی از افراد نسبت به رعایت پروتکل های بهداشتی بی توجه تر شده اند ، این درحالی است که بنا به یافته های علمی و همچنین تجربیاتی که وجود دارد واکسن ایمنی کامل را ایجاد نمی کند و همچنان باید نکات و پروتکل های بهداشتی رعایت بشود .
وی در خصوص نظارت ها بر روند اجرای پروتکل های بهداشتی در سطح جامعه گفت : طولانی شدن این بیماری و درگیری حدود ۲ ساله نیروهای نظارتی دستگاه های مختلف از جمله علوم پزشکی ، صنعت و معدن و نیروی انتظامی در زمینه کنترل و نظارت وضعیت رعایت قوانین و نیز خستگی مردم در استفاده از ماسک باعث شده تا حدودی در این زمینه تعلل صورت گیرد و آنچنان که باید و شاید در این خصوص نکات را رعایت نکنند .
معاون بهداشتی علوم پزشکی مازندران افزود : البته همکاران نظارتی تاکنون به خاطر خستگی و طولانی شدن دوره بیماری در انجام وظایفشان کوتاهی نکرده اند و همچنان کار خود را انجام می دهند و می بینیم در مناطق و بافت های اصلی که بیشتر جلوی چشم قرار دارد نادیده گرفتن پروتکل ها کمتر است و به نسبت در مناطق حاشیه ای این مسائل بیشتر دیده می شود .
به گفته دکتر اویس باورهای عمومی درباره این بیماری می بایست با اطلاع رسانی رسانه ها افزایش یابد و اینکه مردم باید بپذیرند که باید تا مدت ها با این بیماری زندگی کنند و برای مصون ماندن در این زمینه همچنان نکات بهداشتی باید رعایت بشود .
وی افزود : برغم گذشت حدود ۲ سال از شیوه این بیماری متاسفانه هنوز رفتارهای بهداشتی یا همان سواد بهداشتی مردم در سطح پایینی قرار دارد که بدین گونه بی توجهی را در مردم مشاهده می کنیم .
این مسول حوزه بهداشت مازندران گفت : در خصوص عدم رعایت پروتکل های بهداشتی توسط مردم ابزار قهریه یا بازدارنده ای وجود ندارد و تنها با تذکر زبانی این توصیه ها به افراد می شود اما در خصوص ادارات و یا اصناف با توجه به اینکه افراد شاغل در این محیط ها زیر نظر نهاد دولتی می باشند می تواند در خصوص عدم رعایت نکات بهداشتی برخوردهای قانونی انجام داد و همین مساله باعث شده تا بی توجهی به پروتکل های بهداشتی در ادارات یا اصناف پایین باشد .
غفلت جوانان از واکسیناسیون
معاون بهداشتی مازندران با اشاره به ایجاد شبکه گسترده تزریق واکسن کرونا در استان گفت : علاوه بر مراکز تجمیعی که برای این کار در نظر گرفته شده است مراکز بهداشت و درمان روستایی و شهری نیز در این عرصه وارد عمل شده اند تا به صورت گسترده و جامع واکسیناسیون انجام بشود .
وی افزود : در حالی ۸۵ درصد جمعیت مورد هدف تزریق واکسن در مازندران دُز نخست را تزریق کرده اند که ۱۵ درصد بقیه که غالبا افراد جوان بامیانگین سنی ۲۰ تا ۴۰ سال را تشکیل می دهند از دریافت واکسن امتناع می کنند و در واقع حدود ۶۵ درصد افرادی که تاکنون واکسن کرونا تزریق نکرده اند افرادی در این رده سنی هستند که جزو افراد فعال محسوب می شوند و بیشتر در جامعه حضور دارند.
دکتر اویس با ابراز نگرانی از عدم تزریق واکسن توسط این افراد درخواست کرد که برای جلوگیری از ابتلا شدید به بیماری و فوت ناشی از آن این افراد به مراکز تزریق واکسن مراجعه و واکسن کرونا را دریافت کنند.