رییس جمهوری در جلسه روز بیستم مهرماه شورای عالی فضای مجازی بر تلاش و همت مضاعف همه دستگاه‌ها در ساماندهی فضای مجازی برای جبران عقب‌ماندگی‌ها در این حوزه و دستیابی به اهداف اصلی تشکیل این شورا تاکید کرد.
آیت الله سیدابراهیم رییسی تکمیل و راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات را یک ضرورت دانست و به مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دستور داد راهبری تکمیل شبکه ملی اطلاعات را با جدیت پیگیری کنند.
اهمیت این موضوع باعث شد تا پژوهشگر ایرنا با «لیلا وصالی» کارشناس حوزه ارتباطات در مورد الزامات راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات گفت و گو کند. به گفته وصالی زمانی که اینترنت ما با سرورهای داخلی نیست، مانند آن است که ما در زمین دیگران بازی می‌کنیم، دیگران برای ما قواعد بازی را تعیین می‌کنند و ما هیچ نوع امکان تصمیم‌گیری، تصمیم‌سازی و برنامه‌ریزی نداریم، به ویژه پس از ایام کرونا، کشور ما نیز مانند جهان به طور جدی درگیر این موضوع شد.
ما به اینترنتی نیاز داریم که جهانی باشد با سِرورهای داخلی
وی در ادامه بیان داشت: ما به اینترنتی نیاز داریم که جهانی باشد با سرورهای داخلی. ما این قابلیت را داریم که با جستجوگرهایی همچون گوگل و یاهو رقابت کنیم و جوانان ایرانی به قدری توانمندند که آن را راه اندازی کنند. فراهم کردن زیرساخت ها نیاز به تلاش بیشتری دارد که اگر در دستور کار قرار گیرد قابل تحقق است.
این کارشناس حوزه ارتباطات گفت: در دنیا این گونه است که در فضای شبکه اینترنت داخلی آن کشور افراد از طریق کد ملی به سازمان ثبت احوال آن کشور متصل می شوند و بدین ترتیب افراد سودجو نمی توانند اطلاعات غیرواقعی از خود به جای گذارند. در شبکه اینترنت ملی در دنیا هنگامی که کودکان می خواهند در فضای نامناسب سن خود حضور یابند، به آنها اجازه داده نمی شود و صحت و سقم گفته هایشان همچون سن از طریق سازمان ثبت احوال آن کشور مورد بررسی قرار می گیرد.
پژوهشگر و مدرس سواد رسانه ای اضافه کرد: این کنترل ها باعث می شود افراد در فضاهای مناسب سن خود آزادی های بیشتری پیدا کنند، از این جهت اینترنت ملی می تواند به سالم سازی شرایط اخلاقی جامعه و صیانت از فرهنگ ملی و بومی کمک کند.
به گفته وی، از طریق شبکه ملی اطلاعات در عین استفاده مفید از رسانه ها و شبکه های مجازی برای تحقق بخشیدن به اهداف، می توان فضای سالم تری را برای جامعه ایجاد کرد.
تصمیم‌گیری‌های فضای مجازی باید بلافاصله اجرا شود
وصالی تصریح کرد: در مورد مباحث فناوری اطلاعات، باید حتما به‌روز باشیم تا اگر تصمیم گیری خاصی انجام شد بلافاصله اجرا شود. برخی اسناد گاهی نوشته می شود و چند سال پس از تدوین تصویب می شود، همانطور که می دانید سرعت تغییرات فضای مجازی در جهان به قدری بالا است که حتی یک سال می تواند تفاوت جدی در نوع تصمیم گیری ها و اتخاذ روش ها و سیاست گذاری ها ایجاد کند و لازمه آن این است که هر سال به روزرسانی شود. از این جهت اگر امروز تصمیمی در مورد نوع استفاده از فناوری اطلاعات با توجه به شرایط روز جامعه اتخاذ می شود، لازم است بلافاصله اجرا شود تا اگر که به مرور زمان طی استفاده از آن نیازمند تغییرات دیگری بود، اعمال گردد.
پژوهشگر و مدرس سواد رسانه ای با بیان اینکه کودکان و نوجوانان بسیار زیادی را در فضای اینترنت رها شده می بینیم، ادامه داد: کودکانی که به واسطه نیاز به آموزش مجازی در ایام کرونا، دسترسی گسترده ای به فضای اینترنت پیدا کرده اند، کودکانی در شهرستان ها و استان های مختلف، هستند که بسیاری مواقع پدر و مادر آگاهی در مورد فضای مجازی ندارند و بسیاری اوقات تلفن همراه را در اختیار فرزند قرار می دهند و تصورشان این است که کودکان در این فضا درس می خوانند.
وصالی گفت: در این مدت با معضلات بسیاری جدی مواجه شده ایم از جمله حضور حداکثری کودکان و نوجوانان در فضاهایی همچون اینستاگرام و صفحاتی که از نظر اخلاقی و فرهنگی در سطح بسیار نازلی هستند بسیار پررنگ است و این نشان می دهد که جاذبه های این فضا و تبلیغات آن توانسته فرزندان ما را به خود جلب کند و این می تواند ضربه های فرهنگی سنگینی به کشور وارد کند.
وی با بیان اینکه مدیریت این فضا در اختیار ما نیست، اضافه کرد: به عنوان نمونه برخی در فضای مجازی کلمه آموزش را در کنار کار خود قرار می دهند، همچون آموزش روابط زناشویی و با همین ترفند تمام نکات غیراخلاقی را به نمایش می گذارند و هیچ حد و مرزی نیز در این فضا وجود ندارد و کودکان نیز در این فضا رها هستند. حتی افراد متاهلی که ممکن است پیشتر در فضای بسته تری بوده و اکنون با این محیط به تازگی آشنا شده اند، به یکباره در این فضا حضور یافتند و مشاهده می کنید که در لیست دنبال کننده های آنها انواع و اقسام صفحات نامناسب فرهنگی و اخلاقی مشاهده می شود.
سواد رسانه ای ضروری است
معاون آموزش انجمن سواد رسانه ای ایران گفت: ما برای صیانت از فرهنگ خودمان در مرحله نخست نیازمند سواد رسانه ای هستیم. همه مردم باید در این زمینه آگاهی یابند و علاوه بر آن نیازمند فضایی هستیم که مدیریت آن در اختیار ما باشد تا بتوانیم آزادی های بیشتری برای مردم فراهم کنیم.
وصالی توضیح داد: مسلما زمانی که یک فضای افسارگسیخته و غیرقابل کنترل از نظر اخلاقی داشته باشید مجبور هستید محدودیت های بیشتری اعمال کنید. به عنوان یک پدر و مادر اگر فرزند شما در یک فضای اخلاقی نامناسب رها شده باشد ترجیح شما این است که به هیچ عنوان اجازه حضور در این فضا را به فرزندتان ندهید.
شبکه ملی اطلاعات به رونق اقتصادی کمک می کند
وی توضیح داد: وقتی بتوانیم فضایی را تحت نظر خودمان فراهم کنیم، از نظر نمادهای فرهنگی بتوانیم این فضا را کنترل کنیم، افراد سودجو و افرادی که امنیت فکری، روانی و اخلاقی جامعه را به خطر می اندازند را کنترل و مهار کنیم، حضور آزادانه تری می توانیم برای مردم و فرزندانمان ایجاد کنیم و این شرایط می تواند کمک کند تا بتوانیم استفاده های مفیدتر و سالمتری از این فضا داشته باشیم، شبکه ملی اطلاعات می تواند به رونق اقتصادی کمک کند، هم افزایی های بیشتری در بین جوانان و نوجوانان انجام شود و برکات بسیار زیادی می تواند داشته باشد.