تهران-ایرنا- شماری از هنرمندان و مدیران هنری، عکس های امرالله فرهادی از دیوارنوشته‌های انقلاب را رمزگشایی از یک جریان سیاسی-اجتماعی دانستند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، عصر سه شنبه موزه هنرهای معاصر، میزبان جمعی از عکاسان و هنرمندان هنرهای تصویری بود، جمعی که به بهانه رونمایی کتاب دیوارها سخن می‌گویند، دور هم آمده بودند.

کتاب دیوارها سخن می‌گویند، شامل گزیده عکس‌های امرالله فرهادی از دیوارنوشته‌های انقلاب در تهران در سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸ است.

در این رونمایی، محمود شالویی که اکنون سرپرستی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده دارد، با اشاره به اهمیت ثبت تاریخ و سپاسگزاری از همه کسانی که برای شکل گرفتن این کتاب همکاری کردند، گفت: حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، انسان زریابی است و می گردد افراد باارزش چون فرهادی را پیدا و حمایت می کند.

شالویی ضمن تشکر از موزه هنرهای معاصر ابراز امیدواری کرد در آینده، جامعه هنرمندان بیشتر از پیش شاهد چنین آثاری باشد که راوی تاریخ هنر معاصر هستند.

دیوارها سخن می گویند، یک جریان شناسی سیاسی است

حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، گفت: این کتاب نشان می دهد که اثر هنری را چگونه باید خلق کرد.

 وی با یاد کردن از محمد بهمن بیگی که برای کشف استعدادهای کودکان ایل، اقدام کرد و فرهادی نتیجه آن بود، بیان کرد: چندین فرهادی داریم که کشف نشده اند و ما به آموزش آنها توجهی نکرده ایم. 

ایوبی با اشاره گستردگی فرهنگی ایران اضافه کرد: باید نسبت به وضعیت کشور همسایه افغانستان ابراز نگرانی کنم، این موضوع از نظر فرهنگی نیز برای ما مسأله مهمی است که مردم این سرزمین از کمترین حقوق انسانی محروم هستند و به شکل درست خود آموزش نمی‌بینند و دختران نیز از حق دانش محروم شده‌اند. ایران ام القرای تمدن فارسی است و ما در برابر همه کشورهای این حوزه تمدنی مسولیت داریم.

مدیر یونسکو وعده داد که «ما تلاش می کنیم که این اثر بین المللی شود و ترجمه آن را کشورها زیادی در اختیار داشته باشند» و افزود: از نظر هنری این کتاب، پر از حرف است اما برای من که جامعه شناسی سیاسی خوانده ام، از نظرگاه ماکس وبر به آن نگاه می کنم. از دیدگاه وبری باید بدانیم آنها که انقلاب کردند چگونه فکر می کردند، این کتاب ما را به ذهن مردم می برد. این کتاب یک جریان شناسی سیاسی است و آن زمان وجود داشت و هر کس به امیدی وارد آن شد.

ردپای مرتضی ممیز در عکس های فرهادی دیده می شود

مجید عباسی، گرافیست و ناشر کتاب، با خواندن بخشی از مطالب یوریک کریم مسیحی، در مقدمه کتاب گفت: این اولین کتابی بود که دلم خواست آن را منتشر کنم. با این پروژه سالها قبل آشنا شدم، امرالله فرهادی، همه کار کتاب را به من سپرد و صفحه آرایی و کارهای دیگر را هم خودم انجام دادم. 

وی افزود: در تدوین کتاب نکته مهمی وجود دارد، صفحه اول کتاب را که باز می‌کنید، پر از نشانه ها نوشته ها و شعار هاست،  اما در پایان دیواری رنگ شده که شعارها از آن پاک شده اند را می بینیم.

 عباسی، به مقدمه یونس شکرخواه (استاد ارتباطات) و کریم مسیحی اشاره کرد و یادداشت های آن را شایسته انتشار جداگانه برای بهتر خوانده شدن دانست.

این گرافیست، با اشاره به زمان بررسی عکس های کتاب گفت: ما چند کار برای تنظیم عکس های کتاب انجام دادیم، نوشته ها را بر اساس زمانی که می دانستیم مرتب کردیم، معیار دوم ما لباس آدم ها و درخت های خیابان بود که فصل را تشخیص دادیم. از سوی دیگر اسلایدها دو دسته بودند، برخی با با دوربین ۱۳۵ ثبت شده بودند که عکس های رنگی را سیاه و سفید کردیم، برخی دیگر ۶ در ۶ بود و کیفیت بهتری داشت اما آن ها را هم تنظیم کردیم.

وی ادامه داد: عکس ها را آراد فرهادی، فرزند عکاس تنظیم کرد و مسعود نجات، عکس ها را آماده چاپ کردند و به صورت دو تون منتشر کردند, چون در لابراتوارهای دیجیتال باید کارهای تخصصی برای چاپ آن صورت بگیرد. برای مرتب کردن تصاویر، داستان می خواستیم و بنا بر توصیه استادان فرهادی چون انوار و مرتضی ممیز، داستانش را تنظیم کردیم. 

عباسی گفت: مقدمه های کریم مسیحی و شکرخواه، اثر را بررسی می کند اما داستانی هم بر اساس حرف های خود فرهادی تنظیم کردیم که روند داستانی جذابی را شکل داد.

دیوارها سخن می گویند، یک رمزگشایی از نشانه هاست

یونس شکرخواه، استاد علوم ارتباطات، با بیان یک مثال موسیقایی گفت: کتاب فرهادی با یک همدلی مطلق پیش رفته است، از نظر صفحه بندی نیز نبود رنگ در این کتاب آزار دهنده نیست‌. این کتاب مهم است و ما که این جا هستیم فرصتی مغتنمی داریم. من یقین دارم این اثر به زبان های مختلف ترجمه شده و به کشورهای گوناگون خواهد رقت‌.

وی با بیان که مقدمه های کتاب هم اهمیت زیادی دارند گفت: مطلب عباسی خواندنی است، مطالب یوریک کریم مسیحی، هم بسیار مهم و کاری نشانه شناختی است اما خود عکس ها و به گمانم فرهادی و این کتاب، کارشان مثل یک رمزگشایی است، همه ما صحنه رو و دیوارها را دیده ایم اما این یک سند جامعه شناسی و فرهنگی و هنری است، کاری که نشانه ها را بازگو می کند.

امرالله فرهادی، عکاس این کتاب، با اشاره به کارهای بهمن بیگی برای حمایت از کودکان ایل، گفت: امروز احساس می کنم، من درک خوبی از این خوشبختی داشتم، تا امروز هم نصیبم افراد شایسته و رده بالایی بوده که شما امروز از من تعریف می کنید.من فکر می کنم کمی آدم سپاسگزاری بودم که توانستم از لطف استادانم به جایی برسم.

وی افزود: من از خوشبختی دیگرم باید حرف بزنم، خوشبختی دیگرم همسرم و دخترم آهو و پسرم آراد هستند که مرا کنار خود نگه داشتند.این کتاب منتشر نمی شد مگر به لطف مجید عباسی اما پس از این که حجت ایوبی گفت این کار را انجام می دهد و کتاب با حمایت یونسکو منتشر می شود، به من نشان داد که این کتاب ارزش دارد و برای نسل های بعدی هم کتاب مهمی است.

دیوارها سخن می‌گویند، عکس های امرالله فرهادی از دیوارنوشته های انقلابی است که در ۱۴۰ صفحه با یادداشت‌هایی از یونس شکرخواه، یوریک کریم مسیحی و مجید عباسی منتشر شده است.

این کتاب به‌طور مشترک از سوی انتشارات کمیسیون ملی یونسکو- ایران و نشر نشان‌نوشت تولید و به چاپ رسیده است.