تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۰ - ۰۸:۳۹

سنندج- ایرنا - ماه مولود فخر کائنات حضرت محمد(ص) فرا می‌رسد مردم دیار کردستان سر از پا نمی‌شناسند و شور و شوق وصف ناپذیری وجود آنها را فرا می‌گیرد و با دلی سرشار از عشق و ارادت در مراسم‌های مولودی‌خوانی و دف نوازی شرکت می‌کنند.

به گزارش ایرنا، پنجه‌هایی بر پوست دف می‌زند حلقه‌های دور آن به سماع در می‌آیند نوایی خلق می شود؛ صوتی خوش با نوای دف همراه می شود که دل و جان را جلا می دهد؛این نواها مژده آمدن ماه مولود را به عشاق می رسانند و در این ایام است که دل دلداران  بال زنان به عالم ملکوت می پیوندد و با چشمانی اشکبار و قلبی آکنده از عشق؛ دیدار محبوب را از درگاه حق تعالی تمنا می کنند.

آری ماه مولود که فرا می‌رسد، کُردستانی‌ها هم مانند دیگر مسلمانان به جشن و مولودی خوانی می‌پردازند و « آوای یا رسول الله مدد» را سر می‌دهند و برای شیرین کام شدن در روزگار تلخ دوری از یار، نُقل گل‌محمدی را در بسته‌بندی‌های کوچک قرار داده و آنرا پخش می‌کنند.

سپس لباس های محلی نو و تازه خویش را بر تن کرده و عطر گل محمدی را زده و عازم مراسم های مولودی خوانی در مساجد، تکایا و منازل بزرگان خانواده می شوند تا با آویختن به ریسمان عشق و ارادت به حضرت محمد(ص) لحظاتی دل از زمین و زمینی‌ها کنده و آسمانی شوند.

جشنی به قدمت ۳۰۰ سال

بنا بر روایات موجودسه قرن از برگزاری نخستین مراسم مولودی خوانی می‌گذرد و آنطور که گفته شده پایه‌گذار آن پادشاه اربیل عراق "مظفرابوسعید" بوده است و از آن زمان تاکنون هر سال با آغاز ماه ربیع الاول که بین کُردها به آن ماه مولود هم گفته می‌شود مراسم‌های مولودی خوانی ولادت گل گلستان نبوت و شمع بوستان فتوت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) در شهرها و روستاهای این دیار برگزار می‌شود.

بخش مهمی از آیین مراسم مولود پیامبر(ص) در مناطق کُردنشین قرائت مولودنامه است؛ عالمان و عارفان و ماموستایان برجسته و شناخته شده‌ای هم چون ملا عبدالکریم مدرس، سید بهاءالدین شمس قریشی، ماموستا محمد شلماشی، ملا محمد ربیعی مولودنامه‌هایی( قطعه‌ای ادبی که به نظم یا نثر درآمده است) درباب ولادت نبی مکرم اسلام(ص) به زبان‌های کُردی وعربی نگاشته اند و تعدادی از آنها هم به فارسی ترجمه شده است.

در بین همه مولودنامه‌های موجود، قرائت مولودنامه شمس قریشی در شهرها و روستاهای کردستان طرفداران بیشتری دارد به گونه ای که امروزه این مولودنامه زینت بخش تمام مراسم‌های جشن ماه مولود در این منطقه است.

جشن مولود از گذشته تا امروز

در گذشته‌های نه چندان دور به عبارتی حدود سه دهه قبل با آغاز این ماه مبارک بلندگوها بر بام خانه‌های کردستانی‌ها نصب می‌شد و ندای جشن و سرور را به مردم اطراف می داد؛ جشنی که در آن همه مشارکت می‌کردند.

در هر خانه‌ای که محل برگزاری جشن میلاد پیامبر(ص) بود همسایه‌ها جمع می‌شدند؛ بزرگترها از ماموستایان و مولودی خوانان دعوت می کردند، پسران جوان هم به نصب بلندگو و چراغانی کردن کوچه ها می پرداختند، زنان و دختران هم به بسته بندی نقل و شیرینی مشغول می‌شدند و بچه ها هم در توزیع آن کمک می کردند و اینگونه نمایشی از همبستگی اجتماعی را در این دیار شاهد بودیم.

بسیاری از ابیات مولودنامه حضرت رسول(ص) ورد زبان کُردها است و این چند بیت که نشان از اهمیت و توجه ویژه به برگزاری جشن مولود است بیشتر از سوی مردم بیان می شود.

ئاوازه‌ی مه‌ولوود به‌رز بوو له هه‌ر ماڵ

مه‌لێک ده‌یپۆشێ ئه‌و ماڵە وه‌باڵ

ساحیب ئه‌و ماڵە تا عومری مابێ

دووچاری قه‌حتی و ڕیجاڵی نابێ

(آواز و ندای مولود در هر خانه ای طنین اندازد
ملائک روی آن خانه بال هایشان را می گستردانند
صاحب آن خانه هم تا وقتی که زنده است
دچار فقیر و نداری و تنگدستی نخواهد شد)

علاوه بر منازل، آیین‌های مولودی خوانی و دف نوازی در مساجد و تکایا و خانقاهای مناطق اهل سنت هم برگزار می‌شود و چند سالی است که مساجد جامع محل گردهمایی خیل زیادی از عاشقان رسول الله است.

آغاز شکل‌گیری بزرگ ترین جشن مولودی خوانی در ایران

ازسال ۱۳۸۳ به پیشنهاد مرحوم "شاهرخ اورامی" هنرمند و شاعر برجسته سنندجی یادواره‌ای به پاس قدردانی و بزرگداشت عارف نامی و خالق آثاری هم چون مولودنامه، معراج نامه و شمس العقاید؛ سید بهاءالدین شمس قریشی که از نوادگان امام موسی کاظم(ع) بودند؛ شکل گرفت و تا ۹ سال در مقبره این عالم برجسته کُرد در سنندج برگزار می شد و از سال ۱۳۹۳ به دلیل استقبال پرشور و گسترده مردم به  مسجد جامع و قبای سنندج منتقل شد.

شرکت هزاران نفر در این یادواره باعث شد عنوان بزرگ ترین مراسم مولودی خوانی کشور را بر آن بگذارند؛ دوره هفدهم آن سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا بدون حضور شرکت کنندگان و فقط با اجرای گروه‌های مولودی خوانی و پخش آن از طریق صداوسیمای مرکز کردستان و فضای مجازی برگزار شد وقرار است هجدهمین دوره آن هم سال جاری به همین منوال برگزار شود. 

علاوه بر حضور پرشور و شعف سنندجی ها  از دیگر شهرهای استان های کردنشین کشور و حتی خارج از کشور هم برای شرکت در این مراسم می آمدند.

گلبانگ ارادت

شب دوازدهم ربیع‌الاول که فرا می‌رسید عاشقان و علاقمندان به رسول الله در سنندج برای شرکت در مراسم مولودی خوانی راهی مسجد جامع می شدند و بحدی جمعیت زیاد بود که عده‌ای در داخل مسجد تا پایان مراسم ایستاده نظاره‌گر بودند و تعداد بیشماری هم در صحن مسجد به صدای دلنشین مولودخوانان و آوای ارادت و نوای دف گوش جان می سپردند.

 این آیین مبارک با قرائت آیاتی از کلام الله مجید توسط یکی از قاریان برجسته آغاز می شود و سپس گروه‌های مطرح مولودی خوانی و دف نوازی کردستان به قرائت مولودنامه اقدام می‌کنند؛ ابتدای مولودنامه حضرت رسول الله با ذکر و یاد خالق یکتا شروع می‌شود و سپس به نعت و ستایش نبی مکرم اسلام و معجزات و برکت برگزاری مراسم ولادت ایشان می پردازد و با روایت لحظه ولادت پیامبر اعظم(ص) از زبان حضرت آمنه(س) به پایان می‌رسد.

در این آیین علاوه بر مولودی خوانی، قصیده بردیه که توسط محمدبن سعید بوصیری نگاشته شده است قرائت و شرکت کنندگان هم به هم‌خوانی آن می‌پردازند و با دلی آکنده از عشق و ارادت، هم صدا باهم «مـــولایَصَـلِ وسَلّـِم دائِمـاْ اَبَــدا   عَلـی حَبیبکَ خَیـر لِلخَلـقِ کُلِّهِم» را می‌خوانند و فضای مسجد مملو از شور و شوق وصف ناپذیری می‌شود.

هر چند ۲ سال است که دل‌های کُردها دلگیر از برگزار نشدن جشن های مولود و بیقرار شنیدن نوای عرفانی دف است و از شرکت حضوری در مراسم مولود بی نصیب شده‌اند ولی رسم کمک به نیازمندان و فقرا و توزیع اقلام خوراکی و ذبح گاو و گوسفند و توزیع گوشت این حیوانات را حتی بیشتر از گذشته در این ماه مبارک انجام دادند.

هفته وحدت از روز ۱۲ ربیع الاول به مناسبت سالگرد میلاد پیامبر اسلام(ص) بنابر روایات اهل سنت آغاز شده و تا ۱۷ ربیع‌الاول تاریخ ولادت حضرت محمد(ص) بنابر روایات اهل تشیع ادامه دارد.