شمال سوریه در سالهای اخیر به دلیل حاضر نبودن نیروهای این کشور و در مقابل تصرف این منطقه از سوی تروریستهای تکفیری، کُردها، نظامیان ترکیه و نیروهای آمریکا دچار ناامنی و هرج و مرج شدیدی میباشد، به حدی که این منطقه بین نیروهای یاد شده تقسیم شده و مردم شمال سوریه در سالهای اخیر به دلیل ناامنی مشکلات فراوانی را تجربه کردهاند.
در سالهای اخیر به ویژه پس از شکست گروه تروریستی «داعش» در سوریه که در آذر ماه سال ۱۳۹۶ توسط شهید سردار سپهبد «حاج قاسم سلیمانی» و یکماه قبل از در عراق اعلام شد، تحرک نیروهای اشغالگر آمریکایی و ترکیه در شمال سوریه نیز البته با اهداف متفاوت گسترش یافت.
هرچند آنکارا با آغاز بحران سوریه و تبدیل آن به جنگ در اسفند ماه سال ۱۳۸۹ در حمایت و پشتیبانی از تروریستها نقش بسیار پررنگی داشته، اما حضور نظامیان ترکیه در شمال سوریه و اشغال برخی مناطق آن از سال ۱۳۹۵ و در ادامه با ساخت دهها پایگاه غیرقانونی در شمال سوریه شروع و تکمیل شد.
ارتش ترکیه از سال ٢٠١۶ به این طرف در ۲ عملیات «سپر فرات» (۳ شهریور ۹۵ تا ۹ فروردین ۹۶) و عملیات «شاخه زیتون» (۳۰ دیماه ۹۶ تا ۴ فروردین ۹۷)، چهار هزار کیلومتر از خاک سوریه از جمله «عفرین» و شهرهای «الباب»، «اعزاز» و «جرابلس» را تصرف کرده و در استان ادلب نیز در حمایت از گروه تروریستی «تحریر الشام» (النصره سابق) چند پایگاه ایجاد کرده است.
همچنین، آنکارا در ۲۵ مهرماه ۹۸ نیز برای عقب راندن شبه نظامیان کرد سوریه موسوم به «نیروهای دمکراتیک سوریه» از مناطق مرزی «الرقه» و «الحسکه» سوریه که تحت حمایت اشغالگران آمریکایی میباشند، عملیات نظامی موسوم به «چشمه صلح» را در شمال سوریه آغاز کرد که این عملیات یک هفتهای، پس از توافق آتش بس میان آنکارا و واشنگتن متوقف شد و ترکیه به شبه نظامیان کُرد سوریه ۵ روز مهلت داد که تا عمق ۳۲ کیلومتری از مرز ترکیه عقب نشینی کنند.
در روزها و ماههای اخیر دو کشور آمریکا و ترکیه بارها اقدام به ارسال تجهیزات نظامی فراوان به شمال سوریه کردهاند تا اهداف خود را در شمال این کشور محقق نمایند.
«رجب طیب اردوغان» رییس جمهوری ترکیه عصر جمعه در خصوص موضع کشورش درباره سوریه و ادامه حضور غیرقانونی نظامیان ترک در شمال سوریه گفت که، «نبرد ما در سوریه در مرحله آینده به صورت متفاومتتر ادامه خواهد یافت».
اردوغان افزود که «در مرحله آینده ما وارد انواع مختلف درگیریهای لازم علیه گروههای تروریستی [پ. ک.ک] و نیروهای تحت حمایت آمریکا و همچنین علیه ارتش دولتی [سوریه] خواهیم شد و در این مسأله عزم ما کاملا جدی است»، نکتهای که نشان میدهد آنکارا در ادامه اشغال خاک سوریه جدی است و مقامات ترکیه به قوانین بینالمللی در مساله همسایگی پایبند نیستند.
اما این یک روی مساله میباشد و روی دیگر آن انتقال تجهیزات و نیروهای ارتش سوریه به نزدیکی مواضع تروریستها و اشغالگران به همراه ارسال محمولهها و تجهیزات روسیه به سوریه برای روشن نمودن تکلیف استان ادلب میباشد.
برخی رسانهها اعلام کردهاند که در روزهای اخیر ارتش روسیه مقدار زیادی تجهیزات و مهمات به پایگاه «حمیمم» انتقال داده که حکایت از خبرهایی در استان ادلب دارد.
«ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه در ۲۳ شهریور ماه و در دیدار «بشار اسد» با وی در مسکو، حضور نیروهای بیگانه در خاک سوریه بدون اجازه مقامات و دولت این کشور را یکی از مشکلات و مسائل اساسی پیش روی سوریه برشمرده بود.
پوتین در آن دیدار تاکید کرده بود که «حضور نیروهای مسلح خارجی در سوریه بدون اجازه سازمان ملل و بدون اجازه حکومت سوریه، یک مشکل اصلی در این کشور است و این مسئله با قوانین بینالملل در تناقض است و حضور نیروهای بیگانه در سوریه مانع به ثمر رسیدن تلاشهای این کشور در مسیر تقویت و بازسازی میشود».
در ادامه تقویت روابط نظامی و اقتصادی مسکو – دمشق، روز یکشنبه (۲۵ مهر) «الکساندر اورنتیف» نماینده ویژه ولادیمیر پوتین رییس جمهوری و «سرگئی ورشینین» معاون وزیر خارجه روسیه در راس هیاتی به دمشق سفر و با بشار اسد رییس جمهوری سوریه دیدار و گفت وگو کردند.
در این دیدار، زمینههای همکاری میان مسکو و دمشق در خصوص مبارزه با تروریسم و نیز اقتصادی و تجاری بررسی شد.
نماینده پوتین یادآورشد که بر اساس دستورات رییس جمهوری روسیه برای تقویت همکاری و گسترش روابط با سوریه در تمامی زمینهها و سطوح، انجام میشود.
طرف روسی همچنین آمادگی کشورش را برای همکاری فعالانه در ارتباط با روند بازسازی و فراهم کردن زیرساختهای تخریب شده توسط تروریستها و نیز سرمایه گذاریهای مشترک با سوریه در حوزههای انرژی و کشاورزی در راستای رونق اقتصاد این کشور، تاکید کرد.
در این دیدار همچنین درباره آخرین تحولات مربوط به وضعیت میدانی سوریه و تحولات منطقه و جهان گفت وگو و رایزنی شد.
پس از سفر بشار اسد به مسکو، «فیصل مقداد» وزیر خارجه این کشور درباره نتایج این سفر با تأکید بر حمایت نامحدود مسکو از دمشق در مبارزه با تروریسم، از ترکیه خواست نیروهای خود را از شمال و شمال غرب سوریه خارج کند.
مقداد در گفت وگو با روزنامه «الوطن» در پاسخ به سوالی در مورد نتیجه دیدار اخیر اسد با رئیس جمهوری روسیه با توجه به دیدار چندی قبل ولادیمیر پوتین با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه و به ویژه در مورد خروج نیروهای ترکیه از استان ادلب و بزرگراه بینالمللی "ام۴" مطابق با توافقنامههای منعقد شده با مسکو، گفت: من رازی را فاش نمیکنم، فقط میگویم سفر اخیر بشار اسد به روسیه یکی از بهترین دیدارها بود.
وی افزود که ما با متحدان خود در روسیه درباره اولویتهایی که باید در مقابله با تروریسم در اختیار داشته باشیم و هر چیزی که مغایر با منشور سازمان ملل متحد و مانع کنترل دولتها بر خاک ملی شود، به هیچ وجه اختلاف نظر نداریم.
مقداد با تاکید بر اینکه حمایت روسیه از سوریه در این زمینه نامحدود است، گفت: این تروریسم که در سوریه و سایر مناطق جهان رخنه کرده است، ممکن است علاوه بر ترکها به سایر کشورها نیز ضربه بزند و باید در برابر آن مقاومت کرد و بر اساس این اصول، ما معتقدیم که زمان آن فرا رسیده که ترکیه از شمال غرب سوریه خارج شود و راه حلی ایجاد کند که روابط عادی بین سوریه و ترکیه را پس از پایان این اشغال که مانع پیشرفت در هر زمینه همکاری میشود، تضمین کند.
وی با تاکید بر اینکه ترکیه قبل از آنکه زمان از دست برود، خاک سوریه را ترک کند، اظهار داشت که دمشق برای آزادسازی سرزمین خود همه اقدامات لازم را انجام میدهد، خواه به شیوههای صحیح و یا به شیوههایی که جامعه بینالمللی به خوبی آن را میشناسد.
دیدار بشار اسد از روسیه و همچنین سفر هیات روسی به دمشق و ارسال تجهیزات و مهمات از روسیه به سوریه و در مقابل اعزام نیرو و تجهیزات از سوی اشغالگران ترکیه و نیروهای آمریکایی، نشان از احتمال درگیری شدید و سرنوشت ساز در شمال سوریه در آینده نزدیک دارد؛ عملیاتی که میتواند به تروریسم ۱۰ ساله در سوریه پایان دهد و در عین حال درس خوبی به حامیان تروریسم و اشغالگران بدهد.