رشت – ایرنا – براساس گزارش شیلات گیلان طی ۱۰ روز نخست آغاز فصل ماهیگیری از دریای خزر، شاهد کاهش ۱۱ درصدی صید در سواحل استان بودیم که این مسئله از کوچک‌تر شدن سفره ماهیگیران گیلانی حکایت می‌‍کند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، هرساله ۲۰ مهر صیادان گیلانی همراه با سایر ساحل نشینان خزر برای آغاز فصل صید ماهیان استخوانی تورهای خود را به دریا می زنند. امسال نیز گیلان فصل صید پره خود را با حضور چهار هزار ماهیگیر در ۳۰۰ کیلومتر از سواحل استان آغاز کرد. 

حال با گذشت تنها ۱۰ روز از آغاز فصل صید آمارها نگران کننده تر از همیشه است و بار دیگر با کاهش میزان صید مواجه هستیم. طبق گزارش شیلات گیلان از ۵۰ شرکت پره ماهیگیری ، میزان صید طی همین مدت نسبت به سال گذشته حدود ۱۱ درصد کاهش داشته است که در برخی شهرستان ها این کاهش بیشتر هم بود. 

این در حالی است که سال گذشته طی یک دوره کامل فصل ماهیگیری پره با بیش از یکهزار و ۷۰۰ تن صید، گیلان رشد حدود ۱۰ درصدی را در صید ماهیان استخوانی در سواحل خزر را تجربه کرد. 

پنج کیلو کفال محصول چهار بار پره کشی

لوسمان یا همان مسئول فنی یکی از شرکت تعاونی پره انزلی درباره وضعیت کنونی فصل صید می گوید: سال گذشته در شروع فصل صید که به دریا آمدیم وضعیت بهتری نسبت به امسال داشتیم در این روزها صید بسیار ضعیف شده است بطوری که روز گذشته تنها پنج کیلو کفال صید کردیم.  

پرویز مرتضوی که روز یکشنبه با خبرنگار ایرنا گفت و گو کرد، ادامه داد: امروز نیز بعد از چهار بار پره کشی می بینید که حتی یک جعبه کفال نیز صید نشد. در فصلی که باید تورهای ماهیگیری مملو از ماهی کفال باشد، تعداد این ماهی ها بسیار کم شده است. 

وی اضافه کرد: با ۲۸ سال سابقه صیادی و پنج فرزند بدون بیمه صیادی و با خانه ای استیجاری با روزانه حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان چگونه از عهده مخارج زندگی برآییم. ضمن اینکه در ۶ ماه دیگر سال هم بیکار هستیم.

چهارهزار صیاد، ۱۲۰ تن صید در ۱۰ روز

معاون صید و بنادر ماهی‌گیری اداره‌کل شیلات گیلان هم در گفتگو با خبرنگار ایرنا از صید ۱۲۱ تن انواع ماهیان استخوانی طی ۱۰ روز گذشته در سواحل استان خبر می دهد و اظهار می دارد:  این مقدار صید نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱ درصد کاهش داشته است.  

مسعود نیک پور می افزاید : از مجموع ماهیان صید شده در فصل جاری ۱۰۴ تن ماهی کفال، ۱۴ تن ماهی سفید و سه تن کپور و سایر گونه ها مانند سوف، سیم و انواع کولی ها را شامل می شود.  

وی سرما و کولاک زودرس را از دیگر عوامل این کاهش عنوان کرد و افزود: شرایط جوی نامناسب و کولاک و سرمای زودرس موجب مهاجرت ماهی کفال (آبهای گرم این ماهی را به سطح دریا نزدیک می کند) به اعماق دریا شده است.

کوچ ماهیان از گیلان

رئیس هیات مدیره یکی از شرکت تعاونی نیز از وضعیت صید به خبرنگار ایرنا گفت: طبق انتظار امسال وضعیت صید ماهی کفال به نظر باید بهتر باشد، اما با کولاک و سردی هوا این ماهیان از گیلان به سمت سایر استانهای شمالی مهاجرت کردند و وضعیت صید این روزها بسیار ضعیف تر شده است.

یحیی گل امینی افزود: با گذشت هر سال وضعیت صید در دریا روندی نزولی دارد و در گیلان ماهی را باید گذری صید کنیم و باتوجه آلودگی رودخانه های استان ماهی از سواحل و رودخانه های گیلان عبور می کند که به این مسئله باید رهاسازی فاضلابهای شهری در دریا را نیز اضافه کنیم.

وی با بیان اینکه هشدارهای پی در پی به مسئولان شهری و محیط زیستی تاکنون بی نتیجه بوده است ، تاکید کرد: وضعیت صیادان دام گستر نامناسب است زیرا کاهش صید همزمان با افزایش گرانی تجهیزات صیادی تداوم فعالیت در این شغل را غیرقابل تحمل کرده است.

رئیس هیات مدیره شرکت تعاونی پره صیادی ادامه می دهد: پره های صیادی روزانه سه میلیون تومان هزینه دارند اگر این هزینه روزانه را از درآمد حاصله از صید کم کنیم دیگر چیزی برای پرداخت دستمزد به صیاد باقی نمی ماند.

گل امینی ادامه می دهد: سال گذشته طناب صیادی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت داشت در حالیکه امسال همان طناب را با مبلغ ۱۰ میلیون تومان تهیه کردیم و به عبارتی برای ۱۰ طنابی که ۶ ماه قابل استفاده است ۱۰۰ میلیون تومان هزینه پرداخت شده است حال با این وضعیت صید چگونه می توان جوابگوی هزینه ها شد.

ناهمخوانی توزیع و صید

کاهش صید در سواحل گیلان و همچنین ادعای کوچ ماهیان استخوانی در حالی است که طبق گفته های مدیرکل شیلات، امسال ۱۷۷ میلیون قطعه انواع بچه ماهیان خاویاری و استخوانی در سواحل گیلان رهاسازی شدند که از این تعداد یک میلیون قطعه بچه ماهیان خاویاری و مابقی را انواع ماهیان استخوانی تشکیل می دهند.

بر اساس همین امار شیلات استان گیلان در سال جاری به لحاظ تعداد گونه بازسازی شده و میزان بچه ماهیان رها سازی شده در استانهای شمالی مقام نخست را کسب کرده است.

حال با توجه به کاهش صید باید این سوال پرسیده شود که چگونه با رهاسازی این تعداد ماهی باید شاهد کاهش صید باشیم که این مسئله اصل رهاسازی ماهیان را زیر سوال خواهد برد زیرا تولید ورهاسازی بچه ماهی ها هرساله هزینه های بسیاری را بر دولت تحمیل می کند.

نصیحت جامعه صیادی؛ تغییر زمان صید

بسیاری معتقد هستند تغییر زمان صید یکی از راهکار های مهم برای برون رفت از مشکلات کاهش ماهی در دریا است. در این زمینه رئیس اتحادیه صنف ماهی فروشان و لوازم صید و صیادی انزلی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با انتقاد از بی توجهی مسئولان به توصیه های جامعه صیادی گفت: شیلات باید زمان آغاز صید ماهی کفال را از اول مهر اعلام کند و در انتهای فصل صید با عدم تمدید هرگونه فعالیت صیادی را ممنوع اعلام کرده تا به این ترتیب از صید ماهیان مولد در زمان تخم ریزی جلوگیری شود. 

محسن راوش افزود: بزرگترین چالش کنونی صید ماهیان مولد توسط صیادان پره است که در زمان تخم ریزی اتفاق می افتد و به طور طبیعی چرخه تولید مثل را با اختلال مواجه می سازد. 

وی گفت: امسال صید خوبی نداشتیم و فصل صیادی را بسیار بد آغاز کردیم بطوری که امروز از پره شهید بهشتی انزلی چهار عدد ماهی (یک عدد سفید و سه عدد کفال )صید شد و در آمد حاصل از آن ۶۰۰ هزار تومان بود.

رئیس اتحادیه صنف ماهی فروشان ادامه داد: به هرمیزان صید کمتری داشته باشیم ماهی با قیمت گزاف تری در بازار به فروش می رسد عرضه ماهی با قیمت ۳۰۰ هزار تومان به این معناست که قیمت ماهی واقعی ماهی نیست.

راوش گفت: در روزهای نخست فصل صید که پیش بینی می شد صید خوبی را شاهد باشیم قیمت هر کیلو کفال ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان بود و هم اکنون قیمت هرکیلو از این ماهی به ۱۸۰ هزار تومان رسیده است و این درحالیست که قیمت هر کیلو ماهی کفال در سال گذشته حدود ۳۵ هزار تومان بود .

به گفته او این کمبود ماهی در بازار مصرف کننده ها را به سمت استفاده از ماهیان پرورشی سوق داده است که به علت گرانی غذای ماهی و اجرت کارگران قیمت این ماهیان نیز افزایش یافته است.

سایه خطر بر ذخایر ماهیان در دریای خزر 

رئیس سازمان شیلات ایران نیز در گفتگو با ایرنا با بیان اینکه ذخایر ماهیان دریایی علی الخصوص در دریای خزر در مخاطره است اظهار داشت: باید با مدیریت صحیح فعالیتهای صیادی در همان حدی که هست باقی بماند و توسعه آبزی پروری در دستور کار قرار گیرد.

نبی الله خون میرزائی با بیان اینکه فعالیت‌های شیلاتی از فعالیت‌های پرسود بخش کشاورزی محسوب می شود، گفت: مزیت سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های شیلاتی در بخش‌های کشاورزی بسیار چشمگیر است و صنعت پرسودی بشمار می‌رود.

به اذعان مسئولان فعالیتهای شیلاتی صنعت پرسودی است و وعده های بسیاری از سوی مسئولان برای حمایت از جامعه صید و صیادی داد شده اما آنچه در عمل می بینیم سفره های صیادان گیلانی هر روز کوچک تر شده و خوان مردم گیلان از ماهی تهی تر شده است .

کاهش آلودگی رودخانه ها ، جلوگیری از تخلیه فاضلاب های شهری به دریا ، کمک به حفظ و بازسازی ذخایر ماهیان با همکاری جامعه بهره بردار ، نظارت بر ادوات صیادی و حل مشکل بیمه صیادی تنها بخشی از مشکلات جامعه صیادی است که با مدیریت صحیح می توان تبعات این مشکلات کاست و زندگی را برای چهار هزار صیاد گیلانی اندکی سهل تر کرد .   

به گفته کارشناسان بیش از ۹۵درصد ماهیانی که هم اکنون در سه استان گیلان، مازندران و گلستان صید می شود، حاصل تکثیر و رهاسازی مراکز بازسازی ذخایر سازمان شیلات است.