به گزارش ایرنا، استان اردبیل که با جمعیت بیش از یک میلیون و ۲۸۰ هزار نفر همجوار با گیلان، آذربایجان‌شرقی، زنجان و کشور جمهوری آذربایجان در شمال‌غربی ایران واقع شده است و یکی از نقاط تمدن‌ساز و منشا وحدت کنونی ایران اسلامی به شمار می‌رود، همانند سایر نقاط کشور روزهای پر فراز و نشیبی همراه با رویدادهای تلخی و شیرین پشت سر گذاشته است.
خطه اردبیل که این روزها در اذهان بیشتر به عنوان خاستگاه سلسله صفوی شناخته می‌شود، از نظر پیشینه تاریخی، فرهنگی و دینی قدمتی چند هزار ساله دارد و این مهم از اشیای برجا مانده از دوره‌های گوناگون پیش از تاریخ تا آثار هنرمندانه مذهبی و نوگرایانه فعالان فرهنگی امروزی داخل و خارج کشور متجلی است.
این استان از نظر پیشینه فرهنگ دینی و مذهبی نیز به عنوان مرکز تشیع و تجمع ارادتمندان اهل بیت (ع) در مقابل عناصر واگرای وحدت ملی در سده‌های گذشته نقش برجسته‌ای ایفا کرد، چنان که به دارالامان و دارالارشاد شهره گشت اما در کوران حوادث و به علت‌های گوناگون از جمله بی‌توجهی دولت مرکزی به تدریج در دهه‌های اخیر از این نقش محوری خود فاصله گرفت.
تمرکزگرایی فعالیت‌های فرهنگی و هنری از نظر برگزاری رویدادها و توزیع بودجه در سال‌های گذشته نیز موجب شد تا استانی مانند اردبیل با این ظرفیت و پیشینه به تدریج از نیروهای اثرگذار فرهنگی و هنری خالی شود و فرزندان مستعدش با چراغ خاموش مهاجرت به دیگر استان‌ها و سایر کشورها را برای تداوم فعالیت و تامین معاش در پیش بگیرند.
جمیع شرایط حاکم در حالی زنگار فراموشی بر چهره اردبیل گسترده است که فرزندان این دیار از نظر هنرهای نمایشی، تجسمی، موسیقی، ادبیات و معماری همچنان حرف‌های بسیاری برای گفتن دارند؛ این امر در اثرهای خلق شده از ذهن و دست فعالان عرصه فرهنگش در گذشته و حال به خوبی نمایان است، به طوری که اگر از آثار آنها در قالب یک مکتب یاد شود، سخنی به گزاف رانده نشده است.
اگرچه تصویر کنونی به روشنی و خوش‌رنگی گذشته نیست اما استعدادهای متجلی و مغفول حوزه فرهنگ و هنر استان اردبیل چنان است که بازخوانی دوباره و روش‌مند این ظرفیت‌ها به عنوان گوهری ارزشمند می‌تواند با استخراج و مطالعه دقیق به عنوان یک راهبرد در دوره جدید تمدن ایرانی- اسلامی مورد تعمیم و استفاده سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان قرار گیرد.
ظرفیت‌ها و کاستی‌های هنرهای تجسمی، نمایشی و موسیقی
استان اردبیل برای سال‌ها از جنبه‌های گوناگون از جمله حوزه فرهنگ و هنر مورد بی‌توجهی و کم‌لطفی مسئولان امر قرار گرفت و در حالی که به عنوان دژی مستحکم در برابر تهاجم فرهنگی ایفای نقش کرد، خلق آثار فاخر و افتخار آفرینی‌های منسوب به آن بر اثر ذوق و پشتکار شخصی هنرمندانش بود.
به اذعان مسئولان و کارشناسان امر اما با وجود همه کاستی‌ها و بی‌مهری‌ها از قطب‌های فرهنگ و هنر ایران زمین بوده و در ارتقای سطح کمی و کیفی این حوزه سهم شایان توجهی داشته است؛ به طوری که فعالان هنرهای تجسمی، نمایشی و موسیقی آن همواره در مجامع و رویدادهای مهم منطقه‌ای، کشوری و بین‌المللی افتخار آفرین شدند.
معاون هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل در این زمینه گفت: با توجه به ظرفیت فرهنگی منطقه، کاستی‌ها موجب خاموش شدن چراغ این عرصه نشده است و در حال حاضر انجمن‌های سینمای جوانان، هنرهای نمایشی، موسیقی، خوشنویسی، هنرهای تجسمی، مد و لباس و خانه مستند در کنار ۵۲ آموزشگاه آزاد هنری، ۱۱ موسسه تک منظوره هنری و سینمایی و ۲۳ گروه نمایشی فعال هستند.
سعید نوریان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به فعالیت ۱۷ موسسه چندمنظوره و ۴۶ موسسه فرهنگی و هنری در نقاط مختلف استان اردبیل اشاره کرد و افزود: متاسفانه درصد بسیاری از اعتبارها از جمله در زمینه هنرهای تجسمی در پایتخت یا چند استان برخوردار هزینه می‌شود و سهم استان‌های با ظرفیتی مانند اردبیل در این زمینه ناچیز است.
وی افزود: استان اردبیل با وجود شایستگی و ظرفیتش تا کنون نتوانسته حتی صاحب و میزبان یک رویداد مهم ملی شود؛ در حالی که به طور قطع میزبانی استان از یک رویداد یا جشنواره هم می‌تواند در شناسایی و معرفی ظرفیت‌های آن نقش‌آفرین باشد و هم زمینه ارتباط و تعامل با هنرمندان سایر استان‌ها را فراهم و تسهیل کند.
معاون هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل بیان کرد: اقتصاد هنر نیز چندان مورد توجه قرار نگرفته و همین موضوع موجب شده است تا نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی در این استان با وجود توانمندی‌ها تشکیل نشود؛ در حالی که برگزاری سالانه دست‌کم یک رویداد این چنینی می‌تواند در تحثث اقتصاد هنر و رونق بخشی به فروش آثار هنرمندان منطقه موثر باشد.
وی اضافه کرد: گران بودن لوازم مرتبط با فعالیت‌های هنری به ویژه در چند سال گذشته نیز موجب شده است تا تامین وسایل مورد نیاز به‌ویژه برای هنرمندان جوان استان اردبیل دشوار شود و در نتیجه هنرمندان نتوانند آنچنان که شایسته است، در تولید آثار هنری فعال و سهیم باشند.
نوریان در مورد مشکلات عرصه هنرهای نمایشی استان اردبیل نیز اظهار کرد: مجتمع‌های فرهنگی- هنری موجود دارای کاربرد چندمنظوره هستند و با توجه به تعدد برنامه‌ها در این سالن‌ها امکان بهره‌برداری مستمر و تجهیز آنها میسر نیست و از این رو فقدان سالن اختصاصی برای فعالیت‌های مرتبط با تئاتر برای تولید، تمرین و اجرای مستمر و کمبود اعتبارهای حمایتی در این زمینه از جمله مشکلات است.
وی با انتقاد از فقدان حمایت کافی و جدی نهادهای ذی‌ربط، ادامه داد: برخی سالن‌هایی که در گذشته برای هنرهای نمایشی مورد استفاده قرار می‌گرفتند نیز در سال‌های اخیر تحت عناوین مختلف در اختیار سایر نهادها و فعالیت‌ها قرار گرفتند؛ از جمله تالار اندیشه فرهنگ‌سرای سوم خرداد یا تالار بیضا کتابخانه عمومی شماره یک.
معاون هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل گفت: برخی سالن‌ها نیز به دلیل فقدان اعتبار مورد نیاز نیمه‌کاره رها شدند که برای نمونه می‌توان به سالن تئاتر کتابخانه مرکزی اردبیل واقع در محوطه فرهنگی- تفریحی دریاچه شورابیل اشاره داشت که تکمیل و افتتاح آن می‌تواند در توسعه برنامه‌ها و اجراها موثر واقع شود.
وی در مورد وضعیت امور سینمایی و سمعی- بصری نیز تشریح کرد: در حال حاضر سینماهای قدس و انقلاب اردبیل فعال هستند، سینماهای حافظ اردبیل و انقلاب پارس‌آباد به دلیل شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا نیمه فعال شدند اما سینماهای لاله اردبیل و آزادگان مشگین‌شهر غیرفعال هستند.
نوریان افزود: در خلخال و گرمی هم با تجهیز مجتمع‌های فرهنگی و هنری این شهرستان‌ها امکان پخش فیلم میسر است اما با توجه به شرایط کرونایی، در حال حاضر امکان اکران وجود ندارد؛ احداث پردیس سینمایی امید در خلخال هم به تصویب رسیده است که در مرحله انتخاب پیمانکار قرار دارد.
وی بیان کرد: عدم رونق سینماها و استقبال اندک مردم از فیلم‌های به نمایش درآمده، فقدان حمایت مالی کافی و سرمایه‌گذاری برای تولید فیلم و پشتیبانی از فیلم‌سازان استان، فقدان رویداد یا جشنواره تخصصی، تعطیل و نیمه فعال بودن شرکت‌ها و موسسه‌های سینمایی در نتیجه نبود سرمایه و عدم وجود دفاتر سینمای جوان در خلخال، گرمی، نمین و بیله‌سوار از جمله مشکلات این عرصه است.
معاون هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل همچنین فقدان اعتبار لازم برای برگزاری کارگاه‌ها و جشنواره‌های تخصصی، تعریف نشدن رویدادهای ملی و بین‌المللی، نبود سالن تخصصی برای اجرای کنسرت، نبود استودیوهای مجهز برای تولید اثرهای فاخر و نبود اعتبار اختصاصی برای حمایت از گروه‌های فعال و خرید آلبوم‌های هنرمندان را از مشکلات حوزه موسیقی در این استان عنوان کرد.
به گفته وی، سوای مشکلات مورد اشاره انجمن‌ها و موسسه‌های فرهنگی و هنری وابسته در استان اردبیل با وجود سال‌ها فعالیت هنوز مکان مناسب و ثابتی برای فعالیت‌های مرتبط ندارند.
مهجور ماندن فعالیت‌های قرآنی و رسانه‌ای
اردبیل استانی تاریخ‌ساز و فرهنگ‌ساز است و بنیان فرهنگی و شاخه‌های هنری که از این استان سرچشمه گرفته، در نهایت هم به جای جای ایران و هم نقاط مختلف جهان تسری پیدا کرده است.
پس از ورود اسلام تا حدود ۸۰۰ سال پیش افراد و حکومت‌های مختلفی بر پهنه فلات ایران حکمرانی می‌کردند اما در واقع پایه‌های کشور منسجمی که امروز به عنوان جمهوری اسلامی ایران می‌شناسیم، از دوره صفویه بنیان گذاشته شده است.
استان اردبیل از آن دوران به ویژه در زمینه مباحث دینی و مذهبی سرآمد بوده است که از جمله می‌توان به جایگاه این خطه در ترویج مذهب تشیع، پرورش عالمان بزرگ دینی، چهره‌های برجسته مذهبی و از جنبه هنری به مراثی و دیوان اشعار برجسته و شبیه‌خوانی اشاره داشت که تا امروز هم ادامه یافته و نمونه بارز آن اجرای تعزیه و رشد چهره‌هایی مانند مرحوم موذن‌زاده اردبیلی است.
از سوی دیگر با وجود چنین ظرفیتی اردبیل از پیشروان صنعت چاپ و نشر و جزو با سابقه‌ترین استان‌ها از نظر فعالیت رسانه‌ای و نشریه‌های مکتوب به شمار می‌رود اما در این زمینه نیز شرایط رو به افولی را در حال تجربه کردن است.
بر اساس آمارهای رسمی در حال حاضر ۶۴ ناشر و ۱۱۶ کانون آگهی تبلیغاتی در استان اردبیل فعالیت می‌کنند و شمارگان کتاب آن به ۱۲۹ هزار جلد رسیده است و تنها در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۲۷۸ مجوز کتاب صادر شده است.
در مجموع می‌توان گفت که استان اردبیل با وجود چنین پیشینه‌ای در سال‌های اخیر توجه و حمایتی را که شایسته‌اش بوده، دریافت نکرده است و در این زمینه توجه و سرمایه‌گذاری بیشتری را سزاوار است.
معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل بر ضرورت افزایش حمایت از موسسه‌ها و خانه‌های قرآنی تاکید کرد و گفت: جای خالی حمایت از دوره‌های آموزشی با محوریت تربیت مربیان قرآن کریم در راستای تربیت نیروهای متخصص مورد نیاز به منظور بهره‌گیری از آنها در مهدکودک‌ها، پیش دبستانی‌ها، پایگاه مقاومت و کانون‌های فرهنگی- هنری مسجدها احساس می‌شود.
مهدی طاهری افزود: فقدان تخصیص اعتبار مختص فعالیت‌های قرآنی از محل اعتبارهای فرهنگی ملی و استانی، نبود توجه لازم به فعالیت‌های قرآنی در نقاط روستایی و مرزی، نبود تسهیلات بیمه فعالان قرآنی در قالب صندوق اعتباری هنر و اختصاص نیافتن وام‌های کم‌بهره به فعالان قرآنی استان اردبیل از دیگر مشکلات است.
معاون مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل نیز تشریح کرد: در حال حاضر ۱۴۳ نشریه محلی و ۱۰۵ دکه مطبوعاتی، ۵۹ پایگاه خبری، ۲۶ نشریه الکترونیکی، ۱۰ نمایندگی خبرگزاری‌های سراسری و ۱۰۰ سرپرستی روزنامه در استان اردبیل فعالیت دارد.
توحید بلورساز افزود: با توجه به این ظرفیت تخصیص نیافتن اعتبار برای حمایت از نشریه‌های اردبیل، اعطای تسهیلات و افزایش یارانه استان‌های مرزی، فقدان توجه به پشتوانه مالی اشخاص در صدور مجوز نشریه‌ها، تیراژ بسیار پایین نشریه‌های محلی و سراسری، فقدان پوشش تامین اجتماعی دکه‌داران و توزیع‌کنندگان مطبوعات از جمله مشکلات است.
وی بیان کرد: همچنین کافی نبودن حمایت‌ها از جمله اختصاص کم یارانه و سهمیه کاغذ، بحران مخاطب و استقبال کم مردم برای خواندن نشریه‌ها، افزایش روزافزون مخاطبان شبکه‌های اجتماعی غیررسمی و از رونق افتادن رسانه‌های مکتوب، دادن امتیاز به اشخاص غیرمتخصص و غیرحرفه‌ای بدون داشتن توانایی مالی لازم برای مدیریت و انتشار نشریه از دیگر مشکلات به شمار می‌رود.
معاون مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل همچنین نبود امنیت شغلی و برخورداری از خبرنگاران از بیمه تامین اجتماعی، گرانی کاغذ و هزینه سنگین چاپ نشریه‌های محلی، بالا بودن اجاره بهای دفترهای رسانه‌ای، توجه نکردن برخی دستگاه‌های دولتی به بحث ساماندهی آگهی‌ها و فعالیت مستقیم با نشریه‌ها را از دیگر چالش‌های این عرصه برشمرد.
طرح‌های عمرانی نیمه تمام نیازمند محرک بودجه‌ای
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل نیز با اشاره به کمبود اعتباری، نیروی انسانی و یا جذب نیروهای غیرمتخصص در سال‌های اخیر، اظهار کرد: ساختار و پست‌های سازمانی این اداره‌کل نیز بر اساس رسالت‌ها و ماموریت‌ها با انتظارهای جامعه متناسب نیست و از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هم با کمبودهای فراوانی روبه‌رو است.
داریوش سفیدی افزود: پایین بودن میزان موافقت‌نامه و افزایش بهای خدمات برون‌سپاری شده موجب پایین بودن سطح حقوق کارکنان و پرداخت‌های نامنظم شده؛ به طوری که مبلغ پنج میلیارد سال ۱۳۹۷ به ۱۱ میلیارد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
وی با اشاره به ساخت ۱۴ هزار مترمربع فضاهای فرهنگی- هنری در نقاط مختلف استان اردبیل بیان کرد: کم بودن مصوبات اعتبارات تملک دارایی و زمان‌بر شدن تکمیل طرح‌های در دست ساخت از دیگر چالش‌های این اداره‌کل به‌شمار می‌رود، زیرا اگرچه اداره‌کل راه و شهرسازی مجری است اما در نهایت افکار عمومی از مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار پاسخگویی دارد.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل اضافه کرد: بزرگترین طرح در حال اجرا مجتمع فرهنگی- هنری اردبیل با زیربنای ۹ هزار مترمربع با سالن‌های تخصصی جداگانه نمایش با ظرفیت ۵۵۰ نفر و سالن موسیقی با ظرفیت ۶۴۰ نفر است که سال ۹۱ به صورت رسمی آغاز شد و اکنون به پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصد رسیده است.
وی با اشاره به اینکه طرح مورد نظر در صورت تکمیل علاوه بر اردبیل ظرفیت ارائه خدمات با استان‌های همجوار را نیز خواهد داشت، ادامه داد: در سال‌های گذشته از سوی مسئولان استان اردبیل تلاش‌هایی در راستای تکمیل طرح صورت گرفت اما کار به جایی نرسید؛ در ۲ سال گذشته البته کمک‌هایی صورت گرفت و تا حدودی پیش رفت.
سفیدی با ابراز امیدواری نسبت به تخصیص اعتبار مورد نیاز در جریان سفر رئیس جمهوری به استان اردبیل، تشریح کرد: برای این طرح تا کنون ۲۵۰ میلیارد ریال هزینه شده و برای تکمیل نیاز به بیش از ۲ هزار میلیارد ریال دیگر دارد و قرار است بر اساس بالاترین استانداردهای موجود آماده بهره‌برداری شود که تنها چند نمونه از آن در سطح کشور وجود دارد و می‌تواند سرانه فرهنگی- هنری استان و کشور را به میزان قابل ملاحظه‌ای ارتقا دهد.
وی ادامه داد: طرح‌های دیگری نیز در نقاط مختلف استان اردبیل در حال انجام است که اجرای آن را اداره‌کل راه و شهرسازی برعهده دارد و از جمله می‌توان مجتمع فرهنگی نمین با زیربنای ۸۰۰ مترمربع و عنبران با حدود ۶۰۰ مترمربع که حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و ۱۵ میلیارد ریال برای تکمیل آنها نیاز است.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل بیان کرد: ۲ طرح دیگر در هشتجین و کلور از توابع شهرستان خلخال هر یک با زیربنای ۸۰۰ مترمربع در دست اجرا است که حدود ۱۶ میلیارد ریال برای تکمیل آن نیاز داریم.
وی افزود: یک مجتمع فرهنگی- هنری نیز در گرمی با زیربنای ۲ هزار و ۳۰۰ مترمربع در حال ساخت است که ۵۰ میلیارد ریال دیگر اعتبار نیاز دارد و امید می‌رود با اهتمام دست‌اندرکاران به ویژه راه و شهرسازی به عنوان مجری تا دهه فجر امسال آماده افتتاح و بهره‌برداری باشد و یک فضای خوب فرهنگی به مردم منطقه تقدیم شود.
سفیدی همچنین بر لزوم اجرای طرح آمایش در حوزه فرهنگ و هنر استان اردبیل تاکید کرد و گفت: باید اقدامی فرادستگاهی در این زمینه صورت گیرد تا به تصویر روشنی از سیمای فرهنگ و هنر منطقه برسیم؛ چرا که بسیاری از فعالیت‌ها از سوی دستگاه‌های گوناگون مانند ورزش و جوانان، سپاه، شهرداری و کتابخانه‌های عمومی صورت می‌گیرد و همچنین نهادهای مختلف مدیریت و مالکیت فضاهای مختلف فرهنگی و هنری را در اختیار دارند که تجمیع آنها از حوزه مسئولیت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج است.
راهکارهای ارتقای حوزه فرهنگ و هنر
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مورد راهکارهای ارتقای حوزه فرهنگ و هنر این استان اظهار کرد: با وجود هنرمندانی با استعداد و فعال در استان اردبیل از جمله در حوزه هنرهای تجسمی که آثارشان همواره مورد توجه هنردوستان قرار داشته، این استان فاقد گالری و یا مرکزی درخور شان این خطه برای عرضه و معرفی آثاری است که در سطح ملی و بین‌المللی موجب افتخارآفرینی می‌شوند که باید در این زمینه تمهیدی در نظر گرفته شود.
عبدالله بحرالعلومی افزود: فقدان متولی و نبود دستگاه مشخص در بحث ساماندهی و رسیدگی به مسائل مرتبط با فضای مجازی در کنار هجمه‌های فرهنگی، جنگ نرم و تعطیلی برنامه‌های فرهنگی- هنری اصیل به ویژه در شرایط شیوع ویروس کرونا در کشور موجب بروز مشکلاتی شده است که نیاز دارد شرایط برای برگزاری برنامه‌هایی مانند کنسرت‌های موسیقی اصیل فراهم شود.
وی همچنین گفت: افزایش سهم استان‌های مانند اردبیل از اعتبارهای مرتبط با حوزه هنرهای تجسمی، اعطای میزبانی رویدادهای مهم ملی و بین‌المللی در راستای شناسایی و معرفی استعدادها و ظرفیت‌ها، کمک به استقرار انجمن‌ها و موسسه‌های فرهنگی و هنری از جمله انتظارهای اهالی فرهنگ و هنر از دولت جدید است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل اضافه کرد: اختصاص سالن ویژه تئاتر و اعتبار مستقل جهت تجهیز سالن‌های موجود، تمهید هم‌افزایی دستگاه‌های مختلف برای در اختیار قرار دادن امکانات و سالن‌ها برای برگزاری برنامه‌های فرهنگی و هنری، تامین اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح‌ها و سالن‌های موجود نیز از دیگر راهکارهایی است که می‌تواند به ارتقای شرایط فرهنگی و هنری این استان کمک کند.
وی تشریح کرد: حمایت از تولید اثرهای صوتی و تصویری، تعریف جشنواره و رویداد تخصصی ملی، اختصاص اعتبار برای برگزاری کارگاه‌های تخصصی و خرید آثار هنرمندان از جمله آلبوم‌های موسیقی، توجه به خرده فرهنگ‌ها و ظرفیت استان‌های مرزی به منظور ارتباط و تعامل مناسب با کشورهای همسایه، مشخص کردن و تعیین اعتبار کافی و به‌هنگام، توجه و تخصیص اعتبار برای ساخت و چاپ نشانه‌های تصویری بر روی محصولات فرهنگی، ساماندهی موازی‌کاری دستگاه‌های مختلف در حوزه فرهنگ و صدور مجوز فعالیت‌های مرتبط مورد انتظار است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل بیان کرد: توجه به فعالیت‌ها در حوزه حجاب و عفاف و برنامه‌ریزی در راستای تحکیم بنیان خانواده با استفاده از الگوهای دینی و فرهنگی، رفع تمرکزگرایی در صدور مجوز فعالیت گروه‌ها و موسسه‌های فرهنگی و کاهش فرآیندهای اداری مرتبط، ارائه شاخص‌هایی در راستای تعیین و تجلیل از مشاهیر و نخبگان، تقویت سیستم آموزشی کارکنان، گروه‌ها و موسسه‌های زیرمجموعه در کنار برنامه‌ریزی مدون و تعیین راهبرد بلندمدت از دیگر راهکارهای ارتقای حوزه فرهنگ و هنر است.
وی اضافه کرد: رسیدگی به مشکلات عدیده تولید، توزیع و معرفی کالاهای فرهنگی و استقبال کم از محصولات، توجه به نیازهای واقعی جامعه و بازارهای جدید فرهنگی، توجه به افزایش روزافزون گرایش به فضای مجازی و برنامه‌ریزی برای تولیدات مناسب در این زمینه، تقویت فرهنگ بومی و اشاعه هنجارهای اخلاقی و حمایت از نهادهای صنفی و ارتقای منزلت تشکل‌های فرهنگی از دیگر انتظارات است.
بحرالعلومی همچنین لزوم پشتیبانی کافی از اهالی قلم به منظور ارتقای فرهنگ کتاب‌خوانی، حمایت از نشریات استانی، اعطای تسهیلات و افزایش یارانه استان‌های مرزی، توجه به پشتوانه مالی و علمی اشخاص در صدور مجوز نشریه‌ها، پوشش بیمه‌ای دکه‌داران و توزیع‌کنندگان مطبوعات، تخصیص اعتبار کافی برای خرید کتاب، حمایت بیشتر از چاپخانه‌داران، تهیه نقشه مهندسی فرهنگی استان و اختصاص اعتبار مناسب برای طرح‌های پژوهشی و فعالیت‌های کلان را از دیگر انتظارها در حوزه فرهنگ و هنر عنوان کرد.
وی ادامه داد: برنامه‌ریزی و تخصیص اعتبار برای جلوگیری از گسترش شیوه مد و زندگی غربی، توجه به فناوری‌های جدید و ساماندهی فضای مجازی، تهیه بانک اطلاعاتی دقیق از افراد، نهادها، مراکز و سرمایه‌های انسانی و فرهنگی، جانمایی نمادهای شهری مناسب با موضوع‌های فرهنگی- هنری، پرهیز از سیاست‌زدگی در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با حوزه فرهنگ و هنر، ارایه تسهیلات به چاپخانه‌داران، ناشران، نشریه‌ها و فعالان فرهنگی، تشکیل هیات بدوی رسیدگی به تخلفات ناشران و برگزاری هفته‌های فرهنگی در کشورهای همجواز از راهکارهای ارتقای حوزه فرهنگ و هنر است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل همچنین گفت: گسترش چتر حمایتی بیمه تامین اجتماعی برای خبرنگاران واقعی، ملزم کردن دستگاه‌های اجرایی در راستای پایبندی به موضوع ساماندهی آگهی‌ها، برداشتن محدودیت‌ها در زمینه حمایت از نشریه‌های محلی، توقف اعطای امتیاز فله‌ای به نشریه‌ها و افراد غیرحرفه‌ای، بازنگری شیوه‌نامه‌ها و ساماندهی وضعیت نمایندگی روزنامه‌های سراسری، حمایت مالی و تسهیلاتی از کانون‌های فرهنگی و هنری نیز در دوره جدید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد انتظار است.
وی افزود: برنامه‌ریزی برای توسعه کسب و کارها و اقتصاد فرهنگ و هنر، تخصیص و افزایش اعتبار مختص فعالیت‌های قرآنی، توسعه آموزش طرح ملی حفظ قرآن کریم، توجه ویژه به دفاتر قرآن و عترت، احیای شورای توسعه قرآنی، اعطای تسهیلات و پوشش بیمه‌ای فعالان قرآنی، حمایت از روستاهای الگو و حمایت از موسسه‌های قرآنی با توجه به جایگاه این استان می‌تواند راهگشا باشد.
آیت الله سید ابراهیم رییسی، رئیس جمهوری روز پنجشنبه به همراه جمعی از اعضای هیات دولت در قالب هشتمین سفر استانی میهمان مردم اردبیل خواهد بود.