به گزارش ایرنا ، کتاب «گذری بر ادب عامه شهرکلاته خیج» شامل بخش هایی از آداب و رسوم کهن و فرهنگ عامه مردم این دیار روز چهارشنبه با حضور امام جمعه این شهر و برخی مسوولان محلی در کتابخانه عمومی ابن سینا این شهر رونمایی شد.
این کتاب ادبیات عامه ایران در بخش های ضرب المثل ها وکنایات،انگاره ها ، لالایی ها ، اصطلاحات کشاورزی ، دامداری، پارچه بافی(تانه بافی) ، دعاها، نفرین ها، ناز و نوازش ها و خرافات محلی به رشته تحریر در آمده است.
کتاب «گذری بر ادب عامه شهرکلاته خیج» را نرگس عرب انصاری کتابدار و مسوول کتابخانه عمومی ابن سینای شهر کلاته خیج در ۱۵۶ صفحه و یکهزار نسخه در انتشارات آوای چلچه شاهرود به چاپ رسانده است.
نویسنده کتاب طرح روی جلد آن را نیز با عکسی از تک چنار کهنسال پاییزدیده سر به آسمان کشیده و نمای زیبای تصویر آسمان در برکه ای با علف های سبز واقع در این شهر در شرق استان سمنان انتخاب کرده است.
«دِل از دِل اُو می‌خوره درخت از ریشه» ضرب‌المثلی بومی به لهجه شیرین مردم شهر کلاته‌خیج شهرستان شاهرود در کتاب «گذری بر ادب عامه شهر کلاته‌خیج» چشم را می‌نوازد که به مفهوم هر دلی محبت را از دل‌های دیگر می‌گیرد و برای اهمیت دوستی و محبت در زندگی به کار می‌رود.
درباره نویسنده
عرب انصاری متولد سال ۱۳۶۶ دانش آموخته کارشناسی رشته ادبیات فارسی دانشگاه سمنان ، بیش از ۲ سال برای گردآوری این بخش از ادبیات عامه مردم شهر کلاته خیج با مصاحبه های میدانی با افراد سالمند این دیار به ویژه مادرش گردآوری و تالیف کرده است.
نویسنده در این کتاب سعی در گردآوری بخشهای مختلفی از ادبیات عامه مردم این دیار داشته است که به مرور زمان و در سرعت دنیای دیجیتال روبه فراموشی نرود و برای آیندگان ماندگار باشد.
معرفی بخش هایی از کتاب
انگاره ها / انگاره به زبان محلی رباعی هایی هستند با مضمون غم مرگ عزیزان ،غم فراق، جدایی و دوری ، انگاره خوانی در مجالس عزا و میان زنان میانسال و مسن مرسوم است.
نمونه ای از انگاره
قلم به دست گرفتُم سلام بنویسُم
حکایتی شبی هجران تِمام بنویسُم
حکایتی شبی هجران و درد دوری تو
همه آمِده جُلوم کُدوم بنویسُم
لالایی ها
لا لا لالا تو لا لا کُن
مَ گُل چیندُم تو آرا کُن
بِشین کناری پنجره
راهی باباتِ نگا کُن
اصلاحات کشاورزی
اِستال به معنی استخر بزرگ آب
چارشاخ به معنی علف کِش
خانه دودی به معنی اتاقک کوچکی که در آن برگه ی زرد آلو را به وسیله گوگرد دود می دهند که سالم بماند.
اصطلاحات پارچه بافی(تانه بافی)
تانه : دستگاه پارچه بافی
جاجیم: پارچه ای که با چند رنگ بافته می شود
دعاها
"ایشا الله به رختی دامایی بِبینُمِت" یعنی تو را به لباس دامادی ببینم.
ناز و نوازش ها
چه دختری دارُم مَ
چه گُلپری دارُم مَ
خرافات
غذای ترش و سفید رو با هم بخورید دیوانه می شوید.
آب ریختن روی گربه باعث زیگیل می شود.
در این رونمایی امام جمعه شهر کلاته خیج گفت: سرانه مطالعه در کشور پایین است که زیبنده جامعه مسلمانان نیست.
حجت الاسلام و المسلمین علی خداپرست افزود: افزایش و ترویج فرهنگ مطالعه مفید در بین اقشار مختلف جامعه دغدغه مقام معظم رهبری است.
به گفته وی ، ترویج کتابخوانی برای افزایش سطح اطلاعات و دانش ضرورتی اجتناب ناپذیر است که توسعه و پیشرفت را به دنبال دارد.
رییس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان شاهرود گفت: بخش کودک کتابخانه عمومی شهر کلاته خیج از زیباترین و جذاب ترین فضاها و امکانات در این منطقه بهره مند است.
سید ابراهیم موسوی افزود: این کتابخانه عمومی ۹۰۰تن عضو کودک و ۸۰۰تن عضو بزرگسال فعال دارد.
در این آیین با اهدای لوح از نویسنده و گردآورنده کتاب کتاب «گذری براَدب عامه شهرکلاته خیج» تقدیر شد.
شهر کلاته خیج در بخش بسطام شهرستان شاهرود واقع شده است که بر اساس سرشماری سال ۹۵ بیش از ۶ هزار تن جمعیت دارد.
کلاته خیج زادگاه شخصیت های بزرگی همچون داود میرباقری کارگردان نام آور کشور و شهید عبدالله عرب نجفی است که فرمانده لجستیک تیپ ۱۲ قائم آل محمد (ص) استان سمنان بود؛ این دیار پر از ارزش و معنویت، ۷۴ شهید در دوران دفاع مقدس تقدیم ایران اسلامی کرده است.