تارنمای شبکه خبری سی ان ان آمریکا به نقل از دو منبع آمریکایی اعلام کرد دولت آمریکا به زودی استعفای نماینده ویژه خود در امور افغانستان را اعلام خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، تام وست معاون خلیلزاد به عنوان جایگزین او انتخاب خواهد شد.
کناره گیری خلیلزاد کمتر از دو ماه از خروج آشفته و پر هرج و مرج آمریکا از افغانستان اتفاق می افتد که بدلیل این تصمیم دولت جو بایدن در داخل و خارج از آمریکا تحت فشار و انتقادات بیشماری قرار گرفته است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در حساب کاربری خود در توییتر از چندین دهه خدمت خلیلزاد به آمریکا تشکر کرد و به تام وست به عنوان نماینده جدید آمریکا در امور افغانستان تبریک گفت.
بلینکن در بیانیه ای نیز اعلام کرد: همانطور که زلمی خلیلزاد از سمت خود کناره گیری می کند من از چندین دهه خدمت او به مردم آمریکا تشکر می کنم.توماس وست که قبلاً به عنوان معاون نماینده ویژه فعالیت می کرد، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان خواهد بود.
در این بیانیه آمده است: توماس وست که در تیم امنیت ملی جو بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور در دولت باراک اوباما و از کارکنان شورای امنیت ملی بود، رهبری تلاش های دیپلماتیک را بر عهده خواهد داشت، به وزیر و معاون وزیر امور خارجه در خصوص امور آسیای جنوبی و مرکزی مشاوره خواهد داد و برای حفظ منافع آمریکا در افغانستان با سفارت ایالات متحده در دوحه که در امور افغانستان نیز فعالیت می کند، از نزدیک همکاری خواهد کرد.
جانشین خلیلزاد کیست؟
توماس (تام) وست پیش از این، به عنوان معاون نماینده ویژه وزارت امور خارجه در امور صلح افغانستان و معاون دستیار وزیر در امور افغانستان فعالیت می کرد.
وی در نقش های قبلی خود در دولت آمریکا، به عنوان مشاور ویژه معاون رئیس جمهوری در امور آسیای جنوبی و مدیر امور افغانستان و پاکستان در شورای امنیت ملی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ خدمت کرده است.
تام وست از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ ، دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه در ولایت کنرافغانستان بود. وی در این ولایت با نظامیان آمریکایی همکاری داشت و یک تیم غیر نظامی بازسازی این ولایت را مدیریت می کرد.
او در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ به عنوان دستیار ویژه معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی در حوزه آسیای جنوبی و مرکزی فعالیت می کرد و بر توسعه مشارکت استراتژیک ایالات متحده و هند تمرکز داشت. وی در اوایل کار خود به عنوان یک دیپلمات در سفارت ایالات متحده در اسلام آباد و افسر میز پاکستان در واشنگتن مشغول به کار بود.
توماس وست قبل از پیوستن به دولت آمریکا در ژانویه ۲۰۲۱، معاون رئیس گروه کوهن یک شرکت مشاوره استراتژیک جهانی و یک محقق غیر مقیم در بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی بود.
او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود در رشته روابط بین الملل را از دانشکده مطالعات بین المللی دانشگاه جانز هاپکینز دریافت کرده است.
پایان امضا کننده توافقنامه ۲۰۲۰ با طالبان
خلیلزاد در سپتامبر ٢۰١٨ از سوی مایک پمپئو وزیر خارجه سابق آمریکا به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در افغانستان منصوب شد. او سال‌ها هدایت گفت‌وگوهای آمریکا با گروه طالبان در افغانستان را بر عهده داشت و از شخصیت‌های کلیدی مذاکرات سازش با این گروه بود.
پس از نُه دور مذاکره، سرانجام در فوریه ۲۰۲۰ یک توافقنامه توسط خلیلزاد و «عبدالغنی برادر» معاون سیاسی طالبان با حضور «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه دولت ترامپ به امضا رسید.
خلیلزاد در مذاکرات اخیر میان دولت موقت طالبان و هیات آمریکایی اما حضور نداشت.
در زمان مذاکرات دوحه و عدم حضور خلیلزاد در این مذاکرات، رابرت هانتر سفیر پیشین آمریکا در ناتو در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در نیویورک درباره مذاکرات دوحه قطر و ترکیب تیم آمریکایی گفت: این هیات همچنین شامل زلمی خلیلزاد مذاکره کننده توافق ۲۹ فوریه سال ۲۰۲۰ نمی شود چرا که او مقامی ارشد است که آمریکا در حال حاضر نمی خواهد چنین مقامی را به این مذاکرات اعزام کند.
هانتر درعین حال گفت: با توجه به برخی جنجال های سیاسی در آمریکا در خصوص نقش خلیلزاد، به خصوص به عنوان مذاکره کننده ارشد در دولت دونالد ترامپ و پس از آن در دولت جو بایدن، دولت بایدن ممکن است به این نتیجه رسیده باشد که نقش او دیگر مفید نیست.
بر اساس گزارش ها، مردم افغانستان از خلیلزاد بعنوان چهره ای منفور یاد می کردند.
در سفر مرداد ماه سال جاری خلیلزاد به قطر، شماری از مردم و کاربران فضای مجازی افغانستان با انتشار عکس این نماینده افغان تبار وزارت امور خارجه آمریکا، او را چهره ای منفور در نزد افغان ها دانستند و خواستار برکناری اش شدند.
به گزارش ایرنا، "مصطفی ناصری" دانشجوی مقطع دکترا در آلمان با انتشار تصویر" خلیلزاد" نوشته است که این چهره منفور، در برابر کشتار غیر نظامیان توسط طالبان خاموش بود و اکنون که تعداد زیادی از افراد طالبان در بمباران‌ها کشته شده اند، نوشته است که گورهای بیشتر باعث پیشرفت مذاکرات صلح نمی شود.
"آصف آشنا" سخنگوی سابق دولت وحدت ملی افغانستان و آگاه سیاسی نیز با انتشار عکس خلیلزاد نوشته است: این گرگ سالهاست که با رمه آشناست.
"حامد علمی" مشاور سابق رئیس جمهور ی افغانستان ،خواستار کمپین وسیع برای برکناری "خلیل زاد" شده و از مردم خواسته است که در این کمپین شرکت کنند و از آمریکا بخواهند که شخصی دیگری را نماینده خود در امور صلح افغانستان کند.
روزنامه های افغانستان نیز به نقل از واشنگتن پست نوشتند تصاویری که این روزها از افغانستان به جهان مخابره می شود، نشان دهنده تراژدی و بیانگر فاجعه در سیاست خارجی آمریکاست.
آمریکا و متحدانش پس از ۲۰ سال اشغال نظامی افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم، در شرایطی مجبور به ترک این کشور شدند که حملات تروریستی در این کشور همچنان ادامه دارد و گروه طالبان توانست در مدت ۱۱ روز بر کابل مسلط و محمد اشرف غنی رئیس جمهوری وقت افغانستان، مجبور به ترک این کشور شود.